روزنامه قانون
1396/10/21
پاي دلال‌ها بر گلوي باغداران
نظارتي بر خرده فروشي‌ها نيست و اگر نظارت و جريمه‌اي صورت بگيرد، بازدارنده نيستمسئوليت نظارت بر اين اختلاف قيمت‌ها و برخورد با دلالان با وزارت جهاد كشاورزي نيست
فراوانی محصول وجود دارد اما دلالی شدید و نبود نظارت کافی باعث افزایش قیمت شده است
اتحادیه‌های تخصصی نباید به فکر سود و منفعت خود باشند و باید کار را برای تولیدکنندگان تسهیل کنند
پرتقالی که کیلویی ۸۰۰ تومان از باغدار خریداري میشود، در بازار مصرف بیش از ۵۰۰۰ تومان فروخته میشود
فروش محصولات به واسطه‌گران، داستان هميشگي و ادامه‌داري شده كه هنوز مسئولان را نگران نكرده است
در حالی بهترین و باکیفیت‌ترین ميوه‌ها در ايران تولید می‌شوند كه متاسفانه بازار مناسبی برای فروش این محصولات وجود ندارد
پرتقال‌هاي تازه و خوشمزه‌اي كه در مغازه‌ها به مشتريان چشمك مي‌زنند، دسترنج باغداراني است كه محصولات‌شان به بهايي بسيار اندك از آن‌ها خريده مي‌شود اما در بازار حتي با 10 برابر افزايش قيمت يا بيشتر به فروش مي‌رسند و اينجا نهايت بي‌عدالتي و ظلم در حق مصرف كننده و توليدكننده به چشم مي‌خورد. بارها و بارها نام دلالان بازار ميوه و تربار به گوش‌مان رسيده است. دلالاني كه فقط با جابه جا كردن بار و حتي يك تلفن سهم زيادي از رنج باغدار و كشاورز را صاحب مي‌شوند. اگرچه اين اواخر صحبت‌هايي در خصوص فروش مستقيم محصول كشاورزان در بازار شنيده مي‌شود اما هنوز هيچ ترتيب اثري از اين اتفاق ديده نمي‌شود و همچنان دلالان در بازار ميوه نقش بسيار پررنگي را ايفا مي‌كنند و فعاليت و بزرگ شدن اين قشر در بازار، موجب افزايش قيمت ميوه‌ها حتي در پر محصول‌ترين ماه نيز مي‌شود.
دسترنج توليدكنندگان در جيب دلالان
بر اساس گزارش بانک مرکزی امسال قيمت هر کیلوگرم پرتقال ۴۰ درصد ارزان‌تر از سال گذشته بوده است. رییس اتحادیه مرکب‌کاران در این باره مي‌گويد: وضعیت تولید بسيار مناسب است و فراوانی محصول داریم اما دلالی شدید و نبود نظارت کافی باعث افزایش قیمت شده و پرتقالی که کیلویی ۸۰۰ تومان از باغدار خریداري میشود، در بازار مصرف بیش از ۵۰۰۰ تومان فروخته میشود.
توليد خوب، بازار خراب
عنایت‌ا... بیابانی قائم مقام خانه کشاورز اظهار کرد: وضعیت تولید مرکبات در سال جاری بسیار مناسب است اما بازار آن خوب نیست و تولیدکنندگان بهره چندانی از فروش محصول‌شان نمی‌برند؛ چرا که باید به دليل کمبود نقدینگی هر کیلوگرم پرتقال را که برای‌شان ۱۲۰۰ تومان تمام میشود، روی درخت ۸۰۰ تومان بفروشند، آن وقت این محصول به چند برابر قیمت به دست مصرف کنندگان می‌رسد. نابه‌سامانی بازار و عدم نظارت بر سیستم عرضه و تقاضا، عامل اصلی فاصله زیاد قیمت میوه به ویژه مرکبات از تولید تا مصرف است. دلالی شدید در بازار گریبانگیر تولیدکنندگان شده است؛ چرا باید ورود مرکبات به میادین میوه و تره‌بار هزینه دربر داشته باشد؟ مگر این میادین برای عرضه مستقیم انواع محصولات کشاورزی از جمله میوه راه‌اندازی نشده است تا مصرف کننده از باغدار و کشاورز به صورت مستقیم خریداری کند.
