روزنامه همدلی
1396/04/24
واکنش گسترده مردم و مسئولان به قتل دختر اهل مُغان ایران در شوک «آتنا»
همدلی | آساره کیانی: چندروز پس از آن‌که مشخص شد آتنا اصلانی قربانی خشونت بی‌سابقه یک مرد قرارگرفت و کشته شد، جامعه ایرانی عزادار مرگ فجیع این دختر اهل پارس‌آباد مغان است.آتنا اصلانی دختربچه اردبیلی از اهالی پارس‌آباد مغان، در استان اردبیل بود؛ او روز 29 خرداد گم شد. پیش از این‌که جنازه‌اش پیداشود، تقریبا در همه کشور می‌شناختندش وعکس لبخند دلنشینش با آن چشم و موهای سیاه و مقنعه مدرسه پاکیزه در حالی‌که نیمه ژست بچه‌گانه‌ای هم گرفته بود یا توئیت و یا در کانال و گروه‌های تلگرامی دست‌به‌دست شده بود.
شاید پیداشدنش امید عبثی می‌شد زمانی‌که خاطره بدن‌های مورد تعرض‌قرارگرفته و تکه‌‌پاره شده «ستایش‌ها» در ذهنمان مرور می‌شد. ناپدیدشدن دختربچه‌ها در ایران سابقه خوبی را به ذهن نمی‌آورد؛ سال گذشته دو دختربچه و هر دو به نام ستایش؛ یکی ایرانی در نیریز فارس و دیگری افغانستانی در ورامین تهران، به ترتیب توسط مرد و پسر همسایه مورد تعرض و تجاوز قرارگرفته و سپس به طرز فجیعی کشته شدند.
آتنا هم 19 تیر پیداشد؛ جنازه‌اش توی یک بشکه رنگرزی در پارکینگ خانه فرد مظنون(همان مغازه‌دار حوالی بساط دستفروشی پدر آتنا) بود. آتنا گاهی برای آب خوردن به آن‌جا می‌رفت. دادستانی اردبیل، هم اعلام کرد که «تیم پزشکی آثار آزار و اذیت جنسی را تایید کرده».
شاید در خیل ابزار احساسات و واکنش مردم عادی همشهری یا غیر همشهری آتنا، هنرمندان، شخصیت‌های سیاسی و ورزشکاران و... آن‌چه بعید و دور از ذهن به نظر می‌رسید، واکنش‌هایی از نوع «امیر تتلو» بود؛ خواننده(به اصطلاح زردی) که در انتخابات ریاست جمهوری از «ابراهیم رئیسی» حمایت کرده بود. خواننده‌ای که در شعرها، گفته‌ها و تصاویر منتشرشده از او، تقصیر کشته‌شدن آتنا اصلانی را نیز به گردن پدر و مادر این دختربچه و «بی حجابی» خودش انداخت؛ کودکی که برای اختیارکردن حجاب هنوز به سن تکلیف نرسیده است؛ در این میان عده‌ای از مخالفان حسن روحانی که با رای اکثرت مردم، رئیس‌جمهور شد، ریشه تجاوز و کشته‌شدن آتنا را در بیکاری و بی‌پولی دانستند و این‌که ازدواج سخت شده و مردان به انجام چنین کارهایی مجبور می‌شوند. آن‌ها گفتند اگر پدر آتنا دستفروش نبود لازم نبود که دخترش برای آب خوردن برود مغازه همسایه و این اتفاق‌ها برایش رخ دهد.
یکی از مهم‌ترین مواردی که در گم‌شدن‌ها و قتل‌های این‌چنین، باید مورد دقت قرار بگیرد (و اکنون با واکنش‌های مسئولان به نظر می‌رسد که قرارگرفته است)، ریشه‌یابی دلیل این اتفاقات است؛ یکی از این دلیل‌ها عدم آگاهی کودک است؛ و شاید اولین جایی که برای آموزش به ذهن هر فردی برسد «مدرسه» باشد؛ «بی‌شک آتنا در مدرسه نیاموخته که نباید خیلی راحت با مردان و پسران غریبه معاشرت کند؛ حرف آن‌ها را گوش کند؛ برود خانه‌شان یا حتی برود مغازه‌شان آب بخورد؛ آتنا، ستایش یا هر کودک دیگر با هر نام دیگری(تفاوت نمی‌کند دختر یا پسر) به راحتی به بزرگ‌ترهای خود که فرق نمی‌کند همسایه‌شان باشد یا مغازه‌شان کنار بساط دستفروشی پدر، اعتماد می‌کنند.» کارشناسان مسائل آموزشی می‌گویندکه «در مدرسه حتی به کودکان ما نمی‌آموزند که نباید اجازه دهند بزرگ‌ترها به جاهای خاصی از بدنشان دست بزنند»
مخالفان رئیس‌جمهور اما «اِن‌قُلتی» هم به این نظر کارشناسانه وارد می‌کنند؛ آن‌ها می‌گویند «اگر کودک این چیزها را یاد بگیرد آیا موقع تجاوز می‌تواند مانع شود»؛ نکته این‌جاست که اگر کودک این چیزها را از اول بداند، اعتماد ابتدایی شکل نمی‌گیرد که به همراهی کودک با فرد غریبه و اعتماد به او منجر شود.
