روزنامه فرهیختگان
1396/06/12
سهم زنان فقط نیم درصد!
یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه هر جامعه‌ای مدیریت و برنامه‌ریزی صحیحی است که مسئولان و مدیران خوش‌فکر و عالم آن جامعه مسئولیت اجرای آن را خواهند داشت. بدیهی است مسئولیت برنامه‌ریزی و مدیریت یک جامعه بسیار سنگین است و باید به دست بهترین و لایق‌ترین افراد آن جامعه باشد، بنابراین توسعه هر جامعه‌ای منوط به توسعه منابع انسانی آن است، یعنی جامعه‌ای که منابع انسانی مناسبی نداشته باشد، مدیران و مسئولان مناسبی هم نخواهد داشت و پیشروی‌اش در مسیر توسعه متوقف یا حداقل کند‌تر میشود، با این دیدگاه محروم کردن زنان به‌عنوان نیمى از منابع انسانى جامعه از حضور در فرآیند مدیریت و اداره کشور به مفهوم کند کردن چرخ پیشرفت جامعه است. اما موانع و مشکلات زنان شاغل براى احراز پستهاى مدیریتى، پیرو متغیرهاى محیطى، فردى و تخصصى است. زنان از دیدگاه تاریخى همواره در پستهایى قرار گرفتهاند که ناگزیر بودهاند کارهاى تکرارى انجام دهند و جایگاههایى در سطوح پایین احراز کنند. بیشتر آنها در پستهاى ستادى و به‌عنوان دستیار مدیران صفى انجام وظیفه کردهاند و به ندرت مسئولیتهاى مدیران صفى و مشاغل سخت را برعهده داشتهاند. از اینرو نتوانستهاند در سازمانها قدرت چندانى کسب کنند، بنابراین در تصمیمگیرىهاى سازمانى نیز دخالت و نفوذ چندانى ندارند. امروزه در کشور ما زنان درصد بسیار بالایی از کرسی‌های آموزش عالی را به خود اختصاص داده‌اند، به‌گونه‌ای که می‌توان گفت بیش از 60 درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های ما را بانوان تشکیل می‌دهند، با این اوصاف سهم آنان در مدیریت کشور بسیار ناچیز به نظر می‌رسد. سال‌هاست که بحث حضور زنان در پست‌های مدیریتی کشور هر از چند گاهی داغ میشود و به گوش می‌رسد، به‌خصوص هنگام انتخابات، انتصابات و تقسیم وظایف مدیریتی که این امر همواره یکی از مطالبات زنان از دولت‌ها محسوب می‌شد. مطالبات به وجود‌آمده در انتخابات ریاست‌جمهوری و وعده‌های دولت مبنی‌بر به‌کارگیری زنان در پست‌های مدیریتی باعث شدند تا دولت دوازدهم در تصویب‌نامه شورای عالی اداری که به امضای حسن روحانی رسیده، خطاب به تمامی وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی به این موضوع بپردازد. در این تصویب‌نامه آورده شده: «شورای عالی اداری به‌پیشنهاد سازمان اداری و استخدامی کشور با هدف بهره‌گیری از توانمندی‌های زنان و جوانان مستعد کشور برای تصدی پست‌های مدیریت حرفه‌ای و افزایش سهم و نقش آنان در مدیریت اجرایی کشور، دستورالعمل اجرایی نحوه انتخاب و انتصاب مدیران حرفه‌ای را اصلاح و تصویب کرد.» در تبصره دو الحاقی به ماده پنج این تصویب‌نامه آمده است: «تا پایان برنامه ششم توسعه نسبت مدیران زن در پست‌های مدیریتی به 30 درصد افزایش یابد. سهم هر یک از دستگاه‌های اجرایی برای انتصاب مدیران زن با در نظر گرفتن شرایط و ویژگی‌های هر دستگاه، توسط سازمان اداری و استخدامی کشور و با هماهنگی دستگاه اجرایی ذی‌ربط تعیین و ابلاغ خواهد شد.» در این زمینه خانم مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده گفت: «در دولت دوازدهم شرایط فرق خواهد کرد و از اینکه در این دولت از حضور زنان استفاده نشود، دفاع نخواهم کرد.» این در حالی است که به نظر می‌رسد دولت روحانی در این زمینه با برنامه ششم توسعه فاصله بسیاری دارد. مدیر