روزنامه قانون
1396/09/01
داعشيها به افغانستان، ليبي و يمن خواهند رفت
با آزادسازي بوكمال، آخرين پايگاه متمركز داعش از دست اين گروه تروريستي خارج شد. خبري خوش كه مي تواند ملل منطقه را به آينده اي بهتر اميدوار كند. بي شك اگر دلاوري نيروهاي ايراني نبود اين اتفاقات در روال معمولي خودش به هيچ وجه رخ نمي داد. با تمامي اخبار مثبت از تنگناي اين گروه، بجاست اگر يك سوال راهبردي و مهم را مطرح كنيم و آن، اينكه آيا با سقوط بوكمال ريشه سلفي گري خشكانده خواهدشد يا از بين بردن ريشه اين افكار نياز به كاري اصولي و اساسي تر و خارج از ميدان جنگ دارد؟ در همين رابطه با حسين شيخالاسلام، مشاور وزير امور خارجه رفتيم و نظر وي را پيرامون آينده اعضاي گروه تروريستي داعش در منطقه و اينكه آن ها به كدام منطقه كوچانده شدهاند، جويا شديم كه در ادامه، مشروح گفتوگوي«قانون» با اين ديپلمات كشورمان را مي خوانيد.با بازپس گيري بوكمال، آيا كار داعش را در سوريه بايد تمام شده بدانيم؟
ابتدا آزادسازي را تبريك ميگويم. از تمامي مدافعان حرم از ايران و كشورهاي منطقه و همچنين حزبا...، فرمانده سپاه قدس و نيروهاي ارتش تقدير و تشكر ميكنم و جا دارد كه به روان پاك شهداي عرصه جنگ سوريه نيز درودي بفرستم. بله از لحاظ تشكيلاتي، آنها پايگاه و مركز خاصي ندارند و آخرين سنگر آنها نيز آزادسازي شد و ديگر نمي توان ادعاي مديريت بر منطقه اي خاص را داشته باشند. اما ريشههاي مكتبي و اعتقادي آنها همچنان پابرجاست. براي خشكاندن اين ريشهها نياز به همكاري فرهنگي و سياسي گسترده با برادران اهل سنت وجود دارد.
تكليف تعداد زيادي از اعضاي داعش چه مي شود؟
بسياري از آن ها آواره شدهاند. تعدادي از نيروهاي سرگردان در عراق و سوريه قرار دارند. همچنين به اعتقاد برخي،تعدادي از آنها كه توانسته اند از منطقه خارج شوند به شمال آفريقا، افغانستان، يمن و اردن رفتهاند. گروهي كه متعلق به خارج از خاورميانه هستند اگر فرصت پيدا كردهباشند بدون شك به كشورهاي مبدا خود بازگشتند. بايد به اين نكته اشاره كرد كه نياز به گفتمان حكومتداري با برادران اهل سنت وجود دارد و بايد از لحاظ اعتقادي، مواضع مشترك تطبيق دادهشود. مساله وهابيت از طرف انگليسي ها براي مقابله با عثمانيها در مناطقي از سرزمين آن ها از جمله عربستان به وجود آمد. وهابيت در طول زمان به خصوص پس از اشغال عراق، با همپيمان شدن با بعثي ها دولت عراق را تشكيل دادند و پس از آنكه جنگ سوريه بهوقوع پيوست با الحاق به القاعده سوريه، دولت اسلامي عراق و شام را تشكيل دادند كه بسيار از لحاظ عملي خطرناك بودند.
پس از پايان رسمي جنگ داخلي سوريه، آنها به كشورهاي مبدا خود باز ميگردند؟
آنهايي كه از اروپا و آمريكاآمدهاند، بي شك تلاش خواهندكرد كه به كشورهايشان بازگردند و مواردي از بازگشت آن ها نيز وجود دارد.
