طمع دولت برای تصاحب 37 هزار میلیارد تومان

گروه اقتصادی- طرح حذف یارانه نیمی از یارانه‌بگیران در لایحه بودجه 97 با هدف حمایت مضاعف از خانوارهای زیر خط مستمری وارد مجلس شد‌ اما قرار است دولت اعتبار 3300 میلیارد تومانی از محل اعتبارات یارانه‌های نقدی را که به یارانه گندم و نان مربوط است نیز به یارانه‌های نقدی اختصاص دهد‌. این در حالی است که در سنوات گذشته اعتبار لازم برای خرید گندم از محل دیگری تامین می‌شد.
بر اساس تبصره ۱۴ لایحه بودجه از منابع ۳۷ هزار میلیارد تومانی حاصل از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، غیر از یارانه نان، قرار است ۲۳ هزار میلیارد تومان صرف پرداخت نقدی یارانه‌ها، هفت هزار میلیارد تومان صرف فقر‌زدایی خانوارها با درآمد کمتر از خط حمایتی کمیته امداد و ۳۷۰۰ میلیارد تومان صرف یارانه درمان و کاهش هزینه‌های سلامت شود.
دولت که در لایحه بودجه امسال در تلاش است حمایت‌های گسترده‌تری از قشر ضعیف جامعه انجام دهد آن هم با حذف یارانه 30 میلیون نفر از دهک‌های جامعه‌ اما تصمیمات ضد و نقیضی که در راستای آن در مجلس مطرح می‌شود معلوم نیست قرار است به کجا ختم شود.
در وهله اول قرار بر این شد که حدود 30 میلیون نفر از دهک‌های بالاتر جامعه که نیازی به دریافت یارانه نقدی ندارند از دریافت یارانه معاف شوند و یارانه حذف‌شده آنها به جیب دهک‌های پایین جامعه سرازیر شود‌ اما سوالی که پاسخگویی به آن ساده به نظر نمی‌رسد این است که دولت قرار است از چه راهی برای شناسایی این میزان یارانه‌بگیری که نیازی به دریافت یارانه ندارند استفاده کند. از طرفی تعداد زیادی از افراد نیز هستند که از دریافت یارانه در سنوات گذشته باز‌مانده‌اند و اکنون که دولت چنین تصمیمی در خصوص یارانه‌ها گرفته است ‌باید به راهی متوسل شود تا بتواند افراد باز‌مانده از دریافت یارانه را شناسایی کند. به طور کلی در حال حاضر 76 میلیون یارانه‌بگیر در جامعه وجود دارند که شناسایی این میزان افراد فقیر و غنی از این تعداد کار راحتی نیست.


پرداخت ۲۳ هزار میلیارد تومان به خانوار
با توجه به اینکه میزان درآمد حاصل از اصلاح حامل‌‌های انرژی و هدفمندی یارانه‌‌ها ۳۷ هزار میلیارد تومان تعیین شده است، ۲۳ هزار میلیارد تومان به صورت نقدی و غیرنقدی به خانوارها پرداخت می‌شود که این رقم نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. به همین دلیل است که دولت قصد دارد ۳۳ میلیون نفر از دریافت یارانه نقدی را حذف کند. همچنین درآمد هدفمندی در سال گذشته ۴۸ هزار میلیارد تومان بوده که کاهش ۱۱ هزار میلیارد تومانی درآمدهای هدفمندی موجب قطع یارانه بخشی از یارانه‌بگیران در سال آینده می‌شود.
پرداخت ۲۷۰ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی
از ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها تاکنون ۲۷۰ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت شده که امسال نیز این رقم حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود. تا آبان سال ۹۶، ۹۷ میلیون و ۳۱۷ هزار و ۳۹۳ یارانه‌بگیر در کشور وجود داشته است که این رقم در اسفند سال ۹۵، ۷۵ میلیون و ۴۱۶ هزار و ۵۱۴ نفر بوده است که طی این هشت ماه به تعداد یارانه‌‌بگیران افزوده شده است. سوالی که در اینجا نیز به ذهن می‌رسد این است که این تعداد یارانه چگونه به این تعداد اضافه شده که اکنون قرار است 30 میلیون یارانه‌بگیر حذف شوند.
