افزایش تعرفه، آشفته‌‌بازار خودرو را درمان نمی‌کند؛

گروه صنعت- موضوع واردات و بازار خودروهای وارداتی ماه‌هاست بازار خودروهای خارجی و فعالان در این بخش را نگران کرده است این در حالی است که افزایش مجدد قیمت خودروهای خارجی از اواخر ماه گذشته و در 15 روز اخیر شدت بیشتری یافته است. این جریان در شرایطی رخ داده که به گفته رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران مقصر این وضعیت نمایندگی‌ها هستند چرا‌که این افزایش عمدتا از سوی برخی از نمایندگی‌های اصلی صورت گرفته است.
با این وجود بر اساس توافق پنج عضو کابینه، پیشنهادی به هیات وزیران ارائه شده که بر مبنای آن، تعرفه واردات خودرو از کف ۴۰ درصدی به ۵۰ درصد افزایش یافته و در عین حال هم‌ پیشنهاد شده تا تعرفه خودروهای با حجم موتور ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی نیز که تاکنون ۵۵ درصد بوده، به ۱۳۰ درصد افزایش یابدکه این روند به افزایش دوباره قیمت‌ها دامن می‌زند.
این در حالی است که مدیرکل مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت با اعلام مخالفت برای تغییر تعرفه خودرو‌های وارداتی از پیشنهاد سناریوهای مختلفی در مورد ساماندهی واردات خودرو خبر می‌دهد.از طرفی رییس انجمن صنفی واردکنندگان خودرو معتقد است بسته شدن سایت ثبت‌سفارش خودروهای خارجی منجر به از دست رفتن شفافیت حاصل‌شده در این بازار شده و اکنون با حباب قیمتی مواجه هستیم که هر روز بزرگ‌تر می‌شود.
توافق ۵ عضو کابینه برای افزایش تعرفه خودرو


با توافق وزرای اقتصاد، صنعت و کشاورزی و روسای بانک مرکزی و سازمان برنامه، تعرفه واردات خودرو با حجم موتور ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی که تاکنون ۵۵ درصد بوده به ۱۳۰ درصد افزایش می‌یابد.
بر اساس تفاهمنامه‌ای که میان مسعود کرباسیان‌ وزیر امور اقتصادی و دارایی، محمد شریعتمداری‌ وزیر صنعت، معدن و تجارت، محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی، ولی‌الله سیف‌ رییس کل بانک مرکزی و محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه‌و‌بودجه به امضا رسید‌، مقرر شده تا اصلاح نظام تعرفه‌ای صورت گیرد. البته دولت هفته گذشته نیز تصمیم گرفت تغییرات تعرفه را روی ۳۶۰ قلم کالا اعمال کند.
بر‌اساس این تصمیم که در جلسات آتی هیات دولت نیز طرح و در مورد آن تصمیم‌گیری خواهد شد، تغییرات تعرفه خودرو به شرح زیر مورد جمع‌بندی قرار گرفته است:
افزایش تعرفه خودروهای با حجم موتور ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سی‌سی از ۴۰ به ۵۰ درصد
افزایش تعرفه خودروهای با حجم موتور ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی از ۴۰ به ۹۵ درصد
افزایش تعرفه خودروهای با حجم موتور ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی از ۵۵ به ۱۳۰ درصد
افزایش تعرفه خودروهای با حجم موتور ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سی‌سی از ۵۵ به ۱۵۰ درصد
افزایش تعرفه خودروهای با حجم موتور ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ سی‌سی از ۵۵ به ۱۵۰ درصد
به گزارش مهر این تغییرات تعرفه‌ای در دولت مخالفان جدی دارد‌ اما به هر حال‌ پنج عضو کابینه یازدهم که اتفاقا اعضای شورای اقتصاد هم هستند، در این خصوص به توافق رسیده و تفاهمنامه‌ای را هم به امضا رسانده‌اند.
