عوامل مؤثر بر رشد و توسعه گردشگری سلامت

 دکتر حوریه یحیایی
Hooriye_yahyaei@yahoo.com
توجه به بخش گردشگری در تمام کشورهای دنیا مطرح بوده و از اهمیت بسزایی برخوردار است، چرا که گردشگری بعد از صنعت نفت از طریق افزایش درآمد ارزی کشورها، سومین صنعت درآمد زای جهان محسوب می شود. امروزه مقوله گردشگری به صورت تخصصی دنبال شده و کارشناسان زیادی با مطالعه و ایجاد زیر ساخت های لازم برای افزایش هر چه بیشتر آن برنامه ریزی می کنند. در دنیای صنعتی امروز، گردشگری از مفهوم عام خود خارج شده  و به شاخه های متعددی تقسیم بندی می شود که یکی از مهم ترین آن ها، گردشگری سلامت است. طبق دسته بندی سازمان جهانی گردشگری (WTO) استفاده از خدماتی مثل ( آب های معدنی، آب و هوا و یا خدمات پزشکی) که فرد را از محل زندگی خود خارج کرده و باعث بهبود اوضاع روحی و جسمی او می گردد، گردشگری سلامت اطلاق می شود. امروزه کشورهای پیشرفته ی دنیا برای افزایش درآمد ناخالص خود از طریق گسترش بازار گردشگری ، به اشتغالزایی و حاشیه سود اقتصادی بالایی رسیده اند. گسترش این تجارت، مستلزم بکارگیری استانداردهای اولیه و تقویت آن هاست. برند سازی و توجه به
سیاست گذاری های این حوزه از طریق هماهنگی دولت با بخش های خصوصی و تقویت سرمایه گذاران


 و فعالان این زمینه، تنها ذکر بخشی از راه های
 رشد و توسعه این صنعت درآمدزاست.
توجه به این مهم که علاوه بر درآمد زا بودن این صنعت، تامین اهداف دیپلماتیک کشورها نیز به دلیل ارتباط گسترده فرهنگی و اقتصادی با سایر کشورها محقق خواهد شد. حال این سوال مطرح می شود که چه راهکارهایی برای افزایش آمار گردشگری سلامت در ایران وجود دارد. درقدم اول از بازاریابی و تبلیغات نباید غافل شد؛ چرا که هم اکنون تایلند و هند جزء مقاصد گردشگری سلامت در جهان هستند و طبق آمار آژانس توریسم درمانی (MIA) در سال 2015 بیش از ده میلیون نفر برای دریافت خدمات پزشکی به آسیا سفر کرده اند. در خاورمیانه، کشورهای ترکیه، اردن و امارات در جلب این دسته از گردشگران با برنامه ریزی ، بازاریابی و تبلیغات تاثیر گذار با فراهم نمودن امکانات، به رشد وسیعی دست یافته اند. ارزش کم ریال در برابر دلار، باعث کاهش چشمگیر قیمت تمام شده خدمات پزشکی در ایران نسبت به کشورهای اطراف گشته است و این خود نقطه قوتی محسوب می شود. با توجه به پیشینه تاریخی و جذابیت های ایران، بهتر است زیر ساخت های گردشگری سلامت در شهرهایی که پتانسیل خاص گردشگری از نظر تاریخی، فرهنگی و مذهبی دارا هستند از جمله مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز پیگیری و جدی تر دنبال شود. ساخت بیمارستان ها، تجهیزات پزشکی مدرن و
 بکار گیری پزشکان مجرب و نامدار به رشد هر چه بیشتر گردشگری سلامت می انجامد. فراهم کردن شرایط بازاریابی و رونق هر چه بیشتر را می توان با ایجاد امکان پذیرش بیمه های
 تکمیلی کشورهای بازار هدف و تبلیغ امکانات پزشکی و هتل های مورد اقامت ایجاد نمود. شرکت در سمینارهای بزرگ پزشکی دنیا و تبلیغ هر چه بیشتر در کشورهای همسایه همچون عراق، کویت ، عمان و آذربایجان را باید در راس امور قرار داد. رعایت استاندارد های بین المللی در بیمارستان ها
 و مراکز درمانی علاوه بر افزایش اعتبار و وجهه بین‌المللی ایران، باعث ایجاد اطمینان خاطر گردشگران خواهد شد. بر اساس آمار و اطلاعات منتشره شرکت نیلسون بیش از نود درصد از کسانی که برای درمان سفرکرده‌اند، اظهار داشته‌اند، رضایتمندی ومعرفی بستگان و آشنایان در مقایسه با تبلیغات در تصمیم‌گیری آن‌ها نقش موثرتری داشته است. تهیه طرح جامع گردشگری سلامت از جمله اقدامات مهم انجام شده در این بخش است که با هدف سیاست گذاری های کلان در زمینه  توریسم درمانی، از پتانسیل های کشور برای جذب گردشگر استفاده شده است. بازاریابی در صنعت گردشگری نباید بصورت یک پیش فرض در آینده قرارگیرد، بلکه باید به عنوان یک هدف اصلی همواره مورد توجه باشد و با حمایت های
 لازم ، رغبت سرمایه گذاران را برای فعالیت و اشتغالزایی در این امر افزایش یابد.