دولت و فيلترينگ دائم شبكه‌هاي اجتماعي

آيا دولت مي تواند شبكه هاي اجتماعي را مورد پالايش(فيلترينگ) دائم قرار دهد؟براي پاسخ به اين پرسش ناگزير از بيان تبار و نژادِ حق آزادي اطلاعات هستيم. طبق نظر انديشمندان، حق دسترسی به اطلاعات و آزادی اطلاعات، يک حق بنيادين بشری و از مصاديق بارز حقوق شهروندي است. آزادی اطلاعات مستلزم حق بدون قيد و شرطِ جمع آوری، انتقال و انتشار اخبار و اطلاعات اســت. اســتقلال فردی انسان اقتضا می‌کند هر فرد به اطلاعاتی که می‌خواهد دسترسی داشته باشد و اِعمال هرگونه محدوديت، برخلاف طبيعت انسانی است. انسان حق دارد تا مطلع شود بدان سان كه بتواند اطلاعات و اخبار گواناگون را مــورد بررسي و تجزيه وتحليل قرار دهد و از اين رهگذر قادر باشد انديشه‌ها و عقايد خود را سازماندهي و پيرو آن منتشر كند.
اگر بخواهيم مستندي از اين حق بنيادين ارائه دهيم مي توانيم به بند پاياني ماده ١٩ميثــاق بين المللی حقوق مدنی و سياسی اشاره كنيم كه مقرر مي دارد:«هر کس حق آزادی عقيده و بيان را داراســت. اين حق مســتلزم آن اســت که شخص از داشتن عقايد خود بيم و اضطرابی نداشته و در کسب اطلاعات و انتشار آنان به تمام وسايل ممکن و بدون ملاحظات مرزی آزاد باشــد» با توجه به اينكه اين ميثاق در ســال ١٣٥٤ در مجلس قانون‌گذاری به تصويب رســيده اســت و طبق ماده ٩ قانون مدنی در حکم قانون است. هر چند خلأ قانوني و فقدان مقررات در اين‌خصوص هيچ تاثيري در شناسايي و لزوم تضمين اين حق بشري نمي نهد. بر اين پايه، هرگونه جلوگیری از دسترسی به استفاده از اینترنت مصداق «نقض حقوق بشر» است.
در حكومت‌هاي مردم‌سالار توجه خاصي به اين حق مي شود .چه با وجود اين حق دولت‌ها موظفند اطلاعات اساسي نظير تصميمات اخذ شده، نتيجه عملكرد دولت و.. را در اختيار مردم قرار دهند و از اين رهگذر نه تنها داوري مردم و شهروندان نسبت به حكومت بهبود مي يابد بلكه عامل بازدارنده فساد و پنهانكاري خواهد شد. همچنين مشاركت‌هاي آگاهانه شــهروندان در امور سياسي و اجتماعي در گرو داشتن اطلاعات لازم و كافي است. چه آگاهي شهروندان از سياســت‌های حکومت موجب مي‌شود بر پايه اين اطلاعات، تصميمات سنجيده تر و درخوري اتخاذ کنند. دولت ها نيز در رابطه با تضمين اين حق بشري نه تنها بايد از ايجاد هر مانعي در مسير تحقق اين حق جلوگيري به عمل آورند بلكه بايد مساعي و تلاش خود را براي فراهم كردن وسايل و امکانات لازم برای دسترسی شهروندان به اطلاعات مبذول دارند. لذا، دولت بايد اطلاعات را در اختيار شــهروندان قرار دهد و دسترســی شهروندان به اطلاعات را تضمين کند.
اين روزها در عملكرد شبكه هاي اجتماعي و پيام‌رسان‌هايي نظير اينستاگرام و تلگرام اختلال‌هايي ايجاد شده است تا زماني‌كه اين اختلال‌ها به‌واسطه حفظ امنيت جامعه و به‌طور موقت صورت پذيرد مي‌تواند قابل توجيه باشد اما اگر اين وضعيت به‌صورت دائم و پيوسته شود ترديدي نيست كه قرباني اين وضع حق بشري و شهروندي آزادي اطلاعات و آزادي بيان است زيرا آزادی بیان و تنها راه برقراری حکومت مردم بر مردم زماني تحقق مي يابد كه افراد جامعه ضمن امكان دسترسي به اطلاعات بتوانند نظرات خود را بیان و به بحث و مناظره بگذارند.