روزنامه جهان صنعت
1396/06/21
دولت بازار ارز را کنترل نکند
ابراهیم جمیلی*- طی چند روز اخیر در حالی شاهد نوسانات بازار ارز هستیم که بانک مرکزی نیز عرضه ارز مسافرتی را متوقف کرده است. براساس آنچه پیش از این شاهد بودهایم در شش ماهه دوم سال اغلب شاهد افزایش قیمت ارز هستیم و اکنون در شهریورماه بهگونهای بیشترین تقاضای ارز در بازار ایجاد میشود که نگرانیهایی به وجود آمده است. اما این روزها دقیقا زمانی است که باید به تصمیمات بانک مرکزی اعتماد کرد.توقف توزیع ارز مسافرتی یکی از بهترین و درستترین تصمیماتی است که بانک مرکزی اجرایی کرد. بدیهی است که دلیلی مبنی بر ارائه ارز با قیمت ارزانتر به مسافران وجود ندارد. چنین روندی موجب میشود صنعت گردشگری داخلی ضعیف شود و مسافران ترجیح دهند در کشورهایی مثل ترکیه، مالزی، امارات متحده و کشورهایی از این دست هزینه کنند.
این در حالی است که نوسانهای قیمت ارز هیچ ارتباطی به حذف ارز مسافرتی ندارد و پیش از این نیز باید در انتظار این نوسانها میبودیم. دولت قصد یکسانسازی نرخ ارز را دارد و این کار نهتنها ساده نیست بلکه پیچیدگیهای خاص خود را نیز در پی خواهد داشت.
یکی از دلایل خاص بودن شرایط بازار ارز در این مدت تغییراتی است که بانک مرکزی در میزان پرداخت سود تسهیلات بانکی ایجاد کرده است. در پی کاهش نرخ سود بانکی این موضوع قابل پیشبینی بود که مردم پول خود را از بانکها خارج و به سمت بازار طلا و ارز حرکت کنند. این موضوع خود به تنهایی توانست یکی از عواملی باشد که نوسانات نرخ ارز را تحتالشعاع قرار دهد.
بیتوجهی بانک مرکزی به هجوم بازار به سمت خرید ارز و سکه نوسانات این بازار را به دست دلالها میسپارد و در نهایت غیرقابل کنترل خواهد شد. حال آنکه نظارت بانک مرکزی بر روند حرکتهای بازار، ساماندهی و کنترل خرید و فروش ارز و همچنین دریافت مالیات از فعالان بازار ارز امکان کنترل بهتر بازار را فراهم میکند. به هر روی حذف دلالبازیهای این بازار اهمیت بسیار ویژهای دارد و سلامت بازار را بیش از پیش فراهم خواهد کرد.
یکی دیگر از نگرانیهای بازار ارز را باید در چشمانداز نرخ ارز در نیمسال دوم جستوجو کرد. هرچند در طول چند سال اخیر همیشه این نگرانی وجود داشته است اما به نظر میرسد بازار بیش از پیش نسبت به این موضوع حساس شده است. پیشبینی نرخ ارز با توجه به شرایط اقتصادی کشور منطقی نیست.
اما براساس علم اقتصاد، پیشبینی آینده نرخ ارز وابستگی جدی به قیمت طلا، نفت و مبادلات اقتصادی در بازار جهانی دارد. این در حالی است که یکی از نکات مهم و قابل توجه در تعیین نرخ ارز بالا رفتن میزان تولیدات داخلی است. واضح است که افزایش میزان تولید داخلی نیاز به واردات کالا را مرتفع و در پی آن وابستگی اقتصاد به مبادلات ارزی کاهش پیدا خواهد کرد.این تصور باطل که دولت موظف به کنترل نرخ ارز است، قابل قبول نیست و دولت و بانک مرکزی نباید هیچ دخالتی در حفظ مصنوعی قیمت ارز داشته باشند. آنچه موجب خواهد شد در نهایت دولت نقشی مثبت در بازار ارز ایفا کند در حقیقت حمایت از تولیدات داخلی است.
از این نکته مهم نباید به سادگی گذر کرد، دقیقا زمانی که واحدهای تولیدی این امکان را داشته باشند تا در شرایطی امن تولیدات خود را به بازار وارد کنند، نتیجه آن کاهش نرخ ارز و کنترل آن خواهد بود. نرخ ارز تابع دو موضوع است؛ مرحله اول تنوع در ارزآوری، سپس کاهش تقاضای کالای خارجی.
در نهایت گمانهزنی درباره وضعیت آتی بازار ارز سکوت و عدم اعلام پیشبینیهای گسترده ثمربخشتر خواهد بود تا پیشبینیهایی که دولت دوازدهم را به چالش دعوت کند. به هر روی دولت دوازدهم در ابتدای راه خود است و باید اجازه دهیم برنامههای خود را اجرایی کند و شاهد آینده اقتصاد کشور باشیم.
* رییس خانه اقتصاد ایران
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
تایید تداوم اجرای تعهدات ایران از سوی آژانس
حسین علیزاده در مراسم تقدیر از 4 چهره سینمایی:
استاندار آذربایجان شرقی، معاون سیاسی
وزیر ارتباطات:
خروج آمریکا از برجام گمانه زنی رسانه ای است
امضای قرارداد فاینانس 2/1 میلیارد یورویی
ضرر ۳۰۰ میلیارد دلاری به اقتصاد آمریکا
پرسپولیس ایران- الاهلی عربستان؛
قالیبافیه!
دولت بازار ارز را کنترل نکند
نوسانات ارزی اوج گرفت
رحمتالله حافظی در گفتوگو با «جهان صنعت» از صحنهگردانان اصلی انتخابات نظام پزشکی گفت؛
ابزار مالی جدید در بورس
افزایش نرخ ارز در تقابل با رشد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی
دولت بازار ارز را کنترل نکند