واکاوی دوباره یک معضل اجتماعی؛

گروه جامعه- پس از اتفاقات جنجال‌برانگیز هفته گذشته در خصوص بازداشت کودکان کار و بازخورد منفی و واکنشی آن در میان مردم و در شبکه‌های اجتماعی، مسوولان مختلف این حوزه از وزیر کار گرفته تا مدیر آسیب‌های اجتماعی بهزیستی و فرماندار تهران درصدد پاسخگویی و توضیح و موشکافی این اتفاق برآمدند. وزیر کار و سازمان بهزیستی این مساله را مغایر با اهداف سازمانی‌شان برای ساماندهی کودکان کار عنوان کرده و روزبه کردونی، مدیر آسیب‌های اجتماعی بهزیستی آن را خودسرانه و تاسف‌آور توصیف کرد و گفت کودکان آزاد شده‌اند و این روش اصلا درست و مورد قبول ما نیست. وی تاکید کرده بود نیروی انتظامی خودسر این اقدام را انجام داده. اما مسوولان دیگری از جمله فرماندار تهران بودند که گویی اصل صورت مساله که بازداشت کودکان بوده برایشان اهمیت چندانی نداشته و صرفا با این توجیه که عمده اینها اتباع خارجی هستند، گفت: کسی نگران نباشد ما کودکان را تنها بدون پدر و مادرشان رد مرز نمی‌کنیم! این اظهار‌نظر درحالی بیان می‌شود که گویی مشکل تنهایی رد کردن و اخراج کودکان از کشور است و اگر با خانواده‌شان اخراج شوند، امری مثبت است. اظهار‌نظرات و حاشیه‌های بازداشت کودکان کار ادامه داشت تا اینکه چندی قبل بهزیستی برنامه‌ای مدون جهت ساماندهی این کودکان که حداقل مزیت آن کاهش تعداد این کودکان و سر و سامان گرفتن اصولی می‌شود، ارائه داد. تا روز گذشته دو سه روزی خبر خاصی از وضعیت کودکان کار بازداشت شده نبود تا اینکه معاون امور اجتماعی بهزیستی کشور اظهار‌نظر دیگری عنوان کرد.بنابر اظهارات وی، بیش از ۷۰ درصد کودکان کار و خیابان تهران غیرایرانی‌ هستند. این در حالی است که چهار تا پنج درصد کودکان کار با باندها همکاری دارند. این بدان معناست که عمده کودکان بازداشت شده را اتباعی عنوان می‌کنند که غیرقانونی در ایران کار می‌کنند.
به گزارش ایسنا، حبیب‌الله مسعودی فرید در خصوص کودکان کار و خیابان بیان کرده: بیش از ۷۰ درصد کودکان کار و خیابان تهران غیرایرانی هستند. بنابراین با توجه به این امر، سوال من آن است که در کجای دنیا می‌بینیم اتباع اینچنین آزادانه به کار غیرقانونی در سطح معابر اقدام کنند؟
این بار به صورت رسمی معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشورعنوان کرده رویکرد سازمان بهزیستی در زمینه ساماندهی این کودکان ارائه خدمات روزانه است و موافق ماندگاری آنها در مراکز بهزیستی نیستند. به همین دلیل تعداد مراکز روزانه را توسعه داده و هم‌اکنون ۵۰ مرکز روزانه کودکان کار و خیابان در کشور فعال هستند. این اظهار‌نظر پیش از این چندان عنوان نمی‌شد و در تلاش بودند کودکان بدسرپرستی که بیشتر در معرض آسیب قرار دارند تحت حمایت دائم بهزیستی باشند.
فرید در ادامه تاکید کرده برای ساماندهی کودکان اتباع نیاز است که با سفارتخانه‌های پاکستان و افغانستان رایزنی‌هایی داشته باشیم تا در خصوص کودکان کار و خیابان این کشورها که در ایران و به ویژه پایتخت اقدام به کار غیرقانونی می‌کنند، تصمیم‌گیری و نسبت به رد مرز آنها اقدام کنیم.


