علی‌اصغر مونسان معاون رییس جمهور شد؛

فاطمه روشن- «عضو هیات‌مدیره باشگاه پرسپولیس، چهره سال صنعت ساختمان در گروه «مدیران دولتی»، معاونت اجرایی شرکت هریس، عضو هیات‌مدیره و معاونت اجرایی شرکت دی، مدیرعامل شرکت آتی‌ساز، مدیرعامل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران، مدیرعامل سازمان مهندسی و عمران شهر تهران» این بخشی از فعالیت‌های علی‌اصغر مونسان، چهارمین رییس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور، در دولت حسن روحانی است‌. رییسی که همچون افراد گذشته نه تنها تخصصی در این زمینه ندارد، بلکه برخی فعالیت‌هایش در نقطه مقابل میراث فرهنگی قرار دارد‌.
ظهر دیروز حسن روحانی در حکمی علی‌اصغر مونسان را به عنوان «معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری» منصوب کرد‌. انتصابی که چندان غیرمنتظره نبود و پیش از آن هم به صورت غیررسمی خبرهایی از این حکم به گوش رسیده بود‌. مونسان که شایعاتی درباره نسبت فامیلی‌اش با رییس‌جمهور هم در این سال‌ها مطرح شده، حالا چهاردهمین رییس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است‌؛ اتفاقی که اگرچه بسیاری از کارشناسان و اهالی هر سه حوزه را نگران کرده، اما برخی همچنان کورسوی امیدی برای بهبود وضعیت دارند‌.
بدترین فرد در حوزه، بهترین فرد نسبت به روسای انتخاب شده است
یکی از مدیران ارشد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تغییر رییس سازمان میراث فرهنگی را در وضعیت پژوهشگاه موثر نمی‌داند و به «جهان صنعت» می‌گوید هرچه هست وضع از این بدتر نمی‌شود! «سازمان میراث فرهنگی از زمان دولت آقای احمدی‌نژاد به قهقرا رفت و وضعیت آن هیچ وقت بهتر نشد‌.» این مدیر پست ریاست در این سازمان را سکوی پرتابی تنها برای روسای آن می‌داند که می‌خواهند برای خود رزومه‌ای دست و پا کنند و جایگاه بهتری در دولت‌های مختلف بگیرند: « در این سال‌ها هرکس رییس سازمان شد،‌ تخصصی نداشت‌. نمی‌دانم تخصص آقای مونسان چیست و چه فعالیتی در این سال‌ها داشته‌اند اما اسم‌شان به گوش اهالی میراث فرهنگی آشنا نیست‌.»


او از اشخاصی در حوزه نام می‌برد و می‌گوید بدترین فرد در حوزه، بهترین فرد نسبت به روسای غیرمتخصص انتخاب شده در این سازمان است‌. از شرایط چندساله پژوهشگاه هم دل خوشی ندارد و می‌گوید در این چهارسال حتی یک‌بار جلسه‌ای با آنها برگزار نشده: «در مدت سه‌ساله آقای سلطانی‌فر، حتی یک‌بار ایشان جلسه‌ای با ما نداشت، این درحالی است که پژوهشگاه قلب تپنده سازمان است‌. با آمدن خانم احمدی‌پور تصور کردیم وضع شاید بهتر شود اما باز هم این‌طور نشد‌.» این مدیرمعتقد است این انتصابات تنها تغییر است و تحولی در کار نیست: «چند سال است منتظریم رییسی بیاید که دلش به حال میراث فرهنگی کشورش بسوزد، تخصصی داشته باشد و حرف ما را بفهمد‌. من به شخصه دیگر امیدی ندارم‌. وضع هم که از حال حاضر بدتر نخواهد شد، پس گمان نمی‌کنم هیچ اتفاق خاصی در پژوهشگاه رخ دهد‌.»
دیدگاه ساخت و سازی نقطه مقابل میراث فرهنگی است
علیرضا افشاری دبیرکل شبکه سمن‌های میراثی استان تهران و فعال میراث فرهنگی، اگرچه علی‌اصغر مونسان را گزینه‌ای مطلوب برای این سازمان نمی‌داند، با این حال امیدوار است رییس جدید رویکرد متفاوتی را در پیش بگیرد: «امیدواریم حداقل از مشاوران متخصص و مورد وثوق هر سه حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استفاده کنند‌. مشاورانی از نهادهای غیرانتفاعی، خبرنگاران حوزه و بدنه سازمان و افرادی که سال‌های زیادی را در این حوزه فعالیت کرده‌اند و البته برخی چهره‌ها‌. اگر ایشان بخواهند تنها به چهره‌ها و صاحب نامان این حوزه بسنده کنند وضعیت نامناسب کنونی ادامه خواهد داشت‌. اما امیدواریم با خواندن نظرهای متفاوت و به ویژه انتقادی بتوانند به شناخت درستی از مشاوران برسند‌.»
