روزنامه وطن امروز
1396/10/21
دیوانه چه می‌کند؟
گروه سیاسی: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا قرار است فردا (جمعه) تصمیم خود را درباره خروج از برجام یا کیفیت ماندن آمریکا در آن اعلام کند. در همین راستا، ترامپ امروز پنجشنبه با برخی مقامات آمریکایی در کاخ سفید دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد تا آخرین تصمیم‌ها را در این باره بگیرد.به گزارش «وطن‌امروز»، دونالد ترامپ مهرماه سال جاری در یک سخنرانی برای اعلام موضع دولتش درباره برجام، ضمن اعلام عدم پایبندی ایران به توافق هستهای، مهلتی 2 ماهه به کنگره داد تا آنچه او «نواقص برجام» می‌خواند را برطرف کند. بخشی از آنچه ترامپ در اصلاح برجام به دنبال آن بود، تدوین متممی است که علاوه بر دائمی کردن محدودیت‌‌های هستهای ایران، جلوی ایران را برای تولید موشک بالستیک قاره‌پیما «به صورت دائم» بگیرد. ترامپ در سخنرانی خود تاکید کرد اگر کنگره این اصلاحات را انجام ندهد، او برجام را لغو خواهد کرد. کنگره اما در مهلت دو ماهه هیچ تغییری در این توافق اعمال نکرد تا اکنون که مدت تعلیق تحریم‌‌های ایران طبق توافق هستهای به پایان رسیده و رئیس‌جمهور آمریکا باید برای 120 روز دیگر این تحریم‌ها را تعلیق کند، همه منتظر تصمیم‌‌‌گیری دونالد ترامپ در این‌باره باشند. پیش‌بینی‌ها حکایت از این دارد که ترامپ بار دیگر عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام کند و تعلیق تحریم‌ها علیه ایران را تمدید نکند. در مقابل واکنش احتمالی ترامپ به توافق هستهای و احتمال خروج آمریکا از برجام، اروپا تلاش می‌کند ایران را متقاعد به ادامه برجام حتی بدون حضور آمریکا و با وجود اعمال تحریم‌‌های جدید بکند اما از سویی، دیگر مقامات اروپایی همچون جک استراو تلویحا از ناتوانی اروپا برای ادامه همکاری با ایران در شرایطی که آمریکا بر بانک‌ها و موسسات مالی بین‌المللی تسلط دارد، می‌گویند. مقامات ایران بارها نسبت به خروج آمریکا از برجام هشدار داده‌اند. در همین راستا 3 روز پیش علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگوی تلفنی با یوکیا آمانو نسبت به تبعات خروج آمریکا از برجام هشدار داد. محمدجواد ظریف نیز دیروز برای رایزنی با مقامات روس به مسکو سفر کرد. او امروز نیز با فدریکا موگرینی، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و وزرای خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان دیدار خواهد کرد تا درباره برجام گفت‌وگو و رایزنی کند. در مقابل این تصمیم احتمالی ترامپ، در دولت اما به نظر می‌رسد تصمیم واحدی در این‌باره اتخاذ نشده است و مقامات دولتی از 2 رویکرد متفاوت در صورت خروج احتمالی آمریکا از برجام می‌گویند. مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهوری و یکی از اعضای اصلی تیم مذاکره‌کننده هستهای می‌گوید اگر اروپا ضررهای ایران را در قبال خروج آمریکا از برجام جبران کند، ایران وارد فضای جدیدی میشود. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی اما می‌گوید در صورت خروج آمریکا از برجام، تهران در همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تجدیدنظر خواهد کرد و در کنار آن ظرف چند روز غنی‌‌سازی را با سرعتی بیشتر از آنچه پیش از این در کشور صورت می‌گرفته، ادامه خواهد داد. براساس این گزارش، با پایان رسیدن زمان تعلیق تحریم‌‌های ایران براساس برجام و تمدید مجدد تعلیق تحریم‌ها، گمانه‌زنی‌ها درباره تصمیم دونالد ترامپ درباره توافق هستهای بالا گرفته است. او قرار است امروز با «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا، «جیمز متیس» وزیر دفاع، «جان کلی» رئیس کارکنان کاخ سفید و «هربرت مک مستر» مشاور امنیت ملی آمریکا دیدار و گفت‌وگو کند تا درباره ماندن یا نماندن آمریکا در برجام تصمیم‌‌‌گیری کنند. در همین راستا، استیون گلدستاین مدیرکل دیپلماسی و امور عمومی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد دولت ترامپ روز جمعه تصمیم خود را درباره توافق هستهای با ایران(برجام) اعلام خواهد کرد. به گزارش ایرنا، گلدستاین روز چهارشنبه در نشست با خبرنگاران درباره درخواست وزیر خارجه آمریکا برای تعلیق تحریم‌‌های ایران گفت: در این‌باره نمی‌توانم به صورت عمومی صحبت کنم، اما اواخر هفته جاری، وزیر امور خارجه در کاخ سفید با ترامپ، متیس و سایر مقامات گفت‌وگو خواهد کرد، بحث‌ها در این‌باره همچنان ادامه دارد و ما روز جمعه در این‌باره تصمیم‌‌‌گیری خواهیم کرد.هرچند رسانه‌ها و مقامات سیاسی آمریکا و اروپا درباره تداوم حضور آمریکا یا خروج این کشور از برجام اظهار بی‌اطلاعی کردهاند، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در دیدار با سفرای اروپایی گفته اگر آنها به «اصلاح» توافق هستهای کمک نکنند، ممکن است ترامپ از این توافق خارج شود. به گزارش فارس، کانال 10 تلویزیون اسرائیل در گزارشی اختصاصی ادعا کرد نتانیاهو دیروز به سفرای اروپایی هشدار داد اگر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اصلاح نشود، ممکن است ترامپ این توافق را لغو کند. بنا بر این گزارش، نتانیاهو در این دیدار گفته است: «به احتمال قوی ترامپ این هفته تصمیماتی بگیرد که به از بین رفتن توافق هستهای با ایران منجر شود. اگر به اصلاح توافق کمک نکنید، ترامپ آن را از بین می‌برد».
