ایران تشدید بازرسی ها را نمی پذیرد

گروه سیاسی- یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شب گذشته به ایران آمد. هرچند گفته می‌شود که سفر او عادی و مشابه دیگر سفرهایش به تهران است اما به هرحال این سفر در شرایطی خاص انجام شده است. در عین حال سفر آمانو درست زمانی انجام می‌گیرد که 13 سناتور جمهوریخواه در نامه‌ای به نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل خواستار بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تاسیسات نظامی جمهوری اسلامی ایران و همچنین تشدید راستی‌آزمایی از اجرای تعهدات ایران در چارچوب توافق هسته‌ای با شش قدرت جهانی، برجام شده‌اند. امضا‌کنندگان این نامه نیز نگرانی خود را از وضعیت کنونی بازرسی‌ها و راستی‌آزمایی برجام که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال اجراست، اعلام کرده‌اند در عین حال از سفیر آمریکا در سازمان ملل خواسته‌اند بر ضرورت پیگیری این بخش توافق هسته‌ای تاکید کند. از طرفی در اطلاعیه آژانس درباره این سفر آمده: «آمانو در دیدار با مقامات ایران به چگونگی بازرسی‌های آژانس از تاسیسات هسته‌ای ایران و نظارت بر توافق اتمی» خواهد پرداخت. به هر حال بحث بازرسی از مراکز نظامی ایران یکی از موضوعات اصلی است که مقامات آمریکا از جمله دونالد ترامپ طی هفته‌های اخیر بارها بر آن تاکید کرده‌اند. حتی تابستان گذشته نیز نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل به وین رفت و با آمانو درباره این موضوع گفت‌وگو کرد.
بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون امور بین‌الملل سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که آیا یوکیا آمانو زمینه‌ساز مطالبات غیرقانونی آمریکا برای بازرسی از مناطق نظامی ایران است، گفت: متاسفانه رویترز در این‌باره خبرسازی کرد و اصلا این‌طور نبود که مواضع آقای آمانو این‌گونه باشد. آمانو اعلام کرد، موضوعی به عنوان بازرسی از مراکز نظامی در برجام وجود ندارد.
وی افزود: این موضوع نه فقط در برجام، بلکه در پروتکل الحاقی و پادمان نیز مطرح نیست، آنچه اهمیت دارد این است که در مراکزی که فعالیت‌های هسته‌ای صورت می‌گیرد. آژانس می‌تواند در خواست کند و دسترسی داشته باشد و طبعا اگر جایی فعالیت هسته‌ای وجود ندارد خودبه‌خود از موضع درخواست‌های آژانس خارج می‌شود و نه فقط، درخواست دسترسی به حوزه نظامی بلکه بسیاری حوزه‌های دیگر نیز شامل این رویه می‌شود. کمالوندی ادامه داد: وقتی در جایی هیچ‌گونه فعالیت هسته‌ای صورت نمی‌گیرد، دلیلی بر ورود به آنجا وجود ندارد. در سال‌های گذشته در رسانه‌های بین‌المللی با تبلیغات بی‌پایه، وانمود کردند در سایت پارچین فعالیت‌هایی صورت می‌گیرد و در نهایت مجبور شدیم، یک‌بار برای همیشه به این موضوع پایان دهیم که چنین اتفاقی هم افتاد و این پرونده بسته شد و شورای حکام نیز آن را تایید کرد. معاون سازمان انرژی اتمی افزود: بر این اساس در آن مقطع دسترسی مدیریت‌شده‌ای در حد نمونه‌برداری دادیم و این پرونده بسته شد پس موضوع ورود به سایت‌های نظامی، موضوعی انحرافی است تا بتوانند صداهای مخالفی در ایران ایجاد کنند و با مبنا قرار دادن همان صداهای مخالف، درخواستی را روی میز قرار دهند. وی تاکید کرد: باید بسیار مراقب باشیم که گرفتار این‌گونه فضاسازی‌های رسانه‌ای نشویم چون اکنون در آژانس چیزی به نام بازرسی از سایت‌های نظامی مطرح نیست و هیچ‌گاه نیز نخواهد بود زیرا فعالیت‌های هسته‌ای ما متمرکز بر سایت‌های اعلام‌شده است که اطلاعاتش را به آژانس داده‌ایم. وی گفت: بر این اساس هیچ دلیلی وجود ندارد که بخواهند به جاهای دیگر اعم از نظامی و غیرنظامی دسترسی داشته باشند. سخنگو و معاون امور بین‌الملل سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وظایفش را حرفه‌ای، مستقل و بدون پذیرش فشارهای سیاسی به درستی انجام دهد. بهروز کمالوندی تصریح کرد: آژانس به علت ساختارش به طور مستمر تحت فشار قرار دارد؛ شورای حکام آژانس مانند شورای امنیت سازمان ملل متحد اعضای دائم دارد که بخش مهمی از بودجه این نهاد را تامین می‌کند و ممکن است از طرق مختلف به آن فشار آورند همچنان‌که آمریکا با فشارهای فراوان به یونسکو، کمک‌هایش را به این نهاد بین‌المللی قطع کرد و از آن بیرون آمد. وی این فشارها به آژانس را سیاسی دانست و افزود: انتظار ما این است که این نهاد بین‌المللی وظایفش را حرفه‌ای و مستقل به درستی انجام دهد همچنان‌که به‌طور مستمر در جلسه با مسوولان آژانس بر این موضوع تاکید کرده‌ایم.
