روزنامه جهان صنعت
1396/10/16
وعده‌های بی‌سرانجام وزیر کشاورزی؛
گروه بازرگانی- داستان نوسان بازار برنج تمامی ندارد و همچنان روند صعودی قیمت در این بازار ادامه دارد به‌طوری‌که رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران معتقد است از زمانی که ثبت سفارش واردات برنج ممنوع شده، قیمت برنج هندی حدود ۲۵ درصد در عمده‌فروشی‌ها گران شده است. این در حالی است که برخی فروشندگان معتقدند برنج ایرانی نیز به دلیل افزایش قیمت برنج خارجی با گرانی مواجه شده که در پی آن، مردم توانایی خرید برنج با این قیمت را ندارند به‌طوری که این روزها بازار برنج داخلی هم با رکود عجیبی روبه‌رو شده است. اما روند افزایش قیمت برنج خارجی در عمده‌فروشی‌ها در حالی ادامه دارد که مسوولان وزارت جهاد کشاورزی می‌گویند کمبودی وجود ندارد و در صورت لزوم، ذخایر خود را به بازار مصرف عرضه خواهیم کرد.وزیر تسلطی بر بازار ندارد
این در حالی است که برخی نمایندگان مجلس معتقدند وزارت کشاورزی توانایی کنترل بازار را ندارد چراکه وزیر کشاورزی تسلطی روی بازار ندارد و نمی‌تواند بازار را تنظیم کند. به همین دلیل است که حتی با انجام اقدامات فراوان وزارت کشاورزی برای حمایت از تولید داخل، بهبودی در این زمینه حاصل نمی‌شود. در همین خصوص نماینده مردم رشت در مجلس با اشاره به یکی از مشکلات برنجکاران که به صورت مداوم واردات و ثبت سفارشات در کشور وجود دارد گفت: رکود بازار برنج شکننده‌تر از قیمت پایین آن است چراکه در شرایط رکودی هیچ پولی رد و بدل ه و خرید و فروش انجام نمی‌شود.
جبار کوچکی‌نژاد با اشاره به مشکلات برنجکاران کشور گفت: در حال حاضر حدود 800 هزار تن برنج در گیلان، حدود یک و نیم میلیون تن در مازندران و حدود 200 هزار تن در خارج از این دو استان و مقداری در گرگان تولید میشود که جمع تولید داخل دو میلیون و 200 تا دو میلیون و 300 هزار تن میشود.
نماینده مردم رشت در مجلس با بیان اینکه اختلافی درباره میزان سرانه مصرف کشور وجود دارد افزود: این سرانه بین 38 تا 40 کیلو است که اگر میزان مصرف کامل درآورده شود مشخص میشود میزان مصرف کشور چقدر است اما این اختلاف تقریبا رفع نشده و دستگاهی متولی که سرانه مصرف را دقیق محاسبه کند چه میزان است، وجود ندارد.
امضای 90 نماینده برای استیضاح حجتی
کوچکی‌نژاد با اشاره به تقدیم طرح استیضاح وزیر جهاد کشاورزی، یادآور شد: نمایندگان به شدت از وزیر جهاد کشاورزی گله‌مند هستند و بیش از 90 نماینده استیضاح وزیر جهاد کشاورزی امضا کرده‌اند که این طرح استیضاح تقریبا توسط تمام نمایندگان شمال کشور امضا شده است. وی در تشریح محورهای استیضاح محمود حجتی اظهار داشت: استیضاح برای واردات بیش از حد محصولات کشاورزی از جمله برنج بازار آشفته تخم‌مرغ است که بر اساس قانون تنظیم بازار برعهده وزیر کشاورزی است و این بازار آشفته نشان از این دارد که وزیر تسلطی روی بازار ندارد و نمی‌تواند بازار را تنظیم کند. عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس با اشاره به اینکه زمانی 900 تن ابریشم در کشور تولید می‌شد اما اکنون میزان تولیدات به 130 تن کاهش یافته است، تصریح کرد: دولت طی این پنج سال یک کیلو به تولید ابریشم اضافه نکرده است و این مقدار فراوان پول هزینه می‌کند لذا این نشان از این دارد که وزیر استراتژی خوبی برای بخش کشاورزی ندارد و به همین دلیل باید استیضاح شود.
