روزنامه قانون
1396/10/20
بودجه حداقلی آموزش آسیب زاست
نحوه مواجهه حاکمیت با گروه‌های مختلف اجتماعی و صنفی در سیاست گذاری های کلان یکسان نیستبا وجود نیاز شدید مناطق زلزله زده به احداث مدارس جدید، کاهش بودجه این بخش غیرمنطقی به‌نظر می رسد
تهیه کنندگان بودجه آموزش و پرورش، حق التدریس و حقوق سرباز معلمان را نيز در بخشِ هزینه های غیرپرسنلی دیدند
در نوسازي مدارس كاهش بودجه اما در حوزه‌هاي ديگر افزايش بودجه داريم، حوزه هایی كه معلوم نيست چه مي كنند و چه هدفي دارند
با توجه به عملكرد ضعيف نهضت بايد به سمت جذب سرمايه‌هاي بخش خصوصي رفت و از فشار بر بودجه ملي در اين مورد جلوگيري كرد
ريیس سازمان نوسازی نيز یکی دو ماه قبل گفت اعتبارات ما حداقل باید رشدي هشت درصدی داشته باشد. با این حساب این کاهش هیچ توجیه و دلیل قانع‌کننده ای ندارد
در روزهای آینده در صحن علنی مجلس به بررسی بودجه پیشنهادی دولت برای سال 97 پرداخته می شود. امسال نیز مانند سال های گذشته، بودجه آموزش و پرورش مورد توجه معلمان قرار گرفته است. در لایحه بودجه سال 97 سهم آموزش و پرورش نزدیک به36 هزار میلیارد تومان پیشنهاد شده که 12 درصد افزایش را نشان می‌دهد. بی‌گمان این افزایش نمی‌تواند گره بسیاری از دشواری‌های کنونی و البته ریشه دارآموزش و پرورش را باز کند و همچنان باید چشم به‌راه ادامه کسری بودجه 5 تا 10 هزار میلیاردی، گلایه‌های معلمان از کمی دریافتی و دیرکرد مطالبات بر زمین مانده چندین ساله، نرسیدن سرانه مدرسه‌ها و افت بیشتر کیفیت آموزشی و ... بود. برای نمونه کاهش باور نکردنی بودجه عمرانی از 800 میلیارد تومان به 66میلیارد تومان، نبود ردیفی ویژه برای اجرای مرحله دوم رتبه بندی و ... جدا از نقدها و گلایه‌های بسیاری فرهنگیان و کارشناسان بر کل بودجه نهاد آموزش، در ریز بودجه سال 97 نسبت به بودجه سال‌های گذشته تغییراتی صورت گرفته است. گمانی نیست که این تغییرات تازه و تعجب انگیز می‌تواند بر ناکارآمدی بودجه آموزش و پرورش بیش از گذشته تاثیر داشته باشد. نگرانی از این تغییرات را به شکل چند پرسش با تنی چند از کارشناسان فرهنگی و آموزشی در میان گذاشتیم که پاسخ‌ها را در ادامه با يكديگر می خوانیم.
با توجه به شرایط فعلی کشور و بروز زلزله‌های اخیر و آمار اعلام شده از مدارس آسیب دیده در مناطق زلزله زده و یا مناطق نیازمند به توسعه، تجهیز و یا نوسازی، آیا کاهش بودجه در این بخش را معقول می دانید؟ آیا در سال قبل فعالیت چشمگیری در این زمینه انجام شده است که در بودجه امسال سهم آن را از 800 میلیارد به 66 میلیارد کاهش داده‌ایم؟
محمدرضا نیک نژاد: شوربختانه سهم سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدرسه ها در بودجه 97 بسيارکاهش یافته است. گویا این کاهش در راستای بودجه مقاومتی و کاهش بودجه عمرانی کل کشور بوده است. این کاهش برای مدرسه ها بسيار آسیب‌زاست و با در نظر گرفتن یک سوم مدرسه های ناامن کشور، این کاهش هیچ توجیهی ندارد. گرچه در سال های گذشته نیز دولت بار این وظیفه مهم را بر گُرده خیرین می‌گذاشت اما این بودجه تا اندازه‌ای می‌توانست دست کم بخشی از بی شمار گره‌هاي مشكلات مدرسه‌های فرسوده را باز کند. این کاهش باور نکردنی افزون بر خطرهای برآمده از آن می‌تواند بیش از پیش مدرسه‌ها را به جیب خانواده‌ها وابسته کرده ودوباره به عدالت آموزشی ضربه‌های کاری‌ای بزند.
