اقتصاد مقاومتي‌؛ مطالبه بر زمين مانده

پس از فروكش كردن زبانه‌هاي آتش كودتاي امريكايي و فتنه سبز اموي در سال ۸۸، فتنه‌گران رسماً از غرب تقاضا كردند تا با تشديد تحريم‌هاي فلج كننده، نظام اسلامي ايران را از پاي درآورند. در پي اين التماس ذليلانه فتنه‌جويان، رهبر معزز و معظم انقلاب اسلامي هفت سال پيش در شهريورماه سال ۸۹ راهبرد «اقتصاد مقاومتي» را تنها راه مقابله با فشارهاي اقتصادي، تحريم‌هاي ناجوانمردانه دشمن، برون‌رفت از ركود اقتصادي و قطع وابستگي به خارج (و به‌ويژه كشورهاي غربي) ابلاغ و سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي با الهام‌گيري از نظام اقصادي اسلام و تأكيد بر خلق حماسه اقتصادي را نيز در تاريخ ۲۹ بهمن ماه ۱۳۹۲ ابلاغ فرمودند. 
به جرئت مي‌توان گفت از آن تاريخ تا كنون به رغم گذشت هفت سال، اقدام عملي مؤثر و قابل ملاحظه‌‌اي انجام نشده و تشكيل قرارگاه فرماندهي اقتصاد مقاومتي نيز تأثير چنداني در استحكام بخشي و آسيب ناپذيري اقتصاد ايران و ارتقاي معيشت مردم به‌عنوان اصلي‌ترين دغدغه رهبري نداشته است. سخنراني بسيار مهم مقام معظم رهبري حضرت امام خامنه‌اي در روز چهارشنبه ۹ دي‌ماه در جمع اعضاي شوراهاي هماهنگي تبليغات اسلامي سراسر كشور حاوي تذكرات و نكات كليدي بسياري بود كه در رسانه‌ها و در بين اهالي كوي سياست بازتاب فراواني يافت. مع‌الاسف يكي از نكات مهم در اين سخنراني (كه كمتر مورد توجه قرار گرفت) كم‌توجهي مسئولان اجرايي كشور به موضوع اقتصاد مقاومتي بود. معظم له در اين باره فرمودند: «اگر اقتصاد مقاومتي اجرا مي‌شد وضع زندگي مردم اينگونه نبود‌؛ شكايت مردم از اوضاع اقتصادي به دست ما مي‌رسد.»
اين گله‌مندي رهبري مسبوق به‌سابقه بوده و قبلاً نيز بارها و از جمله در ديدار اعضاي خبرگان رهبري (پنج‌شنبه ۱۹ اسفند ماه ۹۵) كم‌كاري دولت را در اين حوزه مورد تأكيد قرار داده بودند: «اگر همه كارهاي ضروري در موضوع اقتصاد مقاومتي انجام شده بود، امروز تفاوت محسوسي را در اوضاع اقتصادي كشور و زندگي مردم شاهد بوديم... . بيان شاخص‌هاي كلان خوب است -البته اگر آمارها قابل خدشه نباشد!- اما به هر حال اينها در زندگي و معيشت مردم در كوتاه مدت و ميان مدت اثر نمي‌گذارد. »مقام معظم رهبري پيش از اين نيز در تاريخ دوم تيرماه ۹٤ در ديدار بسيار مهم كارگزاران نظام در ماه مبارك رمضان با گلايه شديد از عدم اجراي سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي در كشور تأكيد كرده بودند: «مسئله‌ كنوني كشور ما اين نيست كه ما طرح نداريم، حرفِ درست نداريم؛ مسئله‌ ما اين است كه حرف درست و طرح درست را آن‌چنانكه شايسته است دنبال نمي‌كنيم؛ اين اساس مسئله است.»
اقتصاد مقاومتي بر اصول بنيادين: «دانش‌بنيان»، «مردمي»، «مقاوم در برابر فشارها و تهديدها»، «داراي توان تحريم‌شكني»، «برون‌گرايي و گرفتن سهم از اقتصاد جهاني»، «درون‌زا»، «كاهش اتكا به بودجه نفتي»، «پيشرو، فرصت‌ساز و مولد»، «با مديريت مصرف و بهره‌وري» و «مبتني بر توزيع عادلانه ثروت» بر اساس الگوي اقتصادي اسلام به‌عنوان كليد حل ريشه‌اي مشكلات كشور اقتصاد ما را در برابر اقتصاد مهاجم بيمه مي‌كند، اما در هفت سال گذشته عزمي براي بسترسازي و ظهور و بروز ويژگي‌هاي مذكور ديده نشده است. موضوع اقتصاد مقاومتي ظرفيت‌هاي داخلي و استفاده از توانمندي‌هاي مردمي و ملي بوده و بازيگر اصلي آن مردم (نه بخش دولتي و نه بخش خصوصي) هستند اما تحقق آن مستلزم رعايت برخي الزامات از جمله موارد زير است: 