برنج هندی 25 درصد گران شد
قیمت برنج هندی طی حدود یک ماه گذشته روند افزایشی در بازار به خود گرفته است. کارشناسان معتقدند ضعف دستگاه‌های مسوول در تنظیم بازار موجب شده واردکنندگان با این گمان که بازار با کمبود مواجه خواهد شد، محموله‌هایی که قبل از ممنوعیت، وارد کرده‌اند را با تاخیر از گمرک ترخیص کنند تا قیمت در بازار بالاتر رود این در حالی است که اگر وزارت جهادکشاورزی به‌عنوان مسوول تنظیم بازار، ذخایر موجود را با مدیریت بهتری در بازار عرضه کند، فضا را بر سودجویی‌ها خواهد بست.
اوایل آذرماه امسال محمود حجتی وزیرجهاد کشاورزی طی نامه‌ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت با این استدلال که میزان واردات برنج خارجی به کشور طی سال‌جاری بسیار چشمگیر بوده، خواستار ممنوعیت ثبت سفارش واردات این محصول شد و بر این اساس ثبت سفارش واردات متوقف شد. طبق اعلام وزارت کشاورزی در هفت ماهه امسال یک میلیون و ۶۰ هزار تن برنج خارجی وارد کشور شده که این عدد در مدت مشابه سال قبل ۶۰۹ هزار تن بوده بنابراین واردات در هفت ماهه سال‌جاری حدود ۴۰ درصد رشد داشته است.
از این رو در پی توقف ثبت سفارش واردات، قیمت برنج هندی در بازار نزدیک به ۱۰ درصد افزایش یافت. بر همین اساس اوایل دی‌ماه جاری نیز محمد آقاطاهر رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران از افزایش دوباره قیمت برنج هندی به میزان ۱۰ درصد در سطح عمده‌فروشی‌ها خبر داد. وی گفت: واردکنندگان فرآیند ترخیص برنج موجود در گمرکات را به کندی انجام می‌دهند و در محموله‌های جدیدی که به عمدهفروشان تحویل داده‌اند، دوباره افزایش قیمت ۱۰ درصدی را لحاظ کرده‌اند بنابراین قیمت برنج هندی با افزایش ۱۰ درصدی که قبلا تجربه کرده بود در مجموع ۲۰ درصد گران شده است که این افزایش قیمت به تدریج به سطح خرده‌فروشی‌ها تسری پیدا می‌کند و خرده‌فروشی‌ها در خریدهای جدید خود از عمدهفروشان، با قیمت‌های جدید مواجه خواهند شد. رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران همچنین اعلام کرد: برنج‌هایی که اخیرا از گمرک ترخیص شده‌اند با این نرخ‌های جدید عرضه در حال عرضه به بنکداران هستند. آقاطاهر اضافه کرد: البته برنج‌های موجود در گمرک مدت‌ها قبل با قیمت مشخصی وارد کشور شده‌اند و دلیلی ندارد که قیمت‌شان بالاتر برود، سودجویی باعث این مساله شده است.
این در حالی است که حالا با گذشت نیمی از ماه جاری، باز هم قیمت این نوع برنج افزایش یافته است. در همین خصوص آقاطاهر اظهار کرد: قیمت برنج هندی از زمانی که ثبت سفارش واردات ممنوع شده تاکنون حدود ۲۵ درصد در عمده‌فروشی‌ها گران شده، قیمت برنج ایرانی نیز تغییری نداشته و قیمت برنج پاکستانی از افزایشی جزیی برخوردار بوده است.
