شوک قیمت دلار در بازار کامپیوتر زیر ذره‌بین «جهان‌صنعت»؛

مجتبی عبدی- بازار کامپیوتر و دامنه قیمتی محصولات و کالاهای دیجیتالی در داخل کشور نسبت به هفته‌های گذشته با تغییرات چشمگیری همراه بوده است‌. این تغییرات به گونه‌ای بوده که به کاهش فروش ۵۰ درصدی رایانه و قطعات جانبی منجر شده است‌.
در پی نوسانات نرخ ارز، بازار کامپیوتر نیز مانند دیگر بازار‌های کشور با افزایش پنج تا 15 درصدی قیمت مواجه شد‌.
این بازار با توجه به افت و خیز قیمت دلار و ارز در هفته‌های اخیر دستخوش تغییرات بوده است. همچنین برخی کالاها به دلیل افزایش توزیع کالاهای قاچاق بیش از سایر کالاها مورد بازرسی نهادهای نظارتی قرار می‌گیرند‌. با این حال برخی فعالان بازار کامپیوتر در مرکز خرید پایتخت معتقدند اجرای طرح رجیستری بر قیمت کالاهای بازار کامپیوتر نیز تاثیرگذار بوده است‌.
تاثیر رجیستری


رسول ترکاشوند یکی از فروشندگان در بازار کامپیوتر پایتخت به «جهان‌صنعت» می‌گوید: صنف کامپیوتر جزو معدود اصنافی است که قاچاق کالا در آن به ندرت اتفاق می‌افتد اما در برخی مواقع اتفاق افتاده است و بازرس‌ها با فاکتورهای خرید و فروش کالاهایی مواجه می‌شوند که مورد تایید آنها نیست‌. بسیار دیده شده که مثلا یک شرکت فروشنده کالا فاکتوری ارائه می‌دهد که مورد قبول سازمان تعزیرات نیست چراکه در فاکتور رسمی باید تمامی مشخصات فروشنده و خریدار و آدرس و تلفن آنها قید شده باشد‌.
به گفته این فعال حوزه‌ آی‌تی، بازار کامپیوتر روزهای گذشته را تحت تاثیر بازار رجیستری موبایل طی کرد و بر این اساس بسیاری از فعالان این حوزه منتظر تغییراتی هستند که در پی اجرای کامل این طرح و پس از تاثیرات قطعی آن بر دیگر بازارها ایجاد می‌شود.
وی افزود: اجرای طرح رجیستری و نیز افزایش نرخ دلار باعث شد تغییرات زیادی در بازار کامپیوتر رخ دهد‌. این تغییرات در نهایت منجر به کاهش فروش 50 درصدی رایانه و قطعات جانبی در بازار شد‌.
رسول ترکاشوند با اشاره به طرح رجیستری موبایل می‌گوید: همزمان با اجرای طرح رجیستری موبایل‌، بازرسی‌ها در بازار کامپیوتر نیز تشدید و باعث شده مردم به این بازار بد بین شوند و منتظر نتایج بازرسی‌ها باشند‌.
افزایش نرخ دلار و کاهش فروش کامپیوتر
از طرفی‌، نوسانات نرخ ارز نیز باعث شده است برخی خریداران و حتی فروشندگان دست از خرید و فروش بردارند و منتظر ثبات قیمتی در بازار باشند‌.
ترکاشوند در این خصوص می‌گوید: افزایش قیمت دلار به بالای چهار هزار تومان اثر خود در بازار کامپیوتر و دیجیتال کشور را هم نشان داد‌. تا جایی که شاهد کاهش فروش ۵۰ درصدی در بازار بودیم‌. در این شرایط بسیاری از فروشندگان دست از فروش کشیده‌اند و منتظرند نوسان قیمت دلار به پایان برسد‌.
