روزنامه جوان
1396/10/19
امریکا– پاکستان؛ تنش همزمان با مدیریت تخاصم
پاکستان به‌رغم تاریخ سیاسی كوتاه خود، تجربه زیادی در عرصه بازی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی داشته و به عنوان یکی از بازیگران تأثیرگذار در جنوب آسیا و افغانستان، همواره مورد توجه سیاستمداران و تصمیم‌گیران امریکایی بوده است. هرچند روابط دو كشور دارای فراز و فرود‌‌‌هایی بوده است، اما با این حال این كشور پس از 2001 متحد امریکا در «مبارزه با تروریسم» بوده و پرویز مشرف نخست‌وزیر وقت پاكستان در چرخش 180 درجه، در مبارزه با القاعده و طالبان در كنار امریکا قرار گرفت و این سیاست به نوعی در دوره باراك اوباما نیز تداوم یافت. باراك اوباما معتقد بود برای ریشه‌كن كردن تروریسم در افغانستان، باید همكاری دولت پاكستان را در امر مبارزه با تروریسم به دست آورد و به همین جهت سیاست «پاك-اف» را به جای «افپاك» مطرح كرد. امریکا ضعف نهاد دولت در پاكستان را عامل تقویت گروه‌های تروریستی در مناطق قبایلی عنوان می‌كرد و به همین جهت بمباران این مناطق را در دستور كار خود قرار داد.اما با روی كار آمدن دونالد ترامپ و اعلام راهبرد جدید امریکا در «جنوب آسیا و افغانستان»، این‌بار پاكستان متهم به حمایت آشكار از گروه‌های تروریستی شده و ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور امریکا در نخستین پیام توئیتری خود در آغاز سال 2018 میلادی، به صراحت پاکستان را لانه امن تروریست‌‌‌‌ها خطاب کرد و از قطع کمک‌های واشنگتن به دولت پاکستان خبر داد و اعلام کرد که «واشنگتن در اقدامی احمقانه طی 15 سال گذشته 33 میلیارد دلار به این کشور کمک کرده است که این روند ادامه نخواهد یافت. پاکستان جز دروغ و فریبکاری چیزی تحویل امریکا نداده و رهبران این کشور ما را احمق فرض کرده‌اند.»
در تحلیل موضوع فوق باید به چند نكته مهم اشاره كرد:واقعیت این است كه متهم كردن پاكستان به حمایت از گروه‌های افراطی و تندرو، از زمان جرج بوش و اوباما وجود داشته و همواره اسلام‌آباد متهم به بازی دوگانه در افغانستان و در امر مبارزه با تروریسم بوده است. بنابراین این اتهام‌زنی‌‌‌‌ها مختص به دوران دونالد ترامپ نیست، اما اینكه چرا در این دوره بیش از گذشته پاكستان متهم به حمایت از گروه‌های تروریستی میشود، عمدتاً به دلیل جلب واقعی همكاری‌های پاكستان در بحث افراط‌گرایی و تروریسم است. در واقع امریکا به دنبال كنترل رفتارهای واگرای پاكستان است تا بتواند بخشی از سیاست‌های خود را بر پاكستان تحمیل كند.
مطلب دوم اینكه امریکایی‌‌‌‌ها به این نتیجه رسیده‌اند كه پاكستانی‌‌‌‌ها در سیاست اعلامی خود در مبارزه با تروریسم، با امریکا همراهی می‌كنند، اما در عمل رویكرد ناهمسویی دارند. سیاست دوگانه پاكستان به نوعی موجب شده است دونالد ترامپ در استراتژی جدید خود، با تحت فشار قرار دادن پاكستان و نیز دادن نقش پررنگ‌تر به هند در افغانستان، به نوعی همكاری‌های پاكستان را در امر مبارزه با تروریسم جلب كند. در واقع امریکا می‌خواهد رویكرد خود را به پاكستان تحمیل كند و اسلام‌آباد از زاویه دید واشنگتن به تروریسم و جریان‌های افراطی نگاه كند. در همین راستا ترامپ اعلام کرده تا زمانی که پاکستان خواسته‌های امریکا را برآورده نکند، هیچ کمک مالی به این کشور تعلق نخواهد گرفت و 2 میلیارد دلار کمک مالی و نظامی به پاکستان قطع خواهد شد. پیش‌تر نیز ترامپ، کمک مالی ۷۰۰میلیون دلاری به پاکستان را امضا كرد، اما پرداخت این پول را منوط به نابودی لانه‌های امن تروریستی توسط پاكستان كرد. در واقع امریکا به دنبال اراده و اقدام عملی اسلام‌آباد در امر مبارزه با تروریسم است و رویكرد متفاوت و ناهمسوی پاكستان موجب رنجش امریکا شده است؛ والّا امریکا خود حامی اصلی گروه‌های تروریستی به‌ویژه داعش در مناطق شمالی افغانستان است.
