بحران قطر و شکست میانجیگران جهانی

درحالی که ماموریت وزیران امور خارجه آلمان، انگلیس و آمریکا برای پایان دادن به بحران در روابط قطر با عربستان و متحدان آن با شکست روبرو شد، وزیرخارجه فرانسه با هدف پایان دادن به این بحران به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس سفر کرد.
به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، «ژان ایو لو دریان» وزیر امور خارجه فرانسه 23 تیرماه جاری با سفر به دوحه در دیدار با شیخ «محمد بن عبدالرحمان الثانی» همتای قطری‌ خود رفع فوری تحریم‌های اعمال شده از سوی ریاض و متحدانش علیه دوحه را خواستار شد. وزیر امور خارجه فرانسه پس از این دیدار در گفت و گو با خبرنگاران اظهار داشت: تحریم‌ها علیه قطر شهروندان این کشور به ‌ویژه افراد دو تابعیتی و دانشجویان را تحت تأثیر قرار داده است. لو دریان در سفر به عربستان با «سلمان بن عبدالعزیر» پادشاه این کشور نیز دیدار و درباره بحران قطر با او گفت و گو کرد.وزیر امور خارجه فرانسه در ادامه تلاش های خود برای حل این بحران نیز یکشنبه گذشته راهی کویت و امارات شد. وزیر امور خارجه فرانسه در سفر خود به چهار کشور عربی عربستان، قطر، کویت و امارات تلاش کرد سطح تنش ها در روابط کشورهای عربی را کاهش دهد. این مقام فرانسوی پنجمین مقام بین المللی است که در روزهای اخیر برای بررسی بحران سعودی- قطر وارد منطقه شده است. پیش از او نیز «زیگمار گابریل» وزیر امور خارجه آلمان، «جفری فلتمن» معاون دبیرکل سازمان ملل متحد و «بوریس جانسون» وزیر امور خارجه انگلیس و «رکس تیلرسون» وزیرخارجه آمریکا به منطقه سفر کرده اند. این گزارش دربردارنده مهمترین محور تحلیل هایی است که در رسانه های عربی درباره سفر وزیر امور خارجه فرانسه به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و پویش های بین المللی برای حل بحران در روابط کشورهای عربی متحد عربستان با قطر منتشر شده است.
** فرانسه تشنه نقش آفرینی در منطقه خلیج فارس
روزنامه های «عیون الخلیج» و «الخلیج» امارات و تارنمای «فرانس 24» با اشاره به سفر وزیر امور خارجه فرانسه به کشورهای عربی حاشیه خلیج، هدف او از این سفر را پر رنگ کردند. به نوشته روزنامه عیون الخلیج، وزیر خارجه فرانسه از همه طرف های بحران


خلیج فارس خواست با حفظ آرامش و با تکیه بر میانجیگری کویت برای حل زودهنگام این بحران تلاش کنند.او در دوحه گفت:« پاریس برای همکاری و تسهیل در تلاش های میانجیگرانه کویت با هدف حل بحران در روابط قطر و چهار کشور عربی تلاش خواهد کرد. ما به اهمیت اعتمادسازی باور داریم. زیرا این بحران بر خلاف منافع همه طرف ها است.»وزیر امور خارجه قطر هم از نقش حمایتی فرانسه در میانجیگری کویت برای حل بحران بر اساس احترام متقابل و حکفرما شدن قوانین
بین المللی استقبال کرد. او گفت اقدامات کشورهای محاصره کننده باعث از بین رفتن هدف می شود.تارنمای فرانس 24، سفر وزیر امور خارجه فرانسه به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را تلاش تازه ای برای پایان دادن به بحران در روابط کشورهای عربی متحد عربستان و قطر به شمار آورد.برپایه گفته های «انیس روماتی» سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه، پاریس از تنش کنونی میان کشورهای عربی نگران است. فرانسه با کشورهای عربی دارای روابط تنگاتنگ است و خواستار آرامش همه طرف ها شده است. فرانسه با قطر و عربستان روابط تجاری مهمی دارد؛ به طوری که شرکت توتال فرانسه و شرکت نفت قطر از ایجاد شرکت مختلط برای مدت 25 سال با هدف توسعه میدان نفتی شاهین سخن به میان آورده اند.