به گفته این فعال صنف کامپیوتر، این وضعیت برای خریدارانی که خرید خود را به تعویق می‌اندازند یک امر طبیعی است به این دلیل که وقتی خریدار قیمت کالای مورد نظرش را از آنچه برای آن پیش‌بینی می‌کرده است بالاتر می‌بیند از خرید در آن لحظه و بازه زمانی منصرف می‌شود و به همین دلیل خرید خود را به وقتی دیگر موکول می‌کند اما برای فروشندگان، بازاری سردرگم را به وجود اورده است که کسی نمی‌داند قیمت‌ها از اینکه هست بالاتر می‌رود یا به گذشته باز می‌گردد‌. بنابراین فروشنده این ریسک را قبول نمی‌کند که کالای موجود خود را با قیمتی بفروشد که ممکن است همان کالا را با قیمتی بیشتر خریداری کند‌. بنابراین برخی فروشندگان تا زمانی که نرخ ارز به ثبات برسد دست از فعالیت کشیده‌اند‌.
ترکاشوند از واردات نیز به عنوان عاملی در ایجاد رکود بازار یاد کرد و افزود: همچنین واردات تجهیزات در این بازار در هفته‌های گذشته با کندی و تعلل واردکنندگان همراه بود و به همین نسبت تقاضا برای خرید محصول نیز با افت‌وخیز همراه شد‌. بسیاری از واردکنندگان و توزیع‌کنندگان امیدوارند با ثابت ماندن نرخ ارز و کاهش بی‌ثباتی در بازار ورود محصولات وارداتی به ثبات این بازار کمک کنند‌. پیش‌بینی می‌شود این بازار در ماه‌های پایانی شش ماه آخر سال با حفظ همین وضعیت که به صورت مشابه در دیگر بازارها نیز تجربه می‌شود امیدوار به تغییرات سال آتی سپری شود‌.
افزایش قیمت حق فروشندگان است
این در حالی است که چندی پیش مهدی میرمهدی، رییس اتحادیه رایانه تهران درباره تحولاتی که بازار کامپیوتر این روزها از سر می‌گذراند، می‌گوید: بازار کالاهای آی‌تی به ویژه کامپیوتر به‌طور مستقیم با افزایش قیمت ارز تغییر می‌کند و اگر این روزها فروشنده‌ای کالایی را با نرخ ارز چهار هزار تومان خریده است حق دارد با قیمت بالاتری بفروشد چراکه این روزها حتی هزینه‌های حمل نیز افزایش پیدا کرده است‌. این عوامل از جمله دلایل افزایش قیمت کالا در بازار کامپیوتر شده است‌.
رییس اتحادیه رایانه تهران‌، امیدوار است با ثابت شدن قیمت دلار کالاهای آی‌تی با کاهش و ثبات قیمت مواجه شوند چراکه به اعتقاد او این وضعیت حتی به سود فروشنده‌ای نیست که با دلار ارزان‌تری خرید کرده و حالا با قیمت بیشتر می‌فروشد چراکه پس از آن باید با دلار بالاتری کالایش را تامین کند.
میرمهدی ادامه داد: در حال حاضر کنترل بازار را به فروشندگان و اصناف‌شان واگذار کرده‌ایم که شرایط مصرف‌کننده را در نظر بگیرند و اگر افزایش قیمتی لحاظ می‌کنند به گونه‌ای باشد که دور از انصاف نباشد‌.
وی افزود: هرچقدر دلار افزایش یابد خرید مردم کمتر می‌شود بنابراین امیدواریم با کاهش قیمت دلار و کالاها مصرف‌کنندگان هم توان خرید داشته باشند چراکه هرچقدر افزایش قیمت داشته باشیم اگر کسی در بازار نباشد که خرید کند بازار بی‌ارزش می‌شود‌.
ادامه رکود‌.‌.‌.
نشانه‌هایی از خرید را باید با رفت و آمد مداوم مشتریان و شلوغی بازارها سنجید حال آنکه در هفته‌ای که نرخ ارز افزایش ناگهانی داشته، یکی از بازارهای مرکزی کامپیوتر تهران خالی از چنین نشانه‌هایی است و برخی با پرسه زدن در بازار به پرسیدن قیمت برخی از لوازم جانبی مشغولند‌.
