روزنامه ایران
1396/10/17
انزوای «فوق‌العاده» امریکا
»شورای امنیت در «نشست فوق‌العاده» خود درخواست کاخ سفید برای حمایت از ناآرامی‌های ایران را رد کرد»گفت‌و‌گو با علی اکبر فرازی، دیپلمات پیشین: انزوای ترامپ در شورای امنیت ثمره اعتمادسازی برجام است
نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد که جمعه شب بنا به درخواست امریکا برای بررسی تجمعات اعتراضی برخی شهرهای ایران برگزار شد، به شکستی دیپلماتیک علیه امریکا انجامید. اعضای شورای امنیت در حالی به بهانه ناآرامی‌های ایران دور یکدیگر جمع شدند که محور اصلی جهت‌گیری این نشست، پیگیری اهداف مداخله‌جویانه امریکا درباره ایران بود. رخدادی که باوجود تلاش نیکی هیلی، نماینده امریکا در سازمان ملل برای اجماع سایر کشورها برای مداخله در امور داخلی ایران با ناکامی دولتمردان امریکایی همراه بود. چنانکه نمایندگان سه کشور روسیه، فرانسه و چین در مواجهه با ادعای هیلی که می‌کوشید اعتراضات داخلی ایران را به موضوعی علیه حاکمیت تبدیل کند، نفس برگزاری چنین نشستی را مغایر با اهداف سازمان ملل در پیگیری صلح و امنیت جهانی دانستند و از امریکا خواستند از مداخله در امور داخلی ایران پرهیز کند.
نماینده امریکا در سازمان ملل در شرایطی در نشست جمعه شب شورای امنیت تأکید کرد که جهان باید اعتراضات ایران را مورد توجه قرار دهد و مانند سال ۲۰۰۹ نسبت به آن بی‌تفاوت نباشد که سه عضو دائم شورای امنیت یعنی چین، روسیه و فرانسه از امریکا به علت طرح این موضوع در شورای امنیت انتقاد کردند. دی لاتر، نماینده کشور فرانسه به‌عنوان یکی از شرکای سنتی امریکا با بیان اینکه مسائل داخلی کنونی در ایران در حیطه اختیارات شورای امنیت سازمان ملل نیست، تأکید کرد:«این وضعیت تهدیدی برای امنیت بین‌الملل به شمار نمی‌آید». او اعلام کرد پاریس، مخالف بهره‌برداری از این بحران است زیرا معتقد است این اقدام باعث متشنج شدن فضا خواهد شد. سفیر چین هم با اعلام اینکه «شورای امنیت نباید وارد مسائل داخلی ایران شود»، ورود شورای امنیت به این حوزه را مناسب ندانست. تندترین موضعگیری علیه موضوع این نشست از سوی نماینده روسیه صورت گرفت. جایی که «واسیلی نبنزیا» با انتقاد شدید از نیکی هیلی، امریکا را به دخالت بی‌شرمانه در امور داخلی ایران متهم و آن را بهانه دیگری از سوی واشنگتن برای تضعیف توافق هسته‌ای ارزیابی کرد. نبنزیا در سخنان خود موضوع ناآرامی‌های ایران را مسأله داخلی این کشور خواند و با اشاره به تظاهرات و ناآرامی‌های اخیر در داخل امریکا و برخورد پلیس با معترضان گفت نباید چنین مسائلی به شورای امنیت آورده شود. نماینده روسیه با بیان اینکه «برای همه مشخص است برنامه‌ای که امروز در دستور کار شورای امنیت قرار گرفته، ارتباطی با صلاحیت‌های این شورا ندارد و امریکا نباید این شورا را تضعیف کند»، این سؤال را پرسید که «چرا امریکا امروز که اوضاع داخلی ایران عادی شده باید این جلسه را برگزار کند؟» او افزود:«البته ما باید از امریکا تشکر هم بکنیم چون پیام‌هایی که این کشور برای ایرانی‌ها ارسال کرد باعث