سناریوهای پیش روی وزرا در نشست تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک؛

گروه انرژی- شرایط بازار نفت برای کشور‌های نفتخیز، بحرانی شده و قیمت‌ها رو به کاهش است و تمدید توافق کاهش تولید دیگر جواب نمی‌دهد.
در همین حال وزرای نفت کشورهای عضو اوپک برای بررسی قیمت‌ها در بازار نفت گردهم می‌آیند تا برای جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت‌ها چاره‌اندیشی کنند؛ قیمت‌هایی که کاهش آن به زودی اقتصادهای آنها را تحت فشار قرار خواهد داد.
این کمیته که متشکل از وزرای کشورهای کویت، روسیه، ونزوئلا، الجزایر و عمان است، موظف است پایبندی به توافق را بازبینی کرده و به بررسی شرایط بازار بپردازد.این کمیته برای توصیه هرگونه تغییری که در توافق لازم می‌بیند، دارای اختیار است و با بهبود تولید لیبی و نیجریه در ماه‌های اخیر به همراه اعلام تصمیم اکوادور برای خروج از توافق، گمانه‌زنی‌هایی درباره آنچه این کمیته ممکن است انجام دهد، وجود دارد.
در حالی که مذاکرات پشت درهای بسته مطمئنا به موضوعات مختلف و حتی مخالف اختصاص خواهد داشت، بسیاری از تحلیلگران می‌گویند هرگونه تغییر در توافق از جمله محدود کردن تولید لیبی و نیجریه که مطرح شده است، احتمالا تا زمان نشست بعدی اوپک در ۳۰ نوامبر یا حداقل تا پس از تابستان اعلام نخواهد شد.تاماس وارگا، تحلیلگر شرکت کارگزاری نفت PVM Associates در این‌باره چنین می‌گوید: ظن من بر این است که اوپک و عربستان سعودی پیش از اینکه هرگونه تصمیمی بگیرند تا زمان انتشار آمار عرضه و تقاضای ژوییه منتظر خواهند ماند. در مجموع انتظار می‌رود در نیمه دوم سال، تقاضا برای نفت اوپک رشد بزرگی داشته باشد.با این همه تحلیلگران روسی متعددی خاطرنشان کرده‌اند اگرچه روسیه در ظاهر از توافق کاهش تولید حمایت می‌کند اما انتظار دارند عربستان سعودی به عنوان رهبر اوپک به تولید رو به رشد لیبی و نیجریه واکنش نشان دهد.


به گفته یک تحلیلگر مقیم مسکو که مایل نبود نامش فاش شود، شرکت‌های نفتی روسیه راضی نیستند اما الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه همچنان استدلال می‌کند اگر این توافق نبود قیمت نفت به میانه محدوده ۳۰ دلار سقوط می‌کرد.شرکت مشاوره «پترولیوم پالیسی اینتلیجنس» روز چهارشنبه اعلام کرد: عربستان سعودی در واکنش به درخواست روسیه برای حمایت این کشور از محدود شدن تولید لیبی و نیجریه، سرگرم بررسی کاهش یک میلیون بشکه در روز از صادرات در میان سایر گزینه‌هاست.در حالی که بسیاری از سایر تحلیلگران می‌گویند چنین اقدام بزرگی از سوی سعودی‌ها بعید است، سارا واخشوری، مدیر شرکت مشاوره «اس‌وی‌بی انرژی اینترنشنال» خاطر‌نشان می‌کند که تولید عربستان سعودی به میزان قابل توجهی بالاتر از سطح تولیدش در نوامبر سال ۲۰۱۴ است که اوپک استراتژی تولید با حداکثر ظرفیت را آغاز کرد.طبق جدیدترین نظرسنجی «اس‌اند‌پی گلوبال پلاتس»، تولید عربستان سعودی 97/9 میلیون بشکه در روز در ژوئن در مقایسه با 60/9 میلیون بشکه در روز در نوامبر سال ۲۰۱۴ بود. این به معنای آن است که از نظری تئوری، اگر قرار باشد عربستان سعودی چنین تصمیمی بگیرد، برای کاهش بیشتر تولید فضا دارد.
مقامات نفتی عربستان سعودی در موارد مختلف خاطرنشان کرده‌اند که نه تنها مایل به حفظ سهم بازارشان هستند بلکه می‌خواهند کنترل و مدیریت بازار را در دست داشته باشند.
