واکنش وزارت بهداشت به نگرانی بیماران از حذف داروهای بیمه‌ای؛

گروه جامعه- مدتی است دهان به دهان و در خبرها و شبکه‌های اجتماعی متعدد خبری مبهم و ترسناک منتشر می‌شود؛ «حذف یارانه برخی داروها و خروج تعداد زیادی از داروها از پوشش بیمه‌ای». این خبر به خودی خود در دل بیمارانی که داروهای خود را تاکنون با پوشش‌های متفاوت بیمه‌ای خریداری می‌کردند وحشت می‌اندازد. یا یارانه بیماران خاص به حدی بود که می‌توانستند داروهای خود را نسبتا راحت‌تر و با قیمت مناسب‌تر تهیه کنند.همان موقع دلهره به جان بیمارانی افتاد که روزگاری دولت حسن روحانی با بیمه سلامت و طرح تحول سلامت برای آنان درمان ارزان‌قیمت را به ارمغان آورده بود. اما از شروع دولت دوازدهم توسط روحانی و عزم جزم شده آنان جهت تامین منابع بودجه از جیب مردم به طرق مختلف، حالا هر روز یکی از مسوولان وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت اظهار نظراتی در خصوص اینکه بیمه سلامت نباید برای همه رایگان باشد، باید کسانی که توانایی دارند حق بیمه خود را پرداخت کنند، حذف یارانه و بیمه تعداد زیادی از داروها، توجیهاتی از جمله اینکه بیمه کردن 11 میلیون نفر تحت پوشش بیمه سلامت، آن هم به صورت رایگان و بدون پرداخت حق بیمه اشتباه بوده، تبدیل به نقل محافل دولتیان درحوزه درمان و دارو شده است.
این درحالی است که 11 میلیون بیمه شده توسط بیمه سلامت و مناسب شدن قیمت داروهای خاص و صعب‌العلاج تحت پوشش بیمه و یارانه خاص، از جمله افتخارات روحانی برای انتخابات ریاست جهموری محسوب می‌شد، اما پس از انتخاب مجدد گویا همه چیز به روی طاقچه می‌رود و ناگهان نظرات تغییر می‌کنند. «نیازی نیست کسانی که توانمندی دارند بیمه رایگان سلامت باشند.»
طرح تحول سلامت باعث نارضایتی بسیاری از پزشکان شده و اعتبارات لازم را برای ادامه ندارد. یارانه داروهای خاص حذف می‌شود و حالا هم خروج 160 قلم دارو از پوشش بیمه.‌ همه این تغییر رویکردها و انتقادات به آن درحالی صورت می‌گیرد که خیل زیادی از مردم کشور که دارنده بیمه‌های پایه تامین اجتماعی یا خدمات درمانی یا بیمه‌های نیروهای مسلح هستند، ماهانه حق بیمه می‌پردازند که هنگام بیماری بتوانند داروهای گران‌قیمت خود را با پوشش بیمه تامین کنند.
چطور است که مردم هم حق بیمه بپردازند، هم داروهای زیادی از پوشش بیمه خارج شوند؟! پس بیمه چه نقشی در این میان برای مردم دارد؟ همه پولها که به جیب آنان و دولت خواهد رفت و این وسط فقط مردم بینوا قربانی می‌شوند. در همین زمینه و در خصوص شائبه جدید خروج 160 قلم دارو از پوشش بیمه‌ای که هرکس در خصوص نام داروها گزینه‌هایی را مطرح می‌کند، معاون بیمه خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت ایران ضمن ارائه توضیحاتی درباره نحوه تصمیم‌گیری برای خروج دارو از پوشش بیمه، از اقدام این سازمان برای ابلاغ هفت پروتکل دارویی برای مصرف منطقی داروهای گران‌قیمت خبر داد.آناهیتا کشاورزی در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به سوالی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر خروج ۱۶۰ قلم دارو از پوشش بیمه، گفت: باید توجه کرد که ورود و خروج هر خدمتی به بسته خدمت بیمه، در دبیرخانه شورای‌عالی بیمه مطرح می‌شود و ضمن بررسی همه جوانب در شورا، نظرات دستگاه‌های عضو اخذ و سپس درباره آنها تصمیم‌گیری می‌شود. به عنوان مثال درباره داروی پوکی استخوانی که خبرساز هم شد، شورای‌عالی بیمه حدود دو سال پیش مشروط بر اینکه مطالعات هزینه‌-اثربخشی روی آن انجام شود و پاسخ مثبت دهد، به مدت یکسال آن را وارد پوشش بیمه‌ای کرد، اما بعد از یک سال هنوز مطالعات انجام نشده بود و مجددا فرصتی شش ماهه داده شد تا مطالعات هزینه-‌اثربخشی آن انجام شود و نتایجش را اعلام کنند که متاسفانه نتایج این مطالعات نشان داد این دارو هزینه‌ اثربخشی ندارد.


وی ادامه داد: از آنجا که پوشش این دارو مشروط بود، بعد از اعلام نتایج مطالعات هزینه-اثربخشی، دبیرخانه شورای‌عالی بیمه اعلام کرد که این دارو از پوشش بیمه‌ای خارج می‌شود و همه موظف به اجرای این مصوبه هستند. ضمن اینکه وقتی خدمتی هزینه‌-اثربخشی نداشته باشد، عملا استفاده از آن برای مردم منفعتی ندارد و باید با داروهای جایگزین آن را پوشش داد. با این حال در صورت انجام مطالعات جدید، نتایج حاصله باید مجددا به دبیرخانه شورایعالی بیمه ارسال و مورد بررسی قرار گیرد.