همبستگی مردم این کشور شد و آنها حول محور احساسات ضد امریکایی متحد شدند». موضعگیری این سه کشور در مخالفت با رویکرد امریکا علیه ایران در حالی بود که سایر کشورهای دائم و غیر دائم شورا هم تلویحاً با هدفی که نماینده امریکا در این نشست دنبال می‌کرد، به مخالفت برخاستند. ساشا سرجیو، نماینده بولیوی، امریکا را به سوء‌استفاده از اوضاع ایران در جهت تحقق اهداف خاص سیاسی متهم کرد و آن را به جلوگیری از دخالت در امور داخلی کشورها فراخواند. نماینده قزاقستان هم گفت: «نباید در امور داخلی کشورها دخالت کرد و حوادث ایران ربطی به تهدید صلح و امنیت جهانی ندارد». نماینده هلند نیز در اظهارات خود تأکید کرد که اوضاع در ایران اکنون آرام شده است. او ابراز امیدواری کرد ثبات بیشتری حاکم شود. نماینده سوئد هم گفت‌و‌گو با ایران را حائز بیشترین اهمیت دانست و گفت مسائل مربوط به حقوق بشر را باید از اجرای توافق هسته‌ای برجام جدا کرد. همچنین منصور عیاد العتیبی، نماینده کویت که کشورش عضو جدید شورای امنیت سازمان ملل است با بیان اینکه حق حاکمیت و ثبات ایران مهم است، گفت: «نحوه برخورد با این اتفاقات باید براساس اصول متعارف در روابط بین کشورها و منشور سازمان ملل باشد. منشوری که مبتنی بر احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی کشورها است».
پیگیری کنگره برای صدور قطعنامه درباره اعتراضات ایران
هشدار جهانی به مداخله‌جویی مقام‌های امریکایی در حالی است که رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه امریکا در گفت‌و‌گو با رسانه امریکایی «سی‌ان‌ان» بار دیگر بر مواضع دولت امریکا در تغییر رژیم ایران پافشاری کرد و با حمایت از آشوب‌های اخیر ایران گفت:«واشنگتن خواستار انتقال قدرت در ایران است». حمایت کاخ سفید از تغییر قدرت در ایران در حالی است که کوین مک کارتی، رئیس فراکسیون جمهوریخواهان و اد رویس، عضو کمیته سیاست خارجی در مجلس نمایندگان امریکا، از پیگیری قطعنامه‌ای برای محکوم کردن مقابله با اعتراضات اخیر مردم ایران خبر داده‌اند. بنا به گفته آنها مجلس نمایندگان دو روز دیگر(سه‌شنبه) درباره قطعنامه‌ای رأی‌گیری خواهد کرد که صدور آن همزمان با تلاش کاخ سفید برای افزایش فشار بین‌المللی بر حکومت ایران در رابطه با رفتار آن با شرکت‌کنندگان در تظاهرات خواهد بود. قطعنامه‌ای که به گفته نویسندگان بیانیه یاد شده حمایت هر دو حزب عمده امریکا را جلب خواهد کرد، برخورد با معترضان در ایران را محکوم می‌کند و ادعا دارد که امریکا از خواست‌های مردم ایران برای برخورداری از صلح، آزادی و زندگی بهتر حمایت می‌کند.
واکنش ظریف به نشست شورای امنیت
ناکامی امریکا در پیگیری اهدافش علیه ایران در حالی بود که محمدجواد ظریف نتیجه این جلسه را پاسخ منفی سازمان ملل به مداخله‌جویی کشورها در امور داخلی یکدیگر دانست. وزیر امور خارجه ایران در پیامی که بلافاصله بعد ازپایان نشست شورای امنیت نوشت، آورده است: «بیشتر اعضای این شورا بر ضرورت اجرای کامل برجام و عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها تأکید کردند.