اگر عربستان سعودی با کاهش تولید موافقت کند، عدم توازن میان نفت سبک و سنگین بازار تشدید خواهد شد. اشباع عرضه کنونی در بازار نفت به دلیل رشد تولید شیل آمریکا و لیبی و نیجریه به‌طور عمده مربوط به نفت شیرین و سبک است.عربستان سعودی و بیشتر اعضای کلیدی خاورمیانه‌ای اوپک که عمده کاهش تولید را برعهده گرفته‌اند به‌طور عمده گریدهای ترش و سنگین‌تر تولید می‌کنند و بازار در این گریدها از زمان اجرای توافق کاهش تولید به میزان قابل توجهی محدودتر شده است.
در نتیجه اختلاف قیمت میان نفت‌های سنگین و سبک به میزان قابل توجهی کاهش یافته و بر حاشیه سود پالایشگاهی در آسیا که مصرف‌کننده بزرگ انرژی بوده و پالایشگاه‌های آن برای پالایش گریدهای سنگین‌تر بهینه شده‌اند، تاثیر منفی داشته‌ است.
به گفته وارگا، اگر گریدهای سبک‌تر به دلیل کاهش بیشتر تولید عربستان رقابتی‌تر شوند، نبرد برای سهم بازار آسیا شدت خواهد گرفت.
از سوی دیگر عربستان سعودی که به تولید گریدهای سبک‌تر خود ادامه داده حتی با وجود اینکه تولید نفت سنگین‌تر را کاهش داده، ممکن است برای تغییر توازن تولید خود متقاعد شود.
محدودیت تولید برای لیبی و نیجریه به کاهش اشباع عرضه نفت سبک و شیرین و افزایش اختلاف قیمت کمک خواهد کرد.
اما به نظر نمی‌رسد هیچ‌یک از این دو کشور حاضر به موافقت با محدود تولید باشند. مدیر شرکت ملی نفت لیبی گفته است وضعیت بشردوستانه این کشور باید مورد لحاظ قرار گیرد و وزیر نفت نیجریه نیز احیای تولید در ماه‌های اخیر را شکننده عنوان کرده است.
اما تحلیلگران می‌گویند بازار به دنبال نشانه‌هایی خواهد بود که کمیته مونیتورینگ حداقل به بررسی گزینه‌هایش درباره چگونگی جذب هرگونه رشد بیشتر از سوی لیبی و نیجریه بدون اضافه شدن به عرضه اضافی، خواهد پرداخت.
یک کارشناس اقتصادی با اشاره به وضعیت بازار جهانی نفت و کاهش قیمت نفت طی ماه‌های اخیر اظهار کرد: دو کشور بزرگ تولید‌کننده اوپک و غیراوپک یعنی عربستان سعودی و روسیه برای بهبود وضعیت بازار جهانی نفت باید تولید خود را کاهش دهند.
یونس‌آرا با تاکید بر اینکه ناظران انتظار تحول زیادی از نشست امروز ندارند، ادامه داد: اوپک برای حفظ جایگاه خود و ارتباط با غیراوپک باید اقدام اساسی کند. عربستان سعودی به‌عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده اوپک باید واکنش مناسبی از خود نشان دهد. از آنجا که تولید عربستان سعودی در حال حاضر بیش از ۱۰ میلیون بشکه و بسیار بالاتر از سایر اعضاست، این کشور باید با کاهش تولید خود جایگاه اوپک را حفظ کند زیرا سایر کشورها ظرفیتی برای کاهش تولید ندارند. اکوادور رسما اعلام کرده از توافق کاهش تولید کناره‌گیری خواهد کرد. عراق هم با توجه به اینکه دیگر کشمکشی با داعش ندارد، تمایل خود را به افزایش تولید نشان داده است.وی با تاکید بر اینکه نقش کنترل‌کنندگی اوپک در حال تضعیف است، اظهار کرد: انتظار می‌رود عربستان سعودی و روسیه به عنوان بزرگ‌ترین اعضای اوپک و غیراوپک برای کنتور بازار تصمیم جدی بگیرند زیرا لیبی و نیجریه اعلام کردند با کاهش تولید مواجه نیستند.
کمیته نظارت‌کننده بر توافق کاهش تولید کشورهای عضو و غیرعضو اوپک امروز در روسیه دیدار می‌کند اما معلوم نیست چگونه اعتماد بازار به این توافق را احیا می‌کنند.