روزنامه ابتکار
1396/07/20
در گفت و گو با سفیر اسبق ایران در مقرر اروپایی سازمان ملل ، سناریوهای احتمالی ترامپ در مورد برجام بررسی شد
آخرین رایزنی‌ها برای نجات برجام از دستان ترامپخرم: اروپایی‌ها تلاش دارند در وضعیتی قرار بگیرند که در آینده شریک جرم ترامپ محسوب نشوند
محمدرضا ستاری
با آغاز شمارش معکوس برای اعلام موضع قطعی دونالد ترامپ در مورد برجام، تحرکات دیپلماتیک بین‌الملل برای تاثیرگذاری بر رای نهایی ترامپ به صورت حساس‌تری پیگیری میشود. در همین رابطه شامگاه سه شنبه ترزا می نخست وزیر بریتانیا طی تماسی تلفنی با رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که لندن در کنار سایر شرکای اروپایی از ادامه برجام حمایت می‌کند، چرا که این توافق برای امنیت منطقه اهمیتی حیاتی دارد.
از سوی دیگر پس از جنجالی که میان ترامپ و باب کروکر رئیس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی سنا بر سر برجام در گرفت، روز گذشته قانون‌گذاران دموکرات کنگره با دعوت از جان کری و ارنست مونیز به عنوان وزرای خارجه و انرژی دولت اوباما و همچنین وندی شرمن معاون سابق وزارت خارجه در مورد تصمیم نهایی ترامپ و همچنین واکنش‌های احتمالی ایران در صورت عدم اعلام پایبندی به توافق هسته‌ای به گفت و گو و رایزنی پرداختند.
بوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس نیز که روز گذشته میزبان علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان بود، پیش از این دیدار در گفت و گوی تلفنی با محمدجواد ظریف و پس از آن رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا به تعهد کشورش نسبت به اجرای برجام تاکید و اعلام کرد که این توافق حاصل سیزده سال دیپلماسی دشوار بود و ما آمریکا را ترغیب می‌کنیم که در جهت حفظ آن تلاش کند.
بررسی‌های ایران صورت گرفته و نگرانی وجود ندارد
در همین راستا محمدجواد ظریف نیز دیروز در صحن
غیر علنی مجلس در مورد تحولات برجام به نمایندگان گفت: ایران آمادگی انجام هرگونه اقدام متناسب با تصمیمات آمریکا نسبت به برجام را دارد. محمد جواد جمالی عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این رابطه به ایسنا می‌گوید: وزیر خارجه کشورمان تصمیمات احتمالی ترامپ درباره برجام را برای نمایندگان مطرح کرد و درعین حال گفت که هیچ کدام از این موارد ممکن است به صورت صد در صد رخ ندهد. پس نمی توان قاطعانه گفت که هرکدام از تصمیمات احتمالی پیش‌روی ترامپ اجرایی می شود یا خیر. براساس توضیحات ارائه شده ممکن است ترامپ در سخنرانی خود ادعا کند ایران به تعهداتش در برجام عمل نکرده یا اینکه روح برجام را نقض کرده است. البته این گمانه زنی‌ها را می‌توان براساس صحبت‌هایی که از گوشه و کنار شنیده می شود، مطرح کرد.
جمالی تصریح کرد: آقای ظریف در این جلسه گفت که ناراحتی و عصبانیت ترامپ به این دلیل است که ایران در سطح منطقه بسیار مقتدر بوده و رئیس‌جمهوری آمریکا از این اقتدار ناراحت است. ظریف همچنین تاکید داشت که همه ارکان برای هر گونه تصمیم آمریکا متعهد بوده و آمادگی دارد. بررسی های لازم نیز صورت گرفته و نگرانی نیز وجود ندارد. محمدرضا تابش نماینده مردم اردکان نیز روز گذشته در صفحه فضای مجازی خود به نقل از ظریف نوشت: همه تحولات پیرامونی برجام درعالی ترین سطوح تصمیم گیری رصد می شود و اقدامات ما مقتدرانه و عقلانی خواهد بود.