بر اساس آمارها در هشت ماهه سال ۹۶ حدود ۲۷ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت شده که این رقم تا پایان سال ۳۳ هزار میلیارد تومان می‌شود. در همین خصوص روز گذشته سقف درآمدهای حاصل از محل هدفمندی یارانه‌ها در سال ۹۷، 37 هزار میلیارد تومان در مجلس تعیین و تصویب شد.
با این اوصاف باید گفت ناتوانی دولت در تصمیم گیری برای دخل و خرج‌هایش دولت را باز هم با درهای بسته مواجه می‌کند‌ چرا‌که تعیین میزان اعتبار لازم برای یک بخش در بودجه بدون تصمیم‌گیری اصولی و برنامه‌ریزی درست برای چگونگی تزریق آن به بخش‌های مختلف نه‌تنها دولت را در دستیابی به برنامه‌هایش یاری نمی‌کند‌ بلکه ممکن است زمینه را برای افزایش فساد و عدم شفافیت در بودجه فراهم کند. این در حالی است که دولت یکی از ابتکارات خود را در لایحه بودجه 97 افزایش شفافیت عنوان می‌کند.
ابهام در نحوه حذف یارانه ۳۳ میلیون نفر
در همین حال‌ سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۹۷ با اشاره به اینکه دولت قصد دارد یارانه ۳۳ میلیون نفر را حذف کند، گفت: نمایندگان در حال بررسی این موضوع هستند که نحوه حذف یارانه ۳۳ میلیون نفر به چه طریق است و دولت چطور می‌تواند آنها را شناسایی کند.
علی‌اصغر یوسف‌نژاد در تشریح مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه ۹۷ اظهار کرد: دولت درآمد هدفمندی یارانه‌ها را ۳۷ هزار میلیارد تومان تعیین کرده که ۲۳ هزار میلیارد آن به صورت نقدی و غیر‌نقدی به خانواده‌ها داده می‌شود.
وی افزود: چون طبق پیش‌بینی‌ها در‌آمد دولت از هدفمندی یارانه‌ها نسبت به سال گذشته کاهش داشته است، نشان می‌دهد دولت قصد دارد یارانه ۳۳ میلیون نفر را حذف کند. نماینده مردم ساری در مجلس ادامه داد: کمیته تخصصی، جمع‌بندی آمار و ارقام و مستندات و عملکرد سال گذشته را به کمیسیون تلفیق ارائه کرده که در این راستا یکی از مسایلی که بیان کرده این بوده که چون در هدفمندی باید به اندازه‌‌ درآمد هزینه شود واقع‌بینی در کسب درآمد طبق عملکرد و واقعیت‌ها بسیار حائز اهمیت است.
سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۹۷ با بیان اینکه طی سال‌های گذشته ۲۷۰ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت شده، خاطرنشان کرد: این عدد بسیار بزرگی است و امسال هم گردش پولی هدفمندی بیش از ۳۰ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان است که درصد قابل توجهی در بودجه به حساب می‌آید.
یوسف‌نژاد ادامه داد:‌ تا آبان سال ۹۶، ۷۶ میلیون و ۳۱۷ هزار و ۵۹۳ نفر یارانه‌بگیر داریم در حالی که در اسفند سال ۹۵ عدد یارانه‌بگیران ۷۵ میلیون و ۴۱۶ هزار و ۵۱۴ نفر بوده و این نشان می‌دهد طی هفت تا هشت ماه یارانه‌بگیران اضافه شده‌اند.
بررسی حذف ۳۴ میلیون یارانه‌بگیر غیرنیازمند
عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس نیز با اشاره به بررسی حذف ۳۴ میلیون یارانه‌بگیر غیرنیازمند در جلسه کمیسیون تصریح کرد: هنوز در این رابطه تصمیمی اتخاذ نشده و دغدغه‌ها پابرجاست.
جبار کوچکی‌نژاد افزود: دولت معتقد است 34 میلیون یارانه‌بگیر باید حذف شوند و نمایندگان بیان می‌کنند که این موضوع به جامعه شوک وارد می‌کند و قابل فهم نیست. این نماینده مجلس افزود: همچنین روش‌های عملیاتی دولت برای حذف غیرنیازمندان یارانه‌بگیر مطرح بوده و فعلا برای اعضا روشن نیست که از چه منابع اطلاعاتی برای حذف استفاده خواهند کرد.