رفت و آمدها در پالایشگاه خلیج‌فارس جنجال‌ساز شد؛

«جهان صنعت»- بنزین در طول بیش از یک دهه گذشته تاکنون بیش از آنکه یک فرآورده نفتی باشد به یک محصول امنیتی برای صنعت نفت و کشور تبدیل شده و چه در طول دوران تحریم که بسیاری از کشورهای اروپایی فروش بنزین را به ایران متوقف کردند و چه در دوران پسابرجام که غربی‌ها فروش بنزین به ایران را آزاد کردند و البته رکورد واردات این فرآورده استراتژیک نفتی هم در کشور شکسته شده است.
آمارهای رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران نشان می‌دهد در طول هفت ماهه نخست امسال متوسط مصرف روزانه بنزین کشور به بیش از 81 میلیون و 400 هزار لیتر در روز رسیده است.
از سوی دیگر همزمان با فرا رسیدن فصل بازگشایی مدارس، متوسط مصرف فرآورده‌مان تقطیر پالایشگاه‌های نفت کشور به حدود 83 میلیون و 300 هزار لیتر در روز رسیده است و در مجموع از ابتدای فروردین‌ماه امسال تاکنون مصرف بنزین در کشور جهشی حدود هشت درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه می‌کند.
رکوردزنی مصرف بنزین در 7 ماهه امسال


جالب است بدانید که در طول هفت ماهه نخست امسال برای جبران کسری تولید و مصرف بنزین در کشور به طور متوسط روزانه حدود 10 تا 12 میلیون لیتر از این فرآورده نفتی واردات شده است.
در این بین امیدتمامی مسوولان و مدیران اقتصادی دولت و به ویژه صنعت نفت برای توقف واردات بنزین و حتی در گام نخست خودکفایی از واردات یکی از پرطرفدارترین فرآورده‌های نفتی، بهره‌برداری از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس بود. اردیبهشت‌ماه امسال فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس با ظرفیت تولید روزانه 12 میلیون لیتر بنزین توسط رییس‌جمهور در مدار بهره‌برداری قرار گرفت و پیش‌بینی می‌شد با تکمیل مراحل ساخت و راه‌اندازی فاز اول این پالایشگاه میعانات گازی، تا پایان سال‌جاری فاز دوم پالایشگاه خلیج‌فارس در مدار بهره‌برداری قرار گیرد که در این صورت ایران نه تنها از واردات بنزین به صورت کامل خودکفا می‌شد حتی امکان صادرات این محصول نفتی هم برای کشور فراهم می‌شد.
همزمان با مرور این تغییر و تحولات در تولید، عرضه و مصرف بنزین در ایران، در طول چهار ماه گذشته رفت و آمدهای متعدد مدیریتی در پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس با میدان‌داری شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) وابسته به سازمان تامین اجتماعی (شستا) در بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات گازی جهان به وقوع پیوست، به طوری که بعد از راه‌اندازی موفق فاز اول این پالایشگاه توسط مدیران منصوبه مجموعه وزارت نفت با 51 درصد سهام پالایشگاه خلیج‌فارس به یک‌باره تاپیکو تغییرات جدید مدیریتی را به این پالایشگاه تحمیل کرد و درحالی که انتظار می‌رفت تیمی موفق به راه‌اندازی فاز اول پالایشگاه خلیج‌فارس شده بود، حفظ و صیانت شود نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه با تغییر مدیریت، ‌مرتضی امامی‌ به عنوان مدیرعامل مورد حمایت تاپیکو و یکی از سهامداران اصلی، سکان ساخت پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را بر عهده گرفت.
