قمار بارزانی با کارت نتانیاهو

نبی شریفی- با حمایت رسمی نتانیاهو از طرح همه پرسی اقلیم کردستان عراق  اقدام خطرناک بارزانی برای تجزیه عراق و آغاز دور جدید بحران در منطقه  نمایان تر شد. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به رغم مخالفت های داخلی، منطقه ای و فرامنطقه ای با تجزیه عراق، از طرح همه پرسی استقلال کردستان عراق حمایت کرد.در ژوئن سال 2010 زمانی که «فلاح مصطفی»، مسئول روابط خارجی اقلیم کردستان عراق، در گفت‌وگو با نیویورک تایمز، از رویای اقلیم کردستان عراق برای تبدیل شدن به «اسرائیل دوم» منطقه سخن گفت، کسی نقشه خیانت مسعود بارزانی را جدی نگرفت. حالا کمتر از دوهفته به همه پرسی اقلیم کردستان در 21 سپتامبر (3 مهر) زمان باقی مانده و  نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرده است از تلاش‌هایی که کردها برای دستیابی به استقلال‌ خود انجام می دهند ، حمایت می‌کند. نتانیاهو 19 سپتامبر سال 2014  نیز در سخنانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفته بود« کردهای عراق سزاوار استقلال سیاسی هستند.» به نظر می رسدحالا که بارزانی توانایی تحقق رویای استقلال خود را ندارد، تصمیم به بازی با کارت اسرائیل گرفته است. همزمان روزنامه ترکیه ای ینی شفق  نوشت:مسعود بارزانی به اسرائیل وعده اسکان ٢٠٠هزار یهودی کُردتبار در شمال عراق و سوریه را داده است. شراکت اقتصادی اقلیم کردستان و رژیم صهیونیستی، اواخر خرداد 93،هنگامی که رویترز از ارسال نخستین محموله نفت صادراتی کردستان عراق به اسرائیل و پهلوگیری نفتکش «اس سی اف تای» در بندر «عسقلان یا اشکلون» خبر داد، فاش شد. نکته مهم و قابل توجه این است که در یک ماه اخیر، مقامات اسرائیلی اظهارات بسیاری پیرامون مسئله استقلال اقلیم کردستان انجام داده اند؛ اظهاراتی که به نظر می رسد در زمینه مصمم تر کردن مقامات اقلیم برای برگزاری همه پرسی صورت گرفته است.در همین زمینه، «آریل پولستین»، یک شخصیت برجسته در حزب راست افراطی اسرائیل، گفته است: کردها هرگز فراموش نخواهند کرد که دولت صهیونیست از آن ها حمایت کرده است؛ در نتیجه، زمانی که یک کردستان مستقل ایجاد شود، پرچم اسرائیل در آن جا برافراشته خواهد شد و دو بازیگر تبدیل به متحدان خوبی برای یکدیگر خواهند شد. پیشتر نیز «کسنیا اسوتلووا»، نماینده پارلمان رژیم صهیونیستی (کنست) اعلام کرده بود : برخی  مقامات ارشد منطقه کردستان عراق، در هفته‌های اخیر به فلسطین اشغالی سفر کردند و خواستار حمایت تل‌آویو از همه‌پرسی استقلال آن ها شدند. اسوتلووا که رئیس کمیته‌ای در کنست برای تقویت روابط رژیم صهیونیستی با کُردها در منطقه است، خبرداد  مقامات کُردی که به تل‌آویو آمدند، خواستار میانجی گری اسرائیل در کاخ سفید برای حمایت واشنگتن از همه‌پرسی استقلال منطقه کردستان از عراق شدند.