وزير‌دفاعي كه مدافع روحاني نبود

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح یکی از وزارتخانه‌ها در ساختار دولتي كشور است كه مسئوليت برنامه‌ریزی، هماهنگی، پشتیبانی و توسعه توان دفاعی نیروهای مسلح را برعهده دارد. يكي از وظايف مهم اين وزارتخانه، تجهیز و به روز رساني سيستم‎هاي دفاعي و نیروهای دفاعی برای مقابله با تهدیدات احتمالی بر كشور ‌است. از آغاز انقلاب اسلامي در كشور تا كنون یازده نفر در رأس وزارت دفاع قرار گرفته‌اند؛ وزارتخانه ای که در دوران جنگ تحميلي به تامین نیازهای نیروهای مسلح ارتش می پرداخت. وزارت دفاع در دوران بعد از جنگ تحميلي به یکی از اصلي‎ترين وزارتخانه‌های كشور تبدیل شد که در كنار وظیفه ذاتی خود، نقشی اساسی را در راستاي پیشرفت علمی و فناوری در اين حوزه ایفا کرد. احمد مدني، مصطفي چمران، جوادفكوري، موسي نامجو، محمد سليمي، محمدحسين جلالي، اكبر تركان، محمد فروزنده، علي شمخاني، مصطفي محمدنجار، احمد وحيدي و حسين دهقان، 12 نفري بودند كه در 12 دولت بعد از انقلاب اسلامي بر منصب اين وزاتخانه نشسته‎اند. اين افراد تا دولت احمدي‌نژاد، بيشتر از ميان پيشكسوتان ارتش و مجاهدان انقلاب انتخاب مي‌شدند و بعد از آن، سرداران سپاه‌پاسداران عهده‌دار اين وزارتخانه شدند. البته در اين بين اكبر تركان تنها فرد غيرنظامي است كه در جمهوري اسلامي ايران به مقام وزارت دفاع رسيده است. در طول سال‎هاي گذشته و باتوجه به فعاليت‎هاي گروهك‎هاي تروريستي در سطح منطقه و همچنين علني‎تر شدن دشمني برخي كشورها با نظام مقدس جمهور اسلامي ايران، حساسيت و وظايف اين نهاد سنگين‎تر از گذشته شده است. يكي از راه‎هاي پايداري اقتدار جمهوري اسلامي حفظ تعامل و هماهنگي و همچنين وحدت رويه موجود ميان بخش‎هاي مختلف نيروهاي مسلح است. وزارت‌دفاع بايد رويه فراجناحي داشته باشد و منافع ملي را در نظر بگيرد ولي اينكه يك رييس‌جمهور، فردي را براي اين وزارتخانه انتخاب مي‌كند بي‌شك همراهي با كل كابينه و رويكردهاي دولت را نيز از موئلفه‌هاي انتخاب او به حساب مي‌آورد. با وجود فعاليت‌هاي تحسين‌برانگيز وزارت‌دفاع در اين سال‌ها ولي گاهي اخباري از اين وزارتخانه زمزمه مي شد كه چندان دلنشين نبود. براي مثال شنيده‌ها حاكي از آن است كه شخصي با نام مستعار «تنها» ونام اصلي« ابن الرضا» كه در حراست شهرداري تهران مشغول بود و به عنوان مدير كل دفتر وزارتي وزير در دوره دهقان منصوب شد،كمك‌هاي مالي را براي فعاليت‌هاي انتخاباتي رقيب روحاني در انتخابات سال 96 هزينه كرد.آيا اين موضوع مي‌تواند در ادامه راه دوباره تكرار شود؟! اگر اين مجموعه نظامي كه بايد در مسير منافع ملي حركت كند، دوباره در سال‌هاي آينده به نفع جريان‌هايي خاص عمل كند، تكليف چيست؟! بي‌شك فعاليت‌هاي صورت گرفته در وزارتخانه‌ها به مديريت و در صدر آن كنترل وزير بستگي دارد ولي بدنه وزارت، گوش به فرمان مسئولان بالادستي هستند و در صورتي كه مقامات همسو با دولت نباشند، آيا اين بدنه گوش به فرمان خواهد بود؟! همخواني وزارت‌خانه‌ها با دولت و رييس‌جمهور امري است كه نمي‌توان از آن دوري كرد و روحاني نيز بي‌شك انتظار ندارد كه وزيران، در سلطه او باشند ولي اينكه از وزارت تحت امر دولت يازدهم به رقيب روحاني كمك شود، جاي تامل دارد. اميدواريم روحاني در ادامه راه، منافع ملي را در نظر گرفته و وزير ي را برگزيند كه بازي‌هاي جناحي بر اين وزارتخانه‌حساس، چيره نشود تا دستاوردهاي فراوان آن به حاشيه‌نرود. چه دهقان در وزارت‌خود ابقا شود،چه فردديگري جايگزين او شود.
