روزنامه جهان صنعت
1396/07/20
تحلیل فرانسپرس ازآینده برجام ؛
ترامپ برجام را «بدترین» توافقی میداند که تاکنون وجود داشته است. حال او میخواهد «ظرف چند روز آینده» تصمیم خود را درباره آن اعلام کند. فرانسپرس ضمن بررسی سناریوهای محتمل، خروج فوری ترامپ از برجام را نامحتمل دانسته است.دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا قرار است ظرف چند روز آینده تصمیم خود را درباره رفتار دولتش با توافقی تاریخی اعلام کند که در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما، رییسجمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۵ میلادی حاصل شده است.
سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید سهشنبه گذشته در واشنگتن گفت ترامپ ظرف چند روز آینده «راهبرد فراگیر آمریکا» درباره ایران را اعلام خواهد کرد. رییسجمهور آمریکا موضع خود در برابر توافق هستهای با جمهوری اسلامی را نیز مشخص خواهد کرد. به گفته سندرز، ترامپ تصمیم خود را در این ارتباط گرفته و میخواهد اطمینان حاصل کند که آمریکا سیاستی فراگیر در راستای مقابله با تمام مشکلاتی که ایران به عنوان یک بازیگر بد ایجاد میکند، در اختیار خواهد داشت.
سناریوهای احتمالی تصمیم
به گزارش خبرگزاری فرانسه، انتظار نمیرود ترامپ خروج فوری از توافق هستهای را اعلام کند بلکه محتمل این است که تصمیم او تنها «ورود به مرحله احتمالی خروج از برجام» باشد به این شکل که بهگونهای تشریفاتی در برابر کنگره کارایی توافق را زیر سوال ببرد. اما همین حد هم به تنهایی کافی است تا هراسی عمومی بیافریند و توافق دشوار بر سر محدودیت برنامه هستهای ایران را با خطر نابودی مواجه کند.
رییسجمهور آمریکا باید طبق روالی قانونی هر ۹۰ روز یک بار گزارشی را به کنگره ارائه دهد و پایبندی ایران به برجام را با توجه به منافع آمریکا تایید یا رد کند.
ترامپ تاکنون دو بار گرچه با تردید و نارضایتی به توافق هستهای با ایران برگه عبور داده است. حال او تا یکشنبه آینده (۱۵ اکتبر/ ۲۳ مهر) مهلت دارد بار دیگر گزارش خود را در این خصوص به کنگره ارائه دهد. این بار اما ترامپ، به گزارش رسانههای آمریکایی از تایید پایبندی ایران به برجام خودداری خواهد کرد.
گرچه آژانس بینالمللی انرژی اتمی پایبندی ایران به برجام را تایید کرده و ترامپ هم احتمالا علیه آن سخنی نخواهد گفت اما این برای او کافی نیست. دلیل او در خودداری از تایید که پیشتر هم بارها بر آن تاکید کرده، نقض روح برجام توسط ایران است.
ترامپ به دیباچه «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) توجه میدهد که در آن توافق هستهای بهعنوان گامی در مسیر صلح و امنیت منطقه توصیف میشود. رییسجمهور آمریکا، جمهوری اسلامی را متهم میکند که به جای گام برداشتن در این مسیر با حمایت از حزبالله لبنان و سازمان تندرو فلسطینی حماس و نیز مداخله در کشورهای جنگزده سوریه و یمن، منطقه را بیثبات میکند.
دونالد ترامپ برنامه موشکی ایران را نیز نقض روح برجام میداند. پس از آنجا که توافق هستهای، از نگاه ترامپ، مانع رفتارهای خصمانه ایران نشده، آن را در راستای منافع آمریکا نیز نمیداند.
رد پایبندی ایران به برجام گرچه اقدامی سختگیرانه است اما کماکان دادن شانسی دیگر به برجام محسوب میشود. تازه ترامپ به این ترتیب مسوولیت را هم به گردن کنگره میاندازد زیرا کنگره در چنین موقعیتی ۶۰ روز برای تصمیمگیری در این مورد فرصت خواهد داشت که آیا باید دوباره تحریمهای پیشین علیه ایران را به جریان بیندازد یا نه.
تصمیم کنگره هم در چنین وضعی کاملا ناروشن است زیرا همحزبیهای جمهوریخواه ترامپ در کنگره در رابطه با ایران دارای موضع واحدی نیستند و در میانشان تردیدهایی برای خروج از برجام وجود دارد.
ترامپ به دنبال چیست
رای کنگره به تجدید تحریمها به معنای شلیک تیر خلاص به توافق اتمی با جمهوری اسلامی خواهد بود یا اینکه در سناریویی دیگر، برجام بدون آمریکا پیش خواهد رفت و از آن پس فقط میان ایران و چهار قدرت اتمی دیگر به اضافه آلمان به زندگی خود ادامه خواهد داد.
ترامپ اما نمیخواهد تا این حد پیش رود. گزارشها حاکی از آن است که او به عنوان اهرمی برای تهدید و فشار، درصدد طراحی تحریمهایی احتمالی است اما نمیخواهد آنها را حتما اعمال کند. اگر چنین نمیبود، تصمیم را هم به کنگره واگذار نمیکرد زیرا رییسجمهور میتواند وضع تحریمها را با توجه به اختیاراتش شخصا اعلام کند.