یک افتضاح دیگر برای سیاست خارجی دولت ترامپ».نماینده ایران در سازمان ملل نیز در انتقاد از موضع واشنگتن و طرح آن در جلسه شورای امنیت با بیان اینکه اقدام امریکا، سوء‌استفاده یک عضو دائم شورا از اختیاراتش و نیز سوء‌استفاده از خود شورا است، گفت:«بحث درباره مسأله‌ای که ماهیت کاملاً داخلی دارد و در همان حال امتناع از انجام هرگونه اقدام در مسائل واقعی مانند اشغال ادامه‌دار اراضی فلسطین و بمباران کشور یمن در سه سال گذشته که به کشته شدن هزاران نفر از مردم این کشور منجر شده، مایه بی‌اعتباری برای شورای امنیت است». غلامعلی خوشرو ادامه داد: «بسیار طنزآمیز به نظر می‌رسد که کشوری که رئیس دولت آن حامی تخریب گران در ایران شده است از نماینده خود در سازمان ملل خواسته این موضوع را به سازمان ملل بیاورد، کسی که خودش نیز تاریخچه‌ای از سخنان جاهلانه و خصمانه علیه کشور من دارد این موضوع را برای بحث به شورای امنیت بیاورد».
پیروزی دیگر برای ایران
رئیس دفتر رئیس جمهوری هم نشست جمعه شب شورای امنیت برای بررسی ناآرامی‌های اخیر ایران را پیروزی دیگری برای مردم ایران و شکست سنگین دیگر در کارنامه دولت ترامپ دانست و گفت: بار دیگر ثابت شد که نتیجه تلاش دولت ترامپ علیه ایران و برجام، استیصال و انزوا است.
به گزارش ایرنا، محمود واعظی افزود: این پیروزی حاصل ایستادگی توأم با درایت ملت و دولت ایران، رهبری داهیانه رهبر معظم انقلاب و حرکت هوشمندانه دستگاه دیپلماسی است، به گونه‌ای که دولت جدید امریکا در برابر مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران بیش از گذشته انزوای جهانی را تجربه می‌کند.
وی همچنین گفت: امروز محدود کردن منافع ایران در برجام و بزرگنمایی و سوء استفاده از حوادث داخلی ایران با مجوز شورای امنیت و همچنین سیاست‌های خاورمیانه‌ای امریکا با بیشترین مخالفت در میان دولت‌ها و ملت مواجه است و این مهم از ثمرات مقاومت و تدبیر و امیدی است که کانون انتشار امواج معنوی آن جمهوری اسلامی ایران است.
انزوای ترامپ در شورای امنیت ثمره برجام است
مریم سالاری
امریکا در شرایطی جمعه شب گذشته کوشید اعضای شورای امنیت سازمان ملل را با هدف مداخله‌جویی درباره اعتراضات داخلی ایران کنار یکدیگر بنشاند که هدف این گردهمایی به ضد خودش تبدیل شد. رخدادی که بی‌تردید، نقش آفرینی یکجانبه گرایانه دولت دونالد ترامپ در عرصه بین‌الملل در بروز آن نقش بسزایی داشت.
علی اکبر فرازی، دیپلمات پیشین ایران در اروپا آنچه در نشست اخیر شورای امنیت رخ داد را شکست بزرگ دیپلماتیک برای واشنگتن توصیف کرد و در گفت‌و‌گو با «ایران» به تشریح ابعاد و چرایی این رخداد پرداخت.
٭٭٭
نشست اخیر شورای امنیت، امریکا را در پیگیری هدف مداخله‌جویی
در امور داخلی ایران ناکام گذاشت. ارزیابی شما درباره این رخداد چیست؟
پیرو جوسازی‌های بین‌المللی که دولت ترامپ و تیم نیکی هیلی علیه جمهوری اسلامی ایران به راه انداختند اجلاس شورای امنیت به‌خواست امریکا برگزار شد. اجلاسی که در حقیقت شکست دیپلماتیک دیگری برای تیم ترامپ، نیکی هیلی و امریکا بود. زیرا کشورهایی که امریکایی‌ها بر مواضع حمایت جویانه آنها در شورای امنیت حساب باز کرده بودند، با آنها همراهی نکردند و دقیقاً مواضعی که گرفتند مبتنی بر منشور سازمان ملل و مبتنی بر اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر بود. چنانکه در رأی‌گیری هم که انجام شد کشورهایی که امریکایی‌ها حساب می‌کردند به نفع آنها رأی دهند همراهی نکردند و چند کشور دیگر ازجمله هلند سکوت کردند. شکست دیپلماتیک امریکا در صحنه بین‌المللی یادآور این بود که باوجود تلاش تیم کاخ سفید برای تضعیف نهادهای بین‌المللی از جمله سازمان ملل هنوز کشورهایی هستند که به اصل عدم مداخله معتقدند و این خود ایجاد‌کننده امیدواری نسبت به نقش آفرینی نهادهایی چون سازمان‌ملل است.