به نوشته روزنامه الخلیج، تنها 48 ساعت پس از اینکه رکس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا سفر خود به منطقه خلیج فارس را به پایان رساند، لودریان- وزیر امور خارجه فرانسه به منطقه خلیج فارس سفر کرد. فرانسه تلاش می کند در روند حل بحران در روابط کشورهای عربی با قطر پیشرفتی به وجود آورد. همچنین پاریس با چنین تلاشی خواسته است پیام نمادینی به دولت جدید آمریکا ارسال کند. محتوای پیام آن است که پاریس می تواند در این بحران ورود پیدا کند و از شدت تنش ها بکاهد. با وجود اینکه وزارت امور خارجه فرانسه با انتشار بیانیه ای اعلام کرده است سفر در چارچوب تلاش هایی است که هم پیمانان آمریکایی، انگلیسی و آلمانی برای حل بحران انجام داده اند.
 اما به نظر می رسد این بحران فرصتی برای فرانسه به شمار می رود. فرانسه می تواند موضع کشورهای عربی را درباره تلاش های خود ارزیابی کند و گزینه های راهبردی خود را پیش برد. فرانسه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس درباره برخی تحولات سیاسی منطقه دیدگاه مشترکی دارند. فرانسه تشنه نقش آفرینی بیشتر در خاورمیانه و به ویژه منطقه خلیج فارس است. نه تنها این کشور تلاش می کند جای انگلیس را در روابط با این کشورها از آن خود کند، حتی می خواهد با آمریکا هم به رقابت بپردازد. سفر لودریان به دوحه و دیدار او با «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر، «عبدا... بن ناصر خلیفه آل ثانی» نخست وزیر و «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» وزیر امور خارجه قطر تلاشی دیگر از زنجیره تحرک های بین المللی است که نشان دهنده مخالفت با محاصره قطر و حمایت از میانجیگری کویت است. سفر وزیر امور خارجه فرانسه فرصت تازه ای برای قطر است که بر مواضع خود در برابر حمله ها علیه خود تاکید کند. کنفرانس مطبوعاتی وزیران امور خارجه قطر و فرانسه نشان داد این دو کشور درباره حل بحران دیدگاه مشترکی دارند. در شرایطی که وزیر امور خارجه فرانسه تحرک فرانسه در این زمینه را ادامه مسیر میانجیگری کویت به شمار آورد نگرانی خود از تنش در روابط کشورهای عربی و قطر را اعلام کرد.
** شکست تحرکات بین المللی
روزنامه های «العرب» و «رای الیوم» چاپ لندن، عیون الخلیج امارات و «الاخبار» لبنان و تارنمای «بارلمانی» مصر با اشاره به تحرک کشورهای غربی برای پایان دادن به بحران در روابط کشورهای عربی با قطر این تحرک ها را بی نتیجه به شمار آوردند. به نوشته روزنامه العرب، محافلی که بحران قطر را پیگیری می کنند گفته اند سفرهای پیاپی
مقام های غربی و ترکیه به کشورهای حاشیه خلیج فارس با هدف میانجیگری نتیجه ای به دنبال نخواهد داشت. این محافل به شکست «بوریس جانسون» وزیر امور خارجه انگلیس در این زمینه اشاره کرده اند و گفته اند او نتوانست در روند حل بحران هیچ پیشرفتی داشته باشد. به گفته این محافل، جانسون برای برقراری گفت و گو میان قطر و چهار کشور عربی تحریم کننده دوحه موضع مبهمی را در پیش گرفت. به نوشته روزنامه عیون الخلیج، سفر لودریان به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس پس از پایان ماموریت میانجیگری تیلرسون در این زمینه صورت گرفت. تیلرسون در سفر چهار روزه خود با هدف کاهش تنش میان کشورهای عربی و قطر موفقیتی به دست نیاورد.
به نوشته روزنامه الاخبار، همه چیز در منطقه خلیج فارس هنوز ادامه دارد. جنگ رسانه ای و تنش سیاسی، متهم کردن همدیگر و حمله و ضد حمله میان چهارکشور تحریم کننده قطر از یک سو و دوحه از سوی دیگر هنوز هم ادامه دارد. همچنین هنوز هم میانجیگری ها به طور پیوسته ادامه دارد.