افشاری سابقه مونسان را هم نگران کننده می‌داند و می‌گوید نوع نگاه او دقیقا نقطه مقابل میراث فرهنگی است: «ما نگران نگاه ایشان به ساخت و سازها هم هستیم‌. این نوع نگاه به شدت برای میراث فرهنگی مخرب است، مثل تفاوت نوع نگاه شهرداری و سازمان میراث فرهنگی به بافت‌ها و خانه‌های تاریخی‌.»
او برخی ویژگی‌های مونسان را هم مثبت می‌داند و به «جهان صنعت» می‌گوید: «آقای مونسان در کارشان اقتداری دارند که امیدواریم آن را در برکناری افراد ناوارد در سازمان به کار گیرند‌. اتفاقی که با تمام انتقادات ما تاحدودی در دوره آقای رحیم مشایی اتفاق افتاد‌. تا حالا که به هر حال شرایطی پیش آمده و رییس سازمان شده‌اند نام نیکی به جا بگذارند‌.»
افشاری استفاده از تجربیات رییس سابق میراث فرهنگی را هم مفید می‌داند و معتقد است اگرچه زمان ریاست احمدی‌پور کوتاه بود اما شناخت خوبی از سازمان پیدا کرد‌. هر چند فرصت به عمل درآوردنش را نیافت: «آقای مونسان می‌توانند از تجربیات جمع شده اما استفاده نشده خانم احمدی‌پور بهره ببرند‌. اگرچه خانم احمدی‌پور از نگاه بیرونی حرکت خاصی در این مدت انجام نداد اما نوع ارتباطی که با آدم‌ها داشت نشان می‌داد دید خوبی پیدا کرده بود و امید داشت بتواند تجربیاتش را به کار گیرد‌. اکنون می‌شود این شناخت از افراد و حوزه‌ها را به مدیریت جدید منتقل کند‌.»
فرصت‌سوزی‌های رییس‌جمهور
اردشیر اروجی از کارشناسان حوزه گردشگری در مورد انتخاب رییس جدید سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به «جهان صنعت» می‌گوید: «مشکل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری همه را خسته کرده است‌. بارها و بارها خبرنگاران روزنامه‌ها، سایت‌های خبری و حتی صدا و سیما به ما و دیگران مشکلات را گفته‌اند، ما هم بارها توضیح دادیم اما گوش شنوایی نیست‌.
پتانسیل گردشگری ایران بالاست‌. این گذاره را همه قبول دارند‌. حتی دو دوره است که در تبلیغات ریاست‌جمهوری، کاندیداها روی این پتانسیل مانور می‌دهند و برنامه‌هایشان را اعلام می‌کنند‌. این نشان‌دهنده اهمیت این حوزه است‌. همه می‌دانیم که گردشگری ایران پتانسیل درآمدزایی، ایجاد اشتغال و افزایش تولید ناخالص ملی را دارد‌. همه از مزایای آن باخبریم اما کاری برایش نمی‌کنیم‌.»
او با اشاره به اتمام دوره مسوولیت سلطانی‌فر و انتظار کارشناسان این حوزه، می‌گوید: «ما انتظار داشتیم بعد از اتمام دوره مسوولیت آقای سلطانی‌فر کسی سکاندار سازمان شود که چم و خم حوزه گردشگری را بشناسند ‌یا تحصیلکرده این حوزه باشد یا در سابقه مدیریتی او تشابهی دیده شود‌. ولی متاسفانه شاهد انتصاب خانم احمدی‌پور بودیم‌. سابقه مدیریتی ایشان تقسیمات کشوری وزارت کشور بود‌.
ایشان نتوانستند در مدت شش ماه مسوولیت‌شان قدم‌های مثبتی بردارند‌. هرچند وقتی هم نداشتند و زمانی که با سازمان آشنایی پیدا کردند دوره مدیریت‌شان به اتمام رسید‌.»