مهدی بهلولی: تا جایی که من به یاد دارم، بودجه سازمان نوسازی مدارس کشور، به شدت و به شکل باور نکردنی کاهش پیدا کرده که من نمی توانم دلیل آن را درک کنم. چند وقت پیش، مطلبی درباره زمین لرزه ۲۰۱۵ نپال می‌خواندم که با کمک مالی کشور استرالیا، مقاوم سازی شده و در برابر زمین لرزه هشت ریشتری مقاومت كردند. آیا ما نمی توانیم از این تجربه‌ها درس بگیریم؟
زهرا علی اکبری: مقاومتي رفتاركردن تا كجا؟! در نوسازي مدارس كاهش بودجه اما در حوزه‌هاي ديگر افزايش بودجه داريم؛ حوزه‌هایی كه معلوم نيست چه مي‌كنند و چه هدفي دارند. آیا اولویتی مهم‌تر از جان دانش‌آموزان، یعنی جگرگوشه های خود و مردم داریم!؟
حفیظ‌ا... مشهور: پاسخ این سوال ناگفته پیداست. زمانی کاهش بودجه در این بخش معقول به نظر می رسد که توانسته باشیم بخش اعظمی از مشکلات را در این حوزه مرتفع کرده باشیم. در حالی که حتی بدون درنظر گرفتن مدارس تخریب شده در زلزله اخیر دوباره منابع بیشتری برای حذف مدارش خشتی و گلی، مدارس کپری و مدارس فرسوده مورد نیاز بود و هست. با وجود نیاز شدید مناطق زلزله زده به احداث مدارس جدید، کاهش بودجه این بخش غیرمنطقی به‌نظر می رسد.
شهرام جمالی: پیش از این قرار بود یونسکو چهار میلیارد دلار به نوسازی مدارس اختصاص بدهد.دانش آشتیانی نيز در روزهای آخر وزارت خود، بودجه لازم را برای نوسازی مدارس ۱۲ هزار میلیارد تومان اعلام کرد که البته نصف آن را همیشه خیرین می دهند. با این همه خیلی کمبود وجود دارد. ريیس سازمان نوسازی نيز یکی دو ماه قبل گفت اعتبارات ما حداقل باید رشدی هشت درصدی داشته باشد. با این حساب به نظر من، این کاهش هیچ توجیه و دلیل قانع‌کننده‌ای ندارد.
اما بخش دیگر بودجه که همواره بحث برانگیز بوده است، بودجه نهضت سواد آموزی است. با توجه به اینکه سواد آموزی و گسترش علم‌آموزی دارای اهمیت بسیاري است، آیا تخصیص ۳۵۸ میلیارد تومان از بودجه آموزش و پرورش را با توجه به برون داد این بخش لازم و ضروری می دانید؟ با توجه به اینکه این رقم حتی از کمک سرانه اختصاصی به تامین سرانه دانش آموزی نیز بیشتر است! (۲۸۶ میلیارد تومان).
علی اکبری: به نظرمي رسد در بخش سوادآموزي آن‌گونه كه بايد و شاید موفقيت حاصل نشده است. در چند دهه گذشته، اين حوزه تحول آنچناني نداشته و شايد اين یکی از دلایل عدم موفقيت آموزش بزرگسالان در اين سال‌ها باشد. بي‌توجهي به نيازهاي واقعی سوادآموزان، تمركز بيشتر فعاليت‌هاي سوادآموزي در مناطق شهري، فساد اداري در اين حوزه (كم كاري‌ها) و توجه به ابعاد نمايشي سوادآموزي و... شاید بخشی از ریشه‌های ناکارآمدی نهضت سواد آموزی و توجیه نداشتن صرف این بودجه در این حوزه باشد. محدوديت منابع دولتي براي تامين هزينه‌هاي اين آموزش، محدوديت‌هاي قانوني در تامين هزينه‌هاي آموزشي از سوي خانواده‌ها و افرادو پايين بودن بهره‌وري از منابع، در سازمان نهضت نيز وجود دارد. با توجه به عملكرد ضعيف نهضت بايد به سمت جذب سرمايه‌هاي بخش خصوصي رفت و از فشار بر بودجه ملي در اين مورد جلوگيري كرد، همچون مشاركت‌هاي مردمي، پرداخت بخشي از هزينه‌ها توسط فراگيران يا والدين آن‌ها، تعهدات نهادهاي منطقه اي و محلي و... .
