اعتماد چندین باره مجلس به آخوندی

گروه سیاسی- بررسی استیضاح عباس آخوندی، وزیر راه دولت یازدهم، دستور کار دیروز نمایندگان مجلس بود که نهایتا با رای بهارستان‌نشین‌ها، عباس آخوندی در پست ریاست وزارت راه ابقا شد‌. این در حالی است که از ۲۵۷ نماینده حاضر در صحن مجلس تنها ۷۴ نماینده به استیضاح وزیر راه رای مثبت دادند‌. دیروز بعد از اظهارات مخالفان و موافقان طرح استیضاح، عباس آخوندی پشت تریبون مجلس قرار گرفت و از خود دفاع کرد‌. او از عملکرد سه ساله وزارتخانه تحت مدیریت سخن گفت و از قراردادی که با ایرباس و بوئینگ بسته بود تا نوسازی ناوگان هوایی را بعد از سال‌ها رقم بزند‌. او از ناوگان حمل‌ونقل و مسکن اجتماعی برای نمایندگان روایت و وقتی به حوادث ریلی رسید عذرخواهی کرد و به این موضوع نیز تاکید کرد که در زمان این اتفاق تا پای استعفا پیش رفته است اما رییس‌جمهور او را به ادامه کار فراخواند‌. نهایتا دفاعیات آخوندی کارساز شد و در نهایت پس از رای‌گیری رییس مجلس از نمایندگان، وی در سمت خود ابقا شد‌. براساس رای گیری صورت گرفته از مجموع ۲۵۷ نماینده حاضر در صحن مجلس، ۷۴ نفر به استیضاح رای مثبت دادند‌. 176 نماینده نیز رای منفی به این طرح استیضاح دادند و 5 رای هم ممتنع بود‌. براین اساس دو نماینده هم رای خود را به گلدان نینداخته‌اند‌. البته این دومین بار است که عباس آخوندی در طی دوره وزارت خود استیضاح می‌شود‌. او پنج بار از مجلس رای اعتماد گرفت و یک بار برای تصدی مسوولیت وزارت، سه بار پس از پاسخ قانع‌کننده به سوالات نمایندگان و یک بار نیز در جریان استیضاح در مجلس قبل که این نشان دهنده سیاستگذاری درست و تدبیر مطلوب بر وزارت راه و شهرسازی است و شاید جالب باشد که بدون دریافت هیچ کارت زرد و اخطاری دو بار برای استیضاح به مجلس آمد در حالی که روند اجرای استیضاح معمولا به‌گونه‌ای است که اگر وزیر نتواند به سوالات نمایندگان پاسخی قانع‌کننده بدهد در جریان می‌افتد‌.
اظهارات موافقان
محمداسماعیل سعیدی، نماینده مردم تبریز که به عنوان موافق استیضاح وزیر راه و شهرسازی در جلسه علنی پشت تریبون قرار گرفته بود سوال‌های پی‌درپی خود را از وزیر راه پرسید‌. این نماینده مجلس خطاب به عباس آخوندی‌ گفت: چرا قطار مجهز به تجهیزات و امکانات لازم نبود. چرا امدادگران دیر رسیدند، چرا در زمینه مسکن، وزارتخانه هیچ اقدامی انجام نداده است و آیا وزیر اطلاعی از وضعیت بافت‌های فرسوده دارد، اگر حادثه‌ای مانند زلزله رخ دهد چه اقدامی می‌خواهند انجام دهند. سعیدی ضمن انتقاد از وضعتی پروژه‌های مسکن مهر عملکرد وزیر و وزارت راه و شهرسازی را ضعیف قلمداد و تصریح کرد‌: سوال این است چرا طرح مسکن اجتماعی در حد شعار باقی ماند. چرا وزارتخانه برنامه شفافی در حوزه مسکن ارائه نکرده است. همه اینها ایرادات جدی است که به این وزارتخانه وارد است‌.
