به جای سهام عدالت، سود به مردم بدهیم!

حاشیه‌های سهام عدالت همچنان ادامه دارد. پوری‌حسینی، رییس سازمان خصوصی‌سازی در یک برنامه تلویزیونی که محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس هم در آن حضور داشت، آب پاکی را روی دست همه ریخت و رسما در این برنامه زنده اعلام کرد: اگر نمی‌توانیم اصل سهام را دست مردم دهیم، فعلا می‌توانیم سود سهام را به مردم برسانیم و بهتر است پس از 11 سال از این اقدام کوچک فروگذار نباشیم. در این گفت‌وگو محمدرضا پورابراهیمی اظهار داشت: افرادی که ۴۷۰ هزار تومان مابه‌التفاوت سهام عدالت را بپردازند و تا سقف یک میلیون تومان ارزش آن را تامین کنند، مشمول دریافت سود ۱۵۰ هزار تومانی خواهند شد. به گزارش واحد مرکزی خبر، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه گفت: برخی شرکت‌ها را از مجموعه شرکت‌های سهام عدالت خارج کرده‌اند که این خلاف قانون است. محمدرضا پورابراهیمی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: از جمله این شرکت‌ها، شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران است که می‌گویند زیانده بوده و آن را از مجموعه شرکت‌های سهام عدالت خارج کرده‌اند. وی گفت: در حالی که کوچک‌ترین تغییر در چارچوب شرکت‌های سهام عدالت، خلاف قانون است اما دولت چند وقت پیش هفت شرکت را از مجموعه شرکت‌های سهام عدالت خارج کرد. پورابراهیمی اضافه کرد: تصمیم گرفته شده برای پرداخت ما‌به‌التفاوت سود سهام عدالت تا سقف یک میلیون تومان از سوی مردم با چارچوب اهداف واگذاری سهام عدالت همخوانی ندارد. وی افزود: مبلغ 470 هزار تومانی که به طور متوسط مردم باید بپردازند، حدودا معادل ارزش خود سهام عدالت است و مجموع آن 20 هزار میلیارد تومان می‌شود و پرداخت آن را به صلاح کشور نمی‌دانیم. رییس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: بخشی از سهام شرکت‌های سهام عدالت هنوز ارزش‌گذاری و تعیین تکلیف نشده‌اند. پورابراهیمی افزود: از مجموع 50 میلیون نفری که باید ما‌به‌التفاوت سود سهام عدالت را پرداخت کنند، تاکنون تنها 23 هزار نفر پول پرداخت کرده‌اند. وی گفت: با احتساب 50 هزار تومان برای افتتاح حساب در بانک‌ها، مردم باید 520 هزار تومان پرداخت کنند در حالی که به طور متوسط 80 هزار تومان قرار است سود به آنها پرداخت شود.
تاریخچه عدالت‌گستری
رییس سازمان خصوصی‌سازی هم در این برنامه گفت: 11 سال پیش سهامی را به مردم دادند که فرض بر مالک بودن مردم دانستند. میرعلی‌اشرف پوری‌حسینی افزود: 60 شرکت در قالب شرکت‌های سهام عدالت است که 49 تای آن دارای قیمت قطعی است. وی گفت: ارزش این شرکت‌ها 27 هزار و 200 میلیارد تومان است در حالی که ارزش بازار آن 55 هزار میلیارد تومان است. پوری‌حسینی افزود: از مجموع 60 شرکت دولت در 10 سال گذشته شرکت‌هایی را کم و شرکت‌هایی را به آنها اضافه کرده است. وی گفت: از جمله شرکت‌هایی که حذف شدند، شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بود و زیانده به حساب می‌آمد و شرکت‌های سوددهی به آنها اضافه شدند. رییس سازمان خصوصی‌سازی افزود: هم‌اکنون حدود 20 هزار میلیارد تومان سهام قیمت‌گذاری نشده هم وجود دارد که اگر مردم در پرداخت ما‌به‌التفاوت سود استقبال کنند، پس از محاسبه سهام قیمت‌گذاری‌شده به سراغ آنها می‌رویم. پوری‌حسینی گفت: کسانی که 468 هزار تومان ما‌به‌التفاوت را پرداخت کنند، صاحب سهمی می‌شوند که اکنون در بازار دو برابر ارزش دارد و سود سالانه آن 13 درصد خواهد بود. رییس سازمان خصوصی‌سازی کشور گفت: در پرداخت مانده ارزش سهام عدالت بایدی در کار نیست. میرعلی‌اشرف پوری‌حسینی در استودیو گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما ادامه داد: کسانی که مبلغ یک میلیون تومان سهام عدالت‌شان را پر کرده باشند، از محل تخفیف یا آورده نقدی برای عملکرد سال مالی گذشته 150 هزار تومان سود دریافت می‌کنند.