آيا اين حجم از تروريست ها براي پروژهاي در نقطه ديگر خاورميانه در حال آمادهسازي هستند؟
درگيري بين ملت هاي منطقه، راهبرد اصلي استكبار است. داعش تئوري و توطئه موفقي بود كه جان و انرژي بسياري از ملل را گرفت. در حال حاضر نيز بيكار ننشسته و در حال برنامه ريزي براي منطقه هستند؛ از جمله اينكه تجزيه در سوريه و كردستان را پيش كشيدند. ما در سوريه و عراق جنگيديم و مانع از شعله ور شدن فتنه در منطقه شديم ولي امروز ايران را برخيها عامل بي ثباتي در منطقه مي دانند. اگر داعش مسلط شده بود شايد برخي از كشورهاي شرق آسيا نيز از شر آن ها به دور نميماندند. جالب است كه جمع مي شوند و ايران را بهعنوان عامل بيثباتي در رسانههايشان معرفي ميكنند. در حالي كه اكنون حزب ا... در همين بوكمال در حال نبرد با تروريستهاست.
پروژه بي ثباتسازي و ناامنكردن لبنان و روانه ساختن تروريست ها، به نظر شما پروژه محتملي است؟
حزب ا.. لبنان بسيار قوي است و به خوبي ميتواند از پس تروريستهاي منطقهاي بربيايد. لبنان تنها كشوري است كه با اتحاد ملت، ارتش و مقاومت بدون كمك خارجي، تروريستها را از كشور حذف كرد.
توافق ميان آمريكا و داعش در رقه بر سر جابهجايي تروريستها اتفاق افتاد؟
بله؛ آمريكاييها آنها را از مهلكه خارج كردند. در رقه 250 داعشي امكان فرار برايشان به وجود آمد. در بوكمال نيز آنگونه كه شنيده ام با آنها همكاري داشتهاند. حتي در اين بين نيز روسيه را تحت عنوان پوشش نظامي در منطقه تهديد كردند و مانع از ورود آنها به بازي شدند.
از سرنوشت سركرده داعش ابوبكر البغدادي خبري در دست داريد؟
اطلاعي ندارم. به احتمال زياد در مناطق بياباني سرگردان است.
گفته ميشود در ليبي حضور دارد؟
احتمال اين موضوع كم نيست.
بهشت فعلي تروريستها در منطقه شامل چه كشورهايي مي شود؟
افغانستان، ليبي و جنوب يمن كه سعوديها در آنجا مستقر هستند.
چگونه ميتوان با موج سلفي گري در خاورميانه مقابله كرد؟
همانگونه كه گفتم ، كار فرهنگي نياز است. نيازي به يك گفتمان با اهل سنت منطقه درباره حكومتداري در خاورميانه و مقابله با ريشههاي اين گروه ها احساس مي شود.
آيا ميشود با استفاده از يك دادگاه صالحه اين افراد و سركردگانشان را مجازات كرد؟
بايد اين اتفاق صورت بگيرد و داعشيها در يك دادگاه صالحه مجازات شوند. آمريكا باعث و باني ساخت آن ها بوده است و بي شك مانع از اين رخداد خواهدشد. اگر به دادگاه صالحه بيايند بدون شك دست آمريكاييها رو خواهد شد. بعيد مي دانم امكان برگزاري چنين دادگاهي را بدهند. آمريكاييها در حال حاضر آنها را در صحنه از جمله بوكمال و رقه حمايت مي كنند. به طور خلاصه بگويم ايجاد دادگاه صالحه براي مجازات، كار مثبتي است اگر مقصران اصلي معركه بگذارند.
دستگاه ديپلماسي ميتواند كشورهايي را كه اين افراد به آن بازميگردند، مجاب كند تا از پذيرش آنها خودداري كنند؟
كشورهاي مبدا بدون شك خواهان پذيرش داعشيها نيستند و آنها به شكل قاچاقي به كشورهايشان بازمي گردند. هيچكس حاضرنخواهدبود اين تروريست ها را در خود جاي دهد چرا كه هزينه بار هستند.
قابل شناسايي نيستند؟
اين قشر، راه بازگشت را بهخوبي ميدانند.
تكليف جبههالنصره و ساير گروههاي تروريستي چه ميشود؟
در ادلب حضور دارند و بايد ديد كه با آنها چه خواهند كرد. مهم اين است كه گفتوگوي سوري با سوري آغاز شود و به اميد خدا نيز اين اتفاق رخ خواهدداد.
گفت وگو بيشتر شامل معارضان سوري از جمله ارتش آزاد سوريه و دولت سوريه خواهد شد؟
اطلاعي ندارم. بايد ببينيم كه به چه شكل پيش خواهد رفت.
سایر اخبار این روزنامه