امکان همکاری شهرداری و بنیاد مستضعفان برای احداث مجتمع تجاری جدید؛

امیرحسین میراسماعیلی- پس از گذشت شش ماه از حادثه تاسف‌بار پلاسکو که منجر به فوت 22 نفر از شهروندان و آتش‌‌نشانان شد، همچنان وضعیت فروشندگان و تولیدکنندگان آن مجتمع تجاری در ابهام است. در گزارشی که چندی پیش در «جهان صنعت» منتشر شد و پای صحبت مغازه‌داران نشستیم، آنها گفتند که می‌خواهند تضمینی از بنیاد مستضعفان بابت واگذاری مغازه‌های پلاسکوی جدید که در آینده ساخته خواهد شد، دریافت کنند. همچنین عده‌ای از کسبه پلاسکو که مغازه‌هایشان در ضلع شمالی و سالم مانده پلاسکو قرار دارد نیز می‌گویند نمی‌خواهند ساختمان‌شان تخریب شود و می‌خواهند به ادامه کسب‌و‌کارشان در همان‌جا بپردازند.
از طرفی دیگر ابوالفضل قناعتی، عضو شورای شهر تهران چندی قبل عنوان کرده که شهرداری تهران برای احداث مجتمع تجاری جدید در محل ساختمان ویران‌شده پلاسکو با بنیاد مستضعفان همکاری خواهد کرد. اما او نگفت که چرا در فاصله یک ماه مانده تا تحویل شورای شهر به اعضای جدید باید چنین تصمیمی از طرف اعضایی که دیگر مورد اعتماد مردم نیستند، گرفته شود. اصلا میزان و نحوه این همکاری با بنیاد مستضعفان چگونه است و آیا اعضای جدید شورای شهر و شهردار آینده مجبور خواهند بود به اجرای این مصوبه تن دهند؟
ابتدا و برای کنکاش حقوقی درباره درخواست کسبه پلاسکو با عبدالصمد خرمشاهی، وکیل و حقوقدان تماس گرفتیم. وی در گفت‌وگو با «جهان صنعت» گفت: «آن چیزی که مسلم است، این است که مالکیت ساختمان و زمین مجتمع تجاری پلاسکو متعلق به بنیاد مستضعفان است و کسبه پلاسکو نمی‌توانند مانع از تخریب آن قسمت سالم‌مانده شوند. طبق قانون‌ موجر و مستاجر که در سال 1356 تصویب شده است، مالک می‌تواند تحت عنوان بازسازی و طبق دستور قاضی، حکم تخلیه ساختمان را دریافت کند و آن را پس از تخریب، دوباره بسازد. در مورد حق سرقفلی مغازه‌داران نیز طبق قانون، بنیاد مستضعفان موظف است پس از ساخت مجتمع جدید تجاری، به هر فرد دارای مدرک سرقفلی، مغازه‌ای به همان متراژ و شرایط را واگذار یا مبلغ روز آن مغازه‌ها را پرداخت کند.»
خرمشاهی در حالی از حق بنیاد مستضعفان برای تخریب قسمت‌های سالم پلاسکو می‌گوید که محمد حقانی نظری متفاوت دارد. این عضو اصلاح‌طلب شورای چهارم شهر تهران در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» تصریح کرد: «بنیاد مستضعفان بدون اجازه کسبه پلاسکو و کسانی که دارای سرقفلی هستند، نمی‌تواند ضلع شمالی سالم ساختمان پلاسکو را تخریب کند. پس حقوق شهروندی چه می‌شود؟ آنها مغازه‌هایشان سالم است و اگر راضی به ساخت مجتمع تجاری جدید در محل پلاسکو نیستند، باید راه ورود‌ به مغازه‌هایشان باز شود و کسب و کارشان را در صورت تایید ایمنی از سوی شهرداری، وزارت کار و آتش‌نشانی ادامه دهند.»


از محمد حقانی در مورد صحبت‌های ابوالفضل قناعتی مبنی بر همکاری شهرداری و شورای شهر با بنیاد مستضعفان در یک ماه باقی مانده نیز سوال کردیم. او نگاهش این‌گونه است: «فاجعه‌‌ای غمبار اتفاق افتاد و جان 22 نفر گرفته شد. شهرداری تهران بدون شک در این فاجعه مقصر است و حمایت از حقوق آسیب‌دیدگان پلاسکو جزئی از وظیفه انسانی و شهری شهرداری و شورای شهر است. قرار نیست پولی از جیب مردم برای حمایت از پلاسکوی جدید خرج شود یا مصوبه‌ای غیرقانونی تصویب شود‌ بلکه هدف این است که به ساخت هرچه سریع‌تر مجتمعی به جای پلاسکوی ویران‌شده کمک شود و از پتانسیل‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری شهرداری استفاده شود‌ زیرا هزاران نفر به طور مستقیم و غیرمستقیم از ویرانی پلاسکو آسیب دیده‌اند و کسب و کارشان تعطیل شده است. پس این کمک شهرداری به بنیاد مستضعفان برای ساخت هرچه سریع‌تر مجتمع در واقع کمک به تمام کسبه و بازاریانی خواهد بود که از اقتصاد این مجتمع تجاری ارتزاق می‌کردند. شهرداری تهران در ماجرای وقوع چنین حادثه‌ای اهمال کرده است، حال چه در این شورا و چه در شورای آینده وظیفه قانونی و انسانی‌اش حمایت از پلاسکو است و ما هم تا پایان دوره مسوولیت‌مان موظف به اجرای درست قوانین و ممانعت از ضایع شدن حقوق شهروندان تهرانی هستیم.»
با شنیدن صحبت‌های عبدالصمد خرمشاهی و محمد حقانی باید منتظر ماند و دید که در انتها چه تصمیمی درباره بخش‌های سالم پلاسکو گرفته خواهد شد. آیا بنیاد مستضعفان طبق استناد به قانون مصوبه سال 1356 می‌تواند ساختمان را تخریب کند‌ یا آن عده از کسبه می‌توانند با استناد به صحبت‌های حقانی و حمایت شهرداری و شورای شهر تهران به فعالیت خود در همان ساختمان ادامه دهند و حداقل سه سال از محل کسب و کارشان دور نباشند؟ تنها نتیجه‌ای که می‌شود گرفت، این است که موضوع آنچنان شفاف و روشن نیست و باید منتظر آینده بود...