با گذشت حدود چهار ماه از این تغییرات مدیریتی نه تنها ورود مدیران جدید مورد حمایت تاپیکو در پالایشگاه خلیج‌فارس منجر به رونق توسعه فاز‌های اول و دوم این پالایشگاه میعانات گازی نشد که حتی میزان تولید روزانه بنزین از هفت میلیون لیتر خرداد‌ماه امسال به 5/3 میلیون لیتر در روز طی مهرماه کاهش یافته است. با افت تولید و وجود مشکلات متعدد و حاشیه‌های گسترده در روند ساخت فازهای اول و دوم پالایشگاه خلیج‌فارس، ‌علیرضا صادق‌آبادی، مدیرعامل جدید شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی هفته گذشته اقدام به تغییر مدیرعامل پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس و اعمال تغییراتی در ترکیب هیات مدیره این پالایشگاه کرد. اما این تغییر مدیریتی همچون آتش زیر خاکستری بود که منجر به موضع‌گیری سفت و سخت هلدینگ تاپیکو به عنوان نماینده سازمان تامین اجتماعی علیه وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران شده است.
تاپیکو: تغییرات مدیریتی قانونی بوده اما عرف نیست
محمدحسن پیوندی روز گذشته در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر در واکنش به تغییر و تحولات جدید مدیریتی در پالایشگاه خلیج‌فارس، گفت: روز جمعه از طریق یکی از سایت‌های خبری متوجه شدم آقای صادق آبادی، مدیر‌عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در سفری به بندر‌عباس علاوه بر مدیر‌عامل دو عضو هیات مدیره پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را تغییر داده است. مدیر‌عامل شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) با اعلام اینکه مدیرعامل پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بعد از بازدید از پالایشگاه با حضور سه عضو هیات‌مدیره از پنج عضو تشکیل جلسه داده و آقای امامی مدیر‌عامل پالایشگاه را از کار برکنار و آقای دادور را به سمت مدیر‌عاملی این پالایشگاه منصوب کرده است، در تشریح میزان سهام سهامداران پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس افزود: در این پالایشگاه 49 درصد سهام متعلق به شرکت تاپیکو وابسته به تامین اجتماعی، 33 درصد متعلق به صندوق بازنشستگی نفت و 18 درصد نیز متعلق به شرکت پالایش و پخش است.
این مقام مسوول ادامه داد: دو ماه پیش بود که پس از راه‌اندازی فاز یک پالایشگاه به خواست خود وزارت نفت تیم قبلی مدیریت پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس تغییر کرد و آقای امامی از مجریان منطقه پارس‌جنوبی و مورد وثوق وزارت نفت به عنوان مدیر‌عامل معرفی شد.
وی تاکید کرد: برای تغییر مدیر‌عامل پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس از تامین اجتماعی به عنوان سهامدار 49 درصدی این پالایشگاه استعلامی نشد و ما هیچ اطلاعی از این تغییرات نداشتیم. مدیر‌عامل شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) گفت: این اتفاق برای ما غریب است چرا‌که تاکنون همراهی خوبی با وزارت نفت در تامین مالی پالایشگاه داشتیم و چیزی که باعث گلایه ما شده، این است که حتی یک تلفن در این زمینه به ما نشد. پیوندی درباره قانونی بودن اقدام شرکت پالایش و پخش افزود: با توجه به اینکه طرف دولتی 51 درصد سهام پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را در اختیار دارد، کار قانونی است و مدیریت با آنهاست اما آن چیزی که عجیب به نظر می‌رسد و ما نفتی‌ها به آن اعتقاد داریم رعایت عرف و استانداردهای حرفه‌ای است و اقدامی که انجام شد، کاری غیر‌عادی در روزی تعطیل است.
وی گفت: البته بسته شدن دفتر تهران پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس نیز می‌تواند تاثیر منفی‌ای روی اعتماد ما داشته باشد.
پیوندی افزود: پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس یک پالایشگاه ساده نیست بلکه یک پالایشگاه منحصر به فرد در دنیاست. پروژه‌ای ملی است که مشتری اصلی تولیدات 9 منطقه از پارس‌جنوبی است.
این مقام مسوول با اشاره به بندهای 12 و 13 قانون رفع موانع تولید گفت: بر اساس این قانون می‌توان 10 درصد تخفیف به مراکز تولیدی داد که اکنون همه پالایشگاه‌ها از پنج درصد تخفیف استفاده می‌کنند‌ اما برای پالایشگاه، ستاره خلیج‌فارس به عنوان یک طرح ملی باید این تخفیف کامل در نظر گرفته شود تا زمینه برای تکمیل آن به وجود آید.