اروجی از بیانیه‌هایی می‌گوید که خطاب به رییس‌جمهور برای برگزیدن گزینه‌ای مناسب در مدیریت سازمان صادر شد و نتیجه‌ای نداشت: «برای دوره پیش‌رو نیز بسیاری از کارشناسان، روزنامه‌نگاران و فعالان این حوزه با دادن بیانیه در شبکه‌های مجازی و رسانه‌ها خواستار انتخاب گزینه‌ای مرتبط و با سابقه در مدیریت سازمان بودند‌ اما باز هم می‌بینیم که رییس‌جمهور فرصت‌سوزی کرد‌. ما منکر توانمندی‌های مدیریتی آقای مونسان نیستیم ولی ایشان سابقه‌ای در این حوزه ندارند‌. به همین جهت شش ماه اول مسوولیت ایشان صرف شناختن حوزه‌های کاری می‌شود، بعد از آن چند وقت برای تعیین معاونت‌ها وقت صرف می‌شود و چند سال هم طول می‌کشد تا برنامه‌ای جامع تدوین شود‌. در آخر نیز عمر مدیریت ایشان تمام می‌شود و هیچ کاری صورت نمی‌گیرد‌. دقیقا اتفاقی که برای آقای سلطانی‌فر افتاد‌. ایشان اعتقاد داشت برنامه جامع تدوین شده ناقص است‌. به همین سبب خواستار تدوین برنامه جدید شد‌. سر آخر در روزی که سازمان را ترک می‌کردند ابراز امیدواری کردند که در ماه‌های آینده برنامه‌ای که توسط ایشان و تیم‌شان تدوین شده است، اجرا می‌شود‌. آن برنامه نیز با آمدن خانم احمدی‌پور دچار تغییر شد‌. اگر قرار بود ثمره فعالیت ما در سازمان میراث فرهنگی وارد کتاب گینس شود، از ما به عنوان فرصت‌سوزترین کشور یاد می‌کردند‌.»
او با اشاره به بی‌توجهی فارغ‌التحصیلان این حوزه می‌گوید: «سازمان میراث فرهنگی و گردشگری حتی نتوانسته یک درصد از فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط را جذب کند‌. مسوولان پاسخ دهند چرا ما رشته‌های هتلداری و مدیریت جامع گردشگری داریم؟ صرف این هزینه چه فایده‌ای برای کشور دارد در حالی که قرار نیست از متخصصان استفاده شود‌. در روزهایی که کشورهایی مثل ترکیه، عراق، مصر و‌.‌.. دچار مشکل بودند و صنعت گردشگری آنان در نوسان بود، ما با توجه به دارا بودن امنیتی مناسب در منطقه چه قدمی برای جذب گردشگران آن کشورها برداشتیم؟ هیچ! دلیلش چیزی نیست جز عدم توجه به مدیریت علمی در این حوزه بسیار مهم‌.»
او در پایان با تاکید بر این نکته که دیگر باید با شرایط جدید نیز کنار آمد، گفت: « هر چقدر هم که به تصمیمات ایراد بگیریم، کار از کار گذشته است‌. ما فقط باید برای مدیر جدید آرزوی موفقیت کنیم و تاکید داشته باشیم که این حوزه ظرافت خاصی دارد‌. وجود بناهای متعدد تاریخی، پتانسیل‌های گردشگری و ظرفیت‌های صنایع‌دستی مدیریتی قوی می‌طلبد‌. امیدوارم آقای مونسان بتواند از پس مسوولیتش بر آید‌.»
کارنامه علی‌اصغر مونسان، ازچهره نمونه حوزه ساخت و ساز تا شایعات نسبت فامیلی با رییس جمهور
علی‌اصغر مونسان، رییس جدید سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی متولد سال ۱۳۴۹ در تهران است‌. او دانشجوی دکترای عمران از دانشگاه صنعتی شریف، کارشناسی ارشد مدیریت ساخت از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی از سازمان مدیریت صنعتی و کارشناسی عمران از دانشگاه صنعتی شریف است که پیش از این، رییس هیات‌مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش بوده‌. مونسان که تخصصش بیشتر در زمینه زیرساخت است، در کارنامه حرفه‌ای‌اش مدیرعامل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران، مدیرعامل سازمان مهندسی و عمران شهر تهران، مدیرعامل شرکت آتی‌ساز (بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی)، معاونت اجرایی شرکت هریس (ستاد اجرایی فرمان امام ره) و عضویت هیات‌مدیره و معاونت اجرایی شرکت دی (بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی) به چشم می‌آید‌. او در سال ۱۳۹۱ مدیر نمونه شهرداری تهران شد و در سال ۹۳ با حکم وزیر ورزش وقت دولت یازدهم، به سمت عضو هیات‌مدیره باشگاه پرسپولیس انتخاب شد‌. در سال ۱۳۹۵ نیز به عنوان چهره سال صنعت ساختمان در گروه «مدیران دولتی» برگزیده شد‌. به نقل از ایسنا، در دوره‌ای برخی رسانه‌ها به نسبت خانوادگی مونسان و حسن روحانی- رییس‌جمهور- اشاره کردند که بعدها روابط‌عمومی منطقه آزاد کیش این نسبت و اخبار را تکذیب و عنوان کرد که مدیرعاملی سازمان منطقه آزاد کیش تنها بر اساس کارنامه علمی و عملی و سابقه مدیریتی به مونسان سپرده شده است‌.
همزمان با آغاز تلاش‌های رییس‌جمهور برای تعیین کابینه دوازدهم، «مونسان» مسلم‌ترین گزینه‌ای بود که برای ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مطرح شد‌. در نهایت روحانی دیروز، در حکمی او را به عنوان «معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری» منصوب کرد‌.