محصولات تراریخته آری یا نه؟

 دکتر حوریه یحیایی
Hooriye_yahyaei@yahoo.com

پیشرفت علم در سال های اخیر و دستکاری های


ژنتیکی در درمان بسیاری از بیماری ها سرعت فراوانی داشته و باعث خوشحالی و افتخار است. اما گاهی نگرانی جایگزین این خوشحالی شده و جای بسی تامل در اکتشافات علمی خواهد گذاشت. به طور مثال این روزها در پی صحبت ها و بحث های داغ درباره کشت و واردات محصولات دستکاری شده ژنتیکی یا محصولات تراریخته (GMO) طیف وسیعی از نظرات موافق و مخالف را در پی داشته و توجه و تحقیق بیشتر درباره این محصولات امری مهم و حائز اهمیت است.
عدم شناسایی و گریز از عوارض استفاده این محصولات به علت مقاصد منفعت طلبانه ی سازمان های تجاری و سیاسی و احتمال بروز عوارض شدید و بیماری هایی از قبیل انواع سرطان ها و یا خسارات وارد شده به نسل های آینده باعث تاکید هر چه بیشتر مخالفان به مسئله کشت واردات گسترده ی محصولات تراریخته به کشور است. نبودن نظارت کافی بر کم وکیف واردات این محصولات و خلا قوانین مصوب لازم با بازی گرفتن جان مردم سودهای هنگفتی به جیب عده ای وارد کرده است. در حال حاضر 175 کشور جهان کشت این محصولات را ممنوع کرده و واردات این محصولات در بسیاری از کشورهایی همچون فرانسه، آلمان و روسیه و ... با محدودیت روبروست. از آن جایی که کشورهای توسعه یافته نسبت به سلامت محصولات مصرفی خود بسیار دقیق تر عمل کرده و همه جوانب را بررسی می نمایند از استفاده محصولات تراریخته گریزانند و بطور کلی اقبال عمومی از مصرف این محصولات در حال کاهش است. با توجه به آمار ضد و نقیضی که از استفاده و تولید این محصولات در ایران وجود دارد، پژوهشگران اعلام کرده اند کشت و واردات بی در و پیکر محصولات تراریخته در ایران رو به افزایش و نگران کننده است.
در این بین محصولات تراریخته طرفدارانی هم دارد و مدافعان محصولات تراریخته، تولید آن ها را بی خطر و فاقد عوارض بر انسان و محیط زیست می دانند، اما با یک پیگیری ساده از اساتید و محققان رشته های
مرتبط برای تایید و صحت و سقم استدلال های
علمی موجود در این زمینه هر شخصی با هر مرتبه علمی را می توان براحتی از صدمات و لطمات وارده مطلع ساخت. دست کاری های ژنتیکی انجام شده در محصولات تراریخته با هدف بالا بردن کیفیت مواد مغذی و افزایش کمی محصولات کشاورزی صورت می گیرد. اما با توجه به این نکته مضررات وارد شده به زندگی بشر بیشتر از منافع آن در این زمینه است. همچنین نباید از بسیاری از آثار سو وارد شده به انسان و محیط زیست که به مرور زمان رخ می دهد، غافل شد. طبق آمار و نتایج علمی اقلام تراریخته از طریق دستکاری ژنتیکی بیشتر در محصولاتی از قبیل ذرت، سویا، پنبه، کانولا(کلزا) و حتی در برنج، کدو و عدس دیده می شود که ایجاد بیماری هایی همچون انواع سرطان های کبد، کلیه و سینه ، ناباروری و سقط جنین، آلرژی و آسم، آلزایمر، پارکینسون و اوتیسم تنها بخشی از مطالعات و تاثیرات مخرب ذکر شده در این حیطه است.
همین دلایل کافیست که عده ای در جهان از این محصولات به عنوان یک سلاح بیولوژیکی بر علیه دشمنان خود استفاده نمایند. جدا از ضررهای انسانی ذکر شده، از آن جایی که دسترسی و مالکیت فکری بذرهای تراریخته به دست کمپانی های بزرگ و کشورهای توسعه یافته است. آنها از طریق فروش این بذرها به کشورهای کمتر توسعه یافته باعث ایجاد وابستگی هر چه بیشتر آنها می شوند. علاوه بر اینکه به مرور باعث میکس شدن ژن ها در میان موجودات زنده آن کشورشده، برهم زدن چرخه ژنتیکی محصولات ارگانیک  و اخلال در اکوسیستم های طبیعی را به همراه خواهد داشت و با گسترش آن آسیب های جدی به کشاورزان و صنایع وابسته به این امر وارد خواهد شد. اما چرا در ایران دست های پشت پرده و متاسفانه بخشی از دست اندرکاران امر نمی خواهند که مردم نسبت به مصرف و تولید محصولات تراریخته و اثرات سو آن بر سلامتی انسان و محیط زیست آگاهی پیدا کنند، همواره سوالی است که ذهن هر ایرانی علاقه مند به کشور و سلامتی هموطنان خود را درگیر می کند. عدم وجود برچسب های تفکیک شده بر روی محصولات برای مشخص شدن و آگاهی مصرف کنندگان یکی دیگر از سوالات قابل طرح است. چرا که حق مسلم مردم است که بدانند چه چیزی خریداری می کنند و می خورند.
مباحث مطرح شده نظارت هر چه بیشتر سازمان ها بالاخص سازمان غذا و دارو برروی این محصولات که ممکن است صدمات و خسارات جبران ناپذیری بر پیکره ی سلامت کشور در آینده را وارد نماید، می طلبد. محصولات ارگانیک و طبیعی هزاران سال است که غذای بشر را تامین کرده و امتحان خود را پس داده اند. بنابراین تنها راهکار که برای نجات دنیا وجود دارد، بازگشت به همان کشاورزی سنتی و ارگانیک است. *دکتری شیمی-فیزیک