پیوندی با اشاره به شرایط سخت زمان تحریم برای فروش میعانات گازی تاکید کرد: با به سرانجام رسیدن پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس مشتری اصلی میعانات گازی این پالایشگاه است و با اتمام سه فاز اصلی آن 36 میلیون لیتر بنزین یورو4 در آن تولید خواهد شد که این 36 میلیون لیتر یعنی نصف بنزین مصرفی در کشور.
وی گفت: با سهامداران دیگر در این پالایشگاه همکاری کاملی داشتیم و بخش قابل توجهی از انرژی خود را صرف این موضوع کردیم. آقای امامی هم که به اصرار خود وزارت نفت در شهریور‌ماه منصوب شد، با آماده کردن گزارش‌هایی در دو ماه اخیر تلاش خوبی داشت.
مدیر‌عامل شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) افزود: البته این پالایشگاه بیش از 10 سال در حال ساخت است و به دلیل شرایط آب و هوایی بخشی از تجهیزات آن در مناطق گرم و شرجی جنوب دچار خوردگی شده است. بر این اساس نیاز به بررسی جوانب و تهیه گزارش از آخرین وضعیت آن بود اما نمی‌دانیم چرا چنین تصمیمی برای تغییر مدیریت گرفته شد.
پیوندی درباره وضعیت تامین منابع مالی و مشکلات سرمایه‌گذاری در پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس گفت: مشکل مالی به طور کلی در این پروژه وجود دارد اما انتظار داشتیم با فروش بنزین از تولیدات پالایشگاه این مشکل حل شود اما این انتظار برآورده نشد. البته در این پروژه جمعیت قابل توجهی شامل 10 هزار نفر کار می‌کنند که چند ماه قبل مشکل پرداخت نشدن حقوق آنها مطرح بود که تلاش کردیم این مشکل، حل شود.وی با اشاره به تاثیر تحریم بر تامین منابع مالی برای پالایشگاه افزود: تولید بنزین در حد انتظار نبود و فاینانس خارجی نیز به دلیل تحریم امکان‌پذیر نشد، در عین حال از طریق اوراق بهادار نیز با توجه به سررسید آنها امکان پرداخت میسر نشد.
مدیر‌عامل شرکت سرمایه‌گذاری نفت،‌ گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) آخرین آمار تولید بنزین پالایشگاه را حدود 10 میلیون لیتر در روز عنوان کرد و گفت: برای تامین مجدد منابع مالی مورد نیاز مجبور به رجوع دوباره به بازار سرمایه شدیم و در این زمینه از چیزی فروگذار نکردیم.
پیوندی درباره بسته شدن دفتر تهران پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس تصریح کرد: بر اساس اطلاعیه مدیر‌عامل جدید، این دفتر تا اطلاع ثانوی تعطیل است.وی گفت: اینکه برخی می‌گویند مدیر‌عامل سابق نجومی‌بگیر بود، درست نیست چرا‌که وی تازه دو ماه بود که منصوب شده بود و بر اساس استانداردهای وزارت نفت به وی پرداخت می‌شد.مدیر‌عامل شرکت سرمایه‌گذاری نفت،‌ گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) افزود: البته این نوع تغییر مدیریتی شائبه نجومی‌بگیر بودن وی را به وجود آورده است و ما در نامه‌ای با امضای آقای ترکان به وزیر نفت این مساله را مطرح کردیم و گفتیم که این نوع تصمیم‌گیری‌ها می‌تواند به امنیت شغلی و اطمینان مدیران لطمه بزند.پیوندی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را سمبل واقعی اقتصاد مقاومتی معرفی کرد و ادامه داد: اقتصاد مقاومتی یعنی جلوگیری از خام‌فروشی و این پالایشگاه ماده خام را به سوخت کشور تبدیل می‌کند.