چرا امریکا در پیگیری اهداف خود علیه ایران تنها ماند؟
یکی از علل ناکامی امریکا در پیگیری اهداف خود برای استفاده ابزاری از سازمان ملل، چه مجمع عمومی و چه شورای امنیت آن این است که متحدین امریکا می‌بینند اقداماتی که این کشور در گذشته تحت عنوان مداخلات بشردوستانه انجام داد و رأی مثبت و موافق کشورها را جلب کرد نتایج معکوسی به بار آورد. یعنی آنها بعد از گذشت زمان شاهد بودند امریکا نه تنها در اظهارات خود و در ایراد اتهامات به کشورهای دیگر صادقانه عمل نکرده بلکه سعی کرده از شورای امنیت و مجمع عمومی به‌عنوان ابزاری برای اهداف خود استفاده کند. نمونه آن بهانه‌هایی است که امریکا در زمان بوش برای حمله به عراق و کشتار جمعی در این کشور به بهانه خلع سلاح شیمیایی مطرح کرد و متحدان آنها سال‌ها بعد از مصیبت هایی که امریکا به منطقه وارد کرد متوجه واهی بودن اتهامات امریکا شدند. بنابراین یکی از دلایل این است که امریکایی‌ها از حیث ایراد اتهام به کشورهای متحد بی‌اعتبار شده‌اند. اما دلیل دیگر بر می‌گردد به منافع کشورهای مختلف جهان در ایجاد و حفظ صلح و ثبات جهانی. علت اصلی آن هم عملکرد مثبت جمهوری اسلامی در عراق، سوریه و منطقه و برای نابودی داعش و ایجاد زمینه‌های ثبات و صلح در منطقه است. این نکته بارزی است که دیپلماسی ما باید روی آن کار کند و در حقیقت دستاورد نظامی ما را در سوریه و عراق به دستاوردهای دیپلماتیک مبدل کند زیرا دنیا متوجه شده ایران در برقراری صلح در منطقه جدی است و نقش مهمی دارد بنابراین تضعیف چنین کشوری که منادی صلح در منطقه است یعنی ایجاد زمینه برای گروه های تکفیری و تروریستی و رشد دوباره آنها در منطقه. به نظر من کشورهای اروپایی نمی‌خواهند آن گروه‌ها مجدداً در منطقه رشد کنند و مایل به تضعیف نقش کشور مهمی چون ایران در مجامع بین‌الملل نیستند.
فراتر از وقوف کشورهای غربی به نقش مهم منطقه‌ای ایران چه عاملی باعث شده آنها که پیش از این در بسیاری از موضوعات درباره ایران کنار امریکا می‌ایستادند، اینک از همراهی این کشور برای پیگیری راهبردهای ضد ایرانی دوری کنند؟
معتقدم به هر حال حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران در یک بستر مسالمت‌آمیز و عقلانی که به توافق هسته‌ای انجامید نقش مهمی در کاستن از اختلاف نظر میان ایران و اروپا بازی کرد. چه بسا همین کاهش اختلاف باعث شد اهمیت و جایگاه منطقه‌ای ایران هم بتدریج ملموس‌تر شده و تبادل نظرهایی که میان هیأت‌های دیپلماتیک ایران و اروپا در پی دستیابی به برجام صورت گرفت به این نزدیکی دیدگاه کمک کرد. نمود عینی این نزدیک شدن را در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل و مشارکت و همنوایی سایر کشورها با ایران شاهد بودیم. رخدادی که نشان داد برجام در دستیابی به اهداف خود یعنی اعتمادسازی میان ایران و اروپا موفق بوده است. اما ما هم باید یادمان باشد در موضعگیری‌های دیپلماسی خود لازم نیست که همه جهان غرب را به یک شکل ببینیم، بلکه باید متناسب با موضعگیری هر یک از کشورها واکنش نشان دهیم. دیپلماسی تفکیک مواضع هر کشور بر اساس منافع ملی است.
