وزیر ارتباطات در پارلمان بخش خصوصی از مقاومت برخی مدیران دولتی انتقاد کرد؛

گروه بازرگانی- در حالی که به گفته کارشناسان، دولت الکترونیک می‌تواند به شفاف‌سازی و کاهش رانت و فساد در اقتصاد کمک کند اما به گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، مقاومت‌هایی در برابر این مهم وجود دارد. بر همین اساس همچنان بسیاری از دستگاه‌ها به سبک و سیاق گذشته عمل می‌کنند و درگیر فرآیند دریافت مجوزها هستند. این در حالی است که به کارگیری روش‌های قدیمی در این دستگاه‌ها و همچنین به کارگیری بوروکراسی‌های اداری که در کشور وجود دارد، نه‌تنها جذب سرمایه‌گذاری خارجی را با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌کند بلکه حتی استارت‌آپ‌ها در این بخش‌ها نمی‌توانند به راحتی ورود کنند. بر همین اساس فعالان اتاق بازرگانی ایران معتقدند که ستیز با دستگاه‌ها در چنین حوزه‌هایی مهم‌ترین وظیفه وزارت ارتباطات است و این وزارتخانه می‌تواند در مبارزه با فساد نیز نقش قابل توجهی را ایفا کند.
از این رو وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دیروز مهمان فعالان اقتصادی این حوزه در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران بود. در این نشست با حمایت از اجرای طرح رجیستری و لزوم تکمیل پروژه دولت الکترونیک برای مقابله با فساد، تشکیل دبیرخانه مشترک بین اتاق ایران و وزارتخانه، مورد تاکید قرار گرفت. همچنین فعالان بخش خصوصی بخشی از مشکلات خود را در این نشست مطرح کردند. جلوگیری از ایجاد بازارهای انحصاری و رشد بازار رقابتی، حمایت از کسب‌وکارهای نوین به دور از اعطای تسهیلات صرف و واگذاری تصدی‌گری در حوزه‌های مختلف فناوری اطلاعات و ارتباطات از جمله موضوعاتی بود که توسط بخش خصوصی در این نشست مورد تاکید قرار گرفت.
عقب‌ماندگی در توسعه کسب‌و‌کارهای نوین
بر همین اساس غلامحسین شافعی، رییس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به عقب‌ماندگی کشور در توسعه کسب‌و‌کارهای نوین گفت: در این حوزه مقاومت‌هایی وجود دارد و بهبود محیط کسب‌و‌کار و جلوگیری از مصائبی مانند رانت‌ها و پیچ و خم‌های اداری را برای رشد در این حوزه باید داشته باشیم.وی با بیان اینکه امروزه رشد فناوری و تسخیر صحنه‌های اقتصادی توسط این حوزه محسوس است، افزود: در گذشته شرکت‌هایی مانند جنرال الکترونیک، سامسونگ، جنرال موتورز و غیره به عنوان شرکت‌های بزرگ طبقه‌بندی می‌شدند اما امروزه این وضعیت تغییر کرده و شرکت‌های گوگل، آمازون، مایکروسافت و... با سرعت به این مرحله رسیده‌اند. شافعی ادامه داد: کسب‌و‌کارهای نوین، رشد فناوری و زیرساخت‌ها درICT در حال تسخیر کشورهاست و سهم این بخش در اقتصاد به سرعت در حال افزایش است.


رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه در ایران نیازمند جبران مافات در این حوزه هستیم، گفت: بخش خصوصی باید با حمایت مسوولان خود را هماهنگ کند و توسعه کسب‌و‌کارهای نوین را در کنار حمایت از نیروی جوان کشور باید دریابیم.
شافعی تصریح کرد: در این حوزه مقاومت‌هایی وجود دارد اما خوشبختانه این موضوع از اهمیت بالایی در کشور برخوردار شده که امیدواریم با حضور وزیر جوان، بخش خصوصی در کنار وزارتخانه مجری اصلی این برنامه باشد.وی خاطرنشان کرد: اتاق ایران در نظر دارد با همکاری سازمان‌های مربوطه کسب‌و‌کارهای نوین و استارت‌آپ‌ها را مورد توجه قرار دهد و کمک‌های مادی و معنوی در سطح اتاق‌های کشور داشته باشد. رییس اتاق بازرگانی ایران افزود: امیدواریم تشکل‌های مربوطه در سیاستگذاری و برنامه‌ریزی نقش داشته باشند و اجرای برنامه‌ها با این همکاری به نحو مطلوب‌تری انجام شود.
ضرورت اصلاح فرهنگ فناوری‌ستیزی
همچنین در ادامه محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، این وزارتخانه را جزو دستگاه‌هایی دانست که در بخش واگذاری تصدی‌گری‌ها در سطح بالایی عمل کرده و تنها شش تا هفت درصد حجم بازار را از طریق شرکت ارتباطات زیرساخت در اختیار دارد.
