روزنامه فرهیختگان
1396/09/14
حجتی در محاصره مخالفان خودکفایی برنج
هفته قبل بود که عباس کشاورز، معاون وزیر جهاد کشاورزی در گفت‌وگویی با یکی از رسانه‌ها تاکید کرد که با توجه به شرایط کم‌آبی در کشور خودکفایی در محصولی مانند برنج به مصلحت نیست. این اظهارنظر معاون حجتی بازخوردهای مختلفی در فضای کشاورزی کشور داشت و طی روزهای اخیر مخالفان و موافقان آن اظهارنظرهای مختلفی را مطرح کردند. اما این اولین بار نیست که یک مقام دولت تدبیر و امید وجود خودکفایی در کشور را مساله‌ای بیهوده و کم‌اهمیت عنوان می‌کند. پیش از عباس کشاورز، عیسی کلانتری دبیرکل خانه کشاورز و وزیر اسبق کشاورزی در دولت‌های سازندگی و اصلاحات خطاب به محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته بود که خودکفایی را از برنامه ششم توسعه حذف کند، زیرا خودکفایی یک پدیده مزخرف است!کلانتری که در دولت یازدهم مشاور معاون اول رئیس‌جمهور بود و در دولت دوازدهم به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط‌زیست فعالیت می‌کند از مهم‌ترین مخالفان خودکفایی در زمینه محصولات کشاورزی است و بارها علیه موضوع خودکفایی گندم و جلوگیری از واردات میوه هم با رسانه‌های دولتی مصاحبه کرده است. در کنار کلانتری برخی اقتصاددانان نزدیک به دولت مانند موسی غنی‌نژاد هم سال گذشته از خرید تضمینی گندم انتقاد و تاکید کردند که دولت به جای هزینه برای خرید تضمینی گندم بهتر بود که گندم وارد می‌کرد! با وجود این اظهارنظرها خودکفایی در زمینه تولید محصولات کشاورزی به‌خصوص در گندم و برنج که به نوعی قوت غالب اکثر مردم به شمار می‌روند جزء مهم‌ترین موارد در نظر گرفته‌شده در اقتصاد مقاومتی به شمار می‌رود و به گواه بسیاری از کارشناسان مربوط به امنیت غذایی در کشور میشود. در دولت یازدهم و دوازدهم تلاش‌هایی برای خودکفایی گندم انجام شده ولی روند واردات برنج هیچ‌گاه متوقف نشده و تنها در هشت ماه اول امسال چیزی نزدیک به یک میلیارد و هشت میلیون دلار برنج وارد کشور شده و جزء عمده‌ترین کالاهای وارداتی محسوب میشود. با این حال دولت دو هفته قبل اعلام کرد که ثبت سفارش برای واردات برنج مجددا آزاد شده اما با دخالت وزیر جهاد کشاورزی دوباره مجبور به بستن سایت ثبت سفارش برنج شد. حالا به نظر می‌رسد که موضوع خودکفایی در تولید برنج بار دیگر به موضوع جدی در کشور تبدیل شده باشد. برخی می‌گویند ریشه این اظهارنظرها و خطوط در بیرون از وزارتخانه جهاد کشاورزی است. کارشناسان می‌گویند شخص وزیر جهاد کشاورزی مدافع خودکفایی برنج به‌عنوان محصول استراتژیک است اما او در محاصره مخالفان گیر افتاده است.
ریشه این حرف‌ها در تفکر وابستگی است مجتبی پالوج، معاون موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی و اقتصادکشاورزی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در این باره گفت: «این که گفته شود خودکفایی به مصلحت نیست باید ریشه آن را در تفکر وابستگی دید. در چنین شرایط و با این دیدگاه می‌توان گفت خودکفایی از اساس غلط است. شاید گفتن این حرف‌ها از سوی مسئولان ناشی از هجمه‌های زیادی است که به جهت بحران آب به وزارت کشاورزی وارد میشود. برنج محصول آب‌بری است و شاید از این منظر می‌گویند به مصلحت نیست. ولی این حرف اشتباه است.»
برنج محصول استراتژیک است پالوج اهمیت برنج در زنجیره غذایی کشور را هم‌تراز با گندم می‌داند: «برنج بعد از گندم استراتژیک‌ترین محصول کشور است. البته عرصه کشت و کار گندم در سراسر کشور گسترده است اما فقط سه استان به واسطه شرایط اقلیمی و آبی مناسب کشت برنج هستند. باید در این سه استان با ورود تکنولوژی و با کشت دوباره کشور را به سطح توصیه شده رساند.»