شرکای برجام در حال فاصله گرفتن از ترامپ هستند
در مورد تصمیم ترامپ در خصوص اعلام پایبندی و یا عدم پایبندی ایران به توافق هسته‌ای گمانه‌زنی‌های بسیاری وجود دارد. سخنگوی کاخ سفید روز سه شنبه مجدداً تصریح کرد که ترامپ تصمیم خود را گرفته و استراتژی دولتش را در قبال ایران مشخص کرده است. در این رابطه بسیاری از کارشناسان معتقدند که ترامپ با توجه به اجاع جهانی حمایت از برجام به احتمال زیاد این مساله را به کنگره واگذار کرده و خود از اعلام صریح موضع خودداری خواهد کرد. دکتر سیدعلی خرم سفیر اسبق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل و استاد حقوق بین‌الملل در خصوص اقدامات احتمالی و توان رئیس جمهوری آمریکا برای کارشکنی در قبال برجام به «ابتکار» می گوید: ترامپ اکنون در حال نوعی تک روی در فضای بین‌المللی بوده و نشان می‌دهد که قصد دارد بر خلاف منطق و حقوق بین‌الملل، اقدامی را انجام دهد که تمام دنیا با آن مخالف هستند. وقتی یک توافق چند جانبه بین‌المللی منعقد میشود، تمام طرفین این توافق موظف هستند که به تعهدات خود پایبند باشند، حتی اگر دولت‌ها در این میان تغییر کند. در این خصوص میان ترامپ و اوباما در مورد توافق هسته‌ای تفاوتی وجود ندارد و از منظر حقوقی این دولت آمریکا بوده که برجام را قبول کرده است.
لذا به اعتقاد من ترامپ از لحاظ حقوقی نمی‌تواند پاسخی به سایر شرکای برجام داشته باشد. به همین دلیل است که شاهدیم سایر طرفین برجام هر روز نسبت به تصمیم احتمالی دولت آمریکا به رئیس جمهوری این کشور هشدار می‌دهند و سعی دارند که وی را قانع کنند که خروج یکجانبه از برجام از لحاظ حقوقی عملی نیست. در همین راستا سه شنبه شب دیدیم که ترزا می نخست وزیر انگلیس که همواره همراه آمریکا بوده در برابر دو موضوع حقوق بین‌الملل و صلح جهانی در مقابل ترامپ قرار گرفته و قصد ندارد شرایطی بپذیرد که در آینده به عنوان شریک جرم ترامپ به حساب بیاید. به همین دلیل است که انگلیس و سایر شرکای اروپایی برجام در حال فاصله
گرفتن از اقدامات و اظهارنظرهای ترامپ هستند.
راه حقوقی نقض برجام برای ترامپ بسته است
خرم در ادامه صحبت‌های خود تصریح کرد: اکنون بحث خارج شدن آمریکا از برجام مطرح نیست، بلکه بحث بر سر این است که ترامپ آیا پایبندی ایران به برجام را می‌پذیرد یا خیر؟ اگر ترامپ بخواهد به متن توافق هسته‌ای استناد کند، حق اظهارنظر در مورد پایبندی یا عدم پایبندی ایران به برجام را ندارد. از منظر ساختار بین‌المللی تنها آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که می‌تواند از لحاظ حقوقی پایبندی یا عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام کند و پس از آن دولت‌های دیگر قادرند تنها از لحاظ سیاسی واکنش خود را نشان دهند. در نتیجه هر کشوری در قبال برجام قادر است در حیطه وظایفش عمل کرده و شخص رئیس جمهوری آمریکا نمی‌تواند در جایگاه حقوقی نشسته و نقض توافق هسته‌ای از سوی ایران را اعلام کند.
لذا این راه برای ترامپ بسته است. در نتیجه وی می تواند اعلام کند که ایران روح برجام را نقض کرده است که در این صورت ممکن است از نظر سیاسی بتواند جلب حمایت سایر شرکای برجام را داشته باشد؛ ولی از منظر حقوقی باز هم تاکید دارم که قادر به این کار نخواهد بود؛ چرا که روح برجام با متن آن متفاوت بوده و نمی‌تواند منشاء تحریم‌ها علیه ایران قرار بگیرد.