شیوه محاسبه سود


پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در سوی دیگر این نشست گفت: چگونه این 150 هزار تومان را محاسبه کرده‌ اید و به‌دست آورده‌اید، فرمول شما نادرست است. پوری‌حسینی در پاسخ تصریح کرد: کسانی که 532 هزار تومان دارند و مبلغ یک میلیون تومان را پر نکرده‌اند، سودشان نصف مبلغ 150 هزار تومان خواهد بود. پیچیدگی سهام عدالت بسیار زیاد است زیرا یک بعد خانوار 5 نفره‌ای وجود دارد و عده‌ای هم هستند که نفرات خانواده‌شان بیش از پنج نفر است و پنج میلیون تومان سهم برایشان در نظر گرفته شده است. البته توضیح اینها از حافظه مردم خارج است. او ادامه داد: در حال حاضر 60 شرکت سرمایه‌پذیر داریم که 49 تای آنها قیمت قطعی دارند و 11 شرکت فاقد قیمت هستند که همان 49 شرکت برای تامین 26 هزار و 600 میلیارد تومان برای دادن سهام 49 میلیون نفر به سهامداران سهام عدالت کفایت می‌کند. وی افزود: البته این اتفاق به صورت مستقیم غیرممکن است. در این بین باید یک واسطه وجود داشته باشد، قبلا قرار بود این واسطه‌ها شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی باشند که بنا به ده‌ها دلیل رسیدیم به اینکه این امر که ممکن نیست پس اتفاق نظر یافتیم که بهتر است صندوق‌های قابل معامله در بورس، واسطه باشند، اینجا یک ابهام دارد چون هنوز جایگزینی صورت نگرفته است و مردم از ورقه سهم بی‌اطلاعند. پورابراهیمی در طرف مقابل گفت: وقتی از چهار هزار میلیارد تومان صحبت می‌کنیم، باید این رقم را بین 50 میلیون نفر تقسیم کنیم، رقم حاصله مشخصا 150 هزار تومان نیست. نتیجه، رقمی حدود 80 هزار تومان است. او افزود: اگر قرار باشد در بورس اقدام به خرید سهام شرکتی کنیم، باید بدانیم مجموعه‌ای که اوج سودش چهار هزار میلیارد تومان است در بازار روز گذشته با P/E 5، قیمتی معادل پنج برابر سود خواهد داشت، ساده‌تر اینکه اگر کسی بخواهد سهام شرکت الف را در بازار سرمایه خرید کند، از خودش می‌پرسد که سالانه به طور متوسط چقدر سوددهی دارد؟ فرض بگیریم 100 واحد سود می‌دهد، در بازار سرمایه قیمتی که برای شرکتی با 100 واحد سود در نظر گرفته می‌شود حداکثر معادل پنج تا شش برابر خواهد بود یعنی حدود 500 تومان و در نهایت نباید قیمت سهام از 500 تا 600 تومان فراتر رود. این در حالی است که حالا ما می‌خواهیم این پرتفو را از جیب مردم تامین کنیم و به خودشان تحویل دهیم. کدام فرمول تخصصی می‌تواند مردم را مجاب کند به پرداخت و انجام چنین معامله‌ای؟
تضاد واقعیت و رویاها