سفر به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با هدف ارائه ابتکار عمل این روزها به صورت یک عادت در آمده است. رسانه های دو طرف بحران، این روزها در آرشیوهای خود به دنبال سند جدیدی می گردند تا یکدیگر را متهم کنند. سطح تنش هنوز هم بالا است. دو طرف سخنان تکراری و خسته کننده بر زبان می آورند. میانجیگران به ویژه آمریکا چیز تازه ای را ارائه نکرده اند.
پس از سفر وزیر امور خارجه آمریکا، لودریان وزیر امور خارجه فرانسه با ابتکار عمل خود به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس سفر کرد تا بار دیگر میان طرف های بحران اعتماد سازی و ماموریت کویت را در میانجیگری آسان سازد. اما این سفر هم مانند سفر وزیر امور خارجه آمریکا نتیجه ای به دنبال نداشت.به نوشته تارنمای بارلمانی مصر، پس از شکست میانجیگری تیلرسون برای حل بحران قطر و کشورهای عربی ترامپ تهدید کرد پایگاه نظامی آمریکا را از قطر منتقل خواهد کرد. ترامپ از همان آغاز بحران موضع مخالف با قطر را در پیش گرفت. او درباره امضای تفاهم نامه میان آمریکا و قطر درباره رویارویی با تروریسم هم هیچ موضعی در پیش نگرفت. در شرایطی که ترامپ از همان آغار قطع روابط عربستان و متحدان آن با قطر، به این کشور حمله کرد و این تصمیم را آغاز واقعی مبارزه با تروریسم به شمار آورد، دیدیم که وزیر امور خارجه آمریکا به شکلی دیگر با این بحران برخورد می کند. حمله ترامپ به قطر چیز تازه ای نیست. موضوع تازه در این باره استفاده از برگ برنده پایگاه نظامی العدید در قطر است. این پایگاه بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس است. در اظهاراتی که توسط شبکه «کریستیان نت ورک» پخش شد رئیس جمهوری آمریکا مدعی شد واشنگن در صورتی که مجبور شود لحظه ای در انتقال پایگاه نظامی خود از قطر تردید نخواهد کرد. 10 کشور برای استقبال از پایگاه نظامی آمریکا آماده هستند.
روزنامه رای الیوم در گزارشی به قلم «عبدالباری عطوان» نوشت ترامپ در گفت و گو با شبکه «سی بی ان» درباره اینکه چرا نخستین سفر خود را عربستان انتخاب کرد به دو نکته اشاره کرد. نخست اینکه او افتخار کرد مقام های عربستان را وادار کرد تا میلیاردها دلار در قالب قراردادهای تسلیحاتی و سرمایه گذاری به آمریکا بپردازند. پس از این شرط بود که ترامپ به ریاض آمد. دوم هم اینکه ترامپ گفته است 10 کشور آماده میزبانی از پایگاه العدید آمریکا در قطر و پرداخت همه هزینه های انتقال و راه اندازی آن هستند. به نوشته عطوان، ترامپ خواسته است با این اظهارات خود بگوید به دلیل جایگاه دینی و سیاسی عربستان در منطقه و جهان به ریاض سفر نکرده است. بلکه فقط به دلیل ثروت های عربستان به این کشور سفر کرده است. درباره پایگاه العدید تنها دو کشور امارات و عربستان ممکن است از آن در خاک خون میزبانی کنند. به طور خلاصه ترامپ می خواهد این پایگاه را در مزایده بگذارد تا بداند کدام کشور بیشترین قیمت را می دهد.ترامپ نخست می خواهد با پیشنهاد باقی ماندن این پایگاه در قطر از صندوق ذخایر ارزی قطر سهم بالایی را از آن خود کند تا این پایگاه در این کشور باقی ماند یا اینکه از دشمنان قطر یعنی امارات و عربستان باج خواهی کند. او تا زمانی که در کاخ سفید است به باج خواهی خود از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس ادامه خواهد داد.
رای الیوم می افزاید: تناقض میان ترامپ و مسوولان بلند پایه دولت او درباره بحران خلیج فارس تنها نمایشی برای باج خواهی از کشورهای عربی است. ترامپ نمی خواهد تروریست های وحشی را گرسنه نگه دارد. زیرا آمریکا آنان را در دامن خود پرورش داده است و هنوز هم برای چاق کردن آنان تلاش می کند. بلکه ترامپ می خواهد مردم کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را گرسنه نگه دارد و ثروت های آنان را با این بهانه به یغما ببرد.