تهدید بالقوه برای آمریکا

دکتر صلاح‌الدین هرسنی*- طرح مقابله با برنامه موشکی ایران و اجرای تحریم‌های بین‌المللی با ۴۲۳ رای مثبت و تنها دو رای منفی در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شد. به موجب این طرح، واشنگتن موظف است ظرف ۳۰ روز پس از هر آزمایش موشکی ایران، به کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان و کمیته روابط خارجی سنا گزارش دهد که تا چه میزان آزمایش موشک‌های بالستیک ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت همخوانی داشته است.تصویب این طرح به معنای آن است که راهبرد انزوا و مهار آمریکا علیه ایران ادامه خواهد داشت با این تفاوت که مسیر این مقابله با شرایط گذشته که مواضع ضدبرجامی ترامپ و برخی از اعضای کلیدی کنگره محرک آن بود، همانند نیست. به عبارت دیگر آمریکا و کنگره تحت تسلط جمهوریخواهان، راهبرد مقابله با ایران را از مسیر غیر‌برجامی ادامه می‌دهند. آن‌گونه که پیداست، علت اصلی برای این اقدام جدید کنگره، استناد به ماده 2231 قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است که به تصریح این آزمایش‌ها و مشخصا آزمایش موشکی اخیر ایران ناقض این قطعنامه و مشخصا ناقض روح برجام است. طبق قطعنامه 2231 شورای امنیت، ایران مجاز به انجام فعالیت‌های مربوط به آن دسته از موشک‌های بالستیک که توانایی حمل کلاهک هسته‌ای دارند، نیست بنابراین ایران نمی‌تواند در فعالیت‌های مربوط به هر گونه موشک‌های بالستیک درگیر شود. جدای از قطعنامه 2231 که مستمسکی برای اقدام جدید آمریکا علیه ایران شده است، توانایی‌های بالقوه ایران در برنامه موشکی، عاملی کلیدی در پیگیری راهبرد انزوا و مهار علیه ایران شده است چراکه دکترین موشکی ایران در گذشته بیشتر به منظور بازدارندگی و نمایش قدرت و پرستیژ اجرا می‌شد اما در وقت حاضر نوعی تغییر در کارکرد برنامه موشکی ایران به وجود آمده است به این معنی ایران در راستای تعقیب و تحقق دکترین دفاعی خود از لاک دفاعی خارج شده و به روش آفندی و تهاجمی عملا برای امنیت خود در برابر تهدیدات مقابله می‌کند. البته خروج از وضعیت پدافندی و دفاعی همه نگرانی‌های آمریکا و متحدانش در منطقه نیست چراکه ایران توانسته از ساخت موشک‌های حجمی و بردی به سمت موشک‌های دقیق نقطه‌زن یا همان هدف‌زن حرکت کند. بنابراین ساخت چنین موشک‌هایی می‌تواند سیاست‌های ایالات متحده را در این زمینه پیچیده‌تر کند و منافع حیاتی موردنظر آن و متحدانش را در منطقه هدف قرار دهد. در شرایط حاضر بیشترین تاثیرات مخرب توان موشکی ایران از یک طرف متوجه آمریکا و از طرف دیگر تهدیدی بالقوه برای متحدان آن در خاورمیانه است. بدون تردید بیشترین تبعات این اقدام مجلس نمایندگان بیشتر از همه متوجه آمریکاست چراکه ایران این دست از برنامه‌ها را در نظم آنارشیک ساختار نظام بین‌الملل حق دفاعی خود می‌داند و آن را برای افزایش قدرت دفاعی خود به‌کار می‌گیرد.
* مدرس علوم سیاسی
و روابط بین‌الملل
S.Harsani.k@gmail.com