طرح خروج داروهای OTC از پوشش بیمه، در شورای عالی بیمه
کشاورزی در ادامه درباره خروج داروهای OTC از پوشش بیمه و تعداد آنها اظهار کرد: خروج داروهایOTC از پوشش بیمه در جلسات شورایعالی بیمه مطرح شده است، اما هنوز مصوبه‌ای در این زمینه دریافت نکرده‌ایم و تا زمانیکه مصوبه دولت به دست ما نرسد، خروج هیچ دارویی از پوشش بیمه‌ای اتفاق نمی‌افتد.
تدوین 7 پروتکل دارویی در راستای مصرف منطقی دارو
کشاورزی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره هفت پروتکل دارویی که قرار است در راستای مصرف منطقی دارو از سوی وزارت بهداشت و بیمه سلامت ابلاغ شود، گفت: در راستای بهینه‌سازی مصرف داروهای بیمارستانی و مدیریت هزینه‌ها، پروتکل‌های تعدادی از داروها با همکاری وزارت بهداشت و انجمن‌های مربوطه تدوین شده تا روند استفاده از داروهای تعیین شده، نحوه تجویز و مصرف‌شان نیز مشخص شود. بر این اساس فرم‌هایی طراحی که شده، توسط تجویزکننده دارو در بیمارستان تکمیل می‌شود و بر اساس آن، بیمه دارو را تایید می‌کند و دارو در اختیار بیمار قرار می‌گیرد. باید توجه کرد که این اقدامات عملا زحمتی را برای بیمه‌شده ایجاد نمی‌کند، بلکه مقداری کار همکاران ما در بیمارستان‌ها را بیشتر می‌کند.
کشاورزی تاکید کرده: از طرفی اجرای این پروتکل‌ها کمک می‌کند داروهایی که عمدتا جزو داروهای گران‌قیمت هستند با یک راهنما و به صورت درست و منطقی تجویز و مصرف شوند. این اقدام هم برای مردم منفعت دارد که در صورت نیاز واقعی برایشان دارو تجویز می‌شود و هم از هدررفت منابع در سطح دارویی جلوگیری می‌کند. بنابراین در ابتدا این پروتکل‌ها به ویژه برای داروهایی که هزینه زیادی برای تولیدشان صرف می‌شود، ابلاغ خواهند شد تا این داروها به طور بهینه مصرف شوند.
حدود یک ماه پیش بود که ابتدا خبر حذف یارانه داروهای خاص آمد که وزارت بهداشت آن را کاملا رد و عنوان کرد قرار است به صادرات دارو اختصاص یابد و مشکلی برای بیماران خاص در تهیه دارو قرار نیست ایجاد شود. پس از آن خبرهای پراکنده که بازتاب و انتقاد بسیاری از مردم را در خبرها و شبکه‌های اجتماعی در پی داشت منتشر شد.
خبر از حذف بیمه دارویی مهم و گران‌قیمت مربوط به پوکی استخوان نشات می‌گرفت که تهیه آن بدون بیمه برای این بیماران بسیار دشوار است. همان موقع همهمه در این خصوص باعث شد مردم عنوان کنند همه وعده‌های دولت روحانی در حوزه سلامت و درمان فراموش شده و حالا هم کم کم برخی داروها را از پوشش بیمه‌ای و یارانه‌ای خارج می‌کنند. پیش از آن نیز حذف بیمه‌ای دارویی مربوط به بیماری روماتیسم توسط «جهان‌صنعت» خبری شد که ناگهان دارویی 130 هزار تومانی تبدیل به 350 هزار تومان شده بود. با همه این تفاسیر هنوز خطر حذف بیمه داروهای زیادی وجود دارد و با وجود اعتراضات روزهای اخیر مردم به وضعیت گرانی و معیشت و محدودیت‌های اجتماعی، حذف یارانه و بیمه داروها، همچون بمب ساعتی در میان خشم مردم عمل خواهد کرد و اتفاقات بدتری را نوید می‌دهد. کاش دولت معقولانه‌تر و کمتر شتابزده عمل کند.
با وجود اینکه این خبر از طرف یکی از مقامات مسوول بیان شده است برخی از پزشکان از آن بی‌خبر هستند. در همین مورد دکتر سیامک افاضلی کارشناس داروسازی به «جهان صنعت» گفت: «‌150 تا 160 دارو در لیست داروهایOTC قرار گرفته‌اند. این داروها بیشتر مربوط به قرص‌های استامینوفن، شربت‌های نرمال یا پمادهای جلدی هستند که خروج آنها از بیمه تاثیر چندانی روی خروجی جیب مردم نمی‌گذارد و تبعات سنگینی هم به همراه ندارد.
افاضلی تاکید کرد: با توجه به شرایط کنونی خروج این دسته از داروها از پوشش بیمه‌ای باعث ضرر دیدن مردم نمی‌شود چرا‌که این داروها بدون نسخه هم با قیمت کمی به فروش می‌رسند و جای نگرانی ندارد و این موضوعی نیست که به خشم مردم دامن بزند.