روزنامه ابتکار
1396/10/17
«ابتکار» اهداف و انگیزه‌های نشست شورای امنیت سازمان ملل با موضوع ایران را بررسی می کند
دیپلماسی ایرانی علیه یارکشی آمریکاییمحمدرضا ستاری
نشست شامگاه جمعه شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی وضعیت اعتراضات در ایران، در حالی کلید خورد که پیش از آن روسیه خواستار برگزاری این نشست پشت درهای بسته شده بود. نماینده روسیه در این نشست با تاکید بر اینکه آمریکا مسائل حقوق بشری را دست آویزی برای برگزاری این نشست قرار داده و از آمریکا خواست که در مسائل داخلی ایران دخالت نکند.
این در حالی است که نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد مدعی شد که آمریکا به مانند سال 88 در مورد ناآرامی‌های ایران سکوت نمی‌کند و اکنون جهان در حال نظاره کردن وقایع ایران است. در همین رابطه نماینده بولیوی نیز تاکید داشت که موضوع اعتراض‌ها در ایران ربطی به شورای امنیت ندارد و نماینده انگلیس هم معتقد بود که باید یک گفت و گوی منطقی در مورد موضوع اعتراض‌های ایران انجام شود.
همچنین نماینده فرانسه در سازمان ملل طی سخنان خود تاکید کرد که مسائل داخلی کنونی ایران تهدیدی برای امنیت بین‌الملل نیست و این امر از حیطه اختیارات شورای امنیت خارج است. از سوی دیگر نماینده سوئد معتقد بود که شورای امنیت باید به طور شفاف به ایران هشدار بدهد. کویتی‌ها نیز تاکید داشتند که جهان باید از نتایج فاجعه بار بهار عربی درس بگیرد و نماینده چین هم تصریح کرد که شورای امنیت سازمان ملل نباید به مسائل داخلی ایران وارد شود.
این در حالی است که غلامعلی خوشرو نماینده کشورمان در سازمان ملل به عنوان آخرین سخنران این نشست اعلام کرد: دلایل محکمی داریم که خشونت‌ها در ایران از خارج از کشور هدایت شده است و برگزاری نشست با محور مسائل داخلی کشورها، شورای امنیت را بی‌اعتبار می‌کند. گفتنی است محمدجواد ظریف نیز شب گذشته در پیام توئیتری خود در واکنش به برگزاری نشست ویژه شورای امنیت در مورد وقایع ایران، آن را یک افتضاح دیگر در حوزه سیاست خارجی دولت ترامپ دانست.
حمایت یکسان چند کشور عضو شورای امنیت در این نشست از داخلی بودن ناآرامی ها و موضع ایران باعث شد بسیاری کارشناسان آن را نشانه دیپلماسی فعال ایران و گفت و گوهای محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه با کشورهای حاضر بدانند.
دور تازه‌ای از رویارویی با تهران
در همین رابطه دکتر مهدی مطهرنیا استاد روابط بین‌الملل و آینده پژوه سیاسی در گفت و گو با «ابتکار» درخصوص اهداف نشست جمعه شب شورای امنیت سازمان ملل، اظهار داشت: این نشست تلاشی سازمان‌دهی شده در جهت ایجاد فضایی مطلوب برای فشار بیشتر بر ایران را در دستور کار قرار داده است. ناآرامی‌ها در ایران ناشی از نارضایتی اقشار گوناگون مردم به ویژه توده‌های جامعه در تحرکات اخیر سال 96، دارای ابعاد گوناگونی است که باید به آن در موقعیت مقتضی پرداخت. ولی آنچه که در وضعیت کنونی باید در ارتباط با مطرح شدن آن در شورای امنیت سازمان ملل متحد توجه کرد، باز شدن پرونده مسائل داخلی و حقوق بشر ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد است؛ به عبارت دیگر نفس مطرح شدن این پرونده در شورای امنیت آن هم با تاکید بر مسائل داخلی ایران نمایانگر وضعیتی است که خواهان مدیریت اعمال فشار بیشتر آن هم بر روی گسل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی موجود در ایران است تا تهران را تحت فشار بیشتری از منظر محاصره منطقه‌ای و اجماع بین‌الملل برای به انزوا کشیدن قرار دهد.
از سوی دیگر در جلسه نخست به طور طبیعی از یک سو و از سوی دیگر به واسطه جدی بودن حرکت ایالات متحده نسبت به گذشته در ارتباط با ایران، مقاومت‌های بیشتری در برابر حرکت آمریکا دیده میشود؛ چرا که کنشگران دیگر منجمله کشورهای اروپایی به خوبی می‌دانند که این بازی بسیار خطرناک و ریسک بزرگی است که آمریکا آغاز کرده و پرونده دخالت در امور داخلی ایران در چارچوب حقوق بشر به عنوان یکی از سه گانه‌های مجوزدار در ارتباط با دخالت امور داخلی کشورها طبق منشور سازمان ملل متحد، می‌تواند سراشیبی بسیار تند و خطرناکی را در ارتباط با تقابل مستقیم با تهران و هزینه‌آور بودن آن در حوزه منطقه‌ای و بین‌المللی برای دیگر کنشگران به همراه داشته باشد. از این رو شاهدیم که در معادله مطرح شده جمعه شب، ایالات متحده آمریکا در پی ایجاد فضای مثبت برای تاثیرگذاری در این مسیر است و از طرف دیگر دیگر کنشگران موجود در شورای امنیت در پی کندسازی آن بر می‌آیند. اما در مجموع باید گفت، آنچه هم اکنون مشاهده می‌کنیم، نمایانگر دور تازه‌ای از برخورد با تهران است که باید ایران در یک نگاه همه‌جانبه نگر به آن توجه کند.
