روزنامه جوان
1396/09/14
انیمیشن ایران با«فهرست مقدس» در اوج
جواد محرميانيميشن «فهرست مقدس» به كارگرداني محمد امين همداني از فردا اكران خود را در سينماهاي كشور آغاز مي‌كند؛ اثري كه اكران آن تقريباً با دو سال تأخير انجام مي‌شود، ولي توانسته در فضاي جشنواره‌هاي بين‌المللي فيلم نگاه‌ها را به خود جلب كند. «فهرست مقدس» را بايد اثري دانست كه كارگردانش در انتخاب موضوع آن هوشمندانه عمل كرده است. از لحاظ دستاورد‌هاي فني و همچنين هنري در سينماي انيميشن، فهرست مقدس را بايد يكي از بهترين‌هاي جوانان و متخصصان انيميشن كشور دانست كه اگر برخي اشكالات آن برطرف مي‌شد و برخي اشكالات در فيلمنامه را نداشت، بحق مي‌توانست در مقابل انيميشن‌هاي با كيفيت شركت‌هاي دريم وركز و ديزني و پيكسار قد علم كند. انيميشن سينمايي« فهرست مقدس» دو سال پيش در آخرين شب از جشنواره فيلم فجر توانست جايي در ميان فيلم‌هاي اكران شده پيدا كند.
آن زمان به دليل اعلام نشدن پخش فيلم در جدول‌هاي پخش و نبود پشتيباني لازم براي تبليغ و معرفي فيلم به حضار و اهالي رسانه، بسياري از اهالي رسانه حتي متوجه اكران آن هم نشدند؛ اثري كه مي‌توان ادعا كرد از بهترين‌هاي جشنواره دو سال پيش بود، ولي به دليل اينكه برگزار‌كنندگان جشنواره اساساً برآوردي از پيشرفت انيميشن در ايران نداشتند و از ابعاد اين مسئله بي‌خبر بودند، اين اثر نتوانست به حقي كه داشت، نائل شود. كاسه‌هاي داغ‌تر از آش وطني
موانعي كه وزارت ارشاد دولت يازدهم بر سر اكران اين انيميشن ايجاد كرد هم در نوع خود عجيب بود. چندي پيش كارگردان اثر در گفت‌وگويي كه با «جوان» انجام داد، از اين سخن گفته بود كه مشابه اين حساسيت‌ها درباره نام و موضوع فيلم را كه در ايران با آن روبه‌رو شده‌اند، در هيچ جاي جهان و حتي كشور امريكا هم مشاهده نكرده‌اند. فهرست مقدس با فيلمنامه‌اي فني از «هومان فاضل» توسط سازمان رسانه‌اي اوج توليد شده است كه نقش مهم اين سازمان رسانه‌اي را در توليدات استراتژيك ايراني نشان مي‌دهد؛ فيلمي قهرمان‌محور كه در ساختار كلاسيك ساخته شده است و با قهرمانش«هاران» روايت مي‌شود.
شخصيت‌هاي انيميشن كه موجوداتي ميان انسان و حيوان هستند با شخصيت‌پردازي و كاراكترهايي گيرا و ملموس بيان‌كننده داستاني تاريخي هستند كه سنديت آن به آياتي از قرآن در سوره عروج باز مي‌گردد. فيلم داستان اولين آدم‌سوزي تاريخ را روايت مي‌كند كه به دست ربيان يهودي صورت گرفته و سران اين قوم، نصراني‌هايي را كه به نام نوكيشان دست از دين آبا و اجدادي‌شان كشيده‌اند و به آيين نصراني درآمده‌اند، در دره‌اي موسوم به اخدود به آتش كشيده‌اند. داستان با محوريت هاران، ماجراي دزد گردنه‌بگيري را روايت مي‌كند كه توسط سران ربيان اجير مي‌شود تا به شهر نجران بيايد و فردي را به نام «فيمون» بكشد كه آيين نوكيش نصراني را تبليغ و معرفي مي‌كند.
فيمون كه پيام‌آور آزادي و صلح و برابري است، همچنين به مردم نجران كه در ظلم و ستم ستمگران نجران زندگي مي‌كنند، نويد ظهور فرستاده‌اي را مي‌دهد كه مردم جهان را از زير بار ظلم و ستم رهايي مي‌بخشد. سخنان زيبا و انديشه‌هاي آزادي بخش فيمون مردم زيادي را به طرفش مي‌كشد كه يكي از بزرگان نجران به نام «بارناباس» نيز در ميان آنهاست. بارناباس كه نفوذ بالايي هم در نجران دارد، به فيمون پناه مي‌دهد و خواستار حفاظت از او مي‌شود.
