روزنامه تفاهم
1396/05/28
کاهش نرخ سود بانکی؛ چالش بر سر بود و نبود
نسیم سورانNasims266@gmail.com
در آشفته بازار شروع به کار دولت دوازدهم، بازار بود و نبود مسئله کاهش نرخ سود بانکی داغ شده است. مسئله کاهش نرخ سود بانکی از آن جهت اهمیت دارد که فعالیت سرمایه گذاران بزرگ و تولیدکنندگان تا حد زیادی در گرو فعالیت شبکه بانکی کشور است. این وابستگی از آنجا ناشی میشود که غالب سرمایه فعالان سرمایه گذاری و تولیدی از طریق اعتبارات و تسهیلات بانکی تأمین می شود. پیرو همین موضوع و به دلیل وابستگی گسترده ای که بین فعالیت واحدهای تولیدی و بانکی وجود دارد، مطالبات سرمایه گذاران از شبکه بانکی کشور در جهت تأمین سرمایه مورد نیاز برای طرح های تولیدی نمود پیدا می کند.
این مطالبات از آن جهت اهمیت پیدا می کند که طی دو سال اخیر، شرایط نامناسبی برای فعالیت واحدهای تولیدی به وجود آمده است. به این معنا که سرمایه گذاران از طرفی مجبورند ،سرمایه مورد نیاز خود را از طریق شبکه بانکی تأمین کنند، اما در مقابل باید اقدام به بازپرداخت سودهای بالای تسهیلات بانکی کنند. همین موضوع باعث می شود بسیاری از فعالیت های تولیدی صرفه اقتصادی نداشته باشد و سرمایه گذاران را با چالش انجام یا عدم انجام سرمایه گذاری رو برو کند. نتیجه این چالش نیز فرو رفتن اقتصاد در رکود اقتصادی است، چرا که لازمه رشد و توسعه اقتصادی در هر کشوری، گسترش سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی آن است. اما انجام فعالیت های سرمایه‌گذاری و تولیدی و گسترش آن، خود نیازمند تأمین سرمایه است. از آنجا که بانک ها در بیشتر موارد اقدام به تأمین مالی واحدهای تولیدی می کنند، در وهله اول باید به دنبال تجهیز و گسترش منابع بانکی بود تا بتوان سرمایه موردنیاز واحدهای تولیدی را تأمین کرد و سرمایه گذاری را در کشور رونق داد. در این بین، جذب پس انداز و سپرده‌های مردم، ساده ترین راه برای تجهیز منابع بانکی است. اما آنچه که مردم را به پس انداز و سپرده گذاری در بانک ها تشویق می کند، نرخ سودهایی است که بانک به این میزان پول اختصاص می دهد. شاید تعلق گرفتن این میزان سود بالای بانکی به سپرده ها و پس اندازهای مردم در ظاهر خوشایند به نظر برسد، آن هم برای آنهایی که بدون توجه به روند اقتصاد کشور تنها به دنبال رانت خواری هستند؛ اما در مقابل بانک ها برای اینکه بتوانند سود تعلق گرفته به این سپرده ها را تأمین کنند، نرخ های بالای سود برای تسهیلات بانکی را تعریف می کنند. همان نرخ بالایی که سرمایه گذاران نیازمند سرمایه برای انجام فعالیت های سرمایه گذاری و تولیدی را وادار به دریافت تسهیلات گسترده از بانک ها کرده تا به بازپرداخت سودهای کلان به آن ها بپردازند. این میزان نرخ سود برای تسهیلات بانکی، سرمایه‌گذاران و فعالان تولیدی را با تنگناهای مالی مواجه کرده و در نتیجه رغبت آنها را به فعالیت های تولیدی کم می کند. به دنبال آن، میزان تولید در اقتصاد بسیار کاهش می باشد و اشتغال که عنصر اصلی فعالیت تولیدی محسوب می شود، کم شده و اقتصاد وارد دور جدیدی از رکود خواهد شد.
بنابراین بالا بودن نرخ سودهای بانکی تنها برای بانک ها خوشایند به نظر می رسد، چرا که بانک ها اعتقاد دارند در صورت وجود نرخ بالای سود سپرده گذاری، رغبت مردم به پس انداز و سپرده گذاری در بانک ها بالا می رود و منابع بانکی را می توان به راحتی تجهیز کرد؛ دررابطه با تسهیلاتی که بانک ها اعطا می کنند، میزان نرخ سود به قدری بالا است که سرمایه‌گذاران توان بازپرداخت آن را نداشته و در نتیجه دچار ورشکستگی می شوند. درشرایط کنونی حاکم بر نظام بانکی کشور، شاهد حذف بی رویه سرمایه گذاران از چهره اقتصادی کشور هستیم و مادامی که چاره ای برای آن اندیشیده نشود، رکود اقتصادی حاکم بر اقتصاد روز به روز عمیق تر می شود. اینجا است که مطالبات سرمایه گذاران و واحدهای تولیدی نیازمند پیگیری جدی است.
در همین اثنا و با توجه به شرایط موجود، بحث کاهش نرخ های سود بانکی شدت گرفته است. اما این بحث نیازمند ارزیابی صحیح است. اگر در نظر بگیریم که کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی تمایل سرمایه گذاران را برای دریافت تسهیلات بانکی بالا می برد و فعالیت های تولیدی را در اقتصاد اوج می دهد، در مقابل، کاهش نرخ سود سپرده ها تمایل مردم برای پس انداز و سپرده گذاری در بانک را کاهش می دهد؛ این موضوع یک مشکل عمده ایجاد می کند؛ مواجه شدن بانک ها با کمبود منابع مالی! حال که بانک ها منابع مالی لازم برای اعطای تسهیلات به سرمایه گذاران را در اختیار ندارند، آیا کاهش نرخ سود بانکی را می توان مثبت ارزیابی کرد؟ و آیا می توان با این اقدام، گامی مثبت در جهت پیگیری مطالبات سرمایه گذاران برداشت؟ اگر هدف از این کاهش های نرخ سود کمک به گسترش فعالیت های تولیدی و سرمایه گذاری و امکان تأمین سرمایه آنها است، منابع مالی برای در اختیار قرار دادن این سرمایه های کلان به سرمایه گذاران را از کجا می توان تهیه کرد؟
سایر اخبار این روزنامه
کارآفرینی، نوعی جهاد در مسیر خودکفایی و رشد صنعتی کشور محسوب می شود
دلایل منفی شدن تراز تجاری ایران
سه تهدید مهم امنیت سایبری
فرا عقلانیت1
کاهش نرخ سود بانکی؛ چالش بر سر بود و نبود
انتقاد سیف از عملکرد بانک‌ها !
چالش‌های بزرگ پیش روی ربیعی
ماجرای اختلاط ماسه بادی با گندم در مراکز خرید
چه‌کسانی سود سهام عدالت نمیگیرند؟
رنو؛ پیشتاز بازار خودروهای وارداتی ایران
خاک وطن سجده گاه سرافرازانی غیور
