نخستین واکنش بازار موبایل به اجرای طرح رجیستری؛

گروه فناوری- بازار گوشی تلفن‌همراه در نخستین روز اجرای طرح رجیستری با هیجان‌هایی روبه‌رو شد و باعث شد مغازه‌داران، گوشی‌های موجود در انبار را به قیمت مناسب و بدون توجه به افزایش نرخ دلار، عرضه کنند‌. همچنین برخی از فروشندگان با ترس از فعال‌نشدن گوشی‌هایی که در انبار‌های خود نگهداری می‌کنند اقدام به باز کردن بسته‌های آکبند و فعال کردن این گوشی‌ها با سیم‌کارت‌های خود کرده‌اند و قصد دارند رجیستری را به نوعی دور بزنند‌.
فاز نخست طرح ثبت و شناسه‌دار کردن گوشی‌های موبایل با هدف ساماندهی این بازار، از روز جمعه ٢٨ مهرماه و با پایش آخرین شناسه‌های ترکیبی از گوشی و سیم‌کارت در شبکه اپراتورهای موبایل شروع شده است‌.
براین اساس قرار است پس از مانیتورینگ شبکه برای شناسایی شناسه ترکیبی سیم‌کارت و گوشی‌هایی که هم‌اکنون در شبکه فعال است، از دوم آبان‌ماه بررسی و تشخیص اصالت چند مدل گوشی در دستور کار قرار گیرد‌. به این معنی که از دوم آبان قرار است مدل‌هایی از چند برند گوشی که به صورت قاچاق وارد کشور شده‌اند، ممنوعه اعلام شود و در صورت عدم ثبت در سامانه گمرک، امکان استفاده از آن در شبکه مخابراتی کشور وجود نداشته باشد‌.
واکنش بازار به اجرای رسمی طرح رجیستری


بررسی‌ها نشان می‌دهد که با وجود پیش‌بینی برای حضور خریداران در بازار گوشی پس از اعلام طرح رجیستری، بازارهای موبایل روز اول اجرای طرح رجیستری را با استقبال نه چندان گرم مشتریان آغاز کردند. از سوی دیگر با وجود آنکه طرح رجیستری از روز گذشته آغاز شده اما بخش قابل توجهی از فعالان بازار از جزییات این طرح و زمان دقیق اجرای آن بی‌اطلاع‌اند‌.
در این فضا شماری از مشتریان نیز نسبت به تبعات خرید گوشی قاچاق، احساس نگرانی کرده و در مورد نتایج اجرای طرح و مشکلاتی که ممکن است با آن مواجه شوند، ابهام دارند‌. این درحالی است که فروشندگان موبایل در مقابل این پرسش‌ها واکنش‌های متفاوتی داشته‌اند و بخشی از آنها، اجرای طرح را جدی نگرفته و معتقدند مثل سال‌های گذشته طرح با شکست مواجه خواهد شد و جای نگرانی نیست‌.
از سوی دیگر برخی از فعالان بازار، اجرای طرح رجیستری را قطعی دانسته و مشتریان را به خرید و فعال‌سازی هرچه سریع‌تر گوشی‌ها تشویق می‌کنند‌. در این میان تعدادی از نمایندگی‌ها و فروشندگان نیز که مدعی‌اند اجناس آنها به صورت قاچاق وارد کشور نشده، از اجرای طرح رجیستری، نگران نیستند‌.
گوشی‌هایی که از حالت آکبند خارج شدند
برخی فعالان بازار نیز می‌گویند که از چند روز پیش بعضی از فروشندگان اقدام به باز کردن بسته‌بندی گوشی‌های قاچاق و فعال کردن آنها از طریق قرار دادن سیم‌کارت کرده‌اند‌. این گوشی‌ها اکنون از حالت آکبند خارج شده‌اند بنابراین مردم باید پیش از خرید، از پلمب بودن آنها اطمینان حاصل کنند‌.
البته این کار بسیار سختی است و براساس گزارشات برخی فروشندگان به قدری در بسته‌بندی مجدد این کالا ماهر هستند که حتی تشخیص اینکه این اجناس آکبند اصلی بوده‌اند یا خیر برای فعالان بازار نیز مشکل است‌.
جو روانی ایجاد شده برای آیفون و سامسونگ
بررسی‌ها نشان می‌دهد عمده نگرانی‌های بازار مربوط به دو برند اپل و سامسونگ است که بیشترین سهم را در بازار گوشی موبایل کشور دارند و با وجود اینکه هنوز اسامی مدل‌های اولیه اجرای طرح رجیستری اعلام نشده، فعالان بازار پیش‌بینی می‌کنند که ممکن است مدل‌های جدید این دو برند در وهله اول، برای تشخیص اصالت مورد تست قرار گیرند‌.