اذعان استراو به ناتوانی ادامه برجام بدون آمریکا
مقامات و شخصیت‌‌های اروپایی همواره به ترامپ توصیه کردهاند به مفاد توافق هستهای پایبند باشد. آنها در دیدارهای خود با مقامات ایرانی نیز بر حمایت از برجام حتی در صورت خروج آمریکا از آن تاکید کردهاند. اما سوال اصلی در این میان، وزن و توان اروپا برای همراهی با ایران در صورت خروج آمریکا از برجام است. اینکه آیا اروپا توانایی ادامه همکاری‌ها با ایران در صورت اعمال تحریم‌‌های جدید آمریکا را خواهد داشت یا خیر، یکی از اصلی‌‌‌‌‌ترین ابهامات در این زمینه است. برخی کارشناسان نیز معتقدند ادامه برجام با اروپا در صورت خروج آمریکا از آن، نقشه دولت آمریکا و ترامپ است چرا که با این اقدام، ایران موظف به انجام تعهدات خود براساس برجام و دلخوش به عدم اجماع جهانی علیه تهران است اما در مقابل اروپا هیچ توانی برای رفع تحریم‌ها علیه ایران ندارد. ناتوانی اروپا به همکاری با ایران پس از خروج آمریکا از برجام، موضوعی است که جک استراو، وزیر پیشین خارجه انگلیس تلویحا به آن اشاره کرده است. او در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران با اشاره به اینکه آمریکا مانع همکاری بانک‌های اروپایی با سایر بانک‌های بین‌المللی و ایران شد، تصریح کرد: اگر ترامپ تصمیم بگیرد معافیت‌های تحریمی ایران را در پایان این هفته تمدید نکند، تبعات آن جدی‌تر خواهد شد. وزیر اسبق خارجه انگلیس در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا اروپا برای حفظ برجام و جلوگیری از نقض آن جدی است، به ناتوانی اروپا در همکاری با ایران اشاره و اظهار کرد: نه‌تنها انگلیس بلکه اتحادیه اروپایی در این زمینه جدی است اما مشکل اصلی این است که آیا کشورهای عضو اتحادیه اروپایی این قدرت را دارند که با فشارهای آمریکا به دلیل تسلطش بر نظام بانکداری بین‌الملل مقابله کنند یا خیر؟!