کمبودی در بازار وجود ندارد
این شرایط در حالی است که مسوولان وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید و تنظیم بازار، معتقد هستند هیچ کمبودی در بازار برنج وجود ندارد و اقدام به احتکار از سوی برخی سودجویان می‌تواند یکی از دلایل گرانی برنج هندی طی هفته‌های اخیر باشد. در همین زمینه مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: بر اساس اعلام مرکز آمار، مصرف سرانه برنج در کشور 07/37 کیلوگرم در سال است، در نتیجه نیاز ما به برنج حدود ۳ میلیون تن در سال است. مسعود بصیری با بیان اینکه حدود دو میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج در داخل کشور تولید میشود، افزود: بنابراین نزدیک به ۸۰۰ هزار تن نیاز سالانه کشور به واردات است. این مقام مسوول در وزارت جهاد کشاورزی اضافه کرد: امسال حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن برنج به صورت رسمی وارد کشور شده است، با توجه به اینکه واردات غیررسمی نیز به طریقی انجام میشود، نمی‌توان آمار خیلی دقیقی را در این زمینه ارائه کرد که دقیقا چه میزان برنج وارد کشور شده است.
ادعای کاهش قیمت برنج ایرانی
بصیری گفت: در نتیجه با میزان تولید و وارداتی که انجام شده، نیاز کشور به برنج مرتفع شده و هر آنچه نیاز است در داخل وجود دارد در حال حاضر انبارهای شمال کشور مملو از برنج است و تولیدکنندگان با مشکل فروش آنها مواجه هستند و قیمت برنج مرغوب در استان‌های مازندران و گیلان کاهش یافته است.
به گفته این مقام دولتی مصرف ماهانه برنج وارداتی حدود ۶۶ هزارتن است، در حالی که بیش از این وارد شده است. وی اضافه کرد: وزارت جهاد کشاورزی توجه به مصرف‌کننده را نیز مدنظر دارد و در همین راستا سال گذشته تعرفه واردات برنج را از ۴۰ به ۲۶ درصد کاهش داد و ۵۰۰ تومان مابه‌التفاوتی که در این زمینه اخذ می‌شد را نادیده گرفتیم که همه این اقدامات در جهت حمایت از مصرف‌کننده انجام شد.
بصیری افزود: ما هر روز قیمت‌ها و وضعیت بازار، انبارها و موجودی را رصد می‌کنیم، اگر کمبودی باشد یا مشکلی ایجاد شود وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه تجدیدنظر خواهد کرد.
وی با بیان اینکه ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج موقتی است و برنج‌هایی که در حال حاضر در گمرک هستند، می‌توانند ترخیص شوند و به بازار بیایند، درباره اینکه گفته میشود ترخیص برنج‌های وارداتی از گمرک با کندی انجام میشود، گفت: واردکنندگان با این اقدامات قصد دارند در برابر ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج، جبهه بگیرند و این کندی ترخیص برنج‌های وارداتی ربطی به وزارت جهاد کشاورزی ندارد؛ که البته این امر نمی‌تواند صحت داشته باشد چراکه اگر کالایی زیاد در گمرک بماند به عنوان کالای متروکه محاسبه میشود.
دستگاه‌های نظارتی رسیدگی کنند
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت جهاد کشاورزی درباره اینکه تدبیر این وزارتخانه در برابر مساله مذکور چه خواهد بود؟، تصریح کرد: ما تامین‌کننده نیاز کشور هستیم، چه از محل تولید داخل و چه از محل واردات باید این نیاز را تامین کنیم. هم‌اکنون مقدار بسیار زیادی از برنج‌های داخلی در انبارهای شمال دپو شده اما مشتری ندارد به همین دلیل قیمت برنج داخلی نسبت به دو سال قبل کاهش یافته است.
بصیری ادامه داد: اما اینکه عده‌ای برنج را احتکار کرده‌اند و ذخایر خود را به بازار عرضه نمی‌کنند، مربوط به دستگاه‌های نظارتی است، بحث تامین تا عمده‌فروشی برعهده ماست اما موضوع احتکار مربوط به دستگاه‌های نظارتی و تعزیرات است که باید به آن رسیدگی کنند. وی در واکنش به این مساله که علاوه بر تامین، توزیع هم باید درست انجام شود، اضافه کرد: این برنج‌ها دولتی نیستند، مربوط به بخش خصوصی هستند که آنها را وارد کرده و اگر احتکاری انجام شده باید دستگاه‌های نظارتی ورود کنند.
