آغاز تنش‌زدايي ميان رياض وتهران

آرمان: پس از حادثه منا و حمله به سفارت عربستان در تهران و مشهد این تصور در منطقه و جامعه ملل شکل گرفت که دیگر هیچ‌امیدی در عادی سازی روابط تیره و تار ایران و عربستان وجود ندارد. اما مصافحه وزیر امور خارجه ایران و عربستان در ترکیه همه چیز را تغییر داد، مساله‌ای که وزیر امور خارجه ایران در نشست خبری اخیر خود از آن به‌عنوان امری عادی یاد کرد، اما خبر سفر بدون مشکل و حاشیه حجاج ایرانی به مکه، دیدار زودهنگام هیات‌های ایرانی و سعودی و در نهایت اظهارات مثبت مقامات سعودی نسبت به ایران نشان از وقوع رخدادهای تازه و مثبت میان دو کشور است. به هر رو فصل تازه‌ای از روابط میان ایران و عربستان می‌تواند بسیاری از معادلات را در منطقه به‌نفع دو کشوربه‌ویژه ایران تغییر دهد. به‌طور حتم کاهش تنش در روابط این دو کشور همسایه در منطقه به‌خاطر خویشتنداری دولت روحانی به‌ویژه وزارت امور خارجه کشورمان نسبت به عربستان ممکن شده است. بر این اساس، روز گذشته روزنامه کویتی «الجریده» به‌نقل از یک منبع آگاه ایرانی از سفر قریب الوقوع هیات عربستانی برای ارزیابی خرابی‌های ناشی از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد خبر داد.  
امید برای کاهش تنش
بر اساس این گزارش و به‌نقل از «گلف‌نیوز»، یک هیات دیپلماتیک عربستانی بعد از عید قربان برای ارزیابی آسیب‌های ایجاد شده به اماکن دیپلماتیک متعلق به این کشور در تهران و مشهد، به ایران سفر می‌کند. بنا به این گزارش، رسانه اماراتی گلف‌نیوز در ادامه نوشت: روزنامه کویتی الجریده در روز شنبه با استناد به اظهارات یک منبع آگاه ایرانی خبر داد که این هیات بعد از عید قربان به ایران سفر خواهد کرد. این رسانه اماراتی افزود: به‌گفته این منبع آگاه، تیم ارزیابی سعودی ابتدا قرار بود دو ماه پیش به ایران سفر کند، اما این دیدار به‌دلیل اختلافاتی که سعودی‌ها و ایرانی‌ها در خصوص برنامه این هیات و دیدارهای احتمالی آنها با مقامات ایرانی داشتند، به تعویق افتاد. این پایگاه خبری به‌نقل از این منبع آگاه نوشت: «عربستان ناراحتی خود را از کندی فرایند اعطای ویزا به هیات عربستانی از سوی ایران اعلام کرده است.» این منبع آگاه به الجریده گفت: «هیات سعودی درخواست دیدار با قضات و مقام‌هایی را داشتند که در پی حادثه حمله به سفارت و کنسولگری در تهران و مشهد پیگیر مساله بوده‌اند، اما وزارت خارجه ایران اعلام کرده که نمی‌تواند این دیدارها را برنامه‌ریزی و ساماندهی کند. «گلف‌نیوز» به‌نقل از این منبع آگاه مدعی شده که توضیحات وزارت خارجه ایران مورد استقبال سعودی‌ها قرار نگرفته است. به گزارش این پایگاه خبری و بر اساس گفته‌های این منبع آگاه، تنش‌ها میان دو کشور تا حدودی در پی پذیرش حجاج ایرانی برای شرکت در مراسم حج امسال کاهش یافته و این کاهش تنش‌ها در پی آماده‌سازی حجاج و دیدارها میان مقام‌های سازمان حج و دیپلمات‌های ایرانی با مقام‌های سعودی برای هماهنگی لازم، صورت گرفته است. هیات ایرانی بارها در گزارش‌های خود مواضع مثبت سعودی‌ها در خلال گفت‌وگو‌ها را به تهران مخابره کرده‌اند. براساس گزارش این پایگاه خبری، هیات ایرانی قرار است بعد از سفر تیم ارزیابی سعودی، از عربستان دیدار داشته باشد و امیدها برای کاهش تنش‌ها و باز شدن فصل جدید در روابط بین دو کشور افزایش یافته است. «گلف‌نیوز» در پایان اضافه کرد: به‌گفته این منبع آگاه ایرانی‌ها به‌دنبال حل‌و‌فصل اختلاف‌ها و بازگشایی روابط دیپلماتیک هستند. از نظر ایرانی‌ها حضور تیم سعودی در ایران، نشان‌‌دهنده تمایل عربستان به بازشدن مسیر روابط دیپلماتیک است.
برادران دینی


براساس این گزارش، واکنش‌های اخیر مقامات سعودی و رسانه‌ها در این کشورنشان می‌دهد به راستی امید تازه‌ای در روابط پرفراز و نشیب ایران وعربستان حاصل شده است که این مهم به مفهوم آغاز فصل تازه‌ای از تحولات نه‌تنها در روابط دو کشور حتی در مسائل منطقه می‌تواند باشد اما با این وجود باید مشاهده کرد که عربستان در آینده تا چه اندازه از ثبات مواضع نسبت به ایران برخوردار است، زیرا این احتمال وجود دارد که این کشور عربی تحت تاثیر آمریکا و رژیم صهیونیستی نسبت به ایران تغییر رویکرد دهد. بنا به این گزارش روز گذشته امیر مکه در یک نشست خبری اعلام کرد که ایرانیان برادران دینی عربستان هستند. به‌نقل از «اسپوتنیک»، خالد الفیصل امیر مکه با حضور در یک نشست خبری درباره ایام حج اعلام کرد که ایرانیان برادران دینی عربستانی‌ها هستند. او در ادامه خاطرنشان کرد: امیدوارم حجاج ایرانی پس از ایام حج و بازگشت به وطن خود به نیکی از ما یاد کنند. پس از تنش‌های فراوانی که میان دولت ایران و عربستان در سال ۲۰۱۵ میلادی و پس از فاجعه منا روی داد و کشمکش‌های فراوان میان دو طرف درباره تامین امنیت حجاج ایرانی در ایام حج، امیر مکه نیز با بیان این اظهارات تاکید کرد که ورود برادران ایرانی به سرزمین مقدس را گرامی داشته و به ‌آنها خوشآمد می‌گوییم. خالد الفیصل تصریح کرد که تا کنون حجاج ایرانی مشکلی در مراسم حج امسال نداشته‌اند و امیدواریم بتوانند با آسایش به انجام مناسک حج بپردازند.