روزنامه آفتاب یزد
1396/08/20
مقطع حساس کنونی
آفتاب یزد-گروه سیاسی: « مقطع حساس کنونی» گزاره ای است که هر از چندگاه از زبان سیاست پیشگان و سران کشورمان شنیده میشود. از یک سو استعفای سعد حریری نخست وزیر لبنان، شلیک موشک از یمن به فرودگاه ریاض و به دنبال آن دستور خروج اتباع عربستان و متحدان این کشور از لبنان و از دیگر سو سفر ناگهانی مقامات کاخ الیزه به سرزمین سعودی و دیدار دونالد ترامپ با همتای چینی‌اش در کشور اژدهای سرخ، حاکی از آن است که ایران درست در همان مقطع حساس کنونی قرار گرفته است. گویی که کشورمان در میانه گاز انبری ایستاده است که یک اهرم آن، فشارهای سران کاخ سفید برای بازنگری در توافق جامع هسته ای است و اهرم دیگر آن تنش‌آفرینی‌های عربستان علیه ایران به رهبری ولیعهد خام این سامان محمد بن سلمان است. سفرها، دیدارها و فرمان‌های اخیر حاکی از تلاش برای رساندن دو اهرم به یکدیگر و تحت فشار قرار دادن ایران برای دوباره نشاندن این کشور پای میز مذاکره است.استعفای حریری، ورود به مقطع حساس
استعفای سعد حریری ، نقطه آغاز ماجرا بود. اتفاقی که بیشتر به یک داستان پلیسی – جنایی‌هالیوودی شبیه بود تا کناره گیری دیپلماتیک یک مقام ارشد سیاسی. رابرت فیسک درباره این ماجرا در مقاله‌ای در روزنامه ایندیپندنت انگلیس نوشته است که روز جمعه سوم نوامبر، حریری تماسی تلفنی دریافت کرد و از او درخواست شد تا با ملک سلمان، پادشاه عربستان در ریاض ملاقات کند. او نیز فورا عازم سفر شد. هواپیمای سعد حریری در ریاض به زمین نشست. اولین چیزی که حریری مشاهده کرد حضور نیروهای پلیس عربستانی بود که هواپیما را احاطه کرده بودند. آنها سپس به داخل هواپیما آمدند و تلفن همراه حریری را مصادره و محافظان شخصی‌اش را از او جدا کردند. پس از این اتفاق حریری در شبکه تلویزیونی العربیه ، پایگاه اطلاع رسانی متعلق به امارات متحده، حاضر شد و در متنی مکتوب ، استعفای خود را قرائت کرد. او در این نوشتار، ایران را مورد حملات شدیداللحن خود قرار داد و این کشور را متهم به دخالت در امور لبنان کرد.
گفته میشود که متن نامه کناره‌گیری حریری، نوشتاری از پیش نوشته شده توسط سعودی‌ها بوده و او تحت فشار، ناگزیر به قرائت آن شده است چرا که از اعلام استعفایش تا به امروز در وضعیتی نا معلوم به سر می‌برد و طبق آخرین اخبار اعلام شده، او هم اکنون در سرزمین سعودی در حصر خانگی قرار دارد. سید حسن نصر الله، دبیر کل حزب الله لبنان نیز در تایید این اتفاق، روز گذشته اظهار داشت که «عربستان سعد حریری نخست وزیر را فرا خواند و وی را مجبور به استعفا و قرائت بیانه کرد و لبنان را در وضع جدید قرار داد.» او هم چنین تاکید کرد که «استعفای سعد حریری را نمی‌پذیریم زیرا تحت اجبار صورت گرفته است».