در این زمینه از چند روز قبل و با نزدیک شدن به آغاز طرح رجیستری، قیمت بعضی از مدل‌های گوشی همراه از جمله آیفون در بازار افزایش یافته است‌. بسیاری از کارشناسان می‌گویند این افزایش قیمت بیشتر تحت تاثیر جو روانی است و طی روزهای آینده فروکش می‌کند‌.
تغییر قیمت آیفون به دلیل افزایش نرخ دلار
مهدی محبی، رییس اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی با بیان اینکه تاثیر خاصی پس از اعلام طرح رجیستری در بازار تلفن‌همراه مشاهده نمی‌شود، به مهر گفت: فعلا تا اعلام مدل‌های اولیه گوشی، بازار در آرامش به سر می‌برد و پس از آن نیز امیدواریم بدون مشکل، شاهد اجرای موفق طرح باشیم‌.
وی با بیان اینکه هیچ‌گونه افزایش قیمتی در بازار گوشی دیده نمی‌شود، گفت: افزایش قیمت احتمالی برند آیفون نیز به دلیل تغییر نرخ ارز است و این موضوع ارتباطی با طرح رجیستری ندارد‌.
محبی در مورد برخی گمانه‌زنی‌ها برای افزایش قیمت ۱۰ تا ۱۵ درصدی گوشی موبایل پس از اجرای طرح رجیستری افزود: احتمالا این افزایش قیمت وجود دارد چراکه گوشی‌هایی که تاکنون به صورت قاچاق وارد بازار می‌شد از این پس باید با پرداخت هزینه واردات که حدود ۱۵ تا ۱۷ درصد است، وارد کشور ‌شود و به همین دلیل افزایش قیمت گوشی پس از اجرای کامل طرح، معمول است‌.
قیمت گوشی در بازار موبایل مناسب شد؟
فرزاد یزدیان‌کاشانی، فعال بازار موبایل در مورد واکنش بازار به آغاز طرح رجیستری گوشی‌های تلفن‌همراه گفت: با توجه به آنکه رجیستری گوشی موبایل در مرحله اول تنها مربوط به پایش وضعیت شبکه است، هنوز تاثیر چندانی در وضعیت بازار خرید و فروش گوشی دیده نمی‌شود‌.
وی با بیان اینکه این طرح به صورت مرحله‌ای انجام می‌شود و قرار است پس از مرحله پایش، برخی مدل‌ها برای فیلتر شدن اعلام شوند، افزود: تاکنون هیچ گوشی‌ای از گردونه خارج نشده و تا اعلام مدل‌های گوشی برای حذف از شبکه، بازار همچنان حالت ثبات خواهد داشت‌.
این کارشناس ارشد صنایع مخابراتی با اشاره به اینکه تنها تاثیر فعلی این طرح، عدم افزایش قیمت گوشی با وجود افزایش قیمت دلار است، گفت: از آنجا که قرار است در اوایل آبان‌ماه، مدل‌های گوشی برای حذف از شبکه اعلام شود، فروشندگان برای نگهداری گوشی‌ها در انبار ریسک نمی‌کنند‌.
وی ادامه داد: به دلیل اینکه ممکن است گوشی‌های موجود در انبار مغازه‌داران، از گردونه خارج شود، آنها مجبورند بدون توجه به افزایش نرخ دلار و بدون افزایش قیمت، گوشی‌ها را به فروش برسانند‌. به همین دلیل هم‌اکنون گوشی موبایل با قیمت مناسب در بازار فروخته می‌شود‌.
یزدیان‌کاشانی با تاکید براینکه رجیستری گوشی موبایل باعث می‌شود معضل قاچاق در این بخش بی‌اثر شود، اضافه کرد: اگر عمر مفید هر گوشی را چهار سال درنظر بگیریم، کشور سالانه به ۱۵ تا ۲۰ میلیون دستگاه گوشی نیازمند است که هم‌اکنون در این بازار ۹ درصد گوشی‌ها از مبادی رسمی و ۹۱ درصد به صورت قاچاق تامین می‌شوند‌.
این فعال بازار تلفن‌همراه ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود در صورت حذف کالای قاچاق از این بازار، شاهد افزایش قیمت ۱۰ درصدی گوشی باشیم که البته با توجه به اینکه گوشی‌ها دارای خدمات پس از فروش خواهند شد و به صورت کاملا اصلی به دست مصرف‌کننده می‌رسند، این افزایش قیمت، ارزنده خواهد بود‌.
وی با اشاره به حذف ارز مبادله‌ای در بخش گوشی موبایل، اضافه کرد: با اجرای رجیستری مغازه‌دار باید ۱۵ درصد از ارزش کالای خریداری‌شده را از طریق سامانه‌ای که در گمرک طراحی شده به عنوان عوارض ورود پرداخت کند‌.
به گفته وی در حال حاضر استعلام از طریق سامانه ۳۰۰۰۸۸۸۷ و سایت گمرگ جمهوری اسلامی به نشانی www.irica.ir امکان‌پذیر است‌.