سود نجومی به جیب نمایندگی‌های اصلی
سعید موتمنی، رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران‌‌ اظهار داشت: دپوی خودروهای خارجی در انبار توسط برخی از نمایندگی‌های اصلی موجب شده خودرویی که تا پیش از این 235 میلیون تومان بود امروز به 340 میلیون تومان برسد در حالی که عمده این افزایش قیمت و سود حاصل از آن به جیب نمایندگی‌ها می‌رود.
وی با اشاره به افزایش بی‌منطق قیمت وارداتی‌ها توسط نمایندگی‌ها تصریح کرد‌: در این وضعیت کنونی بازار وارداتی‌ها چرا باید خودرو توسان که تا پیش از این 180 میلیون تومان بود به 240 میلیون تومان افزایش یابد. مسلما این افزایش توسط واردکنندگان و نمایندگی‌های اصلی شرکتها صورت گرفته است و متاسفانه هیچ نظارتی هم بر بازار وارداتی نمی‌شود.
موتمنی تاکید کرد: چرا نمایندگی اصلی باید خودرویی مثل اپتیما 2016 که تا قبل از این 145 میلیون تومان به فروش می‌رسید را به 220 میلیون تومان افزایش دهد یا شرکت کرمان موتور سوناتای 193 میلیون را به یکباره به 220 میلیون تومان افزایش دهد. مطمئنا هیچ دلیلی برای این افزایش قیمت‌ها وجود ندارد.
وی با تاکید بر لزوم پیگیری اقدام نمایندگی‌ها بر افزایش‌ها چند باره قیمت‌ها‌، اظهار داشت: متاسفانه اغلب نمایندگی‌ها در دو سه مرحله قیمت خودروها را افزایش دادند در حالی که هیچ نظارتی بر جریان افزایش صعودی قیمت خودروهای خارجی در بازار وجود ندارد و تنها در این میان مصرف‌کننده است که متضرر می‌شود.
رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران با توجه به لزوم ورود دستگاه‌های نظارتی به منظور نظارت بر قیمت وارداتی‌ها و انحصار ایجاد‌شده در بازار‌، گفت: خوشبختانه پس از طرح مشکلات موجود در بازار وارداتی‌ها و افزایش نجومی قیمت‌ها، شورای رقابت اعلام کرده بنا دارد در این زمینه ورود و نسبت به کنترل و نظارت بر قیمت‌ها اقدام کند. موتمنی همچنین به قیمت برخی از خودروهای وارداتی در بازار اشاره کرد و افزود: در حال حاضر قیمت سوناتای هیبرید در بازار به 197 میلیون تومان رسیده در حالی که در سه ماهه اول سال 160 میلیون تومان به فروش می‌رسید. همچنین قیمت النترا به 180 میلیون، سراتو 176 میلیون، تایسمان 240 میلیون، تویوتا رافور 320 میلیون و لکسوس NX نیز تا 470 میلیون تومان در بازار رسیده است.
وی در ادامه در خصوص بازار خودروهای داخلی گفت: طی هفته گذشته قیمت داخلی‌ها در بازار تغییر چندانی نداشته است و در صورتی که محدودیت عرضه‌ای وجود نداشته باشد بازار قیمت‌های داخلی همین روند را خواهد داشت.
سناریو‌های ساماندهی واردات خودرو
این در حالی است که مدیرکل مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت با اعلام مخالفت برای تغییر تعرفه خودرو‌های وارداتی می‌گوید: سناریوهای مختلفی در مورد ساماندهی واردات خودرو پیشنهاد شده که هنوز هیچ‌کدام نهایی نشده است.
علی علی‌آبادی‌فراهانی درباره توافق وزرای اقتصادی برای افزایش تعرفه واردات خودرو اظهار کرد: هنوز چیزی مشخص نیست و بنده اطلاعی در این باره ندارم و نمی‌توانم آن را تایید کنم.
