مگس‌های سفید همچنان در تهران جاخوش‌کرده‌اند

بیش از دوماه از هجوم دوباره مگس‌های سفید به پایتخت می‌گذرد، موضوعی که باعث ایجاد مزاحمت‌هایی برای شهروندان تهرانی شده است. مزاحمتی که در کنار گرمای هوا، ترافیک و آلودگی صدا گاه دوچندان رخ می‌نماید و شکایت تهرانی‌ها را به همراه دارد. البته پزشکان معتقدند که این موجودات حتی می‌توانند باعث ایجاد بیماری جسمی در انسان شوند. به‌طوری که با توجه به ریز بودن این حشره، توانایی ورود به دستگاه ‌تنفسی از طریق حفره بینی و دهان وجود دارد که همین موضوع می‌تواند باعث التهاب و عفونت دستگاه تنفسی شود. مگس سفید از دسته حشرات مکنده شیره گیاه است که باعث ایجاد لایه چسبناکی روی برگ گیاه می‌شود و رشد آن را متوقف می‌کند. کارشناسان دلایل متفاوتی برای هجوم این‌گونه جانوری بیان می‌کنند که مهم‌ترین آنها گرم شدن هوا، کمبود آب در کشور، روش‌های غیراستاندارد   سم‌پاشی و دفع‌آفات است که باعث می‌شود جمعیت حشراتی مثل زنبور پارازیتوئید، کفش‌دوزک سیاه و شبگزهای گل که به‌طور طبیعی شکارچی مگس‌های سفید هستند، به‌شدت کم شود. خردادماه امسال بود که محمد حقانی، رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران سم‌پاشی غیراصولی و دیرهنگام را عامل اصلی پیدایش مجدد مگس‌های سفید در سطح شهر تهران اعلام کرد. به‌طوری که به گفته وی، استفاده بی‌رویه و با دوز بالای سموم غیرارگانیک باعث به‌هم خوردن چرخه شده است و از آنجا که هر حشره‌ای میزبان و شکارچی طبیعی خود را دارد، این سم‌پاشی شکارچیان را از بین برده است. به گفته کارشناسان کفش‌دوزک‌ها و زنبورک‌ها از لارو این حشرات تعذیه می‌کنند و مانع ازدیاد آنها می‌شوند. چندی پیش شهرداری تهران در برخی از مناطق اقدام به شست‌وشوی گیاه میزبان در خیابان‌ها برای کاهش این‌گونه حشرات انجام داد اما این اقدامات کافی نبوده است.   اسماعیل کهرم، کارشناس محیط‌زیست با اشاره به اینکه حیات وحش و اکوسیستم تهران ثابت نیست، در گفت‌وگو با «فرهیختگان» می‌گوید:‌ «ممکن است این‌گونه از حشرات به وسیله باد یا توفان به شهری برده شوند و شرایط برای تخم‌ریزی و رشد آنها ایجاد شود.» به گفته کهرم موضوع این است که در حال حاضر فضای مناسبی برای تخمک‌گذاری و رشد این حشرات وجود دارد و بهترین راه‌حل برای مبارزه با این حشرات از بین بردن زمینه‌های تخمک‌گذاری آنهاست. کهرم درباره اقدامات صورت گرفته تا به امروز برای کاهش جمعیت این حشرات می‌افزاید: «‌استفاده از چسب و سم‌پاشی بدترین راه ‌ممکن برای مقابله با این حشرات است. تجربه نشان داده است که این اقدامات نتوانسته تاثیری در کاهش جمعیت این حشرات داشته باشد.» به اعتقاد وی این اقدامات بدترین راه ممکن است چراکه سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد. در این میان زهرا صدراعظم‌نوری، عضو کمیسیون شورای شهر تهران هم در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با اشاره به اینکه شورای شهر فعلی اقدام خاصی در این‌باره انجام نداده است، می‌گوید: «به دنبال این هستیم تا شهرداری تهران به‌ویژه سازمان پارک‌ها و معاونت خدمات شهری گزارش اقدامات خود تا به امروز و چگونگی وضعیت فعلی را ارائه دهد تا تصمیم‌گیری کنیم که چه اقداماتی باید انجام شود.» به گفته نوری تاکنون گزارشی از شهرداری تهران نیامده است و باید مشخص شود که چه مناطقی از تهران درگیر این معضل هستند تا با ارائه راهکارهای کارشناسی موضوع رفع شود. با این حال همین اقدامات دست‌وپا شکسته شست‌وشوی درختان نیز در برخی از مناطق تهران به دلیل تنگی معابر قابل اجرا نیست. کارشناسان معتقدند که شهرداری تهران باید اقدامات دیگری مثل سم‌پاشی به موقع و استاندارد، تغییر روش هرس درختان و کنترل جمعیت زنبورها و کفش‌دوزک‌ها را در دستور کار خود قرار دهد. در این میان کهرم معتقد است باید جوی‌ها را لایه‌روبی کرد تا زمینه‌های رشد و تخمک‌گذاری حشرات این چنینی از بین برود. با این حال نباید فراموش کرد که راه‌ نهایی کنترل چرخه اکوسیستم مبارزه بیولوژیک با مواردی از این قبیل است. باید به این نکته توجه داشت که در محیط شهری عناصر مختلفی حضور دارد که در این میان ناهنجاری‌هایی مثل از بین رفتن تعادل‌ محیط‌زیستی می‌تواند اثرات منفی‌ای را بر شهروندان داشته باشد. به‌ویژه آن که تهران به دلیل مشکلات فراوان مثل آلودگی هوا، آلودگی صوتی و ترافیک طاقت مشکل جدید را ندارد.