ترامپ میخواهد به این شکل نهتنها تهران بلکه دیگر شرکای توافق هستهای با ایران را نیز زیر فشار بگذارد. هدف او از این اعمال فشار، انجام مذاکراتی جدید است؛ مذاکراتی که بتوان از طریق آن محدودیت غنیسازی اورانیوم توسط ایران را که تا سال ۲۰۲۵ اعتبار دارد، تمدید و برنامه موشکی جمهوری اسلامی را محدود کرد.
البته کارایی این فشار محل سوال است. تمام مقامهای دولتی و حکومتی جمهوری اسلامی از جمله حسن روحانی، رییسجمهور ایران تجدید مذاکرات را منتفی دانستهاند. از میان دیگر شرکای توافق هستهای با ایران نیز تنها امانوئل ماکرون، رییسجمهور فرانسه آمادگی خود را برای دور جدیدی از مذاکرات اعلام کرده است.
گزینههای بالقوه ایران
بخش عمده سخنان محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در جلسه غیرعلنی مجلس ایران دیروز در ارتباط با اعلام قریبالوقوع تصمیم ترامپ درباره برجام بود.
به گزارش ایسنا به نقل از محمدجواد جمالی، عضو هیات رییسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، ظریف در این جلسه سناریوهای مختلف احتمالی تصمیم ترامپ را تشریح و بررسی کرده و دلیل عصبانیت رییسجمهور آمریکا را اقتدار جمهوری اسلامی در منطقه عنوان کرده است. به گفته این نماینده مجلس، وزیر امور خارجه ایران تاکید کرده است که ایران در مورد هر کدام از این تصمیمات احتمالی اعلامی آمریکا، برنامه بالقوهای دارد که بتواند واکنش مناسب داشته باشد.
پیشتر نیز محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران آمریکا را به برخوردی همسنگ با داعش تهدید کرده و سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی نیز وعده پاسخ قاطع و کوبنده ایران را داده بود. جعفری همچنین اجرایی شدن تحریمهای جدید آمریکا را اقدامی دانسته بود که شانس هرگونه تعامل را برای همیشه از بین خواهد برد.
افزون بر این، فرمانده کل سپاه از هماهنگی خوب میان سپاه و وزیر امور خارجه ایران در اعلام مواضع در برابر دشمنان و دشمنیهای دشمنان علیه ایران اسلامی خبر داده و گفته بود: مواضعی که آقای ظریف اعلام کرده، بخشهای مختلف امنیتی و دفاعی هم دارند اما نوع گویش و بیانمان متفاوت است.
اعلام راهبرد فراگیر احتمالا امروز
در این میان ترزا می، نخستوزیر بریتانیا در گفتوگوی تلفنی سهشنبه گذشته خود با ترامپ، مجددا بر تعهد بریتانیا و نیز اروپا به برجام به عنوان توافقی حیاتی برای امنیت منطقه تاکید کرد. رییسجمهور آمریکا اما بر این تاکید کرد که باید با همکاری هم، ایران را وادار به پاسخگویی درباره فعالیتهای بیثباتکننده و شرارتبار بهخصوص حمایت از تروریسم و توسعه برنامه تهدیدآمیز موشکیاش کنیم.
ترامپ باوجود مخالفتش با توافق هستهای قدرتهای جهانی با ایران به عنوان توافقی بد، پیش از این هم بارها بر نقض روح برجام توسط جمهوری اسلامی تاکید کرده بود.
برخی گزارشها با استناد به منابع مطلع از اعلام راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران توسط ترامپ در امروز خبر دادهاند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهوارهای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: اینبار با بمبافکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر میدهیم / سردار حاجیزاده: صد در صد میزنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگطلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
خروج آمریکا از برجام برای ما شکست نیست
وعده ساماندهی پیامکهای تبلیغاتی تا ۳ ماه آینده؛
روسای قوا حرفشان را با صراحت
آغاز جنگ سایبری
آغاز کاهش کارمزدهای بورسی از 22 مهرماه
حکم دادگاه به دلیل شکایت اردلان سرفراز از صادقی ، لهراسبی و سرلک صادر شد؛
مشاور عالی گروه CMPAG آلمان از بیتوجهی صنایع به فیلتراسیون انتقاد کرد؛
واکاوی دلایل مرگ دانشجوی دانشگاه علومپزشکی شهرکرد؛
پیشبینی سخنرانی ترامپ!
جشن 2500 ساله
بررسی اقتصاد خاورمیانه در صورت تمدید نشدن توافق کاهش تولید؛
واقعیتهای اقتصادی، دستور نمیپذیرد
همکاری ایران و فائو گسترش مییابد؛
همه گزینه ها روی میز
برگزاری نخستین نمایشگاه بینالمللی چاپ و بستهبندی در شهر آفتاب
تحلیل فرانسپرس ازآینده برجام ؛
ایران به اعتبار برجام بیفزاید
گذر از میدان مین دیپلماتیک