بازار ميوه درچنگ دلالان
دليل اينكه چرا مرکبات به پایین‌ترین قیمت از باغدار خریداري و با نرخ‌های غیرمنطقی فروخته می‌شوند و محصول روی دست عرضه‌کنندگان در میادین مانده‌است، این بوده که به قیمت منطقی قانع نیستند. بازار میوه درگیر دلالی و سودجویی عده‌ای خاص است.هزینه‌های اضافه دیگری نیز باید برای عرضه مستقیم محصولات خود بدهند که می‌توان در این زمینه به هزینه‌های سورتینگ میوه اشاره کرد؛ چرا که سورتینگ‌داران یک‌بار در ابتدای تحویل بار برای واکس زدن از باغداران هزینه می‌گیرند و یک‌بار دیگر نیز پس از آن پول دریافت می‌کنند. اتحادیه‌های تخصصی نباید به فکر سود و منفعت خود باشند و باید کار را برای تولیدکنندگان تسهیل کنند و در این میان دستگاه‌های نظارتی باید با متخلفان و سودجویان برخورد کنند تا بازار میوه به سامان برسد.
فقدان سيستم مناسب فروش
باغداران می‌گویند که محصول تولیدی آن‌ها اگرچه مرغوب است اما به فروش نمی‌رود و آن‌ها مجبورند محصولات‌شان را با قیمت بسیار پایین به دلالان بفروشند و نیز برای جلوگیری از «فاسد شدن» و «نبود انبار» آن را با پرداخت هزینه از باغ خود دور کنند. حالا بسياري از باغداران امسال به‌دليل نبود بازار فروش، ضرر و زیان فراوان دیده‌اند و بسیاری نیز در حال ورشکسته‌شدن هستند. یکی از این معضلات، وجود سیب درختی و برخی محصولات کشاورزی در دست کشاورزان و سیاست بسیار غلط و نامناسب مسئولان مربوط به این بخش درخصوص قیمت گذاری و بررسی این محصول و ایجاد فرصت برای دلالان و سلف خرهاست که بسیاری از باغداران و کشاورزان منطقه را با مشکل اساسی مواجه كرده است.
سيستم بيمار توزيع
در اين ميان اگرچه معیشت کشاورزان و باغداران تنها از همين راه كسب مي‌شود و از این طریق امرار و معاش می‌کنند اما در اين راه فعاليت‌هاي بسياري انجام‌مي‌دهند كه بايد آن را اشتغال سياه ناميد زيرا از يك طرف سود كمي را به توليدكنندگان مي‌دهد و از سوي ديگر، موجب زيان مصرف كنندگان مي‌شود.«کمبود صنایع تبدیلی»، «عدم بسته‌بندی مناسب»، «پایین بودن قیمت فروش محصول نسبت به هزینه های تولید آن»، «نامشخص بودن وضعیت صادرات» و همچنین «ریزش‌های قبل از برداشت محصول» هر سال از بزرگ‌ترین مشکلات باغداران به شمار مي‌آيند. اگرچه در سال‌هاي طلايي و با باروری درختان میوه، توليدات نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته اما همچنان قيمت آن‌ها در بازار چندين برابر نرخي است كه در سر زمين از باغدار خريداري مي‌شود و اين نشان از يك سيستم بيمار و ناتوان دارد كه قادر به ريشه‌كن كردن اين موضوع نيست. امسال برداشت محصولات باغي همچون پرتقال بسيار خوب بوده اما در این میان قیمت پایین این محصول، مشکلات بسياری را برای باغداران منطقه به وجود آورده و مسئولان نیز در این زمینه حمایت چنداني‌نمي‌كنند.
مشكل فروش و نابودي محصولات
در حالی بهترین و باکیفیت‌ترین ميوه‌ها در ايران تولید میشود كه متاسفانه بازار مناسبی برای فروش این محصول وجود ندارد و این امر نگرانی‌های زیادی را برای توليدكنندگان به همراه داشته است. با اين حال به دليل لحاظ عدم بازاریابی و عدم توجه مسئولان امر و عدم انعقاد قرارداد با کشورهای همجوار و نبود یک برنامه‌ریزی مدون وکارآمد حالا که فصل برداشت محصول است باغدار با «مشکل فروش» و به‌ويژه«دپو این محصول در کنارجاده‌ها» روبه‌روست و از سوي ديگر فروش محصولات به واسطه‌گران، داستان هميشگي و ادامه‌داري شده كه هنوز موجب نگراني مسئولان نشده است. حتی نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی نيز چندی پیش خواستار توجه بیشتر به مشکلات باغداران این استان و حمایت از آنان شدند. حال با این وضعیت باید دید چه زماني توليدكنندگان براي مسئولان بااهميت شده و به معضلات و مشکلات آن‌ها رسيدگي مي‌شود؟
نظارتي بر خرده فروشي‌ها نيست
حبیب رادفر/ مشاور معاون وزیر جهاد كشاورزي در امور باغباني
اشكال كار در خرده فروشي است. حتي رييس‌جمهور در صحبت‌هايش گفته بود كه نتوانستيم خرده‌فروشي‌ها را مديريت كنيم. دماوند تنها 40 كيلومتر تا بازار ميدان بهمن تهران فاصله دارد؛باوجود اين سيب درختي در دماوند 1500 تومان فروخته مي‌شود اما به ميدان بهمن كه مي‌رسد، قيمت آن چهار هزارتومان مي‌شود. نظارتي بر خرده فروشي‌ها نيست و اگر نظارت و جريمه‌اي صورت بگيرد، بازدارنده نيست. به همين‌دليل اين موضوع دوباره تكرار مي‌شود و حضور دلالان نيز گسترده مي‌شود.