کمالوندی همچنین درباره اهداف و برنامه سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران گفت: به‌طور دوره‌ای با مسوولان آژانس دیدار و گفت‌وگو می‌کنیم همچنان‌که اخیرا آقای صالحی با وی دیدار داشت و در مناسبت‌های مختلف با مسوولان این نهاد درباره موضوعات مختلف مانند مسایل مرتبط با برجام، موضوعات پادمانی و مسایل پروتکلی دیدار و گفت‌وگو می‌کنیم. معاون سازمان انرژی اتمی با اشاره به طرح مباحث مخالف برجام از جانب هیات حاکمه آمریکا و رویدادهای مرتبط با آن افزود: سفر امشب آقای آمانو می‌تواند تلاشی برای تقویت برجام و بااهمیت باشد.


وی در پاسخ به اینکه مقامات کشورمان از آقای آمانو برای دفاع از حقوق هسته‌ای کشورمان در برابر هجمه‌های آمریکا چه انتظاری دارند، اظهار داشت: انتظار ما این است که آژانس وظایف حرفه‌ای‌اش را انجام دهد کما‌اینکه تاکنون انجام داده و در هشت گزارش، پایبندی کشورمان را به برجام اعلام کرده است. کمالوندی افزود: تعهداتی را که پذیرفته‌ایم، انجام می‌دهیم گرچه اجرای این تعهدات منوط به این است که طرف‌های مقابل هم تعهدات‌شان را تمام و کمال انجام دهند.
وی گفت: پس از روی کار آمدن آقای ترامپ به علت مواضعی که اتخاذ کرد، برخی مخالفت‌ها در داخل آمریکا و حتی در عرصه بین‌الملل با مواضع او و در حمایت از برجام در کشورهای مختلف و حتی در اتحادیه اروپا شکل گرفت. البته سیاست‌های خود را بر این اساس تنظیم نمی‌کنیم. سیاست‌های ما صرفنظر از حمایت‌های دیگر کشورها مستقل است و آنچه فکر می‌کنیم اصولی است، انجام می‌دهیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: خوشبختانه می‌بینیم که اقبال بسیار خوبی در حمایت از برجام در سطح جهانی شکل گرفته و این سبب اقدامات متناقض هیات حاکمه آمریکا شده است و مواضع‌شان قطعا به خودشان نیز کمکی نمی‌کند. کمالوندی با اشاره به اجرای کامل تعهدات کشورمان و تایید هشت‌باره آن از جانب آژانس تاکید کرد: از طرف‌های مقابل، آژانس، اتحادیه اروپا و کشورهای مختلف انتظار داریم تعهدات‌شان را انجام دهند. وی همچنین درباره مطالبه تشدید بازرسی‌های هسته‌ای از کشورمان از جانب شماری از سناتورهای آمریکایی گفت: 13 سناتور چنین درخواستی را مطرح کردند آنان ممکن است خواسته‌هایشان را به ذهن یا به زبان آورند و در این مورد ممکن است حتی آن را در قالب قطعنامه یا قانون تصویب کنند اما آنچه اهمیت دارد، این است که جمهوری اسلامی ایران سیاست‌های خودش را دارد. کمالوندی افزود: در مبانی ما هیچ‌گاه مساله سلاح هسته‌ای مطرح نبوده و نیست و ما در این خصوص فتوا داریم بنابراین این مطالبی که بیان می‌شود، برای فضاسازی در عرصه بین‌المللی است زیرا عملا در وضعی قرار گرفته‌اند که نمی‌توانند از تبلیغات 10، 12 ساله‌ای که روی آن کار کردند، استفاده کنند. معاون سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: آنان سعی می‌کنند فضای تبلیغاتی علیه کشورمان را در سطح رسانه‌ای و بین‌المللی احیا کنند اما تلاش بیهوده‌ای است. وی این‌گونه ادعاها را غیرقابل اعتنا دانست و در عین حال توصیه کرد: رسانه‌های ما در این خصوص روشنگری کنند که این پرونده چه مسیری را طی کرده و اکنون در چه وضعی قرار داریم. همچنین باید بیان کنیم که بسیاری از این اتهاماتی که قبلا مطرح بود، پاک شده و کشورمان به تعهداتش پایبند بوده است همچنان‌که آژانس با بازرسی‌های بسیار از مراکز هسته‌ای کشورمان هر سه ماه یک بار، در هشت گزارش این پایبندی را تایید کرده است.