از این جهت دست دولت و کنگره آمریکا بسته خواهد بود. به اعتقاد من اگر هم آمریکایی‌ها قادر باشند بر مبنای روح برجام تحریم‌هایی را علیه ایران وضع کنند، آن زمان است که با توجه به مواضع اروپا، روسیه و چین، بعید است که با اجماع جهانی همراه شود.
واکنش ایران باید از منظر حقوقی و سیاسی باشد و نیازی به پاسخ کوبنده نیست
این استاد حقوق بین‌الملل در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه طی روزهای گذشته مقامات کشورمان از پاسخ کوبنده به آمریکا صحبت کرده‌اند؛ این پاسخ کوبنده به نظر شما چه خواهد بود؟ گفت: ما دقیقاً از نوع این پاسخ کوبنده اطلاعی در دست نداریم. جدای از جنگ تبلیغاتی فکر می‌کنم که از لحاظ سیاسی اکنون ایران برنده بازی است و چه دلیلی دارد که صحبت از پاسخ کوبنده مطرح شود؟ آمریکا اکنون در حالتی از انزوا به سر می‌برد و موضعش مقبول جامعه جهانی نیست. به اعتقاد من پاسخ ایران باید از منظر حقوقی و سیاسی باشد. زمانیکه ما حمایت قاطع اکثر کشورهای جهان را پشت سر خود داریم، باید این حمایت را بسیار ارج نهاده و در جهت حفظ آن بکوشیم.
اگر این جواب کوبنده که ما نمی‌دانیم چیست، موجب شود که آب به آسیاب ترامپ ریخته شود، می‌تواند تمام کشورهایی را که اکنون پشت سر ما قرار دارند را به نوعی تحریک کند. باید در این راستا متوجه تحولات بوده و عملی را انجام ندهیم که در آینده به ضرر کشور تمام شود. اکنون بهترین زمان است که ایران ضمن همکاری با جامعه بین‌المللی، نشان دهد که ترامپ به تعهدات آمریکا پایبند نبوده و خلاف حقوق بین‌الملل عمل می کند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
محمدعلی نجفی در حاشیه جلسه هیات دولت:
حجم بدهی‌های شهرداری تهران در کوتاه مدت قابل کنترل نیست
«ابتکار » به دنبال تاکید نمایندگان مجلس بر رسیدگی به ماجرای سپرده گذاران موسسات مالی و اعتباری بررسی می کند
رسول منتجب نیا در گفت‌وگو با«ابتکار» بررسی کرد
دایره امن نورچشمی ها
محمد صادق جنان صفت
اقتصاد نیرومندتر داشتیم کارترامپ سخت می شد
در گفت و گو با سفیر اسبق ایران در مقرر اروپایی سازمان ملل ، سناریوهای احتمالی ترامپ در مورد برجام بررسی شد
به دنبال حاشیه‌های خبر محکومیت سه خواننده بررسی شد
کپی‌رایت به حرف نیست!
بی‌خانمانی پدیده‌ای که نتیجه ناکارآمدی سیاست‌گذاری شهری است
خانه‌ای به وسعت یک شهر
چرا سمن‌های محیط زیستی تاثیرگذار نیستند؟
فعالان محیط‌زیست، از تلاشی مدنی تا کنشی سیاسی
درباره نسلی که دیگر خاله‌سوسکه را نمی‌خواهد
جادوی از دست رفته
رئیس‌جمهوری: خروج طرف مقابل از برجام، شکست برای آنهاست، نه ما!
عبدالله ناصری:
مسئولان آستانه تحمل خود را افزایش داده و انتقادپذیر باشند
عماد افروغ:
موفقیت امام (ره) به دلیل تفکر وحدت در عین کثرت بود
وزیر اطلاعات: دری اصفهانی مرتکب جاسوسی نشده است
کلام ضرب در اقدام مقدارى است ثابت