ملک زاده : البته من فکر می‌کنم باید سیستم آموزش و پرورش در این زمینه با خود رو راست باشد. در سالیان دراز گذشته، دستاورد نهضت سوادآموزی چه بوده است؟ به نظر من تناسبی بین هزینه‌هایی که از بودجه کشور و آموزشوپرورش در این بخش صورت گرفته با میزان افرادی که از این رهگذر باسواد شده‌اند، وجود ندارد و شاید رسیدگی و سر و سامان دادن به این بخش مصداق بسیار خوبی برای عینیت بخشی به اقتصاد مقاومتی در آموزشوپرورش باشد.
نیک نژاد: به باور من این بخش از بودجه هدر می‌رود. با چشم پوشی بر چند سال نخستِ انقلاب، سواد آموزی در کشور کامیابی درخوری نداشته و به نوعی شکست خورده است. آمارها نشان می‌دهد که هم اکنون نزدیک 10 میلیون بی‌سواد کامل و 10 میلیون کم سواد در کشور وجود دارند و این یعنی 20 میلیون از شهروندان کشور که 25 درصد کل جمعیت کشور را شامل‌مي‌شوند؛اين آمار بی‌گمان فاجعه آمیز و خجالت آور است! روند کنونی نشان می دهد که بودجه و برنامه های سواد آموزی نتواسته است گرهی از مشکل سواد آموزی کشور باز کند. نهضت سواد آموزی در کشور به‌طورکامل شکست خورده است و باید به‌فكرطرحی نو بود. پیش از این نيز گفته شده که باید سواد آموزی را از آموزشوپرورش جدا کنند و این سازمان، نهادی مستقل شود. در این صورت است که هم بار آموزش و پرورش کم میشود و هم با پایش بیشتر بر برنامه‌ها و سیاست ها و ساختار اداری نهضت سواد آموزی، دست اندرکاران این سازمان پاسخگوتر خواهند شد.
بهلولی : به نظر من ما نیاز به یک بررسی و آسیب شناسی جدی آموزش بزرگسالان داریم. الان چیزی حدود 10 میلیون بی سواد مطلق داریم. باید مشخص شود که چرا چنین است؟
آیا با توجه به این بودجه، به اجرایی شدن فاز دوم رتبه‌بندی امیدوار هستید؟
جمالی :به‌هيچ وجه. این‌ها برای پرداخت حقوق قطعی کارکنان نيز کفایت نمی‌کند.تهیه‌کنندگان بودجه آموزش وپرورش، حق التدریس و حقوق سرباز معلمان را نيز در بخشِ هزینه‌های غیرپرسنلی دیدند! با این وضع چگونه می‌توان به اجرای فاز دوم رتبه بندی امیدوار بود.
علی اکبری : بنده كه با اين بودجه و ريز تقسيم‌بندي‌هايش به هيچ حوزه‌اي غيراز اقدامات انتحاري در بخش پرورشي، خوشبين نيستم؛ رتبه بندي كه جاي خودش را دارد. با مشخص شدن نقاط ضعف مرحله نخست ، در اجراي مرحله بعدي طرح رتبه‌بندي و اصلاح آن، اين مجلس و دولت هستند که باید مسیری هموار برای اصلاح آن و تخصيص اعتبار لازم فراهم کنند تا اهداف اجراي طرح در صحنه عمل محقق شود.
