تصادف خطرناک تهران- واشنگتن

ایالات متحده تمام توان خود را برای به بن‌بست کشاندن توافقنامه هسته‌ای با ایران صرف کرده است. پس از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، همان‌گونه که این رییس‌جمهور جنجالی و ماجراجو وعده داده بود، سختگیری‌ها علیه ایران تشدید شد. تا پیش از آن اگرچه آمریکایی‌ها اقدامات گوناگونی را در جهت تحت فشار قرار دادن کشورمان انجام داده بودند اما در مجامع بین‌المللی و روی تریبون‌ها، مقامات آمریکایی با صراحت از امضا و اجرای این توافق دفاع و تاکید می‌کردند که کاخ سفید تمام تلاش خود را برای پاسداری از برجام و اجرای با حسن‌نیت آن را لحاظ کرده است.
اما جمهوریخواهان آمریکایی به اندازه دموکرات‌ها سیاستمدار و باهوش نیستند و برخلاف دولت قبلی نه فقط دشمنی با ایران را تشدید که تبلیغ کرده‌اند و صریحا از لزوم تغییر حکومت در ایران سخن گفته‌اند. حتی پیش از به قدرت رسیدن، رییس‌جمهور ایالات متحده از پاره کردن برجام و توقف اجرای این توافقنامه سخن گفته و از تشدید تخاصم با ایران خبر داده بود. پس از ورود به کاخ سفید، ترامپ از هیچ فرصتی برای تظاهر به دشمنی با ایران فروگذار نکرده و گاهی چنین به نظر می‌آید که هیات حاکمه ایالات متحده، عمدا بر طبل جنگ می‌کوبند. به این ترتیب سیاست مزدورانه و هوشمندانه خسته کردن ایران و قرار دادن کشورمان در بن‌بست برای توسل به رفتار هیجانی در قبال برجام از سوی تهران که در دستور کار دولت اوباما قرار داشت، اکنون به سیاست دشمنی آشکار تبدیل شده و راهبردنویسان ایالات متحده تدابیر متعددی را برای تحت فشار قرار دادن ایران تمهید کرده‌اند.در واقع ترامپ و همکارانش مانند دولت پیشین ایالات متحده آنقدر صبور و خویشتندار نیستند که گام به گام و با آرامش سیاست‌های محدودکننده و سختگیرانه علیه ایران را مخفیانه به اجرا بگذارند و بعد به تهران لبخند بزنند و از آفتابی بودن آسمان روابط صحبت کنند. دولت فعلی ایالات متحده بی‌صبرانه می‌خواهد لحظه به زانو درآمدن تهران را مشاهده کند و برای این نقطه پایانی تمام توان خویش را به کار گرفته است. از این بابت به نظر می‌رسید سیاست خسته کردن ایران، بیش و پیش از به نتیجه رسیدن، آمریکایی‌ها را کلافه و خسته کرده است. در این صورت تلاش اخیر سناتورها و نمایندگان کنگره ایالات متحده برای تدوین تحریم‌ها علیه تهران، گاهی هم‌راستا با دولت ترامپ برای تهاجم به ایران ارزیابی می‌شود به ویژه آنکه پس از چند دور رفت و برگشت، قرار است تحریم‌های جدید، فردا از سوی سنای آمریکا به تصویب برسد. در چنین فضایی قابل انتظار است که آمریکا به سمت نابودی برجام برود و مانند توافقنامه آشتی با کوبا، ترامپ اجرای توافقنامه هسته‌ای با ایران را نیز لغو و اجرای آن را متوقف سازد. با همین روند احتمال دارد تحریم‌های تصویب‌شده علیه کشورمان چه از نظر سطح و چه از نظر فراگیری گسترده‌تر و تخاصم میان تهران- واشنگتن عمیق‌تر شود.
در مقابل نه فقط محافظه‌کاران که چهره‌های نزدیک به نیروهای نظامی، اکنون از ضرورت اتخاذ تدابیری برای پرهزینه کردن و افزایش هزینه‌های تحریم علیه ایران سخن می‌گویند. آنان توصیه می‌کنند که باید راهکارهایی تدبیر کرد که تصویب و اعمال تحریم علیه ایران پرهزینه شود چراکه در این صورت آمریکایی‌ها متوجه افزایش هزینه رفتارهای ماجراجویانه خود خواهند شد و از اصرار به سختگیری علیه تهران دست خواهند کشید. اما افزایش هزینه تصویب و اعمال تحریم‌ها علیه ایران، آن‌گونه که رسانه‌ها و چهره‌های نزدیک به نظامیان و محافظه‌کاران ایرانی می‌گویند، چه ابعادی را دربر خواهد گرفت؟ آیا ایران این سختگیری‌ها، تحریم‌ها و ماجراجویی‌ها را در یمن، سوریه، عراق یا حتی خلیج‌فارس پاسخ خواهد داد؟ در این صورت تهران- واشنگتن با شتاب به سمت تصادفی خطرناک حرکت می‌کنند؟