اما براي بررسي عملكرد چهار ساله سردارمحمدحسين دهقان، وزير دفاع دولت روحاني به سراغ كارشناسان رفتيم. برخي از شخصيت‌هاي نظامي و امنيتي كه پيشتر، ارتباط خوبي با رسانه‎ها برقرار مي‏‎كردند، در خصوص ارزيابي عملكرد دهقان در دوران وزارتش ترجيح دادند سكوت كنند و پاسخي به سوال «قانون» ندهند اما در ادامه، نظرات برخي از كارشناسان اين حوزه را در اين خصوص مي‎خوانيد.
دستاوردهاي خوب وزارت‌دفاع در حوزه موشكي
محمدحسن آصفري/عضو اصولگراي كميسيون امنيت مجلس نهم


وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح در چهار ساله گذشته توانسته كارنامه موفقي را از خود به جاي بگذارد. همين عملكرد قابل قبول است كه موجب شده امروز كشورما به يكي از قدرت‎هاي اصلي و تصميم گير در سطح منطقه تبديل شود. تلاش‎ها و دستاوردهاي شخص وزير با وجود مشكلات بودجه‎اي كه با آن روبه‎رو بوده را بايد قابل قبول ارزيابي كرد. در راستاي توليدات نرم‎افزاري، طراحي تجهيزات جديد و همچنين مجموعه اقداماتي كه در راستاي پشتيباني و تقويت نيروهاي مسلح توسط وزارت دفاع صورت گرفته و اقدامات قابل قبولي است. وزارت دفاع توانسته در بحث موشكي و توليد سلاح‎هاي نوين منطبق با تكنولوژي‎هاي جديد، دستاوردهاي خوبي داشته باشد. ديگر اقدام حايز اهميتي كه در اين دوره توسط وزارت دفاع صورت گرفت، برقراري ارتباط و تعامل دوجانبه با برخي كشورهاي شرق آسيا و خاورميانه در جهت توسعه روابط نظامي و بالابردن سطح توانمندي نيروهاي مسلح است. وزارت دفاع در اين چهارسال در كنار اقداماتي همچون مين زدايي مناطق جنگي هشت سال دفاع مقدس، در راستاي ايجاد امكانات در مناطق محروم نيز گام‎هايي برداشته است. به طور كلي عملكرد وزارت دفاع و رشد آن را با توجه به بودجه و اعتباري كه در اختيار آن گذاشته شده ، نسبت به دوره‎هاي مشابه در دولت قبل مي‎توان مثبت ارزيابي كرد و جزو وزارتخانه‎هاي خوبي بوده كه توانسته نمره قبول را به‌دست آورد.
دهقان در مدتي كه به عنوان وزير روي كار بوده خود را فردي توانمند و قوي نشان داده و توانسته تعامل و همكاري خوبي ميان مجموعه‎هاي مختلف به وجود بياورد و با توجه به شناختي كه در اين مدت از اين مجموعه به‌دست آورده مي‎تواند در آينده نيز با موفقيت كار خود را دنبال كند.
در سال‎هاي بعد از انقلاب، افراد مختلفي به عنوان وزير دفاع از بخش‌هاي مختلف نيروهاي مسلح به كارگرفته شده‎اند و در اين موضوع ما شاهد تعامل ميان بخش‎هاي مختلف نيروهاي مسلح بوديم. هر زمان كه پاسداري از ميان سپاهيان به عنوان وزير انتخاب شده در ميان مديران و مشاوران خود از ظرفيت نيروهاي ارتشي استفاده كرده است. امروزه شاهد آن هستيم كه ارتباط خوبي ميان سپاه و ارتش وجود دارد و اينكه وزير از كدام بخش انتخاب شود، موجب نخواهد شد اختلافي ميان اين دو مجموعه به وجود آيد.