واکنش دولتی‌ها به خروج آمریکا از برجام
نزدیک به یک‌سال از روی کار آمدن ترامپ و تهدید او به پاره کردن برجام و لغو توافق هستهای می‌گذرد. در ایران هیأت نظارت بر اجرای برجام سعی کرده پس از هربار نقض برجام توسط آمریکا تشکیل جلسه بدهد و به این نقض عهد واکنش نشان دهد. حالا در آستانه تصمیم احتمالی ترامپ برای کنار گذاشتن برجام، مقامات دولتی از تدوین واکنش‌‌های ایران به این تصمیم از یک‌سال گذشته می‌گویند. مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور و عضو تیم مذاکره‌کننده هستهای در این‌باره گفته است: اینکه آمریکا طی روزهای آینده چه کار خواهد کرد قابل پیش‌بینی نیست با این حال ما برای بدترین حالت نیز آمادگی داریم. نه‌تنها در حوزه سیاسی، حتی در زمینه اقتصادی مدت‌هاست دولت اقدامات لازم را در حوزههای مختلف اقتصادی و همکاری‌های بین‌المللی انجام داده است. وی یادآور شد: اگر ترامپ و آمریکا از برجام خارج شود عکس‌العمل ما به سرعت عملیاتی خواهد شد و آمریکایی‌ها از سرعت عمل ما تعجب خواهند کرد. معاون پیشین اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه گفت: حدود یک سال است ما آمادگی‌های لازم را ایجاد کرده‌‌‌‌‌ایم مبنی بر اینکه اگر برجام نباشد چه اتفاقی در کشور رخ می‌دهد و روابط با کشورها به چه سمت و سویی می‌رود. روانچی گفت: اگر آمریکا از برجام بیرون برود در صورتی که اروپایی‌ها پای تعهدشان بایستند و ضررهای ناشی از تحریم‌‌های مجدد ما را جبران کنند، در آن صورت ما وارد فضای جدیدی می‌شویم. وی تصریح کرد: موضع اصولی جمهوری اسلامی این است که ما از برجام بیرون نمی‌رویم ولی باید منافع برجام را حس کنیم و منافع برجام و اثرات لغو تحریم‌ها به طور عینی و ملموس برای ما ترجمه شود. تخت‌روانچی افزود: باید دید اروپایی‌ها چه کار می‌کنند؛ موضع‌‌‌گیری سیاسی خوب است البته کافی نیست و ما در نهایت تصمیم خواهیم گرفت که آیا باید به برجام ادامه دهیم یا نه.
کمالوندی: آماده افزایش سرعت غنی‌‌سازی هستیم
اما در شرایطی که تخت‌روانچی از احتمال ادامه پایبندی ایران به برجام می‌گوید، بهروز کمالوندی، معاون سازمان انرژی اتمی می‌گوید در صورت خروج آمریکا از برجام، ایران در همکاری با آژانس بازنگری خواهد کرد و آماده افزایش سرعت غنی‌‌سازی حتی بیش از پیش از توافق هستهای است. بهروز کمالوندی با تبیین جزئیات گفت‌وگوی تلفنی روز دوشنبه رئیس سازمان انرژی اتمی با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: آقای صالحی در این گفت‌وگوی تلفنی به آقای آمانو اعلام کرد ما توافق پادمانی خود را اجرا می‌کنیم اما این را در نظر داشته باشید که اگر آمریکایی‌ها تعهدات‌شان را انجام ندهند نباید انتظار داشته باشند ایران به همکاری‌هایی که در 2 سال اخیر پس از برجام با آژانس داشته است، ادامه دهد. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، کمالوندی اضافه کرد: آقای صالحی در گفت‌وگوی تلفنی با آمانو اظهار داشت: «ما این هشدار را می‌دهیم که بدانید روز بعد از نقض عهد از جانب آمریکا، جمهوری اسلامی ایران اقداماتی را آغاز می‌کند و شما باید آمادگی مواجهه با آن را داشته باشید». به نحوی در این گفت‌وگوی تلفنی، ایجاد آمادگی برای غافلگیر نشدن آژانس نیز مدنظر ما بود. سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: آنچه برای ما اهمیت دارد، آمادگی لازم برای همه شرایط است به نحوی که اگر قرار باشد طبق نظر مسؤولان ارشد نظام به فعالیت‌های هستهای بویژه غنی‌‌سازی سرعت بدهیم، آمادگی لازم را داشته باشیم. کمالوندی افزود: در گزارش‌های ارائه شده به مسؤولان بالای کشور اعلام آمادگی کرده‌‌‌‌‌ایم این ظرفیت در سازمان انرژی اتمی وجود دارد که سرعت فعالیت‌های هستهای در حوزههای مختلف بویژه در حوزه غنی‌‌سازی را چندین برابر بیش از دوره قبل از برجام افزایش دهیم. وی اضافه کرد: البته اینکه این سرعت چه اندازه باشد و میزان، سطح و درصد غنی‌‌سازی و سایر اقدامات چه باشد، موضوعاتی است که به شرایط و تصمیم مسؤولان نظام بازمی‌گردد که البته اجرایش بر عهده ما است اما آنچه اهمیت دارد ظرفیت برای اجرای تصمیمات بزرگ است که در سازمان انرژی اتمی بخوبی از آن برخورداریم.
سایر اخبار این روزنامه
انفجار در نفتکش ایرانی
دولت بازار آزاد ارز را خلوت کند
دستگیری عامل فروش ده‌ها چاشنی انفجاری در اغتشاشات اخیر
حضور 2شغله ها برای ریاست‌کمیته ملی المپیک غیرقانونی است
مهندسی انتخابات
مسعودهای هنر انقلاب
دیوانه چه می‌کند؟
رأفت اسلامی برای دستگیرشدگانی که سابقه ندارند
نیروهای انتظامی بدون اسلحه به خیابان آمدند
هلاکت خاخام اسرائیلی در نابلس
