روزنامه آفتاب یزد
1396/06/22
شهرهای زیر زمینی
قرن بیستم، قرن آسمانخراش‌ها بود و شهرهای جهان به واسطه ضرورت‌ها‌ی شهر نشینی هر چه بیشتر به سمت بالا و بالاتر گسترش یافتند.اما در قرن بیست و یکم ،گرایش جدیدی برای رفتن به فضاهای زیرزمینی مشاهده میشود. به نظر می‌رسد شهرها برای اهداف تجاری، صنعتی و حمل و نقل در زیر زمین در حال گسترش هستند.روند جهانی افزایش شهر نشینی مسائل و مشکلات مشترک زیادی را در بسیاری از شهرهای جهان به وجود می‌آورد. افزایش جمعیت به طور طبیعی منجر به افزایش تقاضا برای ایجاد زیر ساخت‌ها‌ی مطمئن و قابل اتکا میشود که این مسئله باید با رشد بهره وری انرژی در زندگی شهری و نیز افزایش آگاهی عمومی نسبت به حفظ محیط زیست همراه باشد. استفاده از فضاهای زیر سطحی به شهرها کمک می‌کند تا به این تقاضاهای در حال افزایش پاسخ درستی داده شود در حالی که منظر شهری به خوبی حفظ میشود.
براساس آمارهای سازمان ملل متحد، تا سال 2050، هفتاد درصد جمعیت جهان یعنی چیزی حدود هفت میلیارد نفر، در شهرها زندگی خواهند کرد و جمعیت روستایی کاهش و در بهترین حالت ثابت خواهد ماند. این تغییر توزیع جمعیت در آینده، نیازهای جدیدی را به لحاظ بهبود مداوم توسعه پایدار و کارآمد شهری از قبیل حمل و نقل قابل اطمینان و ایمن، خدمات توزیع آب و سیستم فاضلاب شهری، پایداری محیط‌زیست، گسترش فضاهای سبز و مناطق تفریحی، بهینه‌سازی و کاهش مصرف انرژی و... مطرح می‌کند. تامین این خواسته‌ها چالش‌ها‌ی زیادی را پیش‌روی مدیران شهری قرار می‌دهد زیرا غالباً فضای مورد نیاز برای ایجاد امکانات جدید، انتقال یا بهبود وضعیت موجود در دسترس نیست.
یکی دیگر از مواردی که مدیران شهری را مجاب به استفاده از فضاهای زیر زمینی می‌کند، تغییرات شدید اقلیمی و آب و هوایی است. به‌عنوان مثال شهری مانند نیویورک در سالیان اخیر توفان‌ها‌ی شدید و بی سابقه‌ای را تجربه کرده و به گفته کارشناسان این موضوع در حال تبدیل شدن به رویه‌ای معمولی برای این شهر است. در چنین مواقعی حیات اقتصادی شهر و ایمنی مردم در فضاهای زیر سطحی بیشتر مورد محافظت قرار می‌گیرد. همچنین در شهر‌ها‌یی مانند پکن و هنگ کنگ با سطوح بالای آلودگی هوا، استفاده از سازه‌ها و راه‌ها‌ی زیر زمینی به جهت حفظ سلامت شهروندان در دستور کار مدیران شهری قرار دارد.
در بیشتر مواقع از طرف مدیران و برنامه ریزان شهری، استفاده از فضاهای زیرزمینی برای حل معضلات شهری به دلیل دسترسی سخت و پرهزینه بودن آن، گزینه‌ای دست چندم به حساب می‌آید که این موضوع از واقعیات یک شهر مدرن کاملاً به دور است.در شهر‌ها‌یی که اخیراً در حال توسعه می‌باشند دیگر چنین نگاهی به این موضوع وجود ندارد چرا که طراحان شهرهای مدرن به فضاهای زیر زمینی به عنوان یه فرصت نگاه کرده و مشکلاتی مانند کمبود منابع مالی را از طریق جلب سرمایه گذاری مرتفع می‌کنند.
در بسیاری از موارد استفاده از راه حل‌ها‌ی مبتنی بر استفاده از فضاهای زیر زمینی برای معضلات شهری، تنها راه حل‌ها‌ی موجود هستند. همچنین اگر در مراحل اولیه برنامه ریزی و شروع پروژه‌ای استفاده از ظرفیت فضاهای زیرسطحی به عنوان گزینه‌ای که هم تراز با گزینههای دیگر است و نه به عنوان آخرین راه ممکن در نظر طراحان قرار گیرد، بی شک می‌توان به تحولی در حل معضلات شهری امیدوار بود.
