ماه‌عسل ناتمام واشنگتن-آنکارا

در پی بازداشت یکی از کارکنان کنسولگری آمریکا در استانبول، سفارت آمریکا در ترکیه صدور ویزا در این کشور را متوقف کرد‌. ترکیه هم دست به اقدام متقابل زد و مناقشه دیپلماتیک میان دو کشور عضو ناتو اوج تازه‌ای گرفت‌.
سفارت آمریکا در ترکیه صدور روادید در این کشور را به‌طور موقت متوقف کرد‌. با این اقدام سفرهای تفریحی و تجاری شهروندان ترکیه به آمریکا با دشواری جدی روبه‌رو شده است‌. در بیانیه سفارت آمریکا در ترکیه، دلیل این تصمیم ارزیابی مجدد میزان تعهد آنکارا به تامین امنیت سفارت ایالات متحده و کارکنان آن عنوان شده است‌.
اتهام ارتباط با جنبش گولن
ایالات متحده پیش‌تر نسبت به بازداشت کارمند کنسولگری خود در استانبول عمیقا ابراز نگرانی کرده بود‌. آنکارا این کارمند ترکیه‌ای کنسولگری آمریکا را متهم به جاسوسی و ارتباط با جنبش گولن کرده است‌. اما واشنگتن این اتهام‌ها را بی‌اساس دانسته و آنها را رد می‌کند‌. رجب طیب اردوغان‌، فتح‌الله گولن را مسوول کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه سال گذشته (۲۰۱۶) می‌داند‌. او از دولت آمریکا خواسته است گولن را به ترکیه تحویل دهد‌. گولن از سال ۱۹۹۹ در پنسیلوانیا زندگی کرده و از همین شهر نیز جنبش خدمت را هدایت می‌کند‌. اردوغان مدعی است که گولن از طریق همین جنبش سعی در سرنگونی حکومت او دارد‌.


واکنش متقابل ترکیه
ترکیه نیز با صدور بیانیه‌ای تقریبا مشابه با ایالات متحده، صدور روادید برای شهروندان آمریکایی را به حال تعلیق در آورد‌. توقف متقابل صدور ویزا از جانب آمریکا و ترکیه، مناسبات پر تنش دو کشور عضو ناتو را هر چه بیشتر تیره می‌کند‌.
به گزارش رسانه‌های ترکیه، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه این کشور، شنبه گذشته در همین رابطه با رکس تیلرسون، همتای آمریکایی خود، گفت‌وگو کرده است‌. اردوغان اواخر ماه سپتامبر گذشته پیشنهاد مبادله اندرو برانسون، کشیش آمریکایی زندانی در ترکیه را در ازای استرداد گولن، در برابر ایالات متحده مطرح کرد‌.
اندرو برانسون و همسرش نورین، سرپرست کلیسایی در شهر ازمیر ترکیه بودند‌. آنها اکتبر سال ۲۰۱۶ به اتهام تهدید امنیت ملی ترکیه دستگیر شدند‌. نورین برانسون اندک‌زمانی بعد آزاد شد اما همسرش به اتهام رابطه با جنبش گولن کماکان در زندان است‌. دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا نیز خواستار آزادی اندرو برانسون شده است‌.
در پی تعلیق خدمات روادید به شهروندان ترکیه در اعتراض به بازداشت یکی از کارکنان کنسولگری آمریکا در استانبول معاون سفیر آمریکا در آنکارا به وزارت خارجه ترکیه برای ارائه توضیحات در این باره احضار شد‌.
همچنین دیپلمات‌های ترکیه به وزارت خارجه آمریکا مراجعه کرده‌اند‌. سفیر آمریکا در ترکیه در پی پایان ماموریتش به افغانستان اعزام شده و در حال حاضر آمریکا سفیری در ترکیه منصوب نکرده است‌. این در حالی است که اسکای نیوز از دستگیری دومین کارمند سفارت آمریکا در استانبول خبر داد اما وزیر دادگستری این خبر را تکذیب کرده و اعلام داشت حکم بازداشت برای فرد دومی در این رابطه صادر نشده است‌.
ترکیه: آمریکا تجدیدنظر کند
از طرفی وزیر دادگستری ترکیه دیروز ابراز امیدواری کرد آمریکا در تصمیمش برای تعلیق اکثر سرویس‌های گذرنامه به شهروندان ترکیه در پی بازداشت شدن یک کارمند ترکیه‌ای در کنسولگری آمریکا در استانبول به اتهام ارتباط با جنبش گولن تجدیدنظر کند‌.
وزیر دادگستری ترکیه افزود: تصمیم برای رسیدگی به پرونده‌ای علیه کارمند کنسولگری که به ارتباط با جنبش فتح‌الله گولن، روحانی ترک‌تبار ساکن آمریکا متهم است، در حوزه وظایف وزارت دادگستری ترکیه قرار دارد‌. عبدالحمید گل گفت: محاکمه یک شهروند ترکیه برای ارتکاب جرم در ترکیه حق ماست‌. امیدوارم آمریکا در تصمیمش در این رابطه تجدید نظر کند‌.
سقوط 6/6 درصدی ارزش پول ترکیه
پس از افزایش تنش‌ها بین ترکیه و آمریکا ارزش لیر با 6/6 درصد کاهش به کمترین میزان هشت ماه گذشته رسید‌.
به نوشته فایننشال تایمز، ارزش لیر ترکیه در برابر دلار با کاهش 6/6 درصد به کمترین میزان هشت ماه گذشته رسید‌. این کاهش پس از آن صورت گرفت که دولت آمریکا صدور ویزاهای جدید مهاجرتی به ترکیه را متوقف کرده است‌. ارزش لیر اواسط دیروز به 8533/3 در برابر دلار رسید که ضعیف‌ترین ارزش برای این ارز از 30 ژانویه تاکنون محسوب می‌شود‌. ارزش این پول ترکیه اوایل صبح دیروز 8/2 درصد در برابر دلار کاهش یافته بود‌.
پس از آنکه آمریکا صدور ویزا برای شهروندان ترکیه را متوقف کرد، ترکیه نیز اعلام کرده است برای شهروندان آمریکایی ویزا صادر نمی‌کند‌. افزایش تنش‌ها بین دو کشور پس از آن صورت گرفت که ترکیه یکی از کارمندان سفارت آمریکا در این کشور را به اتهام همدستی با عبدالله گولن دستگیر کرد‌. ترکیه می‌گوید عبدالله گولن که اکنون در آمریکا زندگی می‌کند عامل کودتای اخیر ترکیه بود و این کارمند سفارت آمریکا با ایشان ارتباط دارد‌.
از طرفی به نوشته بلومبرگ، با توجه به تشدید تنش‌های سیاسی بین آمریکا و ترکیه بازارهای مالی در این کشور آسیایی اروپایی روندی نزولی را در پیش گرفتند‌. تشکیل صف‌های فروش در بورس ترکیه برای فروش دارایی‌ها از سوی سرمایه‌گذاران باعث شد بار دیگر آسیب‌پذیری اقتصاد ترکیه در برابر سیاست‌های آمریکا نمایان شود‌.
از سوی دیگر چشم‌انداز افزایش نرخ بهره دلار در آمریکا نیز به افزایش عرضه و خروج سرمایه از بازارهای نوظهور از جمله ترکیه منجر خواهد شد و افزایش قیمت نفت در بازار جهانی نیز هزینه واردات را برای دولت ترکیه افزایش خواهد داد و دولت آنکارا نیز روز به روز در حال درگیر شدن بیشتر در بحران سوریه است‌.
سیمون کوجان‌اوانزا کارشناس موسسه مدیریت سرمایه‌گذاری لیگال‌ اندجنرال لندن گفت: شکل‌گیری تنش سیاسی بین آمریکا و ترکیه نگرانی‌ها را نسبت به اوضاع اقتصادی ترکیه افزایش می‌دهد‌. وی ادامه داد: قرار نیست این بحران سیاسی اوضاع ترکیه را وخیم کند اما به‌طور کلی تنش‌های سیاسی نگرانی سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد‌.
شاخص بورس استانبول نیز چهار درصد در معاملات امروز کاهش یافت که بیشترین کاهش روزانه در بیش از یک سال گذشته محسوب می‌شود و برای نخستین بار از روز 21 ژوئن به زیر صد هزار واحد کاهش یافت‌. ارزش سهام آکبنک و بانک گارانتی ترکیه که دو بانک بزرگ این کشور محسوب می‌شوند هرکدام چهار درصد کاهش یافت‌. ارزش سهام ترکیش ایرلاینز بزرگ‌ترین شرکت هواپیمایی ترکیه نیز 11 درصد سقوط کرد‌.
پیوتر ماتیس کارشناس بازار ارز موسسه رابوبنک لندن، گفت: بازار به دنبال یافتن سرنخ‌هایی برای پیش‌بینی کوتاه‌مدت یا بلندمدت بودن بحران سیاسی بین آمریکا و ترکیه خواهد رفت و به احتمال زیاد هر دو طرف مناقشه به دنبال تسهیل شرایط خود خواهند بود‌. وی ادامه داد: ارزش لیر ترکیه نیز با توجه به سخنان آینده مقامات آمریکا در راستای کاهش تنش بهبود خواهد یافت‌.