براي مثال محصول پرتقال 500 تومان از باغدار خريده مي‌شود و چهار برابر آن در تهران فروخته مي‌شود. علت اين اتفاق، تنها عدم مديريت در خرده فروشي است. مسئوليت نظارت بر خرده‌فروشي‌ها، با سازمان تعزيرات حكومتي و همچنين سازمان حمايت از توليدكننده و مصرف كننده است كه زير نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار دارد. قانون انتزاع اين اختيار را به وزارت جهادكشاورزي نداده است؛ بنابراين مسئوليت نظارت بر اين اختلاف قيمت‌ها و برخورد با دلالان با وزارت جهاد كشاورزي نيست. قانون انتزاع به ما ابلاغ شد اما به صورت كامل نبود. تمام اجزاي قانون انتزاع به وزارت جهادكشاورزي منتقل نشده و تنها مسئوليت بخشي از آن با وزارت جهادكشاورزي است. اين موضوع باعث شده تا سازمان‌ها و دستگاه‌هاي نظارتي نتوانند به صورت كامل از عهده مديريت و نظارت بربيايند. بنابراين اين گران‌فروشي‌ها و دلالي‌ها ربطي به وزارت جهاد كشاورزي ندارد. اگر اين نظارت بر عهده وزارتخانه بود، سازمان حمايت زير مجموعه آن قرار مي‌گرفت، بررسي مي‌شد تا توليدكننده ارزان نفروشد و مصرف‌كننده محصول را گران نخرد. در حال حاضر وزارت جهاد كشاورزي تا عمده فروشي مسئوليت نظارت و پيگيري را دارد اما از خرده فروشي به بعد وزارتخانه ديگر مسئول نيست. اختلاف قيمتي كه از باغ تا بازار وجود دارد، توليدكننده و مصرف‌كننده را متضرر مي‌كند و اين اتفاق به دليل وجود دلالاني است كه بر بازار خرده‌فروشي سايه افكنده‌اند و سود تمام محصولات را از آنِ خود مي‌كنند. با اين حال راهكاري كه ارائه مي‌شود، اين است كه سازمان حمايت از مصرف كننده و توليدكننده بايد روي كالايي كه مردم مصرف مي‌كنند، نظارت داشته باشد. سازمان تعزيرات نيز به عنوان يك اهرم و رابط قضايي در كنار اين سازمان بايد همراهي كند و با عده‌اي كه بدون فعاليت خاصي سود كاذب به دست مي‌آورند، برخورد قاطع و بازدارندهاي داشته باشد و از طرفي نيز اطلاع رساني كند تا ساير سود جويان و دلالان ديگر جرات حضور در اين عرصه را پيدا نكنند.
سایر اخبار این روزنامه
آتشي كه هنوز مي‌سوزاند!
ادامه جدل پاستور- بهارستان
امكان تخريب در كمين خانه نيما
پاي دلال‌ها بر گلوي باغداران
گوی سبقت در دست زنان عربستاني!
دستور ريیس جمهور برای اجرای پیشران هسته‌ای
جشنواره روي نت تكرار و كسالت
دیپلماسی برجامی ظریف در بروکسل
رسانه ملي يا رسانه مخرب؟
امكان تخريب در كمين خانه نيما
رعایت رافت اسلامی در مواجهه با متهمان فاقد سابقه کیفری
دستور ريیس جمهور برای اجرای پیشران هسته‌ای
۱۰ تکاور نیروی دریایی قبل از ظهر وارد شانگهای می‌شوند