نكته سوم كه به نوعی در بالا اشاره شد، بحث توازن در روابط بین هند و پاكستان از سوی امریکاست. توافق هسته‌ای بین هند و امریکا در 2006 به نوعی موجب مستحكم شدن روابط این دو كشور و تمایل پاكستان به سمت سیاست چندجانبه‌گرایی شد. اوباما در سفرهای دوره‌ای خود به جنوب آسیا به هند بیش از پاکستان توجه می‌کرد و این در حالی بود كه چنین رویكردی در كنار متهم كردن پاكستان به سیاست دوگانه در امر مبارزه با تروریسم، (در زمان اوباما) موجب سوق دادن هر چه بیشتر پاکستان به سمت چین و حتی روسیه شد. سفر مقامات چین و روسیه به اسلام‌آباد و بالعكس به خوبی نشان می‌داد كه اسلام‌آباد به دنبال متحد جایگزین برای خود بوده است. البته امریکا به دلیل رقابت استراتژیك با چین و برای مهار و كنترل آن در منطقه به ظرفیت‌های دهلی‌نو، توجه مضاعفی دارد و به همین جهت همه توجهات امریکا به هند، تنها برای تحت فشار قرار دادن اسلام‌آباد نیست. نكته دیگر اینكه امریکا برای تداوم سیاست‌‌‌‌ها و پیشبرد اهداف خود در افغانستان و منطقه، همچنان به همكاری‌های پاكستان نیازمند است و پاكستان نیز به دلایل متعدد خواهان سردی روابط با امریکا نیست. واقعیت این است كه اختلافات امریکا و پاكستان بر سر منافع مهم و رسمی نیست، بلكه در حوزه نفوذ و روندهاست. در چنین شرایطی به نظر نمی‌رسد روابط دو كشور وارد فضای تیرگی فرسایشی شود و به صورت موقت این اختلافات وجود خواهد داشت، اما از تعمیق شدن آن جلوگیری خواهد شد. در حقیقت مواضع ترامپ درباره قطع کمک‌های مالی به پاکستان به بهانه عدم موفقیت در نبرد با تروریسم، موجب نزدیک شدن بیشتر اسلام‌آباد با پکن از حیث دفاعی و اقتصادی شده است و پاکستان در اقدامی تلافی‌جویانه نسبت به تشدید تنش‌‌‌‌ها میان اسلام آباد-واشنگتن، به چین اجازه ساخت پایگاه نظامی در خاک خود را داده است.
در نهایت باید گفت كه در سیاست نوین امریکا، فشار بر متحدانی نظیر پاكستان كه رویكرد ناهمسویی دارند، بیشتر شده است. از دید امریکا، نباید بازیگران بر اساس الزامات استراتژیك خود تلاش كنند تا سیاستِ بومی خود را در ارتباط با جریان‌های افراطی تنظیم كنند. این در حالی است كه پاكستان در هیچ شرایطی نمی‌تواند تحولات مربوط به افراط‌گرایی و گروه‌های تندرو همسو را از گردونه امنیتی خود خارج كند و به همین جهت سیاست‌های خود را تقریباً با داشتن زاویه از سیاست‌های امریکا طراحی و عملیاتی می‌كند. در چنین شرایطی امریکا برای فشار به پاكستان و تنظیم سیاست‌‌‌‌ها و راهبرد خود، از مسائل مالی و قطع كمك‌های اقتصادی تا عملیات روانی بهره‌برداری می‌كند و این در حالی است كه حضور جدی و كنش‌گری فعال امریکا در منطقه نیز، بدون سرپل پاكستان، امكان‌پذیر نیست. درحالی که ترامپ هرگونه کمک و همکاری با پاکستان را دیوانگی دانسته بود، «جیمز ماتیس» وزیر دفاع امریکا در اظهارات جدید خود (18 دی 1396) مجدداً از برقراری ارتباط با سران نظامی پاکستان برای حل معضل افغانستان حرف زد تا رسماً اثبات کند که کاخ سفید سیاست چندان مشخص و مدونی در خصوص پاکستان ندارد. سیاستمداران پاکستانی نیز در مقابل تهدیدهای امریکا تأکید کرده‌اند که بدون دریافت کمک مالی حاضر نیستند هیچ‌گونه همکاری با امریکا داشته باشند. اما پاكستان به دلیل اینكه امریکا بیش از پیش به هند متمایل نشود، امریکایی‌‌‌‌ها را ناامید نكرده و با آنان همكاری خواهد كرد. در همین راستا «تهمینه جانجوآ»، معاون وزیر امور خارجه پاکستان گفته است که کشورش تا آنجا که ممکن باشد با امریکا همکاری می‌کند چون ایالات متحده نه تنها یک قدرت جهانی است، بلکه در منطقه نیز حضور دارد و برای پاکستان مثل یک همسایه است. ما به دنبال همکاری قوی با امریکا هستیم و هر نشستی با مقام‌های امریکایی داشتیم حس و حال مثبتی داشتند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) راه حل کنترل نوسانات ارزی (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
دوباره ملت
دوباره ملت
امریکا– پاکستان؛ تنش همزمان با مدیریت تخاصم
تكليف كسب‌وكارهاي تلگرامي چه مي‌شود؟
بودجه 97 به نفع طبقات فرودست جامعه تغییر کند
كتاب «خشم و آتش» طومار ترامپ را می‌پیچد
خطابه سیاسی برای مطالبات اقتصادی
عراقچی: جهان آماده عواقب خروج امریکا از برجام باشد
ناامني جنسي «گلدن‌گلوب» را سياه‌پوش كرد
سازمان سيا، مرجع دولت براي آمار نخبگان ايراني!
سقوط 2 جنگنده سعودی در 24ساعت
وام ازدواج ۱۵ميليون تومان شد
طرح جدید ترامپ برای افزایش فروش تسلیحات به کشورهای خارجی
مسکو: ادعاهای رئیس سیا دروغ محض است
