بررسی برنامه های روز جهانی گردشگری؛

گروه گردشگری- محمد محب‌خدایی در نشست خبری روز جهانی گردشگری و نخستین حضورش در بین خبرنگاران به عنوان معاون گردشگری کشور به تشریح طرح «شهر گردشگر» پرداخت‌؛ طرحی که پیش از این نیز علی‌اصغر مونسان از آن نام برده بود و حالا خدایی با کلی‌گویی‌هایی مبهم و بدون جزییات آن را ارائه کرد‌. خدایی که پیش از این معاون گردشگری کیش بوده، تلاش کرد با مثال‌هایی مکرر از شهر کیش، به عنوان الگوی به اجرا گذاشته شده و البته کشور ترکیه سوالات و ابهامات را پاسخ دهد؛ تلاشی که ناموفق بود تا این‌طور به نظر برسد که قرار است «شهر گردشگر» مانند بسیاری از طرح‌های دیگر در این حوزه در حد و اندازه‌های یک «حرف» باقی بماند‌.
معاون گردشگری کشور در حالی ایدئولوژی «شهر گردشگر» را در آستانه روز جهانی گردشگری با مثال‌های مکرر از کشور ترکیه و جزیره کیش تشریح کرد که با پرسش‌هایی به خاطر مبهم بودن این طرح و مقاصد مورد مثالش روبه‌رو شد‌. محمد محب‌خدایی که دیروز در نخستین نشست خبری خود پس از انتصاب به‌عنوان معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به بهانه تشریح برنامه‌های روز جهانی جهانگردی و طرح «شهر گردشگر» حاضر شده بود، درباره طرحی که مورد تاکید رییس این سازمان نیز هست، توضیح داد: «شهر گردشگر» قرار نیست یک شهر ایده‌آل باشد بلکه برنامه‌ریزی‌ها و مدیریت را علاوه‌بر شهروندان، بر جامعه گردشگر متمرکز می‌کند‌.
۴۰ برنامه برای گردشگری
معاون گردشگری کشور با بیان اینکه سازمان ۴۰ برنامه برای گردشگری دارد، به مقایسه هزینه‌کرد در صنعت نفت و گردشگری پرداخت و گفت: «هر گردشگری که به ایران سفر می‌کند، حدود ۱۲۰۰ دلار ارزآوری دارد که برای جذب چنین سرمایه‌ای باید هزینه‌کردی داشته باشیم‌ همان‌طور که در نفت به ازای هر بشکه ۱۰ دلار و برای استخراج آن ۲۵۰ دلار هزینه می‌شود‌. نمی‌گوییم این هزینه‌ها را مستقیم به گردشگر بدهند بلکه پیشنهاد می‌کنیم آنها را به بخش‌های زیرساختی که در گردشگری نقش دارند، تخصیص دهند تا تشویق شوند‌.»


به ترکیه نگاه کنید
محب خدایی ادامه داد: «در بسیاری از شهرها مدیریت و برنامه‌ریزی متمرکز بر جامعه ساکن است‌. محور خیلی از کارها براساس نیاز و ضرورت پاسخ دادن به جامعه شهروند است‌. در حالی که «شهر گردشگر» علاوه‌بر جمعیت ساکن، روی گردشگران نیز متمرکز می‌شود‌. طبق ‌آمارهای جهانی، 6/16 درصد جمعیت جهان گردشگر است یعنی نزدیک به بیش از یک میلیارد نفر‌. برای همین کشورهای موفق در گردشگری روی این جمعیت برنامه‌ریزی و تمرکز کرده‌اند از جمله ترکیه یا فرانسه‌.»
او اضافه کرد: «کشورهای پیش‌رو در گردشگری استاندارد خدمات‌رسانی در فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها، صداوسیما و فروشگاه‌ها را مطابق با نیاز گردشگران تعریف کرده‌اند‌. تمام اتفاقاتی که در سریال‌های ترکیه رخ می‌دهد، براساس سناریوهای از پیش نوشته شده است‌. حتی برنامه‌های آشپزی آنها در یک لوکیشن گردشگری و با استفاده از ظروف صنایع‌دستی اتفاق می‌افتد‌. در تبلیغات رستوران ترکیه ۷۰ درصد رستوران‌ها سنتی و تنها ۳۰ درصد مدرن نشان داده می‌شود چون گردشگر را محور قرار داده است‌.»
شهرداران، مشاوران مدیران میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری می‌شوند
محب‌خدایی درباره تفاهم با شهرداری‌ها گفت: «ما هم باید محوریت استان‌ها و شهرهایمان را که حکم ذخایر گردشگری دارند، به این سمت سوق و برنامه‌ریزی و مدیریت شهری را در راستای جذب گردشگر تغییر دهیم‌. یکی از برنامه‌های ما این است که کلیه شهرداران و شوراهای شهر مشاوران مدیران کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در استان‌ها باشند و فضای رقابتی ایجاد شود‌.»
