راهبرد جدید آمریکا در قبال سوریه

دکتر صلاح‌الدین هرسنی* - اگرچه آمریکا در قبال بحران سوریه راهبرد مشخصی را اعلام نکرده بود و بیشتر تلاش داشت
به وضعیت موجود رضایت دهد اما اخیرا دونالد ترامپ اعلام کرده است که راهبرد خود در قبال سوریه را تغییر می‌دهد و خواهان نقش‌آفرینی بیشتری در سوریه می‌شود. در راهبرد جدیدی که آمریکا در قبال بحران سوریه اعلام کرده است، بر همکاری با روسیه و تلاش برای ابقای اسد در نظام سیاسی سوریه تاکید شده است. این راهبرد جدید با توجه به حمله موشکی آمریکا به پایگاه الشعیرات واقع در حومه حمص و همچنین اعلام مواضع ضداسد خود کمی تعجب‌بر‌انگیز و البته حیرت‌آور است. ترامپ در ماه آوریل گفته بود بشار اسد هیچ نقشی در اداره مردم سوریه نخواهد داشت.
به نظر می‌رسد هدف اصلی از شکل‌گیری این راهبرد جدید، برخورد با گروه تروریستی داعش و تحمیل آخرین شکست بر این گروه خواهد بود. بدون تردید تجربه عراق علت اصلی تغییر راهبرد جدید آمریکا در قبال سوریه است. البته این تغییر، تابعی از شرایط و اوضاعی است که در سوریه جاری است به این معنی که در شرایط کنونی، متحدان سوری دولت آمریکا که در حال پیشروی در رقه هستند نمی‌خواهند نگران باشند که پس از بیرون راندن داعش از مناطقی مثل رقه، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آن‌گونه که رکس تیلرسون اظهار کرده است، کمترین مزیت تجربه عراق آن خواهد بود که از بازگشت دوباره تروریست‌ها آن هم در حضور آمریکا در کانون‌های بحرانی سوریه جلوگیری می‌شود.
شواهد و قرائن نشان می‌دهد که این راهبرد جدید آمریکا آن‌گونه که ترامپ و تیلرسون بر آن تاکید کرده‌اند، قبل از آنکه فرصتی برای سوریه باشد بلکه بیشتر یک تهدید است. آمریکا تحت تاثیر پیروزی ارتش عراق در موصل دست به تعریف و اتخاذ این راهبرد زده است و چون آگاه است که سنگر بعدی مبارزه با داعش در رقه است، تلاش دارد با ورود خود به سوریه موجب فرصت‌سوزی در پیروزی ارتش سوریه در مبارزه با داعش شود و با رفتار‌های مداخله‌گرایانه خود در جبهه روسی- سوری شکاف ایجاد کند. در شرایط حاضر و با توجه به سابقه رفتارهای آمریکا در ورود غیرمنتظره به بحران‌ها، کمی غیرواقع‌بینانه و دور از انتظار است که راهبرد جدید آمریکا بتواند گره از مشکلات سوریه باز کند و از مصائب این کشور در قبال ماجرا‌جویی‌ها و ترکتازی‌های داعش بکاهد.


* مدرس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل
S.Harsani.k@gmail.com