سابق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، چندی پیش اظهار داشت که شمار کل مدیران دولتی در سراسر کشور بیش از ۴۵۰ هزار نفر است که به گزارش مشاور وزیر و مدیرکل امور بانوان و خانواده وزارت کشور، از میان آنها تنها دو هزار و ۱۷۰ مدیر زن شناسایی شده‌اند و این یعنی کمتر از نیم درصد کل مدیران دولتی! در همین رابطه فائزه هاشمی نیز در مصاحبه‌ای با «شرق الاوسط» در مورد دولت یازدهم اظهار کرده بود: «به نظرم در حوزه زنان، دولت شروع خوبی نداشته است و احساس یک نوع زن‌ستیزی در این دولت دارم.» همچنین او در مورد دولت‌های نهم و دهم اضافه کرده بود: «اگر واقع‌بینانه بخواهیم ببینیم، در دوره آقای احمدی‌نژاد بیشترین مدیران زن فعالیت می‌کردند.» در این میان اظهارات آقای جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور در برنامه تبلیغاتی خود در شبکه اول سیما نیز مورد توجه بوده است که گفت: «زنان مظلوم‌ترین قشر جامعه ما هستند که نه حرمت‌شان رعایت میشود و نه حقوق‌شان. نیمی از مدیریت کشور باید دست زنان باشد.» حال سوالی مطرح میشود و آن این است که دولت آقای روحانی که به گفته معاون اولش در چهارساله دوره اول خود نتوانسته به اهداف و آرمان‌های خود در مورد زنان دست پیدا کند و درصد حضور مدیران زن را پس از دولت دهم به زیر یک درصد کاهش داده است، اکنون و پس از ابلاغ این تصویب‌نامه خواهد توانست تا پایان برنامه ششم توسعه این آمار را به 30 درصد برساند؟ پس از این مطالبات و وعده‌های مطرح‌شده در انتخابات ریاست‌جمهوری و ابلاغ تصویب‌نامه فوق‌الذکر امید بیشتری به جامعه زنان تزریق شد، به‌گونه‌ای که پروانه سلحشوری، رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی چندی قبل در دیداری که با مشاور رئیس‌جمهور داشت، ضمن تاکید بر ضرورت به‌کارگیری زنان در کابینه دوازدهم از نامه‌ای با امضای 157 نماینده برای حضور زنان در کابینه خبر داد و گفت: «در صورتی که زنان به‌عنوان وزیر به مجلس معرفی شوند، فراکسیون زنان تمام تلاش خود را برای رای‌آوری آنان به کار خواهد گرفت.» بنابراین انتظار می‌رفت در لیست وزرای پیشنهادی دولت شاهد حضور زنان فرهیخته باشیم، اما پس از معرفی کابینه و عدم حضور بانوان درلیست مشخص شد چنین چیزی محقق نخواهد شد. «فرهیختگان» طی تحقیقاتی که از وزارتخانه‌ها انجام داده، به این نتیجه رسیده که دولت دوازدهم در سطوح بالای وزارتخانه‌هایی که شامل معاونان وزرا و مدیران ارشد وزارتخانه‌هاست، قریب به 0.55 درصد از بانوان استفاده کرده است. لازم به ذکر است که این آمار برگرفته از درگاه رسمی وزارتخانه‌ها بوده که بعضی از آنها نواقصی داشته است، اما مسلم است که این آمارها درنهایت تغییرات چندانی نخواهند داشت. با این حال به نظر می‌رسد هنوز برای قضاوت زود است. باید منتظر ماند و دید وضعیت انتصابات در رده‌های میانی‌تر دولت دوازدهم و رویه‌ای که در پیش خواهد گرفت، چگونه است و آیا دولت می‌تواند به وعده‌اش عمل کند و برنامه ششم توسعه را محقق سازد یا خیر؟
سایر اخبار این روزنامه
آخرین توصیه‌ها به پذیرفته‌شدگان کارشناسی‌ارشد
مدافع نبی
جامعه‌شناسی آپارتمانی و پدیده حججی
مگس‌های سفید همچنان در تهران جاخوش‌کرده‌اند
توسعه عدالت یا جلوگیری از خلاقیت
سهم زنان فقط نیم درصد!
اسلام مالی، بانکداری ربوی
ولایتی: دانشجویان سفیران فرهنگی موثر باشند/ ضرغامی: دانشگاه آزاد، کاستی‌های دانشگاه‌های دولتی را جبران کند
جدال عشق و عقل