بیدار شدن سه قلوهای افسانه‌ای آمریکا
این استاد روابط بین‌الملل در پاسخ به این سوال که برخی از کارشناسان دلیل اصلی مخالفت ترامپ با برجام را تقابل با اروپا می‌دانند و از این رو جلسه جمعه شب شورای امنیت را
مقدمه سازی برای خروج دولت ترامپ از توافق هسته‌ای می‌دانند. به اعتقاد شما این مساله تا چه حد می‌تواند صحیح باشد و اینکه اساساً شما دلیل حمایت سایر کشورها به ویژه اروپا از ایران را در جلسه شورای امنیت چه می‌دانید؟ توضیح داد: اینکه برجام عاملی برای فشار بر اروپا باشد می‌تواند به عنوان یک فرضیه مطرح شود، اما هدف از این فشار چیست؟ آیا هدف از این فشار وارد آوردن یک نوع اراده تحمیلی و دیکته کردن آن بر علیه اروپاست؟ به نظر می‌رسد که اروپای متحد به خوبی می‌داند که فرو ریزش ایران در برابر آمریکا، نظم آینده منطقه‌ای را به نفع ایالات متحده در نظام بین‌الملل تغییر خواهد داد. اروپایی‌ها از دهه 1970 میلادی و حتی در ادبیات سیاسی اتحادیه اروپا و در کتاب‌هایی مثل استراتژی بزرگ در غرب نشان داده‌اند که میل شدیدی به خروج از زیر نفوذ و قدرت فرادستی آمریکا دارند، اما از طرف دیگر همواره در گسترده تاریخی این قرن در لحظات نهایی و تصمیم گیری‌های غایی چسبندگی بسیار بالایی را به سیاست‌های آمریکا از خود نشان داده‌اند. هنوز رد پای پرونده هسته‌ای، حمایت کشورهای غیر متعهد از تهران و حتی مقاومت اروپا، روسیه و چین در برابر اراده آمریکا در جهت تحرکات ضد ایران در چارچوب پرونده هسته‌ای در اذهان باقی است؛ ولی در نهایت این ایالات متحده آمریکا بود که توانست در قالب فشارهای متعدد زمینه‌های یک نرمش قهرمانانه را برای ایران فراهم و دیگر کنشگران را نیز با خود همراه سازد.
این هم اول یک داستان جدید تحت عنوان حقوق بشر به عنوان تکمیل کننده پرونده هسته‌ای و پرونده تروریسم و پرونده موشکی در ایران است. من بارها گفته‌‌ام که آمریکا به سرعت سه قلوهای افسانه‌ای را بیدار خواهد کرد. یعنی پرونده موشکی، حمایت از تروریسم و پرونده حقوق بشر. این هر سه اکنون بیدار شده‌اند و آخرین گام نیز بیدار کردن پرونده حقوق بشر بود که در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل کلید خورد. بنابراین ما نمی‌توانیم به سادگی به این موضوع نگاه کرده و بگوییم که اینها عاملی است تنها برای فشار آوردن به اتحادیه اروپا؛ در حالی که نمی‌توانیم آن را هم رد کنیم. چرا که اتحادیه اروپا و چین دو رقیب اصلی ایالات متحده در شکل دادن به آینده نظم عمومی جهان بوده و هر کدام سعی می‌کنند مسیر آمریکا را برای ایجاد یک قدرت فزون‌تر در جهت شکل دادن به آینده نظام بین‌الملل تحت تاثیر قرار دهند. لذا باید بگوییم آنچه اکنون ملاحظه می‌کنیم دارای وجوه مختلفی است که نمی‌توان تنها به یکی از آنها بسنده کرد.
سایر اخبار این روزنامه
جوانان برای چه به کافه‌ها می‌روند؟
آخرین پاتوق
«ابتکار» از وضعیت نرخ نفت در بودجه و آینده بازار جهانی انرژی گزارش می دهد
معمای نفت 97
به مناسبت سالمرگ غلامرضا تختی بازخوانی شد
همراه با آخرین ساعات جهان‌پهلوان
جهانبخش محبی نیا
ریشه نا امنی های متناوب در جامعه ایران چیست ؟
تاثیرات تفاوت روایت مسئولان از سرمنشا ناآرامی های اخیر بر جامعه بررسی شد
از سردرگمی افکار عمومی تا بی اعتمادی به مسئولان
«ابتکار» از ملاحظات و آثار تغییر در تعطیلی فصلی م درسه ها گزارش می‌دهد
پازل تعطیلات زمستانیِ مدارس
با تعیین سقف درآمد هدفمندی در کمیسیون تلفیق
بنزین گران نمی‌شود
نمایندگان مطرح کردند
نگرانی نسبت به صدور قرار تامین کیفری برای برخی دانشجویان بازداشتی
اسماعیل شفیعی، رئیس دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر:
«تئاتر فاخر» کلاه‌برداری از مدیران بی‌اطلاع است
«ابتکار» اهداف و انگیزه‌های نشست شورای امنیت سازمان ملل با موضوع ایران را بررسی می کند
رویترز:
کاخ سفید و سناتورهای آمریکا برای سخت‌تر کردن محدودیت‌های ایران دیدار کردند