هومن فرخ‌نژاد، دیگر فروشنده‌ای است که طی 15 سال گذشته در این بازار کار کرده است‌. او به توقف فروش شرکت‌های واردکننده یا اصلی کامپیوتری در روزهای اخیر اشاره می‌کند که در زمان نوسان قیمت لیست‌ به‌روز شده قیمت اجناس برای فروش را بسته‌اند‌.
او می‌گوید: درحالی که به فروش جنس مشغولیم، متوجه می‌شویم شرکت‌های واردکننده لیست فروش را بسته‌اند و از فردا هم شرکت می‌گوید 15 درصد قیمت‌ها افزایش یافته‌اند‌. در این وضعیت کالاهایی که تا دیروز 70 هزار تومان به فروش می‌رسید، حالا قیمت خریدش بالای 83 هزار تومان است‌.
فروشندگان همچنان ناراضی
این فروشنده می‌گوید: همه این اتفاقات در فاصله دو هفته گذشته رخ داده است و باید گفت ضرر ما از این قضیه تنها 13 هزار تومان نیست بلکه اگر تعداد خرید را 500 در نظر بگیرید، متوجه می‌شوید ما چه ضرر بزرگی را تجربه می‌کنیم‌. به‌طور مثال اگر شما 100 نوت‌بوک داشته باشید خیلی باید خوش‌شانس باشید که وقتی آنها را فروختید، بتوانید دوباره با همان قیمت قبلی این کالا را بخرید‌. ممکن است یک نفر در لحظه بتواند نوت‌بوک‌هایش را با توجه به قیمت‌های گران شده بفروشد اما وقتی بخواهد همان کالا را تامین کند، باید با قیمتی بیشتر از چیزی که سود کرده خرید کند‌.
به همین علت است که اگر بخواهید از بازار جنس بخرید، برخی که به شما جواب مثبت نمی‌دهند‌. به آنها هم نمی‌شود خرده گرفت چون در این شرایط هر معامله‌ای ضرر و زیان خودش را دارد‌.
به گفته هومن فرخ‌نژاد‌، میزان فروش فروشگاه‌ها تا 50 درصد کاهش یافته است و از سوی دیگر پیش‌بینی فعالان این حوزه از کاهش بیش از پیش آن حکایت دارد‌.
وی ادامه داد: فروش و درآمد امسال ما نسبت به سال گذشته نصف شده و گردش مالی اغلب با ارائه خدمات تعمیر و فروش کالای جانبی انجام می‌شود‌. بازارهای مرکزی هم حال و روز خوبی ندارند و با وجود اینکه این پاساژ در مرکزی‌ترین نقطه شهر و در دسترس مردم است، بازدیدکننده خوبی ندارد‌.
این روزها بازار لپ‌تاپ دوران عجیبی را سپری می‌کند‌. هفته گذشته شاهد افزایش پنج تا 15 درصدی قیمت در بازار لپ‌تاپ بوده‌ایم‌. یکی از دلایل مهم این افزایش قیمت افزایش نرخ ارز در هفته‌های اخیر بوده است‌.
فعالان بازار همچنین از کاهش شدید محصولات به علت مبارزه با کالای قاچاق خبر می‌دهند این کاهش محصول در کنار نوسانات نرخ ارز عامل مهم دیگری که باعث افزایش قیمت شده‌ است.
واردات کم باعث شده روزبه‌روز جنس‌های بازار کم شود و خیلی از آنها نایاب شده‌اند‌. وقتی موجودی لپ‌تاپ‌هایی که ارزش خرید بالایی دارند تمام می‌شود، دستگاه‌هایی که کیفیت پایین‌تری دارند و تابه‌حال فروش نرفته‌اند تنها گزینه‌های انتخاب کاربران می‌شوند و فروشندگان جنس‌های بی‌کیفیت موجود در بازار را عرضه می‌کنند‌.
Abdi.mojtaba@ymail.com