یک هشدار فرهنگی!
اما واکنش‌های رسمی به قتل آتنا از رئیس‌جمهو شروع میشود؛ استاندار اردبیل روز پنجشنبه با سفر به پارس آباد مغان ضمن همدردی با خانواده داغدار آتنا، پیام تسلیت حسن روحانی، را به خانواده او و مردم منطقه ابلاغ کرد. آیت‌الله سید حسن عاملی، امام جمعه اردبیل هم با انتشار پیامی از این رویداد تلخ اظهار تاسف کرده و آن را یک «هشدار بزرگ فرهنگی»می‌نامد.
رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی هم از ورود این فراکسیون به موضوع آتنا اصلانی برای رفع موانع حقوقی در این زمینه خبر می‌دهد؛ پروانه سلحشوری می‌گوید«بنا داریم در این رابطه جلسه‌ای را با حقوق‌دانان، جرم‌شناسان، جامعه‌شناسان و روانشناسان تشکیل دهیم تا ضمن رفع موانع حقوقی در این زمینه جلوی بروز و تکرار این اتفاقات را بگیریم.»
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم در نشست مدیران بهزیستی کشور، با مقایسه این قتل با قتل ستایش، می‌گوید «بهزیستی باید در این رابطه معماری روانی و اجتماعی جامعه را بررسی کند؛ باید دید که چگونه کسی که دچار ناامنی روانی و اجتماعی میشود را آموزش داد و باید بررسی شود که چرا این‌گونه اتفاقی رخ داده است.»
سردار آزمون(فوتبالیست) دل‌نوشته‌ای را برای آتنا در اینستاگرامش منتشر کرد؛ آخرین مطلب اینستاگرامش، دل‌نوشته احساسی برای فوتبالیست‌ها و دختربچه‌ای به نام آتنا است.
جهانگیری خواستار رسیدگی فوری به پرونده قتل آتنا اصلانی شد
معاون اول رئیس جمهور، جهانگیری خواستار رسیدگی فوری قوه قضائیه به پرونده قتل آتنا اصلانی شد.اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور در واکنش به قتل آتنا اصلانی کودک اردبیلی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «حادثه قتل دردناک و غم‌انگیز آتنا عزیز و معصوم قلب ملت ایران را جریحه‌دار و غم بزرگی را بر دل همه ما وارد کرد.
این مصیبت اندوه‌وار را به پدر و مادر شریف و داغدارش و همه ملت ایران به ویژه مردم متدین پارس‌آباد صمیمانه تسلیت می‌گویم و از خداوند بزرگ برای همگان صبر و اجر مسالت دارم.
بدون تردید رسیدگی فوری به این جنایت هولناک و مجازات قاطع جنایتکار این فاجعه توسط قوه قضاییه موجب کاهش آلام مردم صبور ایران به ویژه خانواده آتنا بی‌گناه و عزیز خواهد شد.»
رئیس مجلس: قوه قضاییه در اسرع وقت رسیدگی کند
علی لاریجانی هم در اینستاگرام خود نوشت: «حادثه تلخ قتل دختر نازنین ، دل های همه ملت شریف ایران را داغدار و اندوهگین کرده است . چهره معصومانه و نگاه پاک این کودک ، تلخی و تاثر از مرگ جانکاهش را ، بیشتر و ناگوارتر می کند. همه ما در غم و اندوه از دست دادنش به همراه خانواده محترم و عزیزش محزون و متاسف هستیم. ضمن اظهار همدردی و تسلیت این حادثه تلخ ، از خداوند متعال برای خانواده محترم و بویژه مادر داغدارش و همچنین مردم بزرگوار پارس آباد صبر و شکیبایی مسئلت می‌کنم . قوه قضاییه در اسرع وقت و با دقت به پرونده این جنایت رسیدگی کند. پروردگار روح پاک آتنای عزیز را قرین رحمت خویش قرار دهد.»