با وجود مخالفت کشورهای غربی با مواضع مداخله جویانه کاخ سفید درباره ایران اینک در صحنه داخلی امریکا تلاش‌هایی برای تصویب قطعنامه‌هایی در کنگره امریکا در مواجهه با اعتراضات داخلی آن صورت می‌گیرد، چنین تلاش‌هایی تا چه اندازه می‌تواند در صحنه بین‌الملل تأثیرگذار باشد و حاوی چه پیامدهایی است؟
تأثیرگذاری یا عدم تأثیرگذاری چنین اقدامات امریکا در آینده بستگی به روند موضعگیری ایران در عرصه بین‌المللی و خویشتنداری و برخورد مدبرانه آن در عرصه داخلی دارد. به نظر من اینکه کشورهایی اعلام می‌کنند یا در ملاقات‌هایشان با نمایندگی‌های ایران یا مکاتبات با وزارت خارجه تأکید می‌کنند بر اینکه ایران حق معترضان را برای اعتصاب یا اعتراض به رسمیت بشناسد این مسأله نباید یک موضع منفی از سوی ایران تلقی شود. به رسمیت شناختن حق معترضان برای تظاهرات، اصلی است که در قانون اساسی جمهوری اسلامی به‌طور شفاف آمده بنابراین ما خود باید در داخل تأکید کنیم این حق را به رسمیت می‌شناسیم. یعنی خود دولت اعلام کند که برای ابراز مطالبات قانونی و حقوقی مردم در چارچوب قانون بستر‌سازی می‌کند.
بنابراین وقتی جمهوری اسلامی چنین حقی را به رسمیت می‌شناسد، نباید با موضعگیری در برابر ابراز چنین موضوعی از سوی کشورهای دیگر واکنش تند نشان دهد. در عین حال آنچه مسلم است اینکه هیچ کشوری در هیچ جای دنیا اغتشاش داخلی درون هر کشوری را نمی‌پذیرد اما آنچه اکنون امریکا را در قبال این موضوع از سایر کشورهای دنیا جدا می‌کند، این است که امریکا از اغتشاشگران حمایت می‌کند و همچنین روی آتش تفرقه افکنی بنزین می‌ریزد و شورش‌ها و خرابکاری‌ها را در داخل تشویق می‌کند. این اقدام هم از منظر حقوق بین‌الملل و هم قانون اساسی کشورهای عضو سازمان ملل نکوهیده است، بنابراین رویکرد معتدلانه دیپلماسی ایران و پایبندی که به تعهداتش درچارچوب برجام نشان داد موجب شده در شرایط حساس کنونی عرصه بین‌الملل که حساس‌تر هم میشود، اروپایی‌ها در خصوص موضوعاتی چون بروز ناآرامی در داخل کشور در کنار حاکمیت ایران قرار گیرند. در عین حال ایران باید نه به صورت واکنشی بلکه به‌عنوان یک کنشگر تأثیرگذار در مجامع بین‌الملل حضوری قوی، عمیق و فعال‌تر داشته باشد، لذا باید تیم‌های قوی دیپلماتیک و برنامه ریز در دفاتر خارج از کشور داشته باشیم که بتوانند همزمان یا حتی زودتر از تحولات تحلیل داشته باشند و متناسب با آن برنامه‌ریزی و موضعگیری کنند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
تیلرسون: برای اصلاح برجام و ماندن امریکا در آن تلاش می‌کنیم
نگذاریم مطبوعات کودک بمیرند
سناریوهای قیمت بنزین روی میز مجلس
نیم قرن جای خالی پهلوان
انزوای «فوق‌العاده» امریکا
دیگر صفحه‌ها
وزیر علوم آزادی دانشجویان بازداشتی را پیگیری می کند
اقدامات عملی برای گشایش فضای گفت وگو و اعتراض
برگزیدگان ادبیات ایران در10سالگی <جلال>
بازخواست از امریکا در نشست شورای امنیت
اختتامیه جشنواره فیلم عمار با انتقاد از صدا و سیما
اعلام زمان به رسمیت شناختن اسرائیل توسط عربستان
وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی: مردم ایران معاندان را ناامید کردند
یورش داعش به غرب موصل دفع شد
90 درصد پناهجویان <روهینگیا> دچار سوء تغذیه هستند