مدیرکل مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه سناریوهای مختلفی در مورد ساماندهی واردات خودرو پیشنهاد شده است، به میزان گفت: پیشنهادهایی که مطرح شده یکی مشارکت در تولید و توسعه صادرات بود. همچنین یکی دیگر از پیشنهادات درباره لوکس بودن یا نبودن خودروها بوده، به این معنا که از واردات خودروهای لوکس جلوگیری شود اما هیچ‌کدام از این پیشنهادات نهایی نشده است.
وی با تاکید بر اینکه دستورالعملی برای ثبت‌سفارش از سال 95 به دولت ارسال شده و همچنان در مورد آن بحث وجود دارد، گفت: اطلاعی از زمان باز شدن سایت ثبت‌سفارش ندارم و همچنان منتظر ابلاغ دولت هستیم.
سایت ثبت‌سفارش خودرو بیش از چند ماه است که به روی واردکنندگان بسته است و وزارت صنعت علت این امر را ساماندهی واردات خودرو اعلام کرده. در حالی که بسته بودن این سایت موجب تلاطم بازار خودروهای وارداتی شده، زمزمه‌هایی مبنی بر افزایش تعرفه واردات خودرو به گوش می‌رسد.
شفافیت در بازار خودروهای خارجی از دست رفت
‌فرهاد احتشام‌زاد‌، رییس انجمن صنفی واردکنندگان در گفت‌وگو با ایرنا افزود: تصمیم اتخاذ‌شده از سوی دولت مبنی بر بسته شدن سایت ثبت‌سفارش برای شرکت‌های غیرنمایندگی از دی‌ماه پارسال و برای شرکت‌های نمایندگی از تیرماه امسال‌ غیرقانونی بوده و اعتقادی به آن نداریم. به گفته وی، خودروهای خارجی فقط پنج درصد از سهم بازار را در اختیار دارند و 95 درصد دیگر در اختیار خودروسازان داخلی است.
احتشام‌زاد ادامه داد: آبان ماه پارسال به نهایت شفافیت در حوزه واردات خودرو رسیده بودم، زیرا اصالت خودروها و اصالت شرکت‌ها مورد تایید قرار می‌گرفت و سیستم به صورت هوشمند هر تخلفی را ردیابی می‌کرد‌ اما به یکباره همه چیز دگرگون شد و شفافیت موجود از دست رفت.وی تصریح کرد: امروز و با شرایط پیش آمده، خودروی وارداتی در بازار کمیاب و در برخی مدل‌ها نایاب شده و بازار سیاه به وجود آمده سبب شده قیمت‌ها به طور متوسط تا 40 درصد افزایش یابد.
رییس انجمن صنفی واردکنندگان خودرو اضافه کرد: این در حالی است که دولت بدون توجه به این شرایط، در پی تدوین دستورالعمل جدیدی برای افزایش تعرفه مالی است که خود سبب‌ساز افزایش مجدد قیمت‌ها خواهد شد.
همین جهش واردات خودرو سبب شد تا وزارت صنعت، معدن و تجارت بر‌اساس آنچه «مجتبی خسروتاج» رییس سازمان توسعه تجارت ایران آن را «مدیریت منابع ارزی» عنوان کرد، سامانه ثبت‌سفارش خودرو را ببندد.
به عقیده خسروتاج، با توجه به شرایط موجود اگر واردات خودرو پنج درصد میزان تولید داخلی ما باشد، رقم خوبی است.
وی بیان کرد: میزان بالای ثبت‌سفارش واردات خودرو منجر به بسته شدن سایت ثبت‌سفارش خودرو شد.
‌فرود عسگری، رییس کل گمرک ایران نیز به ایرنا گفته است: دولت برای امسال کسب درآمد بالای 20 هزار میلیارد ریال از محل واردات خودرو پیش‌بینی کرده بود که با توقف ثبت‌سفارش، این رقم محقق نشد و دولت تا مهرماه امسال از محل ترخیص خودرو 1760 میلیارد ریال درآمد گمرکی کسب کرده است.