حمله موشکی، نقطه عطف مقطع حساس
یک روز پس از این ماجرایی که می‌توان عنوان گروگان گیری را بر روی آن نهاد، پایگاه‌های اطلاع رسانی یمنی خبر از شلیک یک موشک دوربرد به فرودگاه بین‌المللی ملک خالد ریاض دادند. در پی این اتفاق محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در اقدامی مغرضانه، ایران را به اقدام نظامی مستقیم علیه کشورش متهم کرد و اظهار داشت که « عمل تهران با تسلیح موشکی حوثی‌ها در یمن می‌تواند اقدام جنگی محسوب شود!» اتهامی که با تکذیب مقامات کشورمان روبه‌رو شد. به طوری که سردار جعفری فرمانده سپاه پاسداران در واکنش به این ادعا اظهار داشت: «ما امکان انتقال موشک به آنجا (یمن) را نداریم و موشک‌ها برای خودشان است.» عصبانیت سعودی‌ها از اصابت موشک بالستیک حوثی‌های یمنی به فرودگاه ریاض تنها به وارد کردن اتهام و بیان اظهارات شدیداللحن منتهی نشد بلکه آنها فرمان خروج فوری اتباع خود از لبنان را دادند و به دنبال این اتفاق، متحدان سعودی‌ها یعنی امارات و کویت نیز خواستار خروج شهروندان‌شان از عروس سابق خاورمیانه شدند! گفتار و کردار مقامات سعودی حاکی از دنباله‌دار بودن این داستان است. تا جایی که روز گذشته عادل الجبیر ، وزیر خارجه عربستان سعودی در گفت‌وگو با شبکه «سی ان بی سی» در رابطه با موشکی که انصارالله یمن به سمت فرودگاه ملک خالد در ریاض پرتاب کرد، مدعی شد: «موشک ساخت ایران بود و شبیه به موشکی بود که در 22 جولای به سمت شهر ینبع پرتاب شد. موشک به واسطه کارشناسانی از سپاه و حزب‌الله به یمن قاچاق شد و این کارشناسان بودند که هماهنگی‌های لازم برای حمله به عربستان را انجام دادند و این امر می‌تواند به معنای اعلام جنگ باشد.» وی در ادامه با اشاره به اینکه «امیدواریم وارد جنگ مستقیم با ایران نشویم»، از نارضایتی عربستان سعودی از برخی بندهای توافق هسته‌ای ایران خبر داد و همگام با رژیم جعلی صهیونیستی اعلام کرد که «ما خواهان تحریم‌های جدید علیه ایران هستیم.»
شاید همین واژه « جنگ» بود که موجب شد تا امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه، به شکلی ناگهانی به ریاض سفر کند و به گفتگو با محمد بن سلمان بنشیند.
فشار پاریسی در مقطع حساس
رئیس جمهوری سرزمین خروس‌ها هفته گذشته قاره سبز و سرمای استخوان سوزش را ترک کرد و پای در منطقه گرم خاورمیانه گذاشت و به سیر و سیاحت در امارات متحده عربی پرداخت. مکرون در این سفر ضمن تاکید بر حمایت فرانسه از کشورهای عربی منطقه، دو ناو جنگی فرانسوی نیز به امارات متحده عربی فروخت.
اما او شامگاه پنجشنبه در نشست خبری خود در دوبی از سفری از پیش برنامه ریزی نشده به عربستان و دیدار با ولیعهد این کشور خبر داد. علاوه بر اعلام سفر ناگهانی‌اش اظهارات مهمی نیز در خصوص کشورمان بیان کرد: «نگرانی‌های شدیدی درباره ایران وجود دارد. باید درباره موشک‌های بالستیک ایران مذاکره کنیم.» او ضمن تاکید بر اهمیت حفظ توافقنامه هسته‌ای با ایران گفت: «مانند آن چه در سال ۲۰۱۵ درباره برنامه هسته‌ای ایران انجام شد، ضروری است که چارچوب مذاکرات درباره فعالیت‌های موشکی ایران را تبیین کنیم و در صورت نیاز با اعمال تحریم روندی را آغاز کنیم که مذاکرات را امکان‌پذیر کند.» البته او پس از دیدارش با بن سلمان تاکید کرد که مواضع پاریس در مورد ایران با سعودی‌ها کاملا متفاوت است. بسیاری از کارشناسان مسائل بین الملل بر این باورند که سفر مکرون به عربستان به دلیل نرم کردن موضع این کشور نسبت به ایران و تنش زدایی در منطقه بوده است. رئیس جمهوری جوان فرانسوی، با تاکید بر اهمیت دغدغه سعودی‌ها پیرامون فعالیت موشکی ایران، پیشنهاد مذاکره با تهران بدون ایجاد جنگ فیزیکی و درگیری نظامی را داده است.
کابوس ترامپ، رویا میشود؟
در بحبوحه این رخداد‌ها ، دونالد ترامپ در حال سفر به منطقه جنوب شرق آسیا بود. ناحیه ای که یکی از قطب‌های اقتصاد جهان و همینطور یکی از متحدان اصلی ایران در آن مستقر است. رئیس جمهوری ایالات متحده در یکی از این سفرهایش به جمهوری خلق چین رفت. سفری که طی آن چین از شرکت هواپیمایی بوئینگ 300 فروند هواپیما به ارزش 37 میلیارد دلار خریداری کرده است و طرفین 19 قرارداد تجاری به ارزش 250 میلیارد دلار امضا کرده اند.