پوری‌حسینی گفت: قبول دارم که P/E 5 برای یک شرکت بورسی کاملا مناسب است اما ایده‌آل‌های ذهن آقای پورابراهیمی با واقعیت‌های بازار تفاوت دارد. این 49 شرکتی که دارای قیمت قطعی هستند را جدول‌بندی و هر روز قیمت تابلوی بورسی سهام این شرکت‌ها را مطالعه و مرور می‌کنیم بدون در نظر گرفتن اینکه 40 درصد بلوکه وجود دارد یا خیر. با این احتساب می‌آییم و برای آنها قیمت تعیین می‌کنیم، رقمی حدود 55 هزار میلیارد تومان با ارزش دفتری 26 هزار و ششصد میلیارد تومان و واقعیت این است. او افزود: منطقی این است که وقتی از بورس قصد خرید سهام را می‌کنیم، به سراغ سهامی با P/E پایین برویم اما مشمولان سهام عدالت این حق انتخاب را ندارند چون دولت در طول 10 سال گذشته از میان قوی‌ترین شرکت‌های بورسی تعدادی سهام کنار گذاشته و بین مردم تقسیم کرده است. پورابراهیمی در سوی مقابل گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد ابهاماتی در ماهیت شرکت‌ها و قیمت‌گذاری‌ها وجود دارد. دیگر اینکه سودی که به این مجموعه‌ها تعلق می‌گیرد، با محاسبات ما زیر 10 درصد خواهد بود. پس سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها اصلا منطقی نیست. اگر 50 میلیون نفر مشمول سهام عدالت، کمی منطق اقتصادی داشته باشند، درمی‌یابند 500 هزار تومان‌شان را در بانک سرمایه‌گذاری کنند، سود بیشتری می‌گیرند تا سهام عدالت. حتی اگر مبلغ نهایی را به جای یک میلیون تومان، دو میلیون تومان در نظر بگیریم، نرخ بازده کمتر خواهد شد.
تعارف به مردم
در ادامه این گفت‌وگو پوری‌حسینی در مورد P/E سبد سهام عدالت گفت: سهام عدالتی که داریم به مردم تعارف می‌کنیم دارای P/E 6 است. در ضمن اگر میانگین 26 هزار و 600 میلیارد تومان را تقسیم بر 49 کنیم به رقم 532 هزار تومان می‌رسیم، پس اعداد ما درست است زیرا دارنده 532 هزار تومان از 80 هزار تومان سود بهره‌مند می‌شود و کسی که بخواهد این رقم را به یک میلیون برساند از 150 هزار تومان سود بهره‌مند می‌شود. تنها چالش پیش‌روی سهام عدالت بلاتکلیفی صندوق‌های قابل فروش در بورس هستند در ضمن اگر مردم بلد هستند با پول‌شان سهامی با P/E 3 بخرند و روی آن سود کنند لطفا پول‌شان را به ما ندهند. پورابراهیمی گفت: در هیچ جای دنیا به جای تجهیز منابع، سراغ خرد کردن منابع نمی‌روند، ما می‌توانیم به جای چهار هزار میلیارد تومان تا شش ماه دیگر اصل سهام را آزاد کنیم و سود واقعی سهام را به مردم بدهیم و از سود حاصله این عمل می‌توان رقمی حدود 16 هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی در همین شرکت‌های منتخب ایجاد کرد. رییس سازمان خصوصی‌سازی در استودیو گفت: رقم چهار هزار میلیارد تومان پول دولت نیست، این رقم سود سهام 10 ساله مردم نزد دولت است و مردم خودشان باید تصمیم بگیرند، ما وکیل 49 میلیون نفر نیستیم. پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: خواسته روز گذشته مردم؛ تصمیم‌گیری دولت برای انتقال مالکیت سهام است، این انتقال مالکیت حق مردم است. پوری‌حسینی در انتهای برنامه گفت: اگر نمی‌توانیم اصل سهام را دست مردم بدهیم فعلا می‌توانیم سود سهام را به مردم برسانیم پس چرا پس از 11 سال از این اقدام کوچک فروگذار باشیم. از مردم خواستاریم آنهایی که قصد واریز مانده ارزش سهام را دارند تا پایان مهر ماه اقدام کنند و به امید تمدید این زمان نباشند.