مشکل گردشگری کشور زیرساخت نیست
معاون گردشگری در پاسخ به انتقاد یکی از خبرنگاران درباره این‌که چنین صحبت‌هایی برای مدیران استان‌ها کاربرد دارد و نه رسانه‌ها و نه مردمی که مصرف‌کننده نتیجه محصول گردشگری هستند، گفت: «رسانه‌ها می‌توانند انتقال‌دهنده‌ طرح «شهر گردشگری» باشند‌. ما آماده‌ایم در مشارکت و همکاری با شهرداران و شوراهای شهر برنامه‌ریزی‌ها و مدیریت را براساس گردشگری انجام دهیم و با بازاریابی نوین فضای تولید گردشگری را ایجاد کنیم‌.» او همچنین تاکید کرد: «بحث اصلی‌ امروز گردشگری زیرساخت نیست، بلکه بالا بودن قیمت خدمات است‌.»
راه‌اندازی شبکه سفر ایران با مشارکت سازمان هواپیمایی
محب خدایی سپس برای نشان دادن تاثیر مثبت «شهر گردشگر» به مذاکره با سازمان هواپیمایی اشاره کرد و افزود: قرار شده شبکه سفر ایران با همراهی سازمان هواپیمایی ترسیم شود تا به این ترتیب مدیریت زمانی پروازها با تمرکز بر گردشگران و نه صرفا شهروندان اتفاق افتد‌.
او بدون اشاره به جزییاتی از این شبکه و توافق با سازمان هواپیمایی با وجود پرسش خبرنگاران، ادامه داد: «هدف «شهر گردشگر» بهره‌برداری اقتصادی از داشته‌های موجود است‌. باید سیستم واحدی چرخه‌های گردشگری را هُل دهد‌. اگر ترکیه و دبی از این برهه زمانی گذر کرده‌اند، یک عامل هلدینگ داشته‌اند‌. ما هم برای حرکت به استراتژی نیاز داریم‌.»
انحراف از چشم‌انداز ۲۰ ساله
معاون گردشگری ادامه داد: «هشت سال تا پایان این چشم‌انداز ۲۰ ساله باقی مانده و ما از مسیر آن انحراف داریم‌. رسیدن به نقطه هدف مقداری جسارت می‌خواهد و نیاز دارد یک بار از زاویه جدید به آن نگاه کنیم‌.»او که قبلا معاون گردشگری کیش بوده، در پاسخ به نقد دیگری درباره کلی‌گویی‌های مبهمی که از طرح «شهر گردشگر» در این نشست مطرح شده، بدون آن‌که به جزییات، پایلوت و بازه زمانی آن برای به نتیجه رسیدن بپردازد - در حالیکه در این نشست اشاره شد این الگو قبلا در کیش به اجرا گذاشته شده و اکنون قصد اجرای آن در سطح کلان کشور وجود دارد، آن هم در شرایطی که هنوز نگاه سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها به موضوع گردشگری فرابخشی نشده است- مدل‌هایی را از «شهر گردشگر» در ایران برای نقض این انتقاد مثال آورد و گفت: در حال حاضر تمرکز استان کرمان بر «شهر گردشگر» است‌. بسیاری از هتلداران نیز بر اساس چنین استانداردی رویه‌شان را تغییر داده‌اند‌. در الگوی شهر گردشگر قرار نیست برنامه زمانی پروازها تغییر کند،‌ اما شما در شهری مثل مشهد می‌بینید که در برنامه پروازی علاوه بر جامعه ساکن به گردشگران نیز توجه داشته است‌. شاید این اتوماتیک‌وار بوده و به خواست چارترها تعیین شده،‌ اما اکنون برنامه‌ریزی‌ها بهینه شده است‌. او در ادامه نمونه‌هایی که به زعم‌اش «شهر گردشگر» هستند را مطرح کرد و گفت: محوریت و برنامه‌ریزی جزیره کیش کاملا براساس استاندارد «شهر گردشگر» است‌. مشهد نیز یک نمونه کامل شهر گردشگر است که تمام اجزای شهر فقط جامعه ساکن را در نظر نگرفته است‌. ما حتی در بررسی‌ها به این نتیجه رسیده‌ایم که مشهد در حوزه زیارت امکان جذب هفت میلیون گردشگر را دارد‌. ابیانه و ماسوله نیز یک مدل اقتصادی گردشگری هستند‌. کرمان هم که کارهایش را در این راستا شروع کرده است‌. ‌اما این الگو باید به تمام کشور تسری یابد، چون ظرفیت یک شهر پاسخگوی‌ آمار چشم‌انداز ۲۰ ساله نیست‌.