برای سفر رئیس جمهوری ایالات متحده به این منطقه، به خصوص جمهوری چین تحلیل‌های فراوانی ارائه شده است. کارشناسان مسائل بین‌الملل معتقدند که این سلسله سفرها به منظور جلب رضایت و همینطور اخذ حمایت متحدان ایران برای دوباره نشاندن تهران بر سر میز مذاکره است. آن هم در شرایطی که طی هفته‌های آتی کنگره می‌باید به اعلام نظر درباره برجام بپردازد و ترامپ با تاکید بر حفظ برجام خواستار مذاکره مجدد در مورد برخی بندهای آن از قبیل بازدید آژانس بین المللی انرژی اتمی از سایت‌ها و مراکز نظامی ماست. پس از سفر رئیس جمهوری ایالات متحده به پکن گفته شد که وی در حاشیه نشست بین‌المللی ویتنام با همتای روس خود، ولادیمیر پوتین دیداری پیرامون مسائل خاورمیانه و کره شمالی خواهد داشت که تا به هنگام نگارش این سطور این ملاقات کنسل و به زمان دیگری موکول شده است.
فشار گازانبری
تکاپوی ترامپ برای جلب رضایت متحدان ایران برای انجام مذاکره مجدد با کشورمان از یک سو و تنش آفرینی‌های عربستان سعودی از دیگر سو موجب شده است تا مقامات اروپایی که پیش‌تر از حفظ برجام و عدم انجام مذاکره مجدد با ایران سخن می‌گفتند از مواضع خود تا حدی کوتاه بیایند و سخن از مذاکره با ایران پیرامون مسائلی دیگر بگویند. شاید بتوان سفر بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا به تهران که در هفته آتی انجام خواهد شد را در همین راستا دید. احتمال آن می‌رود که سفر او به کشورمان به منظور جلب رضایت مقامات ایرانی برای نشستن مجدد پای میز مذاکره باشد. همچنین امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه هم در خلال دیدارش با محمد بن سلمان اعلام کرد که به زودی به تهران سفر خواهد کرد. سفری که احتمالا به منظور بحث با طرف ایرانی برای مذاکره‌ای مجدد با کشورهای گروه 1+5 خواهد بود. «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با تاکید بر حفظ برجام، اظهار داشت: «حاضریم به مسائل دیگر در مورد ایران بپردازیم، اما خارج از چارچوب برجام.»
ایران تحت فشار است
فشارهای وارد آمده از سوی کشورهای عربی، تحریک اروپا و همینطور تلاش‌های آمریکا برای نشاندن ایران پشت میز مذاکره، حاکی از قرار گرفتن کشور در همان مقطع حساس کنونی است. وزیر اطلاعات رژیم صهیونیستی نیز مدعی است که ایران از نظر دیپلماتیک تحت فشار قرار گرفته است. ییسرائل کاتز در اینباره گفته است: «کناره‌گیری سعد حریری از نخست‌وزیری لبنان فرصتی برای ایجاد فشار دیپلماتیک بر ایران و حزب‌الله، با هدف تضعیف و خلع سلاح حزب‌الله در لبنان است.»
در همین راستا، آفتاب یزد به سراغ صباح زنگنه، تحلیلگر مسائل خاورمیانه رفته و از او پرسیده است که آیا با وجود رخداد‌های اخیر در منطقه می‌توان نتیجه گرفت که ایران در مقطع کنونی تحت فشار است؟ زنگنه در پاسخ به این سوال گفت: «بله. در این فواصل زمانی، اتفاقات مهمی رخ داد که یکی از مهمترین آنها، پایان یافتن تقریبی موجودیت تشکیلات حکومتی سرزمینی به اسم داعش بود. کارکرد داعش اعمال فشار بر دولت سوریه و عراق و همچنین بر دولت لبنان بود و از طرف دیگر تنفسگاهی برای اسرائیل فراهم می‌کرد.با سقوط و اتمام پروژه داعش، شاهد نگرانی‌های اسرائیل و آمریکا بودیم. اسرائیل داعش را به عنوان ابزاری برای تضعیف دولت‌های بزرگ منطقه می‌دانست چه در سوریه چه در عراق و حتی در مصر و لبنان و با سقوط این پدیده طبیعتا این نگرانی را لمس کرده و در تلاش است تا با راه‌اندازی یک موج جدید، موضوعی جایگزین مشغولیت‌های داعش در منطقه بیابد.»