وی به برنامه ششم توسعه و تکالیفی که بر اساس آن بر دوش این وزارتخانه قرار داده شده اشاره کرد و از لزوم دو برابر شدن حجم بازار ارتباطات که امروز بالغ بر 35 هزار میلیارد تومان است، سخن گفت و تصریح کرد: بازار تلفن ثابت یک‌دهم آن چیزی است که باید باشد پس بیشترین رشد باید به این حوزه اختصاص پیدا کند چراکه در حوزه تلفن همراه رشد قابل ملاحظه‌ای اتفاق افتاده است.این مقام مسوول در تایید سخنان رییس اتاق ایران مبنی بر رشد سریع فناوری ارتباطات، ظهور اقتصاد دیجیتال و حرکت سریع آن در دنیا، خاطرنشان کرد: هنوز این گفتمان در ایران جا نیفتاده و اقتصاد دیجیتال مورد توجه نیست.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد: بر اساس قانون برنامه ششم توسعه باید در این بخش رشد 4/19 درصدی داشته باشیم اما این اتفاق با دخالت‌های سایر دستگاه‌ها رخ نمی‌دهد. در حال حاضر فناوری اطلاعات در کشور سرفصل مجزایی ندارد و در نتیجه برنامه مدونی هم تعریف نشده که بتواند زمینه‌ساز رشد این حوزه باشد. وضعیت ساختاری وزارتخانه مناسب نیست و طبق اساسنامه این وزارتخانه در توسعه فناوری اطلاعات نقشی ندارد. با وجود ظرفیت‌هایی خوبی که داریم نمی‌توانیم از آنها استفاده کنیم پس در این بخش باید تغییر آرایش داشته باشیم. به باور آذری‌جهرمی باید فرهنگ فناوری‌ستیزی که در جامعه وجود دارد را از بین برد.
دو برابری درآمدهای پست با حضور بخش خصوصی
وی در ادامه از دو مصوبه برای ورود بخش خصوصی به حوزه پست خبر داد و افزود: تاکنون در این حوزه بخش خصوصی ورود نکرده بود. در حال حاضر درآمد بخش پست کشور بالغ بر 800 میلیارد تومان است که با حضور بخش خصوصی این درآمد می‌تواند تا دو برابر افزایش پیدا کند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد دریافت نظرات و پیشنهادات بخش خصوصی به هنگام برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری نیز گفت: از آنجایی‌که در بخش فناوری اطلاعات امور اجرایی برعهده بخش خصوصی است و تمام برنامه‌هایی که داریم باید توسط این افراد انجام شود، پس برای ارتقای سطح اجرای کار لازم است نظرات بخش خصوصی را داشته باشیم. این مقام مسوول همچنین حمایت از تولید داخل را جزو برنامه‌های وزارتخانه دانست و از واردات محصولاتی که در داخل تولید شده و درعین حال با قیمت بیشتر از خارج وارد می‌شوند، انتقاد کرد. وی تاکید کرد: از این شرکت‌ها حمایت
هدفمند می‌کنیم.
مقاومت در برابر شفاف‌سازی
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد اجرای دولت الکترونیک، نیز تشریح کرد: امروز هر بخشی سامانه‌ای برای خود راه‌اندازی کرده است تا خدمات خود را به صورت الکترونیک ارائه دهد‌ اما این اقدام به معنای دولت الکترونیک نیست، باید زنجیره خدمات را ایجاد کرد.بر اساس اظهارات جهرمی، دولت الکترونیک به معنای شفاف‌سازی است ولی مقاومت‌هایی در برابر این مهم وجود دارد. وی گفت: تمام مجموعه‌ها و دستگاه‌ها باید با هم همکاری کنند تا دولت الکترونیک، زنجیره خدمات را شکل دهد.
جهرمی تاکید کرد: برخی دخالت‌ها مانع کار می‌شود. به‌تازگی استفاده از اپلیکیشن مسیریاب ویز که اسراییلی است متوقف شده؛ اقدامی که اجرای آن به خوبی انجام نشد و اعتماد عمومی را آسیب زد. باید کار درست را به درستی انجام داد.
ما حاکم بر بازار موبایل نیستیم
آذری‌جهرمی، در خصوص تعامل با آموزش‌وپرورش برای ارتقای سواد دیجیتال در بین دانش‌آموزان نیز گفت: با این وزارتخانه وارد مذاکره شده‌ایم و کارگروهی ایجاد کرده‌ایم تا محورهای آموزشی بررسی و در مورد آنها تصمیم‌گیری کنیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه به موضوع رجیستری تلفن همراه نیز اشاره و تصریح کرد: در ایران همچنان موبایل به عنوان ابزار لوکس طبقه‌بندی می‌شود و نگاه توسعه‌ای به آن وجود ندارد. این کالا زیر نظر سازمان حمایت از مصرف‌کننده نیز تعریف نشده است. در این شرایط و با توجه به میزان قاچاقی که در این حوزه اتفاق می‌افتد، ضرورت دارد طرح رجیستری با قدرت پیگیری شود. امروز ما حاکم بر بازار موبایل نیستیم و این مساله باید اصلاح شود.