خودکفایی در برنج قابل تحقق است معاون موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی رفتن به سمت خودکفایی برنج را اجتناب‌ناپذیر می‌داند و معتقد است به هر حال باید روش‌ها و تکنولوژی‌هایی به کار گرفت تا با توجه به جمعیت کشور در برنج خودکفا شویم. باید تکنولوژی را بالا ببریم تا بهره‌وری افزایش یابد. وی افزود: «همچنین شرایطی فراهم شود که کشاورز ترغیب به کشت دوم شود. موضوع با اهمیت دیگر این است که سرانه مصرف معقول و منطقی‌تر در نظر گرفته شود. نباید مدام سرانه کشور را افزایش داد تا نتوانیم به خودکفایی برسیم.» وی ادامه داد: «سرانه مصرف برنج باید بین 32 و 33 کیلوگرم باشد. اگر این کارها صورت گیرد خودکفایی قطعا محقق خواهد شد.»
خودکفایی حتما به مصلحت است شمس‌ا... شریعت‌نژاد، عضو کمیسیون کشاورزی معتقد است نمی‌شود خودکفایی را به مصلحت ندانست. وی در ادامه به «فرهیختگان» گفت: «خودکفایی در همه زمینه‌ها به مصلحت کشور است. در زمینه کشاورزی باید تلاش کنیم در حوزه‌هایی که مزیت داریم به خودکفایی برسیم. در شمال کشور باران بیش از اندازه می‌بارد، استفاده‌ای از آن نمی‌شود و آب حاصل از آن به دریا می‌ریزد وفقط مقداری از آب مورد نیاز برنج را از باران تامین می‌کنیم. این شرایط در جاهای دیگر نیست. اگر در جایی نمی‌شود این کار را کرد نباید گفت در جاهای مزیت‌دار نیز کشت نکنیم.» کمیت برنج ایرانی نیز افزایش یابد شریعت‌نژاد تکیه بر کیفیت برنج داخلی را کافی نمی‌داند: «خارجی‌ها به افزایش محصول در واحد سطح رو آورده‌اند، اما ما در داخل کشور این کار را نمی‌کنیم. برنج داخلی لوکس و گرانقیمت است. بازده آن بسیار پایین و برای افراد خاص قابل استفاده است. اگر بنا بر افزایش تولید باشد، باید مقداری از کیفیت کم کنیم و بر کمیت بیفزاییم. در شمال کشور کاملا حصول به خودکفایی ممکن است.»
تا جای ممکن باید تولید کرد عضو کمیسیون کشاورزی جلوگیری از واردات را نیز ضروری می‌داند؛ «اگر واردات در همه زمینه‌ها فراوان انجام گیرد در هیچ زمینه‌ای خودکفا نخواهیم شد. باید تعرفه‌ها را آنقدر بالا برد که دیگر واردات به‌صرفه نباشد. تا حد امکان باید تولید کرد و از واردات جلوگیری کنیم. اگر بنا بر واردات باشد کافی است دو ماه از سال اجازه واردات داده شود، به اندازه پنج سال می‌توان وارد کرد. این کار به صلاح نیست.»
مردم برنج ایرانی مصرف کنند نماینده مجلس، مردم را به مصرف برنج داخلی تشویق می‌کند؛ «مردم هم باید یاد بگیرند که برنج خارجی را نخرند و در جهت حمایت از تولید داخلی برنج ایرانی مصرف کنند. از آن سو باید برنج ایرانی را ارزان‌تر کنیم تا برای مصرف‌کننده به صرفه‌تر باشد. میزان کود و سم برنج داخلی قابل نظارت است، اما کیفیت برنج خارجی با سیستم‌های قرنطینه فعلی مشخص نمی‌شود.»
سایر اخبار این روزنامه
سلاطین وثیقه در ایران
ارتباط سینماگران با خانه سینما در حد بیمه است
2030 آپاراتی
حجتی در محاصره مخالفان خودکفایی برنج
ضمیمه «کلاس» روزنامه «فرهیختگان» ویژه‌نامه واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی
ضرغامی: قبل از این در دانشگاه آزاد ممنوع‌التصویر بودم
روز دانشجو نماد استکبارستیزی دانشجوی ایرانی
پایان کودتا در روز ششم
برای دانشجوی امروز
آفت جنبش دانشجویی، تبدیل شدن به سکوی پرتاب
تشکل‌ها حلقه اتصال مسئولان و جامعه
بین جنبش دانشجویی و جامعه شکاف ایجاد شده
دانشجوی نوگرا؛ پیرو خط امام(ره)
