روزنامه قانون
1396/04/28
توسعه گردشگري با ثبت در يونسكو
ثبت جهاني يزد در روزهايي كه شاهد تخريب ميراث فرهنگي در گوشه و كنار كشور هستيم، اتفاق بسياري خوشايندي بود كه كام دلسوزان ميراث فرهنگي را شيرين و بارقه‌هايي از اميد را در دل آن‌ها روشن كرد. طبق پيش‌بيني كارشناسان، پس از ثبت جهاني يزد، شاهد هجوم گردشگران خارجي به اين شهر خواهيم بود. اما يزد در يونسكو درحالي به‌ثبت رسيده است كه همچنان با مشكلات بسياري در حوزه زيرساخت‌هاي گردشگري دست‌وپنجه نرم مي‌كند. با محمد مهدي شرافت، مديركل پيشين استان يزد درباره چالش‌هاي پيش‌روي صنعت گردشگري يزد، گفت‌وگويي كوتاه انجام داده‌ايم كه باهم مي‌خوانيم.آيا شهر يزد آمادگي ميزباني از گردشگران را خواهد داشت و زيرساخت‌هاي گردشگري اين شهر پاسخگوي حجم بالايي از گردشگران خارجي خواهد بود؟
در روزهاي نخستي كه پرونده ثبت جهاني يزد به يونسكو ارسال شد، بحث فقر در زيرساخت‌هاي گردشگري يكي از دغدغه‌هاي اصلي مديران ميراث فرهنگي يزد بود. اين استان به‌لحاظ رشد گردشگر در چهار سال اخير، رشد بالايي داشته به‌گونه‌اي كه رتبه نخست جذب گردشگر خارجي در كشور را به‌خود اختصاص داده است. در ابتداي دولت يازدهم آمار گردشگران خارجي در يزد 12هزار نفر بود كه در پايان دولت به 116هزار گردشگر خارجي رسيد. اما اين رشد 10 برابري گردشگران خارجي مستلزم برنامه‌ريزي و بودجه اختصاصي براي اين بخش است. اين مساله‌اي بود كه مسئولان شهر جهاني ليون نيز به ما گوشزد كرده‌اند. در سفري كه به ليون داشته‌ايم، آن‌ها گفتند كه پس از ثبت جهاني بايد منتظر هجوم گردشگران به شهر باشيم. اگر گردشگران از اين سفر تجربه شيرين و موفقي داشته باشند، در گردشگري موفق خواهيد بود. اما اگر پاسخ مناسبي به نيازهاي گردشگران داده نشود، بازتاب منفي خواهد داشت و تاثير منفي بر گردشگري شهر مي‌گذارد.
يكي از بحث‌هايي كه پس از ثبت جهاني يزد مطرح شد، اين بود كه اين شهر فاقد هتل پنج ستاره است. براي توسعه زيرساخت‌هاي گردشگري در يزد چه اقداماتي انجام شده است؟
اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي يكي از راه‌هاي توسعه زيرساخت‌هاي گردشگري است. با ظرفيت بسيار بالايي نيز مواجه شديم و بخش خصوصي استقبال خوبي از اين موضوع انجام داد. درحال حاضر معادل ظرفيت هتل‌هاي يزد، اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي در اين شهر وجود دارد. همچنين يزد فاقد هتل پنج ستاره نيست بلكه يك هتل با اين شرايط در شهر وجود دارد. چندين هتل چهار ستاره ممتاز نيز داريم كه آن‌ها مي‌توانند با اضافه كردن بخش‌هايي به پنج ستاره ارتقا پيدا كنند.
آيا هتل‌هاي نيمه‌كاره نيز در يزد وجود دارد تا در آينده مشكل كمبود سرانه هتل در اين شهر را بهبود ببخشد؟
هتل پنج ستاره‌اي درحال ساخت است كه درحدود 41 درصد پيشرفت فيزيكي داشته است. مجوز سه هتل چهارستاره نيز صادر شده و در مرحله احداث هستند. خوشبختانه سرمايه‌گذاران بسياري علاقه‌مند به بخش گردشگري يزد در بحث هتل‌سازي هستند كه بايد مسئولان اين سرمايه‌ها را به‌خوبي جذب كنند.
نگاه مسئولان يزد پس از ثبت در يونسكو به گردشگري يزد چگونه است؟
نگاه آن‌ها بسيار فرق كرده است. مجمع مديران استان و امام جمعه اعلام كرده‌اند كه اولويت اول استان يزد بايد بخش گردشگري باشد. به همين دليل بايد برنامه‌ريزي و اعتبار‌ها در اين راستا انجام و اجرا شود. همچنين مسئولان در بحث ثبت جهاني تعهداتي را به يونسكو داده‌اند كه شامل ريز پروژه‌هايي مي‌شود كه در بازه زماني پنج ساله بايد انجام شوند. اين پروژه‌ها در راستاي توسعه سرانه‌هاي فرهنگي، بهداشتي، گردشگري و ... است. مهم‌ترين تاثير اين تعهدات حفظ هويت كالبدي بافت تاريخي يزد است. ديگر شاهد شكسته شدن خط آسمان به‌وسيله ساختمان بلند نخواهيم بود. تجربه‌هاي تلخي همانند بيمارستان فرخي كه حريم منظر شهر را تخريب كرده، ديگر تكرار نمي‌شود.
باتوجه به تمامي اين مسائل، به‌نظر شما بزرگ‌ترين تهديد شهر يزد چيست؟
بزرگ‌ترين تهديد اين است كه مردم و مسئولان از ارزش‌هاي ميراث فرهنگي آگاه نباشند و باور به حفظ آن نداشته باشند. تخريب بافت تاريخي و ساخت‌‌وسازهايي كه در اين منطقه توسط مسئولان و مردم در گذشته انجام شده است، نشان‌دهنده ناآگاهي آن‌ها از ارزش‌هاي ميراث فرهنگي است. بايد به آن‌هاآموزش داده شود و به اين باور برسند كه حفظ ميراث فرهنگي واجب است.
جوانان يزد جدا از مسئولان، بيشترين حامي ثبت جهاني يزد بودند. آن‌ها نسبت به ارزش‌هاي ميراث فرهنگي شناخت كافي پيدا كرده‌اند و خواستار حفظ آن در قالب ثبت جهاني بوده‌اند. بايد از اين ظرفيت‌ها به خوبي استفاده كرد.