این مقام مسوول خاطرنشان کرد: باید همان مدلی که در مورد لوازم‌خانگی در کشور پیاده کردیم را در بازار موبایل پیاده کنیم. بازار ایران در این بخش بسیار گسترده است. شرکت‌های بزرگ باید در داخل سرمایه‌گذاری کنند و از کارکنان داخلی برای تولید بهره ببرند. بر اساس اظهارات آذری‌جهرمی، از زمان اجرای این طرح، واردات موبایل از مبادی قانونی تا صددرصد رشد داشته است.
نبود بازار رقابتی در حوزه فناوری اطلاعات
همچنین در ادامه این نشست، حسین سلاح‌ورزی، نایب‌رییس اتاق ایران نگاهی به گزارش اخیرDoing Business داشت و با تشریح جایگاه ایران در شاخص بهبود محیط کسب‌وکار از بین 190 کشوری که بررسی شده‌اند، گفت: از این تعداد کشور، 119 کشور حداقل یک گام اصلاحی در بهبود محیط کسب‌وکار خود برداشته‌اند، 80 درصد آنها دو گام و 65 درصد دیگر سه گام برداشته‌اند؛ متاسفانه این گزارش می‌گوید ایران در برخی شاخص‌ها روند نزولی و در برخی دیگر از موارد هم رشد اندکی داشته، این مساله حکایت از آن دارد که به فضای رقابتی کشور اهمیت نمی‌دهیم.
وی تاکید کرد: دولت یازدهم قدم‌های مثبتی در راستای پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد برداشت اما با شروع دولت دوازدهم برخی دخالت‌های دولت و اتخاذ تصمیمات متناقض موجب نوساناتی در اقتصاد شد. در این مورد می‌توان مساله نان که به‌تازگی هم رخ داد را مورد توجه قرار داد.
نایب‌رییس اتاق ایران ادامه داد: قیمت‌گذاری وظیفه دولت نیست. باید سازوکاری ایجاد شود که رقابت در کشور شکل‌گرفته و در قالب آن قیمت‌گذاری اتفاق افتد‌ چرا که بازار بهترین مکانیسم قیمت‌گذاری را در اختیار دارد.
آذری‌جهرمی در پاسخ به این مشکل از نبود مدل‌های به‌روز در حوزه فناوری اطلاعات سخن گفت و تاکید کرد: هنوز در سیستم‌های اقتصادی کشور برای حوزه فناوری اطلاعات مدل مجزایی تعریف نشده در صورتی که این اتفاق در کشورهای مختلف رخ داده است؛ همین مشکل، فضای رقابتی را تحت تاثیر قرار داده است. فرآیند ثبت و انحلال شرکت‌های فعال در این بخش باید اصلاح شود.
وی ادامه داد: تعرفه‌گذاری باید تنها در بخش انحصاری کار که مربوط به مخابرات می‌شود، انجام شود که این مساله هم رعایت می‌شود. اگر این تعرفه‌گذاری اتفاق نیفتد، به ضرر مصرف‌کننده خواهد بود. در حوزه موبایل هیچ تعرفه‌گذاری توسط دولت صورت نمی‌گیرد و این کار برعهده بازار است.
ستیز با دستگاه‌ها مهم‌ترین وظیفه وزارت ارتباطات
همچنین پدرام سلطانی، نایب‌رییس دیگر اتاق ایران، هدف‌گذاری وزارت ارتباطات تا پایان دوره چهار ساله برای ارتقای جایگاه ایران در گزارش‌های جهانی را مورد توجه قرار داد و خواستار توضیح این وزارتخانه در این رابطه شد.سلطانی با اشاره به مشکلات فعالان بخش خصوصی در ارتباط با دستگاه‌های دولتی گفت: ستیز با دستگاه‌ها مهم‌ترین وظیفه وزارت ارتباطات است. این دستگاه‌ها همچنان به سبک و سیاق گذشته عمل می‌کنند؛ وزارت آموزش‌وپرورش، بهداشت، حمل‌ونقل، بانک و بیمه همگی درگیر فرآیند دریافت مجوزها هستند. بنابراین استارت‌آپ‌ها در این بخش‌ها نمی‌توانند ورود کنند. وی همچنین به جایگاه مهم فناوری اطلاعات در مبارزه با فساد اشاره کرد. به باور سلطانی، دولت الکترونیک پاسخ مناسبی به این مشکل است.
وی افزود: از طرفی قوه قضاییه نیز باید در این حوزه فعال شده و فعالیت‌های خود را به صورت الکترونیک دنبال کند. نایب‌رییس اتاق ایران در مورد اهمیت سواد دیجیتال در بین دانش‌آموزان نیز نکاتی را مطرح کرد. وی گفت: در این بخش بسیار عقب هستیم. باید دوره‌های آموزشی در دوره دبستان و متوسطه تغییر کند.