تصویر شفاف بورس

امیرحسین میراسماعیلی- همیشه در بازار سهام و برای شفافیت وضعیت شرکت‌ها، اعداد نقش اصلی را بازی می‌کنند. در آخرین لیستی که بورس تهران برای دوره منتهی به 31 مرداد‌ماه 96 منتشر کرده، شرایط شرکت‌های فعال در تالار شیشه‌ای در سه بخش «P/E، ارزش بازار سهام و درصد سهام شناور آزاد» به صورت دقیق مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه این گزارش، این سه محور فوق که از بنیادی‌ترین پارامترهای ارزیابی سهام در بورس است به صورت جامع مورد تحلیل و آنالیز قرار می‌گیرد. به طور مشخص حداقل 20 آمار مثبت و منفی برتر شرکت‌های بورسی در سه بخش «P/E، ارزش بازار سهام و درصد سهام شناور آزاد» به طور شفاف مطرح می‌شود تا نگاه کلی و تصویر واضحی از وضعیت بازار سهام ارائه شود.
شرکتی با P/E نزدیک به 1000 مرتبه
براساس آخرین آمار ارائه شده از سوی بورس تهران برای دوره مرداد‌ماه 1396، بالاترین P/E در حال حاضر متعلق به شرکت داروسازی داملران رازک است که در مرتبه 60/993 قرار دارد و با توجه به میانگین P/E بورس تهران که معمولا بین پنج تا هفت مرتبه قرار دارد عددی بسیار عجیب و دور از انتظار است. در جدول شرکت‌هایی که بالاترین رتبه P/E را دارا هستند پس از نماد این شرکت داروساز، نماد «سایپا شیشه» را می‌بینیم که P/E 50/885 مرتبه را به خود اختصاص داده و این عدد نیز قاعدتا رقم بسیار بالا و پر از ریسکی به حساب می‌آید. براساس آمار اعلام شده، P/E شرکت سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان با مرتبه 40/848 در جایگاه سوم لیست قرار دارد و پس از آن شرکت‌های «تولیدمحور خودرو با 75/544 مرتبه، شرکت بین‌المللی پارس با 462 مرتبه، نماد کارخانجات کمک فنر ‌ایندامین با 452 مرتبه، نماد صنایع ریخته‌گری ایران با 33/374 مرتبه، کارخانه‌های ثابت خراسان با 80/318 مرتبه، تولیدی لنت ترمز ایران با 79/278 مرتبه و در نهایت شرکت مهندسی تکنوتار با 82/263 مرتبه» جزو 10 شرکتی هستند که دارای بالاترین P/E در بورس تهران هستند.
10 P/E منفی شرکت‌ها


از آن طرف شاید جالب باشد بدانید که کدام نمادها در تالار شیشه‌ای دارای کمترین P/E هستند. شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان ایران با P/E منفی 13/85 مرتبه در حال حاضر کمترین تناسب قیمت به درآمد را داراست که نشان از وضعیت پرریسک این شرکت در بورس دارد. شرکت سرمایه‌گذاری صنعت بیمه هم وضعیت بهتری از نماد قبلی ندارد و با P/E منفی 58/77 مرتبه در جایگاه دوم ضعیف‌ترین P/E تالار شیشه‌ای قرار گرفته است. همچنین شرکت‌های «سرمایه‌گذاری ملت با P/E منفی 09/72 مرتبه، ایران ارقام با P/E منفی 54/67 مرتبه، صنعتی و کشاورزی شیرین خراسان با P/E منفی 11/25 مرتبه، سیمان کردستان با P/E منفی 81/23 مرتبه، ماشین‌سازی اراک با P/E منفی 61/18 مرتبه، ماشین‌سازی نیرو محرکه با P/E منفی 55/16 مرتبه، شیمیایی پارس پامچال با P/E منفی 13/16 مرتبه و سایپا دیزل با P/E منفی 77/7 مرتبه» دارای پایین‌ترین P/E بین نمادهای بورسی برای دوره منتهی به مرداد‌ماه 96 هستند که خریداران بورسی نسبت به این 10 نماد با حساسیت بیشتری به خرید و فروش می‌پردازند مگر اینکه در آینده اتفاقاتی دیگر رخ دهد.
غول‌های باارزش تالار
حال می‌خواهیم به ارزشمندترین شرکت‌های فعال بورسی در این گزارش نگاهی بیندازیم تا متوجه شویم که اهالی ساختمان خیابان حافظ و سایر تالارهای معاملاتی در ایران، این روزها بیشتر به سهام چه شرکت‌هایی علاقه نشان می‌دهند. سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس در حال حاضر با‌ارزش‌ترین سهام بورس تهران است و 700/225 میلیارد ریال ارزش دارد. در رتبه دوم شرکت ارتباطات سیار ایران را می‌بینیم که ارزش سهامش برابر با 350/141 میلیارد ریال است. فولاد مبارکه اصفهان با 575/136 میلیارد ریال سهام در رتبه سوم جدول ارزشمندترین شرکت‌های بورسی قرار دارد و بعد از آن مخابرات ایران با 760/113 میلیارد ریال، ملی صنایع مس ایران با 250/100 میلیارد ریال، گسترش نفت و گاز پارسیان با 545/76 میلیارد ریال، سرمایه‌گذاری غدیر با 672/75 میلیارد ریال، سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین با 864/74 میلیارد ریال، سنگ‌آهن گل‌گهر با 730/74 میلیارد ریال و پتروشیمی جم با سهامی به ارزش 640/74 میلیارد ریال در رتبه‌های چهارم تا دهم این لیست هستند.
کم‌ارزش‌ترین‌ها
برای فعالان بورسی شاید این نکته هم جالب باشد که بدانند سهام کدام شرکت‌ها در بورس دارای کمترین ارزش است. سهام شرکت آلومراد تنها 157 میلیارد ریال ارزش دارد و آخرین نماد ثبت شده در جدول ارزش بازار سهام شرکت‌هاست. از سویی دیگر، ماشین‌سازی نیرومحرکه که در جدول کمترین P/E هم جزو 10 شرکت آخر بود، اینجا نیز از آخر دوم است و ارزش سهام آن 190 میلیارد ریال اعلام شده است. ارزش سهام شرکت پارس سرام با 193 میلیارد ریال، نوش مازندران با 194 میلیارد ریال، صنایع جوشکاب یزد با 220 میلیارد ریال، تولیدی درخشان تهران با 229 میلیارد ریال، تولیدی گرانیت بهسرام با 236 میلیارد ریال، کارخانجات کمک فنر ایندامین با 290 میلیارد ریال، شیمیایی پارس‌پامچال با 311 میلیارد ریال و لامیران با 312 میلیارد ریال هم جزو 10 شرکت کم‌ارزش تالار شیشه‌ای هستند.
10 شرکت برتر از نظر سهام شناور آزاد
یکی از نکات دیگری که خریداران به طور معمول و قبل از خرید سهام به آن توجه می‌کنند، میزان سهام شناور آزاد هر شرکت است که در میزان سرمایه‌گذاری خریداران بسیار تاثیرگذار خواهد بود. بانک خاورمیانه با 01/89 درصد سهام شناور آزاد در حال حاضر بیشترین درصد از سهام خود را برای خرید و فروش در تالارشیشه‌ای ارائه کرده است. بر اساس این گزارش، فراورده‌های نسوز آذر نیز با 54/72 درصد سهام شناور آزاد در رتبه دوم قرار دارد و پس از آن شرکت‌های «تامین ماسه ریخته‌گری با 46/68 درصد، کاربراتور ایران با 61/63 درصد و کشت و صنعت پیاذر با 23/59 درصد سهام شناور آزاد» تا رتبه پنجم این جدول دیده می‌شوند. پس از این پنج شرکت، «کارخانه ثابت خراسان با 62/57 درصد، صنایع سرماآفرین با 57/57 درصد، سرامیک‌های صنعتی اردکان با 39/57 درصد، لبنیات کالبر با 19/56 درصد و سرمایه‌گذاری نیرو با 19/55 درصد» سهام شناور آزاد تا رتبه دهم این گزارش قرار دارند.
نمادهای پرابهام
از آن طرف درباره شرکت‌هایی که کمترین درصد از سهام آنها در بورس معامله می‌شود باید بگوییم «سیمان سفید نی‌ریز» کمترین درصد از سهام آن نسبت به سایر شرکت‌ها در بورس معامله می‌شود که برابر با 1/0 درصد است و دقیقا مشخص نیست که اصلا هدف این شرکت از ورود به بورس تهران چه بوده است! از سویی دیگر، صنایع سیمان دشتستان هم تنها با 6/0 درصد سهام شناور از جمله شرکت‌هایی به حساب می‌آید که اساسا حضور در معاملات تالار شیشه‌ای برای آن بسیار کمرنگ است. از سویی دیگر، 14 شرکت دیگر بورسی هم کمتر از یک درصد سهام شناور آزاد دارند که شامل «کارخانجات نساجی بروجرد با 12/0 درصد، سیمان فارش با 14/0 درصد، داروپخش با 16/0 درصد، سیمان اردبیل با 19/0 درصد سهام، سیمان ایلام با 28/0 درصد، نوش مازندران با 38/0 درصد، سیمان مازندران با 46/0 درصد، خدمات انفورماتیک با 60/0 درصد، دست مرغاب با 61/0 درصد، سالمین با 65/0 درصد، سازه پویش با 69/0 درصد، گروه صنعتی ملی با 70/0 درصد، صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس با 75/0 درصد و کاشی و سرامیک حافظ با 82/0 درصد» می‌شود. در عین حال شرکت‌هایی که بین یک تا حداکثر دو درصد از سهام خود شناور آزاد اعلام کرده‌اند که شامل، «کشتیرانی با 22/1 درصد، گروه صنعتی سپاهان با 28/1 درصد، کارخانه‌های داروپخش با 35/1 درصد، داروسازی فارابی با 36/1 درصد، بیسکویت گرجی با 46/1 درصد، مجتمع فولاد خراسان با 55/1 درصد، خوراک دام پارس با 57/1 درصد، فولاد امیرکبیر کاشان با 60/1 درصد، سرمایه‌گذاری کوثر ایرانیان با 64/1 درصد، مجتمع کشت و صنعت چین‌چین با 74/1 درصد، بانک اقتصاد نوین با 75/1 درصد، داروسازی دکتر عبیدی با 81/1 درصد، سیمان بجنورد با 85/1 درصد، سیمان اصفهان با 91/1 درصد و مخابرات ایران با 97/1 درصد» سهام شناور آزاد تا رتبه سی و یکم این جدول از گزارش قرار دارند.