دوباره، ایران هراسی
وی افزود:« این جایگزین عبارت است از پروژه تجدید ایران هراسی در منطقه. تجدید ایران هراسی با همکاری آمریکا، عربستان سعودی و اسرائیل کلید خورده است و بسیاری از اتفاقاتی که افتاد به صورت یک سناریو چند فصلی، دقیقا از یک هماهنگی و طراحی حکایت دارد. مثل موضوع شکست‌های متوالی داعش یا ایجاد زمینه‌هایی برای حل بحران سوریه. در عراق اکثر شهر‌ها و روستاهای تحت اشغال داعش آزاد شده، طرح جدایی کردستان از عراق نیز با شکست مواجه شد و در کنار همه این مسائل نیز شاهد یک بحران عظیم انسانی در یمن هستیم که تازه شورای امنیت و سازمان‌های بشردوستانه در جهان به این نتیجه رسیدند که عربستان در حال ارتکاب یک جنایت ضد بشری گسترده در یمن است چرا که 21 میلیون یمنی در قحطی و گرسنگی به سر می‌برند.»
بازداشت شاهزادگان به ضرر اروپایی‌ها
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه عربستان به دلیل شکست خوردن پروژه‌های اقتصاد‌ی‌اش در عراق، لبنان و یمن اقدام به طراحی سناریو ایران هراسی کرده است، ادامه داد:« این اتفاق با کمک داماد ترامپ جرد کوشنر انجام میشود که نقش نامه رسان میان ریاض و تل‌آویو را ایفا می‌کند و در حال هماهنگی طرح‌ها میان این دو پایتخت به شکل روزانه است. شکل منطقه ای و استراتژی عربستان به آغاز بحران‌های داخلی عربستان انجامید و مورد اعتراض شاهزاده‌ها، وزرا، جامعه مدنی و همینطور بسیاری از سلفی‌ها قرار گرفت. بن سلمان برای سرکوب اعتراضات اقدام به دستگیری و زندانی کردن ده‌ها شاهزاده و وزیر و بازرگانان مشهور سعودی کرد. این اقدامات در جهت جمع آوری بخشی از اموال این افراد نیز بوده است؛ به منظور جبران کسری بودجه دولت که اقتصاد عربستان را به نقطه فروپاشی رسانده است.»
وی افزود:« به منظور ایجاد فضای دیگر نخست وزیر لبنان که با توافق حزب الله و گروه‌های مسیحی به این مقام رسید را احضار می‌کند و او را مجبور به اعلام کناره گیری در ریاض می‌نماید. آن هم درست در زمانی که سعد حریری دو نشست بسیار مهم را از دست داد. یکی با بانک جهانی و دیگری با صندوق بین المللی پول. این اقدام حاکی از آن است که محمد بن سلمان دستور احضار سعد حریری را داده و اکنون فرانسه به شدت به دنبال علت‌یابی این اجبار به استعفاست. باتوجه به حساسیتی که فرانسه نسبت به شرایط لبنان دارد علاوه بر حریری شخصیت‌های بازداشت شده نیز شرکای بزرگ اقتصادی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و همینطور کشورهای اروپایی و آمریکایی بودند؛ بنابراین بازداشت این افراد توانست موجب سقوط سهام نزدک و سایر بازارهای بورس اروپا شود. »
به دنبال چه هستند؟
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: «این روند که با هدف اصلی راه اندازی دوباره پروژه ایران هراسی شکل گرفته است می‌تواند فصلی از فصول پسا برجام تلقی شود. به عبارت دیگر می‌توان عنوان کرد که برجام تثبیت شده است و اکنون عربستان، اسرائیل و ترامپ و دامادش به شدت به دنبال طرح ایران هراسی و خواهان افزایش تنش در منطقه و فروش تسهیلات در مقابل اهدای وعده امنیت به عربستان و امارات هستند.»
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
روابط عمومی؛ علم تا عمل
کیهان جان! نازک نارنجی نباش
یزد با استاندار جدید
سخنی با وزیر محترم ارتباطات
کیهان جان! نازک نارنجی نباش
چگونه الکی عاشق نشویم!
مقطع حساس کنونی
چرا تعدیل مدارک تحصیلی متوقف شده است؟
درمان بیماری پروانه‌ای برای اولین بار
تاکید سپنتا بر آرامش
مویه برای رفتن اوسط‌ها‌شمی
حضور 2میلیون زائر ایرانی در مراسم راهپیمایی اربعین
پیشنهادهای ۱۴گانه برای بهبود وضعیت آموزش عالی کشور
مسیر طی‌شده انقلاب، نشانه‌هایی امیدبخش را نشان می‌دهد
تکذیب واقعیت جدا شدن سر نوزاد هنگام تولد