قرار نیست چرخی را دوباره اختراع کنیم
او در پاسخ به نقد خبرنگار دیگری درباره مثال‌های مکرر معاون گردشگری از کشور ترکیه، آن هم در‌حالی‌که معاون وزیر گردشگری ترکیه قبلا برنامه‌ها و زیرساخت‌های گردشگری ایران را به چالش کشیده و همچنین نادیده گرفتن نقش زیرساخت در توسعه گردشگری و مثال‌ زدن نوروز به عنوان دوره زمانی موفق برای ظرفیت‌سنجی درحالی‌که هر سال با بحران‌هایی چون تلفات جاده‌ای و زیست‌محیطی دست و پنجه نرم می‌کند، گفت: «مشکل ما معرفی ظرفیت‌ها است و در کنار آن معرفی برنامه‌ها‌. متاسفانه در بیشتر صحبت‌ها و تبلیغات به مشکلات می‌پردازیم‌. ما تا کی می‌خواهیم درباره ضعف‌های گردشگری صحبت کنیم؟ یک جا باید از بارقه‌های ‌امید بگوییم‌. ضمن آنکه گردشگری ایران اکنون در دوره گذار است‌.»محب خدایی درباره نقدی که به مثال‌هایش از ترکیه وارد شد، گفت: «تعداد گردشگرانی که با شرکت‌های هواپیمایی خارجی وارد ایران می‌شوند، هم‌افزا هستند‌. اگر ظرفیت گردشگری کشور ما بیشتر شناسانده شود، این ایرلاین‌ها هم برای ما ظرفیت می‌گذارند‌. مشکل اساسی ما با ترکیه این است که چرا تُرک‌ها به ایران می‌آیند،‌ اما طبق اظهارات نمایندگان هواپیمایی این کشور که بیشترین پروازهای خارجی را به ایران دارد، در حالیکه تور ۱۲ روزه ایران به نرخ ۱۸۰۰ دلار فروخته می‌شود، همین تور با خدمات مشابه در منطقه بالکان ۵۰۰ دلار قیمت دارد‌. خیلی از مواقع ما مثال می‌زنیم که هزینه سفر به یک جزیره ایرانی گران‌تر از سفر خارجی است‌. آنچه باعث شده ما از زیرساخت به کاهش نرخ خدمات گرایش پیدا کنیم، چنین شرایطی است‌.»او همچنین از برنامه مشترک این سازمان با یکی از شرکت‌های هواپیمایی ترکیه برای معرفی ظرفیت‌های ایران خبر داد و گفت:‌ «این مدل قبلا برای کیش اجرا شده؛ صحبت کرده‌ایم که نمونه آن را برای شهرهای دیگر ایران پیاده کنند‌.»
معاون گردشگری درباره مبهم بودن این طرح و شفاف نبودن جزییات اجرایی آن تاکید کرد: «قرار نیست چرخی را دوباره اختراع کنیم‌. این برنامه‌ها در سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری قبلا وجود داشته و ما با بررسی دوباره و اصلاح آن به جریان انداخته‌ایم‌.»
سایر اخبار این روزنامه
کتاب‌های درسی ما دانش‌آموز را برای دیروز تربیت می‌کنند شجریان 77 ساله شد؛ برندهای ملی همچنان دست‌و پا می‌زنند؛ شرط تداوم رونق بورس هکرها در کمین سرقت بسته‌های شبکه؛ سکوت دولت در مورد پیشنهاد تسهیل شرایط دریافت وام مسکن؛ محرومیت پرسپولیس از نقل و انتقالات و چهار ماه دوری طارمی از میادین؛ ما همه گناهکاریم! تاسف برای ژاپنی‌ها! بانکداری احمدی‌نژادی! هرج و مرج بازار به دنبال حذف برچسب قیمت کالا؛ انتخابات پارلمانی آلمان تاریخ‌ساز می‌شود؛ تزریق سرمایه به بخش تولید واکاوی دوباره یک معضل اجتماعی؛ آقای روحانی کاش این را هم گفته بودید! زاویه اتحادیه اروپا با آلمان پس از انتخابات جنگ‌سالار پشت سر خزانه‌دار معاون اول رییس‌جمهور در گشایش نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست اعلام کرد؛ مطهری:بر اساس قانون اساسی حق اعتراض برای همه محفوظ است رونمایی از جدیدترین راهکار دولت برای کاهش بیکاری؛ ورود انبوه‌سازان به بافت‌ فرسوده در ابهام؛ مشاور اقتصادی رییس‌جمهور در جمع فعالان بخش خصوصی انتقاد کرد: آمار تکان‌دهنده کودک‌آزاری از سوی رییس اورژانس اجتماعی؛ بررسی برنامه های روز جهانی گردشگری؛ قرائت «گزارش ملی بررسی پلاسکو» در شورای شهر؛ دم همتون گرم! خدا می‌رسونه! صورت‌های مالی شفاف می شود شرکت «ایرانی- چینی» در راه بورس اپراتورهای فضای مجازی فقط امکانات مالی و بانکی می دهند؛ دلایل مخالفت ایران رییس اقلیم کردستان با تاکید بر برگزاری رفراندوم: دلایل مخالفت ایران تمام‌قد در برابر استقلال اقلیم کردستان اولین گام برای مبارزه با فساد مالی اولین گام برای مبارزه با فساد مالی اولین گام برای مبارزه با فساد مالی اولین گام برای مبارزه با فساد مالی