دختر بارناباس به نام «رفعه» نيز از پيروان فيمون و كيش نو ظهور اوست كه دل در گرو آرمان‌هاي او دارد. در اين ميان هاران با سكه‌هاي طلايي كه از ربي اعظم مي‌گيرد، تطميع شده و براي عملي كردن نقشه قتل فيمون به او نزديك مي‌شود. با اتفاقي، هاران با رفعه آشنا و به او علاقه‌مند مي‌شود؛ علاقه‌اي دو طرفه كه موجب نزديكي بيشتر رفعه و هاران مي‌شود و پاي او را به سراي بزرگ بارناباس باز مي‌كند؛ جايي كه فيمون در آنجا پناه گرفته و در حال نوشتن كتابي ارزشمند است كه ارزش آن در پايان فيلم مشخص مي‌شود. هاران كه فردي باهوش، قدرتمند و آماده است از سوي بارناباس و رفعه براي حفاظت از جان فيمون انتخاب مي‌شود و به رفعه قول مي‌دهد كه از فيمون محافظت كند. ضعفي كه اي كاش برطرف شود
به نظر مي‌رسد شخصيت‌پردازي‌ها از لحاظ كاركرد داستاني و دراماتيك‌شان به خوبي جاي خود را در فيلمنامه پيدا كرده‌اند؛ شخصيت فيمون و بارناباس در كاراكتري شبيه شتر مجسم شده‌اند كه احوالات معنوي و نيز شخصيت آرام آنها را به خوبي به مخاطب مي‌رساند. سپاه زنواس كفتاران بي‌رحمي هستند. شخصيت وهم آور و ترسناك زنواس به خوبي شخصيت‌پردازي و طراحي شده است. شايد يكي از ايراداتي كه مي‌توان به انيميشن گرفت، اين باشد كه اثر به لحاظ جنس ديالوگ‌ها و سير داستان‌گويي و نيز گرافيك برخي كاراكترها زياد مناسب سن كودك نيست و البته كارگردان هم در گفت و گو با «جوان» به اين اشاره كرده بود كه اثر مناسب رده سني نوجوان و بزرگسال ساخته شده است. در واقع ما با اثري مواجهيم كه بامزگي‌هاي لازم براي ارتباط برقرار كردن سنين كودك را ندارد و اي كاش اين ضعف كه در اغلب آثار انيميشن‌سازهاي ايراني ديده مي‌شود، به تدريج برطرف شود چراكه اصلي‌ترين سنين براي تأثيرگذاري سنين كودك است و در سينماي روز جهان به ويژه هاليوود كودكان مخاطب اصلي انيميشن‌ها و حتي فيلم‌هاي سينمايي هستند.
داستان فيلم از لحاظ كاركرد استراتژيك مي‌تواند قدري درخور پاسخ به پديده هولوكاست باشد و در مقابل ادعاي سينماي صهيونيسم، همچون فهرست شيندلر تا حدي جوابي دراماتيك محسوب شود، هر چند اين اثر به لحاظ فراگيري مخاطب و همچنين عظمت كار هرگز با شاهكار سينمايي اسپيلبرگ توان رقابت ندارد، با اين حال ساخته‌شدن آن را بايد به فال نيك گرفت. اين را نبايد فراموش كرد كه فهرست مقدس با بودجه‌اي شايد در مقياس يك بيستم انيميشني در ابعاد توليدات پيكسار و دريم وركز توليد شده است و مي‌توان اميدوار بود با اختصاص بودجه‌اي در خور سينماي انيميشن در مديومي جهاني، جوانان ايراني بتوانند انيميشني توليد كنند كه توان رقابت با مشابه امريكايي را داشته باشد.
سایر اخبار این روزنامه
رواج «خوابگاه کارمندی» در تهران!
انیمیشن ایران با«فهرست مقدس» در اوج
عاقبت خیانت صدام کوچک
بزرگ‌ترین مشکل اصلاحات جابه‌جایی «نقد» با «نفي» بود
خدمتي كه حزب‌اللهي‌ها به دشمن مي‌كنند
كاتسا قاتل برجام خواهد شد
سكوت و موج جديد تحريم‌هاي برجامي
چوب حراج بن سلمان بر فلسطین
چوب ورزشكارسالاري به تن وزنه‌برداري خورد
كرش: به تجربه 36 ساله من اعتماد كنيد
كرش: به تجربه 36 ساله من اعتماد كنيد
100 هزار فارغ‌التحصيل بيكار دكترا فرصت يا تهديد
هشدار جهان اسلام درباره انتقال سفارت امریکا به قدس
هت‌تريک طلايي سهراب با شکستن رکورد جهان
سكوت و موج جديد تحريم‌هاي برجامي