مدرسه، « نه » گفتن را از کودکان ما گرفته است
رخشان بنی‌اعتماد کارگردان کشورمان هم در واکنش به قتل آتنا نوشت: «سال‌ها پیش به عیادت زن جوانی که خودسوزی کرده بود رفتم . شدت جراحت‌اش بسیار بالابود. به راحتی حرف می‌زد و انگار می‌خواست به زبان بی‌زبانی به من بفهماند که خوشحال است از این که تلاش‌اش برای خودکشی بی‌اثر مانده و زنده است . خوش باورانه به دکتر معالج اش گفتم که چه معجزه‌ای ! حالش که خوب است و درد ندارد . جواب دقیق تخصصی دکتر به یادم نیست ولی واژه «عصب سوخته» از لابلای حرف‌هایش هرگز از یادم نرفت چون دو روز بعد زن جوان مُرد.»
جامعه ما «عصب سوخته» شده، زخمی و زخم‌خورده از دردهایی که تا عمق استخوان و رگ و پِی‌های‌مان را به آتش کشیده، اما انگار نباید همچنان واقعیت را باور کنیم. باور کنیم که جامعه نیاز جدی و عاجل به آسیب‌شناسی اجتماعی دارد. باور کنیم که زیر نقاب دروغین اخلاق بر ظاهر جامعه، چه تعفنی از امیال سرکوب شده و جواب نگرفته غلیان می‌کند.
باور کنیم که نادیده‌گرفتن نیازها و نبود امکان برای تخلیه فشار غرایز طبیعی می‌تواند هر انسان کم‌ظرفیتی را به هیولای دریده و افسار گسیخته‌ای مبدل کند. باور کنیم آموزش‌های هشداردهنده از سنین کودکی یک ضرورت است و تا حد بسیار زیادی می‌تواند این طفل معصومان را از خطر آزار نه فقط منحرفان جنسی ، حتا محارم خود محافظت کند. باور کنیم سیستم آموزشی مطیع پرور و فرمانبردار استقلال شخصیتی و « نه » گفتن را از کودکان ما گرفته است. باور کنیم که سرپوش گذاشتن بر واقعیت های هولناک هر روزه و تکرار شونده در جامعه و ماله کشیدن بر حفره‌های عمیق موجود، نیاز به جراحی های جدی برای راهکارهای عاجل دارد.»
هیس؛ حرف‌زدن درباره آتنا ممنوع است
خانم بنی‌اعتماد یادداشت خود برای آتنا را این‌گونه ادامه می‌دهد که «جواب‌نگرفته از چرایی یک فاجعه، مصیبتی دیگر بر سرمان هوار میشود. بی‌دلیل نیست که اجازه تجمع برای عمومی‌کردن هیچ اعتراضی صادر نمی‌شود، چون برای گرفتن جواب سوال‌های بی‌شمار سال‌ها باید به تحصن بنشینیم.»
او توضیح می‌دهد که تا زمانی‌که هیچ‌کس حق طرح سوال، حق آموزش مراقبت‌های دفاعی لازم به بچه‌های در معرض آسیب، را ندارد با سونامی غرایز فرو خفته و سرکوب‌شده کمین‌گرفته در هر کوچه، پس‌کوچه‌ای مواجهیم؛ « هیس، موضوعات کوچکی مثل آتنا را بزرگ و سیاه‌نمایی نکنید، کارهای بزرگ تر فرهنگی مثل لغو مجوز کنسرت و توقیف فیلم‌های سینمایی در الویت است.»
چه مجازاتی در انتظار متهم است؟
دادستان اردبیل در واکنش به خشم عمومی از وقوع این قتل، قول رسیدگی سریع به این پرونده را داده است. بر اساس قانون ایران، حکم چنین جنایتی اعدام است. در صورت اثبات اتهامات فرد دستگیر شده در دادگاه و با وجود شواهد و اعترافات محکمه‌پسند و نیز با توجه به جو جامعه و فشار افکار عمومی، بعید به نظر می‌رسد که حکمی کمتر از اعدام در انتظار متهم باشد.
سایر اخبار این روزنامه
ظریف در نیویورک: آمریکا در عمل نکردن به روح برجام شکست خورده است
استقبال گسترده رسانه های مخالف دولت از سخنان علی لاریجانی استفاده غیر منصفانه از یک انتقاد منصفانه
عارف درباره سخنان خود توضیح داد توجه به مطالبات مردم، نه سهم خواهی
واکنش گسترده مردم و مسئولان به قتل دختر اهل مُغان ایران در شوک «آتنا»
ماکرون در دیدار با دونالد ترامپ: برکناری اسد دیگر اولویت فرانسه نیست
قاضی‌زاده‌هاشمی؛ از مخالفت تندروها تا دعوت مراجع برای ماندن پایان رازهای یک وزیر
شیرزاد عبداللهی مرگ «آتنا» به مثابه یک موضوع فراجناحی
اما و اگرهای انتخاب یک شهردار
عارف درباره سخنان خود توضیح داد توجه به مطالبات مردم، نه سهم خواهی
