عراق بازيگر جديد روابط ايران و عربستان

دیروز یک‌شنبه، خبری منتشر شد مبني بر اينکه عربستان از عراق خواسته است بین ریاض و تهران برای حسنه شدن روابط دوجانبه، میانجیگری کند. خبری که در نوع خود نيز عجیب و هم قابل استقبال بود. البته اینکه عراق این وساطت را بر عهده بگیرد نيز جالب به نظر می‌رسد؛ عراقی که تا همین چند وقت پیش، خودش به تنهایی دشمنی تمام عیار برای خاندان سعودی محسوب می‌شد.
عراق به جای عمان
در طول سال‌های اخیر، این سلطان‌نشین عمان بوده که در بزنگاه‌های معروف تاریخی، وظیفه میانجیگری بین ایران و عربستان را بر عهده داشته است و حال اینکه چرا ریاض علاقه‌مند است عراق را جایگزین عمان کند، سوالی است که می‌تواند جواب‌های متفاوتی در پی داشته باشد. در یکی دو سال اخیر، سلطان قابوس، پادشاه عمان آن کارایی و فعالیت گذشته را ندارد و به خاطر بیماری‌اش کنج عزلت گزیده است و کمتر در قضایای منطقه‌ای مشارکت می‌کند. حتی در جریان تحلیف ریاست‌جمهوري حسن روحانی، این یوسف بن علوی بود که در بهارستان ایران حضور پیدا کرد.
از سوی دیگر، عراق در تحولات منطقه‌ای جایگاه ویژه‌تری دارد و همگرایی ریاض و بغداد می‌تواند به نفع منطقه باشد. شاید دعوت چندوقت پیش مقتدی ‌صدر، روحانی شیعه عراقی از سوی ولیعهد محمد بن سلمان نيز در همین خط و خطوط قابل تبیین باشد. به هر حال، عراق نسبت به کشور کوچک عمان، اهمیت بیشتری نيز برای ایران و هم عربستان دارد و این دوست «مشترک» می‌تواند همگرایی و وحدت در جهان اسلام را تقویت کند.


پیام همگرایی مثلث قدرت منطقه
در همين راستا قاسم الاعرجی، وزیر کشور عراق می‌گوید که عربستان از حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق خواسته تا در روابط میان ایران و عربستان میانجي‌گری کند.الاعرجی گفته عراق به ضرورت روابط صادقانه میان ایران و عربستان تاکید دارد، زیرا این مساله بر تقویت امنیت منطقه نیز تاثیر می‌گذارد.
تشکیل یک مثلث اسلامی بین ایران، عراق و عربستان در منطقه و همراهی بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس با این مثلث وحدت‌گرا می‌تواند بسیاری از سوءتفاهم‌ها و عوامل تفرقه‌زا را بر طرف کند. این کشورها نه تنها در مسائل دینی و سیاسی بلکه در زمینه اقتصادی و انرژی نيز بسیار بده‌بستان دارند. تهران، بغداد و ریاض سه ضلع مهم در اوپک محسوب می‌شوند و همگرایی و وفاق این سه کشور می‌تواند به توسعه اقتصادی مالی منطقه خاورمیانه منجر شود. همچنین ارتباطات دوستانه سه کشور، راه‌حلی بسیار مطلوب برای از بین بردن ریشه‌های تروریسم در منطقه به شمار می‌رود.
دوستی بین ایران و عربستان می‌تواند، کلید حل مشکلات زیادی مثل بحران قطر، سوریه، نفت، خود عراق، یمن، مصر و بسیاری دیگر از مسائل موجود باشد.
مصافحه ظریف با الجبیر؛ آغاز دوراني جدید
شاید همان روزی که ظریف با همتای سعودی خود دست داد و دیدار داشت، کسی این‌قدر داستان را جدی نمی‌گرفت اما حالا گويا باید این دیدار را سرآغاز دوران جدیدی بین ریاض و تهران بدانیم. یک نوع شروع دوباره روابط دو جانبه است. به هر حال با به قدرت رسیدن ملک سلمان، روش‌های قدیمی جای خود را به سیاست‌های جدید خواهد داد و ما باید خود را برای عصری جدید در خاورميانه آماده کنیم.