نیک نژاد: گویا برنامه‌هایی در وزارتخانه وجوددارد که فاز نخست را نيز قانونمندتر کنند. برخی منتقدان، وزیر را تحت فشار قرار داده‌اند که مرحله اول فقط بهانه‌ای برای افزایش محبوبیت وزیر وقت بوده‌است! برای همین در این زمینه امكان دارد بازگشتي به عقب داشته باشیم. گرچه به نظر من امکان‌پذير نیست!
بهلولی: تا آنجا که من به لایحه پیشنهادی بودجه نگاه کردم، ردیف خاصی در این مورد نیست. با توجه به اجرای مرحله اول آن که حدود سه هزار میلیارد تومان بودجه به خود اختصاص داد، امسال نیز امیدی به اجرای مرحله دوم آن نیست.
مشهور: بنده در کارگروه اینترنتی بررسی سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان که از آن به عنوان پیش نیاز رتبه‌بندی یاد می شود، حضور داشته‌ام. حقیقت این است که این طرح نيز مانند بسیاری طرح های دیگر فقط بر روی کاغذ خوب ساخته و به‌آن پرداخته میشود. آنچه به عنوان نتایج اجرای این طرح برای مشمولان رتبه بندی در کارگروه از آن یاد می‌شد، نیازمند بودجه‌ای مناسب است. حال باید ببینیم آموزش و پرورش و دولت، برنامه ای برای تامین منابع مالی این طرح دارند یا قرار است مانند فاز اول دوباره یک رفع تکلیف صورت گيرد!؟
آیا با توجه به تدبیر بودجه ای دولت دوازدهم برای آموزشوپرورش، می‌توان انتظار تحقق وعده‌های مطرح شده در زمان انتخابات را در این حوزه داشت یا خیر؟
نیک نژاد: بايد ببینیم چه انتظاری از دولت و وعده‌هايش داريم! به نظر من بودجه به طور مطلق پاسخگوی انتظارات نیست اما باید به همه جنبه‌های کار نگاه کرد و بعد دید که آیا میشود به وعده ها امیدوار بود یا خیر!
علی اکبری: وزیر در اولين روز كاری اش سه وعده داد كه سومينش اين بود: به‌عنوان نماینده یک میلیون و700 هزار معلم شاغل و بازنشسته فرهیخته در هیات دولت، همه همت و تلاش خود را برای ارتقای معیشت و منزلت آن‌ها به‌کار می‌گیرم. با توجه به پركردن چاله‌هاي بسياري كه با بودجه مدنظر هست، اميد كه بتوانند وعده‌هاي خویش را عملي كنند.
جمالی: نحوه مواجهه حاکمیت با گروه‌های مختلف اجتماعی و صنفی در سیاست گذاری‌های کلان یکسان نیست. بيشتر نمایندگان مجلس نيز براساس منافع شخصی تصمیم می‌گیرند، نه ملی و ... . در جلسه کمپین بودجه عادلانه با حضور اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، خانم سعیدی نماینده تهران و عضو کمیسیون آموزش گفت : « بروید اتاق فکر درست کنید و تلاش کنید تا آموزش و پرورش، اولویت بالاتری در برنامه‌های توسعه و اسناد بالادستی نظام پیدا کند تا ما نيز برای چانه زنی‌های بیشتر در تخصیص بودجه دست بالاتری داشته باشیم». با اين اوصاف بعید است در مجلس شاهد تغییر محسوسی در بودجه آموزش و پرورش و در نتیجه کارآمد کردن آن باشیم.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
حمايت از مطالبات صادقانه و بحق مر دم
ماموريت ممکن؛ورود به زندان
هرمخالفتی با حکومت محاربه نیست
مربي‌گري را جدي گرفته‌ام
دو كره بر مدار گفت و گو
هیچ خشمی به اندازه خشم تحقيرشدگي عميق نيست
اژدهای آتش در درياي چين
بودجه حداقلی آموزش آسیب زاست
جرایم اقتصادی یقه‌های سفید و پول‌های سیاه
آثار تورمي و فشار بر قشر آسيب‌پذير باافزايش نرخ ارز و سكه
سرمايه‌هاي اجتماعي كه سوخت شد
رصد دشمن در پسا اغتشاشات و پسا داعش