وی ادامه داد: نگران گرایش کودکان کار و خیابان به کارگاه‌های زیرزمینی هستیم زیرا کار کودک در کارگاه‌های زیرزمینی به مراتب خطرناک‌تر از کار آنها در سطح معابر بوده و آسیب‌های بیشتری برای آنها به دنبال دارد. به همین دلیل از همه مردم می‌خواهیم در صورت اطلاع از چنین مسایلی سریعا موارد را به بهزیستی و اورژانس اجتماعی ارجاع دهند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به منتقدان طرح ساماندهی و جذب کودکان کار و خیابان که خواستار توقف طرح مذکور شده‌اند، گفت: متاسفانه برخی دلال آسیب‌های اجتماعی هستند. به همین دلیل هم همواره به دنبال اجرای چنین طرح‌هایی در کشور با حجم انتقادات از سوی آنها روبه‌رو می‌شویم.
با اظهارات جدید فرید مشخص نیست بالاخره ساماندهی کودکان کار چه ایرانی و چه اتباع خارجی چطور پیش خواهد رفت.
فرماندار تهران همچنین گفته بود «در جریان این طرح برای اولین بار اتباع بیگانه تحویل اداره اتباع استان داده می‌شوند و در کمپ‌های مخصوص‌شان نگهداری می‌شوند. اگر خانواده‌های آنها مجاز باشند، می‌توانند با مراجعه و ارائه مدارک هویتی و دادن تعهد مبنی بر عدم تکدی‌گری کودک خود را تحویل بگیرند‌ اما اگر خانواده غیرمجاز باشد، به همراه کودک از کشور طرد خواهند شد. این درحالی است که قطعا هیچ کودک تبعه‌ای بدون خانواده طرد نخواهد شد‌ ولی اگر کودکی خانواده نداشته باشد، در محل کمپ‌ها نگهداری می‌شود.»
جمع‌آوری، نقض حقوق کودک کار است
از سویی دیگر دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک نیز به مساله بازداشت و جمع‌آوری کودکان کار واکنش نشان داده و با انتقاد از این طرح گفته: کلمه جمع‌آوری، نقض حقوق کودک است و این شیوه فعلی به هیچ‌وجه درست نیست.
مظفر الوندی چندی قبل در جمع خبرنگاران در پاسخ به مهر در خصوص طرح جمع‌آوری کودکان کار و خیابان که اخیرا از سوی برخی اعضای شورای شهر تهران انتقاداتی را به همراه داشته، گفته بود: کلمه «جمع‌آوری» نقض حقوق کودک است و تجربیات متعددی از سال‌های گذشته داشتیم که با این شیوه نتیجه نداشته. به همین دلیل باید از منشا تولید این پدیده شروع به کار کنیم و‌گرنه در خیابان هیچ اتفاقی نمی‌افتد چرا که امروز جمع می‌کنند و فردا دوباره همین رویه است.
وی با تاکید بر ضرورت شناسایی صحیح منشا آسیب‌ها گفت: در برخی استان‌ها مداخلاتی در محل آسیب‌ها شروع شد و ارگان‌های مختلف در قالب یک کمیته مشترک در محل آغاز آسیب که کودکان خیابانی به خیابان می‌آیند، مداخلاتی داشتند که موثر بود. به همین منظور برخی ساماندهی‌ها یا جمع‌آوری‌ها که امروز شاهد صحبت از آنها هستیم، پاسخگو نیست.
الوندی‌ به آیین‌نامه‌های مصوب در رابطه با ساماندهی کودکان کار و خیابان اشاره و تصریح کرد: متاسفانه به مبانی قانونی که از قبل تجربه شده توجهی نمی‌شود. در این خصوص‌ آیین‌نامه مرتبط با شورای ساماندهی کودکان خیابان و کار داریم که وزارت رفاه متولی آن است و در سال ۸۴ مصوبه ساماندهی به تصویب دولت رسید و یک دستمایه قانونی خوب است و اگر بر اساس همان مصوبه فعالیت‌ها انجام شود، بسیاری از کارها درست می‌شود.
شیوه جمع‌آوری کودکان ضد حقوق کودک است
دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک با انتقاد از اینکه شیوه فعلی جمع‌آوری کودکان کار و خیابان درست نیست، اظهار کرد: در ماده ۴۵ قانون حمایت از خانواده ذکر شده که هر تصمیم اجرایی و قضایی باید با رعایت مصلحت باشد و هر کسی می‌تواند این را تشخیص دهد که این اقدام فعلی به منفعت کودک یا به ضرر وی است.
سمن‌ها می‌توانند شکایت ثبت کنند اما نمی‌کنند
الوندی در نهایت با انتقاد از فعالیت برخی مدافعان و فعالان حقوق کودک که کار خود را در قبال حقوق کودکان به درستی انجام نمی‌دهند، گفت: مدافعان حقوق کودک از ظرفیت قانونی استفاده نمی‌کنند. طبق قانون سمن‌ها می‌توانند شکایت کنند و دادگاه مکلف است شکایت آنها را بپذیرد و حتی اصلاح ماده قانونی مرتبط با سمن‌ها در سال گذشته تصویب شد که در این شکایت‌ها نیازی به تشریفات قوه قضاییه نیست و هر مدافع حقوق کودکی که یک مورد نقض حقوق در مورد وضعیت کودکان ببیند، می‌تواند شکایت کند که تاکنون حتی یک مورد شکایت از سوی سمن‌ها نداشتیم.
سایر اخبار این روزنامه
کتاب‌های درسی ما دانش‌آموز را برای دیروز تربیت می‌کنند شجریان 77 ساله شد؛ برندهای ملی همچنان دست‌و پا می‌زنند؛ شرط تداوم رونق بورس هکرها در کمین سرقت بسته‌های شبکه؛ سکوت دولت در مورد پیشنهاد تسهیل شرایط دریافت وام مسکن؛ محرومیت پرسپولیس از نقل و انتقالات و چهار ماه دوری طارمی از میادین؛ ما همه گناهکاریم! تاسف برای ژاپنی‌ها! بانکداری احمدی‌نژادی! هرج و مرج بازار به دنبال حذف برچسب قیمت کالا؛ انتخابات پارلمانی آلمان تاریخ‌ساز می‌شود؛ تزریق سرمایه به بخش تولید واکاوی دوباره یک معضل اجتماعی؛ آقای روحانی کاش این را هم گفته بودید! زاویه اتحادیه اروپا با آلمان پس از انتخابات جنگ‌سالار پشت سر خزانه‌دار معاون اول رییس‌جمهور در گشایش نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست اعلام کرد؛ مطهری:بر اساس قانون اساسی حق اعتراض برای همه محفوظ است رونمایی از جدیدترین راهکار دولت برای کاهش بیکاری؛ ورود انبوه‌سازان به بافت‌ فرسوده در ابهام؛ مشاور اقتصادی رییس‌جمهور در جمع فعالان بخش خصوصی انتقاد کرد: آمار تکان‌دهنده کودک‌آزاری از سوی رییس اورژانس اجتماعی؛ بررسی برنامه های روز جهانی گردشگری؛ قرائت «گزارش ملی بررسی پلاسکو» در شورای شهر؛ دم همتون گرم! خدا می‌رسونه! صورت‌های مالی شفاف می شود شرکت «ایرانی- چینی» در راه بورس اپراتورهای فضای مجازی فقط امکانات مالی و بانکی می دهند؛ دلایل مخالفت ایران رییس اقلیم کردستان با تاکید بر برگزاری رفراندوم: دلایل مخالفت ایران تمام‌قد در برابر استقلال اقلیم کردستان اولین گام برای مبارزه با فساد مالی اولین گام برای مبارزه با فساد مالی اولین گام برای مبارزه با فساد مالی اولین گام برای مبارزه با فساد مالی