این نماینده پارلمان رژیم صهیونیستی تأکید کرد: از مفید بودن همه‌پرسی استقلال کردستان عراق برای اسرائیل، ۱۰۰درصد مطمئن است. این گزارش می افزاید :بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز در دیدار با هیئتی از کنگره آمریکا، ضمن حمایت از همه‌پرسی استقلال، تمایلش به تأسیس دولت کُردی مستقل در منطقه را اعلام کرده بود. در همین حال به‌رغم مخالفت پارلمان عراق با همه‌پرسی استقلال کردستان، مسعود بارزانی روز گذشته  تأکید کرده است این همه پرسی در موعد مقرر برگزار خواهد شد. وی به بهانه مقابله با آن چه تهدیدات «الحشد الشعبی» علیه همه پرسی می‌خواند، نظامیانی از پیشمرگه و پ‌ک‌ک به کرکوک اعزام کرد. در این میان ، حیدر العبادی، نخست وزیر عراق از رهبران کرد خواست برای ادامه مذاکره بر سر همه‌پرسی استقلال کردستان، به بغداد سفر کنند. العبادی، در کنفرانس خبری هفتگی خود خطاب به رهبران کرد گفت: کابینه عراق متعلق به تمام عراقی‌هاست و شما در وهله اول شهروندان ما هستید. بنابراین هشدار می‌دهم به سمت آشوب نرویم و هر گونه تلاش در این زمینه را در نطفه خفه کنیم. استقلال اقلیم و پیامد های منطقه ای در حالی که بارزانی بر همه پرسی پا فشاری می کند، تاثیرات منفی این رویداد بر منطقه ناگزیر است، آن هم در شرایطی که عراق با همبستگی نسبتا کم‌نظیری بین همه نیروهای سیاسی و نظامی به تازگی از خطر داعش بیرون آمده است و امید به ایجاد توافق و استقرار اوضاع در آن کشور می‌رود. در این شرایط چند نکته قابل تامل است. الف) ملی‌گرایی بر اساس وحدت عناصر قومیتی و فرهنگی در دوره‌هایی از تاریخ راه حلی برای منازعات در مناطق کم‌تنوع بوده است. برای مثال تقسیمات ملی و دینی در خلال پیمان وستفالی در اروپای قرن هفدهم، عامل پایان جنگ های طولانی و اختلافات مذهبی و سیاسی در منطقه اروپای غربی شد. اما، این امر در منطقه خاورمیانه به دلیل تنوع زیاد قومی و دینی امکان‌پذیر نیست. ب) اجرای همه پرسی کردستان در شکل کنونی خود از مشروعیت قانونی کافی برخوردار نیست. پارلمان حکومت محلی کردستان بیش از دو سال است که به شکل غیر قانونی تعطیل شده است و از ورود رئیس پارلمان و نمایندگان احزاب معارض به پایتخت کردستان، اربیل ممانعت می‌شود. ریاست مسعود بارزانی نیز در حدود سه سال پیش به پایان رسیده است و وی همچنان حاضر به کناره‌گیری از قدرت نیست. برگزاری قانونی همه پرسی نیازمند وجود حکومت قانونی و پارلمان فعال است تا قوانین مربوط به همه پرسی و شیوه اجرای آن و نظارت بر آن را به عهده گیرد. ج)  اجرای همه پرسی، پیام روشنی به کشورهای همسایه دارای اقلیت‌های قومی و دینی خواهد رساند که الگوی اعطای اختیارات محلی به اقلیت‌ها در قالب نظام‌های فدرالی و کنفدرالی نه تنها به حل مشکلات درونی‌شان نخواهد انجامید، بلکه باعث افزایش مطالبات و وسیع تر شدن دایره بی‌ثباتی خواهد شد. د) کردهای عراق عملا از سال ۱۹۹۱ استقلال خود را از بغداد به دست آوردند. در سیستم پس از سال ۲۰۰۳ نیز نه تنها استقلال خود را حفظ کردند، بلکه دولت مرکزی بغداد طبق قانون به مراعات حقوق فرهنگی آنان موظف شد. اکنون غالب مدارک رسمی عراقی مانند گذرنامه و نمادهای رسمی کشور به هر دو زبان عربی و کردی تهیه می‌شود.بنابراین به نظر می رسد اکنون، در کنار دوستی بارزانی با نتانیاهو یک نکته قابل اهمیت است. بارزانی در حال یک بازی دوگانه با همه پرسی است. یا رسیدن به رویای واهی استقلال یا امتیاز گیری بیشتر از دولت حاکم عراق.