باید بدانیم استفاده از فضاهای زیرزمینی تنها محدود به طرح‌ها‌ی زیربنایی نیست بلکه از آن می‌توان برای مصارف تجاری،مسکونی،ذخیره سازی،حمل و نقل، درمان و حفاظت از میراث تاریخی به گونه‌ای که توسعه شهری بهینه‌تری به ارمغان داشته باشد، استفاده کرد.
سابقه استفاده از شهرهای زیر زمینی سابقه‌ای طولانی است. از زمان رومیان باستان تا زمان جنگ سرد، مردم برای حفظ جان و مال خود از چنین سرپناه‌ها‌یی استفاده کرده اند. در زیر به ذکر مثال‌ها‌یی از شهرهای زیر زمینی از دیروز تا امروز می‌پردازیم:
1- شهر زیرزمینی "درینکویو" در ترکیه. این شهر در هفت طبقه زیر زمین ساخته شده بود که بیست هزار نفر در آن زندگی می‌کردند. در این شهر باستانی، مغازه،کلیسا و حتی مدرسه نیز وجود داشته است. گفته میشود در این شهر مسیحیانی زندگی می‌کرده اند که از دست امپراتوری رم فراری بوده اند.
2- شهر زیر زمینی "کاریز" در جزیره کیش. این شهر بیش از 2500 سال قدمت داشته و در اصل برای مدیریت آب شیرین ساکنین جزیره مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
3- شهر زیر زمینی پکن به دستور مائو ودر مدت 10 سال ساخته شد. هدف از ساخت این شهر زیرزمینی که شامل 30 کیلومتر تونل و در زمینی به مساحت 85 کیلومتر مربع ساخته شد، حفظ امنیت مردم در بمباران‌ها‌ی هوایی بود. در این شهر همه امکانات از قبیل مدرسه، فروشگاه، سالن تئاتر و حتی پیست اسکیت هم ساخته شده بود.
4- در زمان جنگ جهانی دوم تاسیسات زیرزمینی محرمانه‌ای با نام برلینگتون برای حفاظت از دولتمردان انگلیس از حملات اتمی ساخته شد. در این تاسیسات، یک ایستگاه قطار، بیمارستان، دریاچه مصنوعی و حتی یک استودیوی بی بی سی ساخته شده بود که گنجایش چهل هزار نفر را داشت.
5- شهر هلسینکی، پایتخت فنلاند در تلاش برای مقابله با سرمای هوا، ساخت یک شبکه زیرزمینی را از سال 2011 آغاز کرده است. بر اساس طرح جامعی مقرر است بیش از 400 ساختمان و فضای شهری با مصارف مختلف در عمق
30 متری از سطح زمین ساخته شود. در این طرح مسیر‌ها‌ی پیاده روی زیرزمینی نقاط اصلی شهر را به هم متصل می‌کند. هدف نهایی آن است که فضای روی زمین برای املاک،مستغلات و اقامت در نظر گرفته شده و اماکن صنعتی در زیر زمین فعالیت داشته باشند.
6- در شهر مونترال کانادا یک شبکه گسترده زیرزمینی با بیش از 32 کیلومتر تونل در فضایی به مساحت 12 کیلومتر مربع ساخته شده است. در این فضای زیر سطحی 60 مرکز تجاری، هتل، بانک، ادارات، موزه، سالن‌ها‌ی کنسرت، فضاهای دانشگاهی، هفت ایستگاه مترو و 12 نقطه دسترسی خارجی وجود دارد که روزانه پذیرای بیش از 500 هزار نفر از شهروندان است.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
برجام منهای آمریکا بی اعتبار است
اگر عارف شهردار بود...
برجام منهای آمریکا بی اعتبار است
اگر عارف شهردار بود...
لاریجانی و رویای 1400
شهرهای زیر زمینی
میانمار زیر سایه هاروی
دردسر بزرگ بیماران در پایتخت
اولتیماتومی برای پایان محافظه‌کاری آقای شهردار
تمام گزینههای وزارت علوم
برجام در تنگنا؟!
اگر در دمشق نجنگیم باید در تهران بجنگیم
اگر از برجام خارج شوند، برجامی‌باقی نمی‌ماند
دولت‌های اسلامی علیه جنایات دولت میانماراقدام عملی کنند