قطع تخصیص ارز مبادله‌ای برنج را گران کرد
نوسان بازار برنج طی ماه‌های اخیر در حالی اتفاق افتاده که بیشتر کارشناسان معتقدند ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج دلیل اصلی این امر و افزایش قیمت برنج خارجی بوده اما یزدان سیف، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران و معاون وزیر جهاد کشاورزی اعتقاد ندارد که ممنوعیت ثبت سفارش واردات دلیل گرانی برنج هندی در بازار است، وی در این زمینه به مهر گفت: گرانی برنج خارجی ربطی به ممنوعیت ثبت سفارش برنج وارداتی ندارد، از حدود دوماه پیش، چون ارز تخصیصی به برنج خارجی از ارز مبادله‌ای به ارز متقاضی تبدیل شده، این اتفاق رخ داده است.
وی افزود: قبل از این، ارز برنج خارجی ۳۵۰۰ تومان تامین می‌شد اما هم‌اکنون ۴۲۰۰ تومان شده است؛ یعنی هر دلار ۷۰۰ تومان فرق کرده است. ضمن اینکه برنج هندی تقریبا هر تنی ۱۱۰۰ دلار است که ضربدر ۷۰۰ تومان شود کیلویی ۷۷۰ تومان به قیمت این نوع برنج افزوده میشود، که طبیعی نیز است.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران درباره اینکه گفته میشود واردکنندگان محموله‌های وارداتی را با کندی ترخیص و وارد بازار می‌کنند که همین امر باعث گرانی برنج شده است، گفت: این مساله را باید از خودشان سوال کنید، بنده در این زمینه چیزی نمی‌دانم، اما دلیل عمده این موضوع آن است که ارز مبادله‌ای به ارز آزاد تبدیل شده است.
اجازه نمی‌دهیم قیمت‌ها بیش از این افزایش یابد
سیف درباره اینکه آیا ممکن است با این شرایط قیمت بیش از این افزایش یابد؟، تصریح کرد: ما اجازه نخواهیم داد قیمت بیش از این افزایش یابد و ذخایر را وارد بازار خواهیم کرد.
وی درباره اینکه آیا برنامه‌ای برای این منظور در دستور کار دارید، افزود: فعلا برنامه‌ای در دستور کار نیست چون میزانی که در حال حاضر قیمت آنها افزایش یافته، به اندازه قیمت تمام‌شده است، دلیلی ندارد ما برنج وارد بازار کنیم اما اگر قیمت بیش از این افزایش یابد ذخایرمان را عرضه خواهیم کرد.
سایر اخبار این روزنامه
آخوندی:
انتقاد نایب رییس مجلس از مسوولان کشور؛
بالا گرفتن اختلافات بین بنن و ترامپ
وعده‌های بی‌سرانجام وزیر کشاورزی؛
هشدار نسبت به فرونشست دشت‌های جنوب پایتخت؛
حباب منفی بازار ارز را خالی کنید
گزارش اختصاصی «جهان‌صنعت» از مناطق زلزله‌زده کرمانشاه پس از گذشت 2 ماه؛
کلیدت زنگ زده آقای روحانی!
آزادی بیان در وی‌چت!
رفتار دوگانه در برخورد با فعالان سیاسی
تسهیلات بانکی کجا می‌رود
بانک‌ها در لبه پرتگاه
بعد از انتخابات مردم تبدیل به رعیت می شوند
سرنوشت مبهم
ادامه توقف 18 نماد در بورس
اشک تمساح آمریکا
مشکلات سیاسی بر دوش اقتصاد کشور
رفتار دوگانه در برخورد با فعالان سیاسی
معاون وزیر خارجه پیشین آمریکا:
