راهکار توسعه اشتغال و کاهش نرخ بیکاری زنان

 مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان و خانواده در گفتگو با خبرنگار تفاهم،آخرین وضعیت مشارکت اقتصادی و اشتغال زنان در کشور را تشریح کرد.
دکتر وحیده نگین، 12 درصد جمعیت فعال کشور را شامل زنان عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: براساس تعریف مرکز آمار کشور، تمامی جمعیت ١٠سال و بیشتر کشور که طبق تعریف کار، در تولید کالا و خدمات مشارکت داشته یا از قابلیت مشارکت برخوردار بوده‌اند، جمعیت فعال اقتصادی محسوب می‌شوند.وی افزود: آمارها نشان می‌دهد حدود ١٢درصد از ٢٣میلیون نفر جمعیت فعال کشور را زنان تشکیل می‌دهند که رقمی در حدود دو میلیون و٨٠٠ هزار نفر است. ازطرف‌دیگر از ٤٠میلیون جمعیت غیرفعال اقتصادی کشور نیز ٣٤میلیون نفر زن هستند. به گفته مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان و خانواده، بخش قابل‌توجهی از زنان غیرفعال اقتصادی نیز تحت پوشش برنامه‌های رفاهی و اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار می‌گیرند که امکان اعلام تعداد مشخصی برای آن نیست.

وضعیت اشتغال زنان


مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان و خانواده، به وضعیت اشتغال زنان اشاره کرد و گفت: درحال حاضر شاهد عدم تعادل در توزیع اشتغال زنان در بخش‌های مختلف هستیم. بالاترین تراکم اشتغال زنان در بخش خدمات (درصد٣/٥١) است.وی به دلایل تراکم اشتغال زنان در بخش خدمات اشاره کرد و گفت: این مسئله دلایل مختلفی دارد ازجمله اینکه ما نتوانسته‌ایم توانمندی‌های زنان را تا آن حد بالا ببریم که بتوانند پاسخگوی اشتغال در بخش‌های کشاورزی و صنعت باشند و از‌طرف ‌دیگر نیز این بخش‌ها نتوانسته‌اند شرایطی را فراهم کنند که زنان بتوانند برای اشتغال به سمت آنان گرایش پیدا کنند.
راهکار کاهش نرخ بیکاری زنان
نگین "بالا بردن مشارکت اقتصادی زنان" را راهکار کاهش نرخ بیکاری آنان توصیف و تصریح کرد: اگر می‌‌خواهیم مشکل اشتغال زنان را حل کنیم باید زمینه مشارکت اقتصادی آنان را بیش‌از‌پیش فراهم کنیم. هرچه نرخ مشارکت اقتصادی زنان افزایش یابد به‌‌تبع آن، نرخ بیکاری‌شان کاهش می‌‌یابد.وی با بیان اینکه "بالا بردن مشارکت اقتصادی زنان نیازمند همکاری تمام دستگاه های
 اجرای در قوای سه گانه کشور است"، گفت: افزایش نرخ مشارکت اقتصادی البته مسئله‌ای نیست که صرفا افزایش یا کاهش آن در حوزه وظایف و اختیارات یک وزارتخانه یا نهاد باشد. بخش مهمی از فرآیند افزایش نرخ مشارکت اقتصادی نیازمند قانون‌گذاری است که در حوزه اختیارات قوه‌ مقننه
است. همچنین برای بهبود فضای کسب‌و‌کار قوه‌قضاییه نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
شانس دسترسی زنان به شغل مناسب نیست
مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان و خانواده، به ارتباط بین درآمد ملی و اشتغال زنان اشاره کرد و گفت: کشورهایی که معمولا دارای درآمد ملی بالایی هستند یا اقتصاد پیشرفته‌ای دارند درصد اشتغالی که می‌‌توانند برای زنان فراهم کنند، بالاست. وی افزود: در ایران زنان درحالی ‌که سهم بالاتری در تحصیلات عالیه طی سالیان اخیر به‌دست آورده‌اند، اما شانس دسترسی آنان به شغل و موقعیت‌های اقتصادی چندان مناسب نیست. ضمن اینکه باید بدانیم توسعه، زمانی واقعی است که "فراگیر و پایدار" باشد.
شاخص های توسعه متوازن
مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان و خانواده، به شاخص های توسعه متوازن و نقش زنان در این مهم اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: اگر در جامعه‌ای ضریب باسوادی، تندرستی، شاخص‌های تغذیه، تامین مسکن، ایجاد اشتغال و درآمد افزایش یابد اما توزیع آن در میان زنان و مردان متعادل نباشد، آن جامعه توسعه‌نیافته و به‌عبارتی ازنظر توسعه‌یافتگی نامتوازن است. به گفته وی، تحقیقات نشان می‌‌دهد که دولت‌ها با مشارکت فعال زنان، رشد اقتصادی بیشتری را به‌دست می‌‌آورند، شرکت‌ها با مدیران زن چه بسا به‌نحو مطلوب‌تری اداره می‌‌شوند، با حضور تعداد بیشتر زنان در پارلمان‌ها، فساد اقتصادی و سیاسی کمتری رخ می‌‌دهد وقوانین ناظر بر مسائل اجتماعی مانند سلامت، آموزش، حمایت از کودکان، حفظ محیط‌ زیست، رفع تبعیض و رفاه، بیشتر در دستور کار قرار می‌‌گیرد و حتی موافقتنامه‌های صلح ودوستی میان کشورها با مشارکت و مداخله زنان پایدارتر می‌‌شود.
توجه ویژه به ظرفیت‌های زنان درسیاست‌گذاری ها
نگین با بیان اینکه "وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای عملیاتی کردن برنامه‌هایی که درحوزه‌های کاری خود دارد، بیش از سایر وزارتخانه‌ها و نهادهای کشور نیاز به بهره‌مندی از ظرفیت‌های زنان دارد"، تصریح کرد: این وزارتخانه برای پیشبرد سیاست‌های رفاه اجتماعی به نقش و حضور زنان نیاز دارد. همچنین ضرورت دارد تا در توسعه بخش تعاون توجه ویژه‌ای به تعاونی‌های زنان صورت گیرد. درواقع اگر برای حمایت از این اقشار تدابیر مناسب و موثر اتخاذ نشود آثار ناگوار آن به ‌صورت مسائل حاد اجتماعی بروز خواهد کرد.
وی به ضرورت توجه ویژه به ظرفیت‌های زنان درسیاست‌گذاری ها اشاره کرد و گفت: «بالارفتن سن ازدواج»، «افزایش تعداد زنان سرپرست خانوار»، «کاهش سن زنان سرپرست خانوار»، «بالابودن نرخ بیکاری زنان به نسبت مردان»، «خدماتی شدن اشتغال زنان»، «تبعیض‌ها و نابرابری‌های جنسیتی»، «افزایش تجردزنان»، «بالابودن سطح فقر در بین زنان خودسرپرست به نسبت مردان خودسرپرست»، «عدم استفاده از ظرفیت‌های مدیریتی زنان»، «اعتیاد زنان»، «عدم توجه به نقش زنان در امر توسعه فراگیر» و... ازجمله مسائلی است که به ما تاکید می‌‌کند، باید درسیاست‌گذاری ها به وضعیت زنان توجه ویژه داشته باشیم.
آخرین وضعیت تعاونی های زنان
مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان و خانواده، در بخش دیگری از این گفتگو در پاسخ به سوالی به وضعیت تعاونی های
زنان اشاره کرد و از تاسیس و فعالیت ۲۳ شرکت تعاونی فراگیر ملی و ۴۲ شرکت تعاونی و اتحادیه تامین نیاز مشاغل خانگی در حوزه زنان خبر داد.وی افزود: ۴۲ شرکت تعاونی و اتحادیه تامین نیاز مشاغل خانگی در حوزه زنان وجود دارد که در گرایش‌های مختلفی نظیر فرش دستباف (یک طرح)، تامین نیاز تولیدکنندگان (۲۴ طرح)، تامین نیاز صنوف خدماتی (۳ طرح)، نساجی، چرم و پوشاک (۲ طرح) و صنایع دستی(۱۲ طرح) مشغول فعالیت هستند.نگین تعداد کل اعضای شرکت تعاونی و اتحادیه تامین نیاز مشاغل خانگی در حوزه زنان را ۹۹۳ نفر و میزان اشتغالزایی آنها را ۸۱۵ نفر ذکر کرد و گفت: سرانه اعضای این تعاونی‌ها ۲۴ نفر و سرانه اشتغال آنها معادل ۱۹ نفر است.مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان و خانواده، همچنین از تاسیس و فعالیت ۲۳ شرکت تعاونی فراگیر ملی در حوزه زنان با عضویت ۲۹۷۲ نفر خبر داد و گفت: این تعاونی‌ها در بخش‌های کشاورزی با (یک طرح)، خدمات (۳طرح)، صنعت (۱۲ طرح)، فرش دستباف(۳ طرح)، چند منظوره(۳ طرح) و تامین نیاز تولیدکنندگان فرش دستباف (یک طرح) مشغول به فعالیت هستند.
نگین با اشاره به وضعیت مشارکت زنان در سمت‌های مدیرعامل، هیات مدیره و بازرس تعاونی، گفت: بر اساس اطلاعات وارد شده به سامانه جامع آمارهای ثبتی وزارت تعاون، از تعداد کل ۷۹۸۱۵ نفر مدیرعامل تعاونی‌های فعال کشور، تعداد ۸۹۴۹ نفر معادل ۱۱درصد بانوان هستند.وی افزود: از ۲۵۷۵۷۸ نفر هیات مدیره تعاونی نیز ۴۰۰۶۷ نفر معادل ۱۶ درصد را بانوان و در سمت‌های بازرس نیز از مجموع ۱۶۶۳۱۶ نفر، ۲۱۴۱۲ نفر معادل ۱۳ درصد را زنان تشکیل می‌دهند.مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در امور بانوان و خانواده، در پایان از عضویت حدود ۴۰۰ هزار ایثارگر در تعاونی‌های فعال کشور خبر داد و گفت: از این تعداد ۹۳۶۷۶ نفر معادل ۲۳ درصد بانوان هستند.
 گفتگو از: حجت سوری
soorihojat@yahoo.com