دهقان سعي مي‎كند كمتر در مسائل جناحي ورود كند
احمد شوهاني/عضو سابق كميسيون امنيت مجلس
به نظر مي‎رسد وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح در چهار ساله دولت روحاني بدون حاشيه و هماهنگ با مراكز دفاعي و نظامي حركت كرده است. وزارت دفاع در حوزه‎هاي موشكي و دفاعي در چهار ساله گذشته نسبت به دوره‎هاي قبل، از نظر كيفي و كمي پيشرفت قابل توجهي به‌دست آورده است. به نظر مي‎رسد وزارت دفاع در دولت روحاني، بيشتر از قبل در حوزه‎هاي تخصصي خود ورود كرده و امور مربوط به خود را به صورت تخصصي پيش برده است. دهقان سعي مي‎كند كمتر در مسائل سياسي و جناحي ورود كند. به طور كلي بايد گفت دستاوردهاي دولت در حوزه دفاعي يعني آن دسته از فعاليت‎ها كه از كشور در برابر دشمنان صيانت مي‎كند، تقويت شد. اگر منصفانه به عملكرد وزارت دفاع نگاه كنيم و امنيت موجود در كشور و قدرت خود در سطح منطقه را در نظر بگيريم، نمي‎توان نقطه ضعف آنچناني در عملكرد وزارت دفاع يافت. نيروهاي مسلح ما متشكل از سپاه، ارتش، نيروي انتظامي و ساير بخش‎هاست و فرقي نمي‎كند كه وزير دفاع از كدام نهاد انتخاب شود. تصميم‎گيري در اين خصوص به نظر مستقيم رييس‌جمهور و مشاوران او برمي‎گردد و ممكن است ارتباط او با بدنه نيروهاي دفاعي و نظامي در اين تصميم گيري تاثيرگذار باشد. ما امروز شاهد آن هستيم رايزن‌هاي ما در حوزه‎هاي بين الملل دفاعي حاضر در سفارتخانه‎ها و ساير بخش‎ها، مركب از نيروهاي سپاه و ارتش هستند و از اين بابت كه وزير دفاع از كدام بخش نيروهاي مسلح انتخاب شود مشكلي وجود ندارد. دهقان به عنوان وزير دفاع به خوبي توانسته عوامل مختلف نيروهاي مسلح را با يكديگر در تعامل قرار دهد و آن‎ها را با يكديگر براي رسيدن به اهداف تعريف شده، همراه كند. نبايد فراموش كنيم بخشي از وظيفه وزارت دفاع به عنوان مجموعه‎اي كه دست دولت به آن مي‎رسد هماهنگي ميان ارتش و سپاه و ساير بخش‎هاي نيروي مسلح است. امروز كشور ما از لحاظ امنيتي و نظامي در وضعيت خوبي قر ار دارد و اين مهم بدون تعامل ميان بخش‎هاي مختلف نيروهاي مسلح به وجود نمي‎آمد، در حال حاضر هر بخش وظيفه خود را به درستي و با در نظر گرفتن هدف مشترك انجام مي‎دهد و نتيجه اين اقدامات، امنيتي است كه امروز در كشوروجود دارد.
دهقان در دوران فعاليتش به اندازه چند وزير كار كرد
صفر نعيمي‎رز / نايب رييس اصولگراي كميسيون امنيت ملي مجلس نهم
وزارت دفاع در طول چهارسال گذشته توانسته است عملكردي بر مبناي رهنمودهاي حضرت امام خميني(س) و منويات مقام معظم رهبري به كشور ارائه دهد كه ارزيابي مجموع عملكرد آن‎ها را مي‎توان مثبت ارزيابي كرد. يكي از عواملي كه كشور ما امروز در سطح منطقه و جهان مي‎تواند ادعاي قدرت كند و در معادلات بين المللي تاثير گذار باشد،بدون شك به عملكرد خوب نهادهاي دفاعي كشور بازمي‎گردد. برنامه‎هاي دفاعي كشور در بخش‎هاي مختلف طبق يك برنامه در دوره‎هاي مختلف پيش مي‎رود و همين موضوع باعث شده كشور از توان دفاعي قابل توجهي برخوردار باشد.
دهقان كه در دولت روحاني به عنوان وزير دفاع انتخاب شد يك پاسدار است و بايد گفت پاسداران و سپاهيان به نوعي فرزندان امام خميني(س) هستند و اين مجموعه در كارهايي كه به آن‎ها سپرده مي‎شود سنگ تمام مي‎گذارد. آن‎ها نه براي اينكه پاسدار هستندكار خود را به بهترين شكل ممكن انجام مي‎دهند، بلكه به عنوان فرزندان امام خميني(س) سعي مي‎كنند از آرمان‎ها و اهداف انقلاب به خوبي دفاع كنند. دهقان در دوران فعاليتش به اندازه چند وزير كار و تلاش كرده است و بي انصافي است اگر بخواهيم بگوييم او در وزارتخانه خود، به اندازه يك وزير عملكرد داشته است.
نيروهاي مسلح همگي مورد اعتماد مردم و مورد وثوق نظام هستند و از ابتداي تاريخ انقلاب اسلامي جزو كارگزاران نظام به شمار مي‎روند واينكه وزراي دفاع ما، بيشتر از ميان پاسداران انتخاب مي‎شود شايد به اين فرمايش امام خميني(س) برگردد كه اگر سپاه نبود كشور نيز وجود نداشت. از طرفي در انتخاب وزير دفاع، به موضوعات امنيتي در بحث اقتصادي اجتماعي و حوزه‌‎هاي بين المللي و همچنين امنيت مرزها دقت ويژه‎اي مي شود. يكي از نكات ديگر كه مورد نياز براي دفاع از آب و خاك اين كشور است مبحث تسليحات است. افرادي كه در سپاه مشغول به خدمت هستند در موضوعات امنيتي از ابتداي انقلاب، في سبيل ا... در ميدان حاضر بوده و هستند و خود را نسبت به ديگران يك سر و گردن بالاتر نشان مي‎دهند، كه ما در طول دوران بعد از انقلاب ديديم كه اين مساله مورد تاييد دولت‎هاي مختلف نيز است و آن‎ها از ميان سپاهيان براي وزير دفاع، فردي را انتخاب مي‎كردند و اگر منصفانه قضاوت كنيم هيچ‌گاه در انتخاب‌شان دچار اشتباه نشدند.