۱ - پرهيز از نگاه شعاري و شعارزدگي؛۲ - پرهيز از تحريف مفهوم اقتصاد مقاومت؛ ۳ - پرهيز از استفاده ابزاري از اقتصاد مقاومتي؛ 4- استفاده از تجارب عظيم ساير كشورهاي موفق در اين حوزه‌؛ ۵ - اعتماد به مردم و رفع موانع مردمي كردن اقتصاد؛ ۶ - خروج از اقتصاد مبتني بر درآمدهاي نفتي؛ ۷ -پرهيز از اشرافي‌گري و رفتارهاي مروج تبعيض و تحقير (مديرعامل يك شركت بسيار بزرگ ژاپني در يك خانه ۸۰ متري زندگي مي‌كند اما در كشور ما مديران دولتي و خصوصي و دولتمردان، قبول مسئوليت را مترادف زندگي اشرافي و كاخ نشيني مي‌دانند)؛ ۸- نگاه جهادي و روحيه انقلابي‌گري به اين موضوع؛9- واقع‌بيني و برخورد صادقانه با مردم و پرهيز از ارائه آمارهاي غلط و فريبنده؛۱۰ - اصلاح سخت‌افزاري و نرم‌افزاري زير نظام‌هاي اقتصادي كشور، نظير نظام بانكي، مالياتي، گمرك، بيمه و... متناسب با اقتصاد مقاومتي؛۱۱- تكميل و معرفي زنجيره فرصت‌ها و قوت‌ها در حوزه اقتصاد مقاومتي؛۱۲-پرهيز از اقدامات جزيره‌‌اي و غيرسيستمي؛۱۳-رفع موانع معرفتي، مديريتي، سياسي، اجتماعي، فرهنگي و عمل جهادي و انقلابي؛۱٤- فرهنگ‌سازي عمومي و به كارگيري حداكثر ظرفيت رسانه‌اي كشور؛۱۵ - آگاه‌سازي و آموزش عمومي نسبت به تعاريف، مصاديق، ضرورت‌ها، الزامات، موانع و راهكارهاي تحقق اقتصاد مقاومتي و مقاوم‌سازي اقتصادي توسط مردم؛۱۶- شناسايي، سازماندهي، ساماندهي، معرفي و استفاده حداكثري از تمام ظرفيت‌هاي بومي و ملي؛۱۷ - برنامه‌ريزي دقيق براي حمايت حداكثري از مردم و شبكه‌هاي مويرگي اقتصاد مقاومتي و بومي؛۱۸ - توجه ويژه به اقتصاد معيشت و عزم جهادي و انقلابي براي حل مشكلات مردم؛۱۹- ساماندهي و استفاده از حداكثر توان و ظرفيت نهادها، ارگان‌ها و نيروهاي نظامي و انتظامي در مسير تحقق اقتصاد مقاومتي؛۲۰ - مهندسي و موزائيك اقتصادي استان‌هاي كشور متناسب با ظرفيت‌ها و استعدادهاي اقليمي هر استان؛ ۲۱ - پيش‌بيني و به كارگيري راه‌هاي عملي براي خروج از زنجيره استعماري اقتصاد دلارمحور؛ ۲۲ - رفع موانع و حمايت عملي و جدي از توليد داخلي؛ ۲۳ - ايجاد بانك اطلاعاتي طرح‌هاي عملي و قابل اجرا در حوزه اقتصاد مقاومتي و برنامه‌ريزي براي اجرايي شدن طرح‌ها و ايده‌هاي مردمي؛ ۲٤ - توجه ويژه به علم و تخصص داخلي؛۲۵ - برنامه‌ريزي براي راه اندازي مصرف توليدات ملي و نه به محصولات خارجي (كه مشابه داخلي دارند)؛ ۲۶ - رفع موانع سخت‌افزاري و نرم‌افزاري و قانوني صادرات؛۲۷ - ايجاد قرارگاه عملياتي و جهادي مبارزه با واردات كالاهاي قاچاق؛ ۲۸ - ارائه حمايت‌هاي لازم از كارآفرينان و صاحبان ايده در حوزه اقتصاد مقاومتي؛ ۲۹ - امكان‌سنجي براي هم‌افزايي و استفاده بهينه و حداكثري از ظرفيت‌هاي جهان اسلام و كشورهاي همسو و ۳۰ - برنامه‌ريزي براي استفاده حداكثري از ظرفيت دانشگاه‌ها و حوزه‌هاي علميه و ايجاد انگيزش و حمايت از راه‌اندازي كارگرو‌ه‌هاي اقتصاد مقاومتي در محيط‌هاي علمي كشور. 
حقيقت اين است كه ناآرامي‌ها و اغتشاشات اين شب‌ها بر بستر تبعيض‌ها، كم‌كاري‌ها و كم‌توجهي‌ها و بي‌برنامگي‌هاي دولتمردان براي رفع مشكلات معيشتي و گرفتاري‌هاي اقتصادي مردم تكيه داشته و دشمنان بيروني با استفاده از همين روزنه موفق به ايجاد مشكل براي مردم و كشور شده‌اند و دادن آدرس‌هاي غيرواقعي و دروغين براي توجيه علت ناآرامي‌ها نه‌تنها دردي از مشكلات مردم را درمان نمي‌كند بلكه موجب نااميدي و يأس، سرخوردگي، بي‌اعتمادي، تخريب باورها و ايمان نيز خواهد شد .». ان‌الله لا يغير ما بقوم حتي يغيروا ما بانفسهم... » ريشه فقر، مشكلات مردم و ناآرامي‌هاي اخير (براي كشوري كه حداقل ۷ درصد از منابع جهان را در اختيار دارد) را بايد بيش از كينه‌ورزي و توطئه دشمن خارجي بايد در داخل جست‌وجو كرد كه حضرت علي عليه‌السلام مي‌فرمايند «اگر فقر انسان بود او را مي‌كشتم» و اين‌ بدان معناست كه فقر را ريشه‌كن بايد كرد.