استیضاح وزیر به معنای نادیده گرفتن خدمات دولت نیست


سیدمهدی مقدسی نیز به عنوان یکی از موافقان استیضاح وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد‌: در همه دنیا وقتی خطایی رخ می‌دهد بالاترین مقام دستگاه مربوطه عذرخواهی می‌کند‌. زیبنده بود آقای آخوندی هم بعد از حادثه قطار سمنان استعفا می‌داد نه به واسطه اینکه همه مسوولیت متوجه او شود بلکه این حداقل انتظار برای کاهش آلام مردم بود‌. مقدسی مساله اشتغال را جزو مطالبات مردم عنوان و خاطرنشان کرد‌: ۱۱ ماه از سال ۹۵ گذشته و دولت و سایر قوا باید پیرامون اقتصاد مقاومتی گزارش عملکرد خود را ارائه دهند‌. نماینده مردم اراک در مجلس ادامه داد‌: در شرایطی که کارگران ما بیکارند و هشت تا ۹ ماه است حقوق نگرفته‌اند چرا ما برای کره‌ای‌ها و چینی‌ها بازار ایجاد می‌کنیم. باید با ارائه سازوکار و هماهنگی مناسب بحران بیکاری را حل کنیم نه اینکه هر وزیر راه خود را برود‌.
احمد علیرضابیگی در موافقت با استیضاح وزیر راه‌وشهرسازی مهم‌ترین دلیلش برای امضای استیضاح را استفاده وزیر از فاینانس خارجی برای خرید هواپیمای ایرباس و ای‌تی‌آر اعلام کرد‌. علیرضا بیگی افزود‌: شرکت ایرباس در قراردادش با سازمان هواپیمایی کشوری شرایطی را به ایران تحمیل کرده است‌. از آن گذشته مصوبه هیات وزیران برای خرید ۱۱۱ فروند هواپیما از طریق تسهیلات فاینانس به ارزش ۱۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو و همچنین خرید هواپیماهای‌ای
تی آر و ارزش میلیون‌ها دلار آن هم از طریق منابع فایناس (منابع مالی خارجی) بدون استفاده از منابع مالی داخلی مشکل دیگری است که آقای آخوندی باید جوابگوی آن باشد‌.
آخوندی‌: بابت هرگونه قصور پوزش می‌طلبم
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی که در جلسه علنی مجلس در جریان رسیدگی به استیضاحش طی سخنانی اظهار کرد‌: بی‌گمان مذاکرات این جلسه سخت و تاریخی به همین جا ختم نمی‌شود و در آینده مورد قضاوت ملت ایران و نکته‌بینان تیزبین قرار می‌گیرد و می‌طلبد که دقت در مطالبم را چند چندان کنم‌. وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد‌: آرزوی غفران برای جانباختگان حادثه تصادف دو قطار در ناحیه هفت خان دامغان و همچنین عرض تسلیت به خانواده‌های جانباختگان، نزدیکان آنان و تمام ملت ایران و نمایندگان آذربایجان دارم و یک بار دیگر از بابت هر گونه قصور یا کوتاهی از سوی دستگاه خودم یا حتی سایر دستگاه‌های اجرایی و شخص خودم پوزش می‌طلبم‌.
آخوندی در جلسه استیضاح خود در رابطه با صحبت‌های نمایندگان موافق استیضاح مبنی بر اینکه او در زمینه مساله حادثه قطار متهم است، گفت‌:‌ جای رسیدگی به اتهام دادگاه است نه جلسه مجلس‌. وی افزود‌: ‌می‌گویند باید مدیران متخصص انتخاب می‌شدند و مدیران تخصص نداشتند، در صورتی که سوابق آنها نشان می‌دهد که در این زمینه تخصص دارند و از بدو تاسیس راه‌آهن تاکنون چنین هیات‌مدیره‌ای با این کیفیت غیرممکن است که داشته باشیم‌.
وی با اشاره به اینکه عنوان کردند کمیسیون بررسی سوانح غیرقانونی بوده است، گفت‌: یکی از انتقادات این است که چرا رییس راه‌آهن مدیر سوانح است که باید گفت در این زمینه آیین‌نامه وجود دارد و خود به دنبال اصلاحیه آیین‌نامه رفتم و گفتند که کمیسیون بررسی سانحه خوب نیست و در تاریخ ۳۱ مرداد ۹۵ پیشنهاد اصلاح آن را دادند بنابراین وقتی مهندس عاشوری رییس بررسی سوانح بود کاملا براساس قانون عمل شده است و همچنین براساس قانون، رییس بررسی سوانح جدید انتخاب شد‌. وزیر راه با بیان اینکه در بحث آیین‌نامه‌ها مستمرا با آقای جهانگیری بحث کرده‌اند، گفت‌: تاکید داشتم که باید تا آنجا که ممکن است کمیسیون بررسی سوانح از عوامل اجرایی جدا شود‌. وی در پاسخ به اینکه سه سال کمیسیون بررسی سوانح مورد بررسی قرار نگرفته، گفت‌: هر ماه بازدید و بررسی می‌شود و این‌گونه نیست که سه سال بررسی نکرده باشیم‌.
آخوندی با اشاره به اینکه نمایندگان مطرح کردند چرا در سیبری قطارها یخ نمی‌زنند، گفت‌: مگر در ایران همه قطارها یخ زدند؟ در آن روز ۵۵ قطار تردد داشتند و یک مورد بود که ناشی از نقص فنی دچار حادثه شد‌. وی همچنین در پاسخ به اینکه با توجه به اینکه قطار سمنان ضدحریق بوده چرا دچار حادثه شده است، افزود‌: هر چیزی یک استانداردی دارد و باید طبق استاندارد با آن برخورد شود‌.
آخوندی خطاب به صحبت‌های برخی از دیگر نمایندگان گفت: تاکنون یک نفر از نزدیکان من در هیچ قراردادی در وزارت راه و شهرسازی مداخله نداشته‌اند‌. وی تصریح کرد: برخی از نمایندگان می‌فرمایند در راه‌آهن ‌محمدمهدی آخوندی قرارداد پزشک قطار را امضا کرده است.
این موضوع در استیضاح قبلی هم مطرح شد اما اثبات نشد‌. وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه قرارداد با شرکت رجاء بوده نه راه‌آهن گفت‌: محمدمهدی آخوندی هیچ قراردادی را با رجاء منعقد نکرده و جهاد دانشگاهی شهید بهشتی این قرارداد را با شرکت رجا به امضا رسانده است‌. آقای محمدمهدی آخوندی از دانشمندان ایران است و در جنین‌شناسی دستاوردهای بسیار مهمی داشته و در دولت گذشته برای این دانشمند کشور محافظ تعیین کرده بودند‌.
وی با اشاره به صحبت‌های نمایندگان مجلس درباره غیرقانونی بودن هیات‌رییسه شرکت راه‌آهن گفت‌: مگر دیوان محاسبات زیر نظر مجلس شورای اسلامی نیست و مگر دیوان به مجلس گزارش نمی‌دهد؟ چطور ممکن است دیوان محاسبات به غیرقانونی بودن هیات‌رییسه یک شرکت دولتی ورود نکرده باشد و چطور این هیات‌مدیره غیرقانونی می‌تواند در سه سال فعالیت داشته باشد؟ آخوندی گفت‌: می‌گویند ۲۴ نفر از مدیران وزارت راه و شهرسازی دوشغله هستند. اگر مدارکی دارید تنها نام یک نفر آن را اعلام کنید‌. وی ادامه داد‌: این موضوعات در استیضاح قبلی در مهرماه سال گذشته مطرح شد‌. ۱۵ ماه از آن استیضاح می‌گذرد. چرا این موضوعات را از مجاری قانونی در این مدت پیگیری نکردید‌؟ به‌طور قطع اگر تنها یکی از آنها سندیت داشت تاکنون محکومیت دادگاه و حکم بازرسی کل کشور را به دنبال داشت‌. مگر با شنیده‌ها هم می‌توان افراد را متهم کرد‌.
وزیر راه و شهرسازی گفت‌: در استیضاح قبل به رییس مجلس هم که قربانی این استیضاح شده اعلام کردم اگر نمایندگان مجلس یک ورق سند واقعی دارند به خدا قسم که این اسناد را به قوه قضاییه و سازمان بازرسی کل کشور ارائه دهند‌. آخوندی گفت‌: اگر کسی مواردی دارد آنها را به مجاری قانونی ارائه دهد تا مورد پیگیری و بررسی قرار گیرد‌. وی ادامه داد‌: این قراردادی که شما می‌فرمایید آقای سعیدنژاد بسته‌اند برای لایروبی بنادر در دولت گذشته بسته شده بود‌. شما حتی به تاریخ قراردادها نگاه نمی‌کنید من در وزارت راه‌وشهرسازی اجازه نمی‌دهم کوچک‌ترین شرکتی در بستن قراردادها دخالت داشته باشد‌.
لطفا سند ارائه دهید
وزیر راه با اشاره به حواشی مربوط به حضور فرزندش در برخی قراردادهای شرکت راه‌آهن گفت‌: ‌اگر کسی ادعا می‌کند نزدیکان یا فرزندم در قراردادهایی که در شرکت راه‌آهن بسته می‌شود مداخله می‌کنند مدارک آن را به رییس مجلس یا کمیسیون اصل ۹۰ ارائه دهد من نیز کمال همکاری را با آنها خواهم داشت‌.
وزیر راه خطاب به رییس مجلس گفت‌:‌ آقای لاریجانی این استیضاح می‌گذرد اما از شما می‌خواهم فکری به حال این قانون‌‌ها کنید‌. نمی‌شود که به یکسری از انسان‌های شریف بدون دلیل تهمت زده شود‌. در بحث مبارزه با فساد ادعا می‌کنم که همیشه در مقابل آن ایستاده‌ام‌. وزارت راه و شهرسازی یکی از پاک‌ترین وزارتخانه‌هاست. شما املاک نجومی یا حقوق‌های نجومی را دیده‌اید اما یک درصد هم تخلف در وزارت راه و شهرسازی وجود ندارد‌.
وی تاکید کرد‌: اجازه نمی‌دهم مدیران دوشغله در راه‌آهن حضور داشته باشند یا حتی یک درصد سهمی در شرکت‌های تابع راه‌آهن داشته باشند که البته قانون سهم پنج درصدی برای آنها در نظر گرفته است‌.
آخوندی در ادامه با بیان اینکه در بحث مبارزه با فساد بسیار سرافرازم گفت‌:‌ شما نمی‌توانید کوچک‌ترین تخلفی از من پیدا کنید‌. اگر کسی ادعا می‌کند فرزندان من سهمی در قراردادهای بسته شده دارند مدارک آنها را ارائه و آنها را مجازات کنید. خودم با شما همکاری می‌کنم‌. اتفاقا من نیز هیچ وقت حق دخالت به مدیران یا نزدیکانم را در امور شرکت‌های تابع راه‌آهن نداده‌ام‌.
اظهارات مخالفان
ابوالفضل حسن‌بیگی در مخالفت با استیضاح وزیر راه‌وشهرسازی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی گفت‌: بنده یک اصولگرا هستم که اصول را خود را از امام، رهبری و شهدای جنگ تحمیلی و شهدای انقلاب اسلامی آموخته‌ام و امروز براساس تکلیف شرعی از وزیر راه و شهرسازی دفاع می‌کنم‌. نماینده مردم دامغان در مجلس سپس به تشریح چگونگی حادثه قطار سمنان و اقدامات وزارت راه و شهرسازی پرداخت و افزود‌: براساس بررسی‌های انجام شده قطار در دمای 13- درجه ترمزش یخ زده بود و همین عامل باعث تصادف با قطار دوم شد‌. این مساله در حالی اتفاق افتاد که مراکز کنترل سی‌تی‌سی و ‌ای‌تی‌سی و مراکز کنترل مرکزی تهران و شاهرود مسیر را تحت کنترل داشتند‌. وی ادامه داد‌: در مرحله اول هدف، کمک به آسیب‌دیدگان بود و در مرحله دوم دنبال مقصر یا مقصران بودیم این در حالی بود که در آن شرایط حساس، هر دستگاه، دیگری را به عنوان مقصر معرفی می‌کرد‌. رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز برای روشن شدن ابعاد حادثه بنده را از طرف کمیسیون مامور بررسی موضوع کرد‌. البته تعدادی از اعضای کمیسیون عمران نیز در منطقه حاضر شدند‌. در این حادثه اشکالات عجیب و غریبی مطرح می‌شد‌. سراغ مانیتورها رفتیم تا مغایرت اظهارات مسوولان با تصاویر ثبت‌شده در مانیتورها مشخص شود‌. حسن‌بیگی ادامه داد‌: محل وقوع حادثه جزو مناطق صعب‌العبور بود که به دلیل ترمزهای پی‌درپی، ترمز قطار کارایی خود را از دست داده بود‌. گزارش‌های متعدد و ضد و نقیض ما را بر آن داشت که تحقیقات دوم را آغاز کنیم‌. هجمه‌ها در این گزارش‌ها به مسوولان استان تا جایی پیش رفت که تلاش داشتند گزارش‌های نادرست را به تایید مقامات مسوول برسانند‌.
نایب‌رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از نگاشتن نامه محرمانه به رییس‌جمهور خبر داد و افزود‌: در همان مقطع به فاصله حدود دو هفته از حادثه قطار، نامه‌ای محرمانه در 22 محور به رییس‌جمهور نوشتم و از وجود مافیا برای خرید تجهیزات پیشرفته خط آهن از روسیه، آمریکا یا رژیم صهیونیستی خبر دادم و به ایشان تاکید کردم که نباید در برابر این مافیا کوتاه بیایند‌. نماینده مردم دامغان در مجلس یادآور شد‌: تمام تحقیقات و بررسی‌های انجام شده را بار دیگر با تعداد زیادی از کارشناسان و متخصصان، حتی متخصصان بازنشسته مرور کردم و مشخص شد که مدیر عامل سابق شرکت راه‌آهن در حادثه قطار سمنان مقصر نبود‌.
سهم آخوندی در حوادث حوزه راه در حد استیضاح نیست
غلامرضا تاجگردون نیز در جریان بررسی استیضاح وزیر راه و شهرسازی به عنوان یکی از مخالفان استیضاح، گفت‌: برخی می‌گویند زمان زیادی تا پایان عمر دولت باقی نمانده بنابراین نباید وزیر را استیضاح کنیم اما من نمی‌گویم که چون زمان دولت کم است استیضاح نکنیم بلکه اگر وزیری حتی یک ثانیه وزارتش به ضرر نظام بود نباید بگذاریم پشت میز وزارت بنشیند و اگر خلاف و خیانتی کرده باید استیضاح شود‌. وی افزود‌: سالانه 20 تا 25 هزار نفر از عزیزان ما جانشان را در جاده‌ها از دست می‌دهند‌. شاید من و امثال من هم در آینده جزو این قربانیان باشیم‌. اما آیا وزیر مقصر این اتفاق است؟ ما باید در این حوادث سهم تقصیر هر دستگاه را مشخص کنیم‌. اگر سهم وزیر در حد استیضاح است او را استیضاح کنیم اما اگر ادله کارشناسی به این نتیجه می‌رسد که سهم آخوندی در حد استیضاح نیست باید جلوی آن را بگیریم‌.
رییس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی بعدازظهر از کمیسیون اصل «90» خواست مستندات برخی نمایندگان علیه وزیر راه و شهرسازی را در این کمیسیون مورد بررسی قرار دهند‌.
علی لاریجانی در پایان جلسه استیضاح عباس آخوندی اظهار کرد‌: در این جلسه نکات مختلفی مطرح شد و آقای آخوندی پاسخ داد‌. مجموعه‌ای از مطالب متنوع نیز به من ارائه شده، برخی از آنها عکس‌های مربوط به تصادفات، لکوموتیو و چند شرکت مربوط به وزارت راه است و برخی از آنها ربطی به موضوع نداشت. با توجه به اینکه آقای آخوندی گفت اگر اطلاعاتی هست رسیدگی شود ما اینها را به کمیسیون اصل «90» ارجاع می‌کنیم‌. رییس مجلس در پایان اظهار کرد‌: در این جلسه اسمی از آقای سعیدنژاد آورده شد که لکوموتیوهای راه‌آهن متعلق به ایشان است اما ایشان اعلام کرده من نه تنها لکوموتیوی ندارم بلکه یک پیچ لکوموتیوها هم متعلق به من نیست بنابراین به این موضوع رسیدگی کنید پس از اظهارات موافقان و مخالفان و دفاع آخوندی از خودش، طرح استیضاح به رای نمایندگان گذاشته شد و رییس مجلس شورای اسلامی در آغاز رای‌گیری برای طرح استیضاح آخوندی تاکید کرد که عدم اعتماد به وزیر راه و شهرسازی به رای نمایندگان گذاشته می‌شود‌. علی لاریجانی همچنین از جهانگیری معاون رییس‌جمهور، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی و سایر وزرا و معاونان وزارتخانه‌های حاضر در صحن علنی مجلس خواست تا جلسه را برای رای‌گیری ترک کنند‌.
پس از رای‌گیری برای طرح استیضاح، در نهایت نمایندگان با 176 رای مخالف به استیضاح‌ به ادامه فعالیت